این مقاله، یکی از مجموعه مقاله‌های «درک لایتنینگ» است که توسط کامیونیتی Diamond Hands، بزرگترین کامیونیتی شبکه لایتنینگ در ژاپن تدوین شده است. هدف از نگارش این مقالات، ارائه اطلاعات کلی از فناوری و اکوسیستم لایتنینگ برای مخاطبان غیرحرفه‌ای است. می‌توانید مقاله اول و مقاله دوم را از لینک‌های مرتبط بخوانید. در این مقاله که توسط میهن بلاکچین برای شما آماده شده است، کاربردهای پیشرفته شبکه لایتنینگ در آینده وب و نحوه عملی‌شدن این کاربردها را بررسی خواهیم کرد.
کاربردهای پیشرفته شبکه لایتنینگ در آینده وب
همانطور که می‌دانید، شبکه لایتنینگ یک راهکار لایه دو و آف‌چین برای شبکه بیت کوین محسوب می‌شود که امکان پرداخت امن دو طرفه بین دو یا چند نفر را بدون نیاز به اعتماد فراهم می‌کند. شبکه لایتنینگ تنها یک راهکار مقیاس‌پذیری پرداخت در شبکه بیت کوین نیست و از پتانسیل بسیار بالاتری برخوردار است. از آنجایی که هر فردی می‌تواند بدون نیاز به مجوز در این شبکه فعالیت کند، امکان تشکیل اکوسیستمی از ارائه‌دهندگان خدمات همتا به همتا که بر بستر کانالهای Vanilla و سفارشی لایتنینگ کار می‌کنند، وجود دارد. علاوه بر این، اگر اپلیکیشن‌هایی که در برابر محدودسازی غول‌های فناوری و شرکت‌های پرداخت مقاوم هستند در بازار ارزشمند شوند، در چنین شرایطی شبکه لایتنینگ یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها برای هر نوع پرداخت خواهد بود.
در این بخش از مقاله، به توضیح چند کاربرد پیشرفته شبکه لایتنینگ می‌پردازیم.
۱. سیستم مالی همتا به همتا
یکی از ویژگی‌های برجسته شبکه لایتنینگ که در مقایسه این شبکه با فناوری‌های پرداخت دیگر به آن پی می‌بریم، معماری همتا به همتا است. طبیعتا هر کسی مایل به راه‌اندازی گره در شبکه لایتنینگ نخواهد بود. با این حال، راه‌اندازی و مدیریت یک نود برای استفاده شخصی تقریبا ساده و راحت است و احتمالا در سال‌های آینده، شاهد راه‌اندازی تعداد زیادی نود لایتنینگ مربوط به کسب‌وکارهای مختلف خواهیم بود. نهایتا، این عوامل امکان ارائه خدمات مالی مختلف به‌صورت همتا به همتا را در شبکه لایتنینگ فراهم خواهد کرد.
محدودیت‌های اسکریپت بیت کوین مانع اجرای قراردادها از طریق قوانین اجماع جهانی می‌شود، اما وضعیت شبکه لایتنینگ توسط همتاهای مرتبط مدیریت می‌شود و از این طریق می‌توان پروتکل‌های مدیریتی مختلف را پیگیری کرد. هدف راهکارهایی مانند قراردادهای DLC، دستیابی به حریم خصوصی و اجرای آن‌چین قراردادها است. البته با این تفاوت که بر اوراکل‌های ناشناس متکی هستند و مشابه این قراردادها را می‌توان در شبکه لایتنینگ بازسازی کرد. به این ترتیب امکان انجام معاملات همتا به همتا با کمترین نیاز به اعتماد بین همتاهای یک کانال فراهم می‌شود.
اگر رابطه این همتاها به گونه‌ای باشد که بتوان درمورد اجرای آن‌چین قراردادها مصالحه کرد (نیاز به اعتماد از بین برود و اثبات کلاهبرداری کافی باشد)، فضای معاملات بین همتاها بسیار بزرگ‌تر می‌شود. چنین کانال‌هایی می‌توانند مواردی مثل اعتبار و اجرا در بلاکچین‌ها یا پایگاه‌های داده دیگر را مدیریت کنند.
در حال حاضر، کانالهای اعتبارمحور که با عنوان کانالهای میزبانی‌شده شناخته می‌شوند، برای خدمات بانکی مربوط به کامیونیتی مثل کانالهای لایتنینگ فیات استفاده می‌شوند. در تئوری، حتی حساب‌های صرافی‌ها نیز یک کانال میزبانی‌شده محسوب می‌شوند. چنین ساختارهایی به ما قابلیت انعطاف‌پذیری می‌دهند که بتوانیم از کاربردهای مالی و تجربیات کاربران در زمان حال آگاه باشیم، به‌خصوص زمانی که خدمات ارائه‌شده نیاز به حضانت و اعتماد دارند.
علاوه بر امکاناتی که مدیریت وضعیت سفارشی برای کانالهای فردی ایجاد می‌کند، ریسک‌های سیستماتیک شبکه نیز به‌وسیله سیستم مالی همتا به همتا کاهش می‌یابد. اگر یک ارائه‌دهنده کانال اعتبارمحور ورشکسته شود، کانالهای اعتبارمحور دیگر و کاربران آن‌ها نیز تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند. اما سایر کانالهای عادی شبکه تحت‌تاثیر قرار نخواهند گرفت (با این فرض که در پشت پرده به این ارائه‌دهنده متکی نباشند). کانالهای لایتنینگ عادی کاملا امن و محافظت‌شده هستند؛ چون کاملا وثیقه‌دار و بدون نیاز به مجوز هستند.
در نهایت، شاهد ظهور تعدادی پروژه‌های آزمایشی با طرح صدور توکن هستیم که امکان انتقال ارزهای دیجیتال را در شبکه لایتنینگ فراهم می‌کنند. البته مزیت‌های چنین پروژه‌هایی هنوز کمی مبهم است، چون اکثر خدمات توکن‌ها توسط یک واحد متمرکز ارائه می‌شود و در نتیجه، استفاده از پایگاه داده متمرکز و مدل هاب و اسپوک (Hub-and-spoke) برای آن‌ها بهتر است. با این وجود، علاقه زیادی به توسعه توکن در شبکه لایتنینگ وجود دارد و این می‌تواند منجر به نوآوری‌های مفید شود.
۲. انجام پرداخت‌ها در یک وب غیرمتمرکزتر
از آنجایی که لایتنینگ یک فناوری پرداخت است، بهتر است بدانیم که این راهکار چه مشکلاتی را حل خواهد کرد. با توجه به اتفاقات اخیر، یک پاسخ قطعی و واضح می‌توان به سوال فوق داد: لایتنینگ امکان پرداخت‌های ضدسانسور و ضدمسدودسازی را فراهم می‌کند.
در واقع، مفهوم وب ۵ که توسط پروژه TBD جک دورسی (Jack Dorsey) معرفی شده است، درباره ساخت یک پلتفرم غیرمتمرکز است که با رفع نگرانی‌های مربوط به هویت، ذخیره داده‌ها، احراز هویت و توزیع برنامه، کاربران را از آسیب پلتفرم‌های بزرگ فناوری و ارائه‌دهندگان پرداخت محافظت می‌کند.
در خود وب ۵ اجباری برای استفاده از لایتنینگ یا بیت کوین وجود ندارد، اما بین لایتنینگ و وبی که کاربران آن با راه‌اندازی سرورها، داده‌ها را به‌صورت انتخابی به برنامهها ارائه می‌کنند، هم‌افزایی قوی وجود دارد (حتی اگر برخی نخواهند سرور یا نود شخصی راه‌اندازی کنند). تا حدودی به‌لطف پروژه‌های مدیریت نود مثل Umbrel، RaspiBlitz و غیره، افراد علاقه‌مند هزاران نود در شبکه لایتنینگ راه‌اندازی می‌کنند.
در حقیقت، از آنجایی که پرداخت‌های لایتنینگ از لحاظ فنی یک معامله بین اطلاعات ازپیش‌تعیین‌شده (پیش‌نگاره) و بیت کوین هستند، استفاده از آن‌ها برای پرداخت‌های مربوط به اطلاعات (مثل محتوای پولی، بازیابی داده یا مطالب مهم و کلیدی) بسیار مناسب است. تعدادی اپلیکیشن مبتنی‌بر لایتنینگ (Lapp) نیز وجود دارند که این نوع کاربردها را ارائه می‌کنند.
حتی اگر اقدامات مربوط به غیرمتمرکز کردن فضای وب مثل وب ۵ عملی نشود (و اغلب کاربران و توسعه‌دهندگان، فضای بسته و محدود ارائه‌شده توسط شرکت های بزرگ فناوری را ترجیح دهند)، باز هم وجود یک پول ضدسانسور که از نظر سیاسی خنثی و به‌راحتی قابل‌تایید باشد، بسیار باارزش است چون روند سیاسی‌شدن سیستم پولی همچنان ادامه خواهد داشت. حتی برنامه‌های سنتی و کاملا حضانتی نیز می‌توانند از قابلیت همکاری با برنامه‌هایی که امکان برداشت و واریز لایتنینگ در آن‌ها وجود دارد، بهره ببرند.
جمع‌بندی
شبکه لایتنینگ برای پذیرش عمومی مسیر دور و درازی در پیش دارد و باید از موانع زیادی عبور کند. با این حال، هم‌زمان با رشد این شبکه و افزایش علاقه توسعه‌دهندگان به آن، شبکه لایتنینگ به یکی از بهترین بسترها برای برنامهها و سیستم مالی همتا به همتا تبدیل خواهد شد. در این مطلب، کاربردهای پیشرفته شبکه لایتنینگ در آینده وب را بررسی کردیم و به این سوال پاسخ دادیم که لایتنینگ چگونه می‌تواند وب را غیرمتمرکزتر کند. نظر شما درباره شبکه لایتنینگ و مسیر آینده آن چیست؟ دیدگاه خود را با ما به اشتراک بگذارید.
