بنیانگذار شیپ شیفت: ریاضیات بهترین قانون‌گذاری برای بیت کوین است!
اریک وورهیز (Erik Voorhees) حدودا ۹ سال است که از هواداران بیت کوین است و از زمانی که بلاک چین این ارز دیجیتال تنها دو گیگابایت بوده است، در این فضا حضور داشته است. او در سال ۲۰۱۴ صرافی شیپ شیفت (ShapeShift) را بنیان‌گذاری کرد و این صرافی تا اکتبر ۲۰۱۸ نیز مشتریان را ملزم به احراز هویت نمی‌کرد.
او که تجربه بحران ۲۰۰۸ را دارد، بر این باور است که ریاضیات تنها قانونی است که برای این ارز دیجیتال بزرگ مناسب خواهد بود.
اینک که بحران کرونا در حال تخریب اقتصاد‌های سنتی است و تا حدودی جهان ارز دیجیتال را هم تحت تاثیر خود قرار داده است، باز اریک نسبت به بیت کوین خوشبین است و آینده این دارایی نوظهور را صعودی می‌داند. اخیرا او مصاحبه‌ای با CoinMarketCap داشته است که در ادامه مقاله به آن می‌پردازیم.
چه چیزی شما را به بیت کوین و ارز دیجیتال علاقه‌مند کرد؟
من در می ماه ۲۰۱۱ وارد این فضا شدم و به دلیل اینکه چند سال پیش بحران ۲۰۰۸ را دیده بودم، خیلی سریع به این فضا علاقه‌مند شدم. من واقعا به نحوه کارکرد پول و عملکرد بانک‌ها علاقه داشتم و همین امر توجه من را به سمت بیت کوین جلب کرد. من همیشه به جهانی فکر می‌کردم که در آن پول در اختیار حکومت‌ها و یا بانک‌ها نباشد. اگرچه طلا به نظرم می‌توانست یک جایگزین باشد اما زیاد عملی نبود.
بعد از آشنایی با بیت کوین و حدودا یک ساعت مطالعه در مورد آن کاملا جذب این فناوری شدم و متوجه شدم که این ارز دیجیتال می‌تواند آنچه را در ذهن من بود، عملی کند. بیت کوین پولی بود که حکومت‌ها و واسطه‌ها نمی‌توانستند آن را متوقف کنند و تمام تراکنش‌ها به صورت همتا به همتا انجام می‌گرفت.
در آن زمان، افراد زیادی وارد فضای ارز دیجیتال نشده بودند. این فضا به حدی جالب است که هر کس برای اولین بار وارد آن می‌شود، با خود فکر می‌کند که ای کاش زودتر با این فضا آشنا شده بود. در آن زمان، کیف پول بیت کوین حتی رمزگذاری نشده بود و کلید‌های خصوصی به صورت متنی ساده بر روی کامپیوتر افراد ذخیره می‌شدند. در آن دوران، بلاک چین این ارز دیجیتال کلا حدود ۲ گیگابایت بود. جهان ارز دیجیتال در آن روزگار بسیار متفاوت از امروز بود.
آیا نگرشی که در مورد بیت کوین در سال ۲۰۱۱ داشتید با نگرش حال حاضر شما خیلی تفاوت دارد؟
تفاوت اصلی در این است که الان اوضاع اطمینان‌بخش‌تر شده است. در آن دوران، فکر کردن در مورد اینکه روزی این ارز سراسر جهان را می‌گیرد، کمی عجیب بود اما حالا اوضاع فرق کرده و این امر بیشتر مشهود شده است. البته من از همان اوایل آشنایی، ایده‌آل‌گرا فکر می‌کردم و باور داشتم که روزی این ارز، جهان را به تصرف خود درخواهد آورد.
در آن دوران، ما بیشتر به بیت کوین به عنوان یک شیوه پرداخت علاقه داشتیم و توجه زیادی به سرویس‌های بازرگانی می‌کردیم و افراد را آموزش می‌دادیم که از این ارز برای خرید کالا و خدمات استفاده کنند. بیت کوین هنوز به جایگاه خود نرسیده است و بسیاری آن را برای مخارج روزمره مورد استفاده قرار نمی‌دهند. من هنوز هم فکر می‌کنم که بیت کوین سرانجام به صورت گسترده به عنوان یک شیوه پرداخت مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف این ارز دیجیتال هم رسیدن به همین پذیرش عام برای پرداخت هاست و هدف آن از اول هم چیز‌هایی نبوده که اینک به عنوان ارزش برای آن مطرح می‌شود.
آیا بیت کوین در این بحران کرونا که اقتصاد جهان را با فروپاشی روبرو کرده است، عملکرد قابل قبولی داشته است؟
هنوز خیلی زود است که در این باره قضاوت کنیم. من واقعا علاقه‌مندم که ببینم این ارز در ۱۲ ماه آینده چه عملکردی خواهد داشت. در شش تا دوازده ماه آینده می‌توان به آسانی قضاوت کرد که آیا این ارز دیجیتال را می‌توان پناهگاهی ایمن دانست یا نه؟ اینک این ارز دیجیتال به نسبت سهام مطرح خیلی پایدار نبوده است که البته چنین چیزی برای یک دارایی نوظهور که بسیاری اسمش را نشنیده‌اند و از آن استفاده نکرده‌اند، کاملا طبیعی است.
اگرچه نزول بیت کوین در بحران کرونا واقعا ترسناک بود، اما اگر در چارچوب زمانی سالانه به این ارز نگاه کنیم، همواره افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی داشته است. این ارز بسیار انطاف‌پذیر است و در کل به نظر می‌رسد که چشم‌انداز مثبتی داشته باشد. بیت کوین نوعی دارایی سوداگرانه است و طبیعی است که در مواقع بحران با فروش بیش از حد مواجه شود. مهم این است که این ارز در چه مدت زمانی احیا می‌شود و تا چه حد مورد پذیرش مردم قرار می‌گیرد که جواب این سوالات تا حد زیادی در ۱۲ ماه آینده مشخص خواهد شد.
من شنیده‌ام که عامل این فروش گسترده، سرمایه‌گذاران موسساتی بوده است
من دلیلی نمی‌بینم که با قاطعیت این گفته را تایید کنم. گزارش‌هایی در این باره موجود هستند که بسیار پیچیده هستند و نمی‌توان از روی آنها به نتیجه قطعی رسید. ممکن است تعدادی از سرمایه‌گذاران خرد اقدام به فروش کرده باشند و در نهایت و با افت قیمت، دوباره خرید کرده و وارد بازار شده باشند. نکات ظریفی در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد.
چه تصور اشتباهی را در مورد بیت کوین اغلب مشاهده می‌کنید؟
این تصور غلط که بیت کوین توسط گروهی کنترل می‌شود، بسیار رایج است. این تصور برای مردم راحت‌تر است و آنها نمی‌خواهند خود را به دردسر بیاندازند و از نحوه کار این ارز دیجیتال سر در بیاورند. این تصور غلط در مورد استخراج بسیار مطرح می‌شود. بسیاری فکر می‌کنند که استخراج را چین کنترل می‌کند زیرا تعداد زیادی از استخر‌های استخراج در این کشور هستند. در حالی که این قضیه درست نیست و استخراج کاملا روان است و می‌توان آن را به کشور دیگری انتقال داد.
درک این قضیه بسیار مهم است و لازم است بدانیم که بیت کوین غیر متمرکز است و کسی آن را کنترل نمی‌کند. این تصورات را باید از میان برداشت. البته اغلب دلیل این تصورات این است که مردم می‌خواهند کنترل را به این پدیده نسبت دهند و برای درک کار این ارز دیجیتال بزرگ خود را به زحمت نیاندازند.
نحوه کار بیت کوین را چگونه می‌توان به زبان ساده برای یک تازه‌وارد شرح داد؟
من این کار را در سال ۲۰۱۱ بسیار انجام داده‌ام. بیت کوین یک دفتر کل است که ثبت می‌کند هر کسی مالک چه چیزی است. این دفتر کل دارای کپی‌هایی در سراسر جهان است و هر زمان که تراکنشی صورت بگیرد، از طریق اینترنت خود را به روز می‌کنند. هیچ کس نمی‌تواند این سیستم را تغییر دهد و هر فردی مادام که از قوانین این سیستم تبعیت کند، می‌تواند در آن مشارکت به عمل آورد. اینها تنها چیز‌هایی هستند که برای درک بیت کوین لازم است بدانید. بقیه امور جزئیات فنی هستند و برای درک این ارز دیجیتال ضروری نیستند.
این تعریف شما به راستی قوی است. من همیشه به افراد می‌گویم که بیت کوین مانند یک سند اکسل (Excel) است که همه یک کپی از آن را دارند. فکر کنم باید بیشتر در مورد توضیحات خود کار کنم.
این مثال شما هم مفید است و مهم این است که مردم مفهوم این دفتر کل را درک کنند. این قضیه خیلی شبیه دوچرخه سواری است. اگر کسی از شما بپرسد که دوچرخه چیست و شما هم با او در این مورد شروع به بحث کنید، پیچیدگی‌های زیادی برای طرف ایجاد می‌شود. این در حالی است که اگر خودش دوچرخه را ببیند و شروع به دوچرخه سواری کند، مسئله آنچنان دشوار نخواهد بود. بهترین روش برای درک بیت کوین، استفاده از آن است.
آیا برای افرادی که می‌خواهند وارد این صنعت شوند توصیه‌ای دارید؟
فکر می‌کنم برای سرمایه‌گذاری و ورود به فضای بیت کوین و ارز دیجیتال اول باید در مورد نحوه کار آنها اطلاع پیدا کرد. اگر فردی می‌خواهد قمار کند و پول خود را بدون درک و دانش وارد این فضا کند، مشکلی نیست و سرانجام این افراد مشخص است. چیزی که من را ناراحت می‌کند این است که افراد زیادی را می‌بینیم که واقعا بدون هیچ درکی وارد این فضا می‌شوند و خرید‌های زیادی می‌کنند و دلیل آنها برای این خرید‌ها این است که قیمت این ارز‌ها بالا خواهد رفت. اگر شما از بالا رفتن قیمت چیزی مطمئن هستید، باید نحوه کار آن را نیز درک کنید.
آنها باید در مورد امنیت کوین‌هایی که می‌خرند اطلاع داشته باشند و بدانند که تفاوت نگهداری کوین‌ها در صرافی و در کیف پول شخصی خود چیست. یادگیری این امور خیلی زمان‌بر نیست و در مدت کوتاهی می‌توان آنها را یاد گرفت. خرید مقادیر زیادی از این ارز‌ها بدون شناخت و درک واقعا اشتباهی بزرگ است.
با توجه به تکامل این صنعت، آیا قانون‌گذاری توسط این صنعت پذیرفته خواهد شد؟
من هر گونه قانون‌گذاری از جانب حکومت‌ها را در این فضا به دید تحقیر می‌نگرم. من فکر نمی‌کنم که بیت کوین را بشود قانون‌گذاری کرد. قوانین صحیح بیت کوین از پروتکل (protocol) آن سرچشمه می‌گیرد و قانون‌گذاری آن تنها از طریق ریاضیات و به صورت متن باز انجام می‌گیرد. تعداد کل بیت کوین‌ها و قوانین این سیستم ثابت است و کسی نمی‌تواند به دلخواه خود آن را تغییر دهد.
سیستم‌های قانون‌گذاری شده آزمایش خود را پس داده‌اند و امروزه شاهد مشکلات زیادی در این سیستم‌ها هستیم. به نظر من، حکومت‌ها نباید وارد این فضا شوند. صراحتا باید بگویم که من از طرفداران یک سیستم باز جهانی هستم، سیستمی که هر کس بدون اجبار حکومت بتواند در آن مشارکت کند.
فکر می‌کنید که در حال حاضر ارز دیجیتال تا چه حد در مسیر آزادی جهانی حرکت می‌کند؟
در مورد قانون‌گذاری باید بگویم که تقریبا همه چیز در جهان قانون‌گذاری شده است و ارز دیجیتال در گریز از قانون‌گذاری و ایجاد آزادی برای مردم پیشرفت‌هایی کرده است. سیاستمداران هر ساله چیز‌های بیشتر و بیشتری را قانون‌گذاری می‌کنند و کتاب قوانین آنان قطور‌تر می‌شود؛ این اصلا چیز خوبی نیست.
در اولین روز‌های عمر بیت کوین بود که ما خیلی از قانون‌گذاری‌ها و تحریم حکومت‌ها ناراحت می‌شدیم. این تحریم‌ها و قانون‌گذاری‌ها هرگز به وقوع نپیوستند. امروزه دیگر هیچ کس نمی‌تواند بیت کوین را علنا تحریم کند و این چیز خوبی است. هیچ کس نمی‌تواند بیت کوین را از بین ببرد اما اگر حکومت‌ها بخواهند آن را تحریم کنند، مسیر رشد این ارز را دچار تاخیر خواهند کرد. پس خوشحالم که دیگر چنین مسئله‌ای مطرح نیست.
البته بیت کوین هم در این میان مانند پول معمولی گرفتار تعدادی از این قوانین است و این قوانین باعث می‌شوند که شرکت‌ها بر کاربران نظارت کنند و اطلاعات شخصی آنها را داشته باشند که چنین چیزی نه لازم است و نه اخلاقی. این مشکلات هر روز بیشتر تشدید می‌شوند، اما از طرفی بیت کوین هم در حال توسعه است و این توسعه بیشتر از توسعه قانون‌گذاری است.
من معتقدم که اگر بحران حال حاضر جهان ادامه پیدا کند و وضعیت وخیم‌تر شود و مردم به استفاده از بیت کوین روی آورند، سیاستمداران سعی خواهند کرد که این ارز را بدنام کنند. در اینجاست که هوشیاری و آگاهی مردم بسیار اهمیت پیدا می‌کند و مردم باید بدانند که بیت کوین مایه امنیت و پناهگاهی برای افراد است، نه اینکه باعث مشکلات در سطح جهان شود.
پس شما فکر می‌کنید که رشد بیت کوین سریع خواهد بود و قانون‌گذاران نخواهند توانست پا به پای آن حرکت کنند؟
بله، دقیقا. این امر قانون‌گذاران را دیوانه کرده است. آنها تا خواستند در مورد بیت کوین اطلاعات کسب کنند، اتریوم (Ethereum) وارد فضا شد و حالا نیز ارزهای دیجیتال مختلفی وارد بازار شده‌اند. این حکومت‌ها سردرگم هستند و نمی‌دانند این ارز‌ها را به عنوان اوراق بهادار تلقی کنند و یا قوانین دیگری را در مورد آنها اعمال کنند. سرعت اقداماتی که در فضای ارز دیجیتال انجام می‌شود، ۵ تا ۱۰ برابر اقداماتی است که توسط سیاستمداران و قانون‌گذاران انجام می‌گیرد.
این مسئله من را به یاد لیبرا (libra) می‌اندازد که قانون‌گذاران در ابتدا هیاهوی زیادی در مورد آن به راه انداختند و اینک کاملا از اخبار خارج شده است.
تیم این پروژه خیلی آرام کار خود را آغاز کرد و همه منتظر بودند که آیا این پروژه چیزی را که اعلام کرده بیرون می‌دهد یا چیزی کهنه و پیش پا افتاده را؟ من در مورد این پروژه نظر خاصی ندارم. اما شجاعت فیسبوک (facebook) را در این زمینه تحسین می‌کنم و مایلم ببینم که آیا این شجاعت ادامه پیدا خواهد کرد یا خیر؟
برخوردی که با لیبرا شد بسیار قوی بود و دلیل آن این نبود که لیبرا استیبل کوینی (Stablecoin) است که با دلار پشتیبانی می‌شود. دلیل این برخورد این بود که لیبرا می‌خواست ارزی فراملی ایجاد کند و این تهدیدی برای دلار بود. من مشتاقانه منتظرم ببینیم که آیا شجاعت فیسبوک ادامه پیدا می‌کند یا در نهایت توکنی عادی با پشتیبانی دلار ایجاد می‌شود.
آیا توصیه‌ای برای مردم در این دوران قرنطینه دارید؟
توصیه می‌کنم که در این دوران از طریق تماس‌های ویدیویی با هم ارتباط داشته باشند. این کار تا حدودی ارتباط را به میان افراد در این شرایط باز می‌گرداند. یک توصیه دیگر هم این است که ساعات مشخصی را برای کار روزمره خود تعیین کنید و سعی کنید ساعات کاری و استراحت شما قاتی نشود زیرا وضعیت کمی آشفته است و امکان چنین چیزی وجود دارد.
