کارشناسان محیطزیست بر این باورند که بیتکوین انرژی زیادی مصرف میکند و جهان از عهده تامین آن برنمیآید. بنابر گفته پلتفرم Digiconomis مقدار انرژی مصرفی یک تراکنش بیتکوین برابر با انرژی مصرفی یک خانوار متوسط آمریکایی در ماه است و تقریبا یک میلیون بار بیشتر از یک تراکنش با کارت اعتباری، کربن منتشر میکند. در سطح جهانی نیز، میزان انتشار کربن در استخراج بیت کوین، بیشتر از امارات متحده عربی و کمتر از هلند است. در این مقاله از میهن بلاکچین بررسی خواهیم کرد که معیار «میزان مصرف انرژی بیت کوین» یا انرژی به ازای هر تراکنش تا چه میزان درست است و این مساله تا چه حد نگرانکننده است.
شاخص «انرژی مصرفی به ازای هر تراکنش بیتکوین» اشتباه است
ابتدا بیایید بررسی کنیم که چرا معیار «انرژی به ازای هر تراکنش» یا همان مصرف انرژی بیت کوین گمراهکننده است. دانشکده اقتصاد دانشگاه کمبریج در این باره میگوید:
معیار محبوب «انرژی مصرفی به ازای هر تراکنش» بهرغم ایرادات متعدد، مرتبا در رسانهها و سایر مطالعات دانشگاهی نام برده میشود. «نخست، توان عملیاتی شبکه (یعنی تعداد تراکنشهایی که سیستم میتواند پردازش کند) مستقل از مصرف برق شبکه است. افزودن تجهیزات استخراج بیشتر و در نتیجه افزایش مصرف برق، تاثیری بر تعداد تراکنشهای پردازش شده نخواهد داشت. ثانیا، یک تراکنش بیت کوین می تواند حاوی معانی پنهان باشد که ممکن است بلافاصله برای ناظران قابل مشاهده یا قابل درک نباشد. به عنوان مثال، یک تراکنش میتواند شامل صدها پرداخت به آدرسهای فردی، پرداختهای شبکه لایه دوم (مانند باز کردن و بستن کانالها در شبکه لایتنینگ)، یا به طور بالقوه نشان دهنده میلیاردها داده زماندار با استفاده از پروتکلهای بازی همچون OpenTimestamps باشد.
این سردرگمیها از آنجا ناشی می شود که بیت کوین یک لایه تسویه نقدی بینیاز به اعتماد است. در مقابل بیتکوین، شبکههای پرداخت خردهفروشی همچون PayPal یا Visa، تسویه نهایی بین بانکی انجام نمیدهند. این برنامهها در واقع سیستمهایی اعتباری هستند که برای تسویه حساب نهایی و غیرقابل برگشت، بر یک لایه پایه پولی از بانکهای مرکزی متکی هستند که خود قدرت خود را از ارتشها میگیرند. در واقع تمام سیستمهای پرداخت این چنینی، از جمله بانکداری سنتی، به این شیوه لایهبندی شدهاند.
بیتکوین به طور کامل لایه تسویه ناخالص در لحظه (RTGS) بانکهای مرکزی را با یک شبکه تسویه مالی جهانی و خنثی جایگزین میکند.
یک تراکنش بیتکوین میتواند هزاران تراکنش خارج از زنجیره یا نزدیک به زنجیره را در هر یک از شبکههای شخص ثالث انجام دهد. صرافیها و متولیان میتوانند یک بار در روز با یکدیگر تسویه حساب کنند و صدها هزار تراکنش را در یک تسویه واحد جمع کنند. کانالهای لایتنینگ به معنای واقعی کلمه میتوانند میلیونها پرداخت را با بستن کانال، در یک تراکنش بیتکوین تسویه کنند.
این فقط یک فرضیه نیست بلکه واقعیت است. از آنجایی که حدود ۸۰۰,۰۰۰ تراکنش روزانه Fedwire اطلاعات کمی در مورد حجم کل پرداختهای پشتیبانی شده توسط شبکه نشان میدهد، ۳۰۰,۰۰۰ تراکنش روزانه و ۹۵۰,۰۰۰ تراکنش خروجی بیتکوین، تمام آنچه که هست را بیان نمیکنند.
بخشی از مقاله نیک کارتر درباره مصرف انرژی بیتکوین
برای بررسی دقیق سیستمهای پرداخت، رسانهها و دانشگاهها باید بیت کوین را با تراکنش سیستمهای RTGS بانک مرکزی مقایسهکنند و تأثیر ارتشها و موسساتی را که آنها را تایید میکنند را نیز مورد بررسی قرار دهند. بطور دقیقتر، بیتکوین باید با Fedwire در ایالات متحده و TARGET2 (جانشین TARGET) در سیستم یورو مقایسه شود. سیستمهای پرداخت خردهفروشی میتوانند به همان روشی که به سیستمهای مجوزدار دولتی متصل میشوند، به بیتکوین نیز متصل شوند.
آیا انرژی مصرفی بیت کوین یک حمله برنامهریزی شده است؟
این مقاله ما را به این نتیجه میرساند که معیار انرژی مصرفی بیت کوین که به نظر میرسد رسانهها بسیار از انتشار آن لذت میبرند، از کجا سرچشمه میگیرد و چرا نوعی حمله به بیتکوین بنظر میرسد. معیار «انرژی به ازای هر تراکنش» توسط الکس دوریس (Alex de Vries)، کارمند De Nederlandsche Bank (بانک مرکزی هلند) ابداع شد. او که سایت Digiconomist را راهاندازی کرده است، در بخش جرایم اقتصادی مالی بانک مرکزی هلند فعالیت میکند.
با این تفاسیر، دو وریس در واقع یک محقق مالی و مخالف سیستم RTGS بانک مرکزی است که با بیت کوین رقابت میکند. جای تعجب نیست که دوریس و کارفرمایش مخالف بیت کوین باشند زیرا آینده موسسه او به موفق نشدن بیت کوین بستگی دارد. نه او و نه بسیاری از روزنامهنگارانی که از او نقلقول میکنند، از این تضاد منافع صحبتی نمیکنند.
دوریس برای اولین بار در ژوئن ۲۰۱۶ وارد بانک مرکزی هلند شد و یک سال را در آنجا به عنوان دیتا ساینتیست گذراند. در آن زمان، وب سایت Digiconomist او تأثیرات زیست محیطی بیتکوین را به طور عمیق پوشش نمیداد.
در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۶، در اواسط همکاری یک ساله خود با بانک مرکزی هلند، دوریس شاخص “میزان انرژی مصرفی بیت کوین” را به عنوان بخش جدیدی در وبسایت خود معرفی کرد و معیار بیاعتبار “انرژی مصرفی به ازای هر تراکنش” را در آن درج کرد. به نظر میرسد در زمان انتشار این معیار، بانک مرکزی هلند احتمالاً از اقدام ضد بیت کوین دی وریس حمایت کرده است.
در سال ۲۰۱۷، دوریس بانک مرکزی هلند را به قصد همکاری با شرکت PWC ترک کرد. وی به مدت پنج سال در آنجا کار کرد و در عین حال به حملات خود به بیت کوین ادامه داد. در نوامبر ۲۰۲۰، دوریس مجددا توسط بانک مرکزی هلند به عنوان دیتا ساینتیست در واحد جرایم اقتصادی مالی این بانک استخدام شد.
ظرف مدت سه ماه پس از استخدام مجدد دوریس در DNB، معیار فریبندهی «انرژی مصرفی به ازای هر تراکنش» ناگهان در سراسر جهان شهرت یافت و تقریبا در هر مقالهی ضد بیت کوین مورد استناد قرار گرفت و در رسانههای محبوب و پرمخاطب منتشر شد.
در ماه مارس، بیل گیتس ادعاهای دوریس را تکرار کرد. چند هفته بعد، ایلان ماسک اعلام کرد که تسلا دیگر بیت کوین را به عنوان روش پرداخت نمیپذیرد و به همان استدلالهای واهی اشاره کرد. به نظر میرسید که عده کمی متوجه شدهاند که دوریس این دادههای نادرست و رد شده را در این زمان منتشر کرده است.
چگونه یک کارشناس داده که به تازگی مجددا در بانک مرکزی هلند (DNB) استخدام شده است، برای معرفی و مصاحبه در تقریبا همه نشریات و رسانههای اصلی در سراسر جهان، زمان و منابع و دانش روابط عمومی لازم را دارد؟ ممکن است تعجب کنید اگر بدانید DNB به طور فعال از تور رسانه ای جهانی دوریس حمایت میکرده است. تعجب آور نیست که بانک های مرکزی و سیستم های RTGS آنها توسط بیت کوین، به عنوان یک لایه تسویه حساب جهانی خنثی و باز، مورد تهدید قرار می گیرند. به نظر میرسد نقشه هوشمندانه آنها این است که به افرادی مانند دوریس پول بدهند تا تأثیر زیست محیطی بیت کوین را برای خوانندگان ناآگاه برجسته کنند. اینکه رسانهها از کار او بدون افشای روابط مالیاش با DNB نقل قول میکنند، غیراخلاقی است.
مقایسه مصرف انرژی بیت کوین با کشورها اشتباه است
برخی افراد از آمار چشمگیری مانند مقایسه میزان انتشار کربن بیتکوین با کشورهای کوچک، برای شوکه کردن مردم استفاده میکنند. این مقایسه نیز گمراهکننده است، زیرا کشورهای کوچک تمایل دارند میزان انرژی مصرفی بسیار کمی داشته باشند، زیرا معمولا بخش عمدهای از تولید انرژی خود را به کشورهایی مانند چین میسپارند.
لازم به ذکر است که دانشگاه کمبریج چنین مقایسههایی را اقدامی متعصبانه میداند:
“مقایسهها اعمال ذهنی هستند. در واقع میتوان یک عدد را نسبت به آن چیزی که با آن مقایسه میشود کوچک یا بزرگ جلوه داد. به این ترتیب خوانندگان ناآگاه ممکن است به یک نتیجه خاص که میزان واقعی را کم یا بیش از حد نشان میدهد، سوق داده شوند. به عنوان مثال، مقایسه هزینه برق بیتکوین با مصرف سالانه کشورهای دارای میلیونها نفر جمعیت، نگرانیها را در مورد میزان مصرف انرژی بیت کوین افزایش میدهد. از سوی دیگر، اطلاع از اینکه برخی شهرها یا مناطق شهری در کشورهای توسعهیافته میزان مصرف برابری با بیتکوین دارند، نگرانیها تاحدی کاهش میدهد.
Cambridge Center For Alternative Finance، دانشگاه کمبریج
مقایسه مستقیم انرژی مصرفی بیت کوین با فعالیتهای نامرتبط، تصوری اشتباه در مخاطب ایجاد میکند. در واقع مقایسهی دقیق، مقایسه بیتکوین با سایر صنایع است.
کسانی که به دنبال بررسی دقیقتر استدلالهای دوریس هستند، باید به مناظره بین تحلیلگر مالی لین آلدن و دوریس گوش دهند. بر اساس یک نظرسنجی غیررسمی که قبل و بعد از مناظره انجام شده است، آلدن به طرز چشمگیری دیدگاه شنوندگان را از موضع شک و تردید به موضع طرفداری از بیت کوین تغییر داد.
دو برابر کردن سهم بیت کوین از انتشارات کربن
در ژوئن ۲۰۲۱، دوریس مقالهای منتشر کرد که در آن اینگونه نتیجهگیری کرده بود:
«بنابراین، کل میزان تولید کربن بیت کوین می تواند به طور متناسب بین سرمایه گذاران تخصیص یابد». مشکل این است که دوریس در معیار «انرژی به ازای هر تراکنش» کل تولیدات کربن به تراکنشها نسبت داده میشود. با این کار De Vries انتشار بیت کوین توسط سرمایهگذاران و استخراجکنندگان را دو برابر می کند. یک راه آسان جهت رفع این مشکل، کنار گذاشتن معیار اشتباه «انرژی به ازای هر تراکنش» یا ایجاد یک مدل منسجمتر است که اثرات استخراج بیت کوین را بطور متناسب تقسیم کند.
ناچیز بودن تاثیرات زیست محیطی بیت کوین
هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که نشان دهد تولیدات کربن بیتکوین به طور مستقیم بر تغییرات اقلیمی تاثیر میگذارد. یک آزمایش ساده نشان میدهد که تأثیر زیستمحیطی بیت کوین چیزی بیش از یک خطای گرد کردن در ریاضی نیست:
با فرض بدترین حالت، تاثیرات زیست محیطی بیت کوین چه خواهد بود؟ برای این آزمایش، از برآورد مصرف برق سالانه CBECI در ۱۳ ژوئیه ۲۰۲۱ استفاده می کنیم که تقریباً ۷۰ TWh است. بیایید اینطور فرض کنیم که تمام این انرژی منحصرا از زغال سنگ (آلایندهترین سوخت فسیلی) میآید و در یکی از کمبازدهترین نیروگاههای زغالسنگ جهان (نیروگاه برق Hazelwood در ویکتوریا، استرالیا که اکنون از کار افتاده است) تولید میشود. در بدترین سناریو، شبکه بیتکوین سالانه حدود ۱۱۱ میلیون تن (میلیون تن متریک) دی اکسید کربن تولید میکند که تقریباً ۰/۳۵ درصد از کل انتشار سالانه جهان را تشکیل میدهد.
Cambridge Center For Alternative Finance، دانشگاه کمبریج
در واقعیت، سهم بیت کوین تقریباً ۰/۱۳٪ از کل انتشار جهانی کربن است. اگر کسی واقعا نگران محیط زیست باشد، نگرانی در مورد بیتکوین، اتلاف وقت است.
انرژی را برای چیزی مصرف میکنید که دوست دارید
بیت کوین یک ابزار کاربردی برای کاربران خود فراهم میکند و انرژی بسیار کمتری نسبت به خشک کردن لباس در ایالات متحده مصرف میکند. با این وجود، آخرین باری که رسانههای سراسری در جهان به توصیف خشککن لباس به عنوان یک فاجعه زیستمحیطی اختصاص دادند، چه زمانی بود؟ درست است، هرگز این اتفاق نیفتاده است. اینکه انرژی را برای چهکاری مصرف کنید به خودتان بستگی دارد. تمام چیزی که باید بدانید این است که چون خشککنهای لباس کار مردم را راحت میکنند، افراد به جای اینکه لباسهایشان را رایگان با نور خورشید خشک کنند، حاضرند برای آنها انرژی مصرف کنند.
اگر انرژی مصرفی بیت کوین زیاد از حد بود، هزینه تراکنشها افزایش مییافت و مردم از استفاده از این تکنولوژی منصرف میشدند. کسی که هیچ بیت کوینی ندارد، احتمالا ارزش مالی آن را درک نمیکند. اما میلیونها نفر در سراسر جهان بیت کوین دارند و به ارزش آن متکی هستند. این اتکا فقط از منظر یک منبع ذخیره ارزش نیست، بلکه در جهت حمایت از حقوق بشر است. ضمنا، بیت کوین بخشهای مختلف صنعت مالی سنتی را غیرمادی میکند.
امروز، ۱.۲ میلیارد انسان تحت تورم دو یا سه رقمی و ۴.۳ میلیارد نفر تحت اقتدارگرایی زندگی میکنند. مردم در کشورهای افغانستان، کوبا، فلسطین، جمهوری توگو، سنگال، نیجریه، سودان، اتیوپی و آمریکای مرکزی از بیت کوین بهعنوان راه نجات استفاده میکنند.
بیت کوین بهعنوان ابزاری که میتواند به میلیاردها انسان قدرت ببخشد، انرژی مصرفی بیت کوین که برای تامین امنیت یک شبکه پولی جهانی و فراگیر بهکار گرفته میشود، نه تنها قابل توجیه، بلکه بسیار مطلوب است. قدرت و هزینههای پنهان برای محافظت از سیستم ارز فیات بهتر است که در فضای سایبری و با خونریزی کمتر خرج شود. انتقال پول خود به استاندارد بیت کوین، بهنحوی لغو اشتراک کا از سیستم قدیمی و حرکت بهسوی وفور انرژی و صلح است. هر وات انرژی مصرفی بیت کوین، ارزشش را دارد.
جمعبندی
در این مقاله سعی کردیم به شما توضیح دهیم که در حقیقت معیار “انرژی مصرفی به ازای هر تراکنش بیتکوین” معیاری غلط است. باید بگوییم که حذف بیتکوین مطلقا هیچ کمکی به محیط زیست نمیکند. زیرا انتشارات کربن آن بسیار ناچیز است و نمیتواند تأثیر قابل توجهی بر محیط زیست داشته باشد. بهعلاوه انرژی که بیت کوین مصرف میکند، ارزش هر واتش را دارد و نسبت به سایر صنایع، برای محیطزیست کمخطرتر است.
نظر شما درباره انرژی مصرفی بیت کوین چیست؟ آیا با گفتههای نویسنده درباره بزرگنمایی خطرات زیستمحیطی و مقایسههای اشتباه موافقید؟ لطفا نظرات خود را با ما در میان بگذارید.