شیوع ویروس کرونا در آغاز سال ۲۰۲۰ منجر به شکل گیری موجی از اثرگذاری‌های گوناگون در جهان شد و بسیاری از پیش‌بینی‌های مالی را تغییر داد. برای اولین بار پس از بحران مالی بحث برانگیز وال استریت (Wall Street) در سال ۲۰۰۸، سرمایه‌گذاران در سراسر دنیا تلاش کردند تا خود را در برابر پیش‌بینی شکست مالی حاصل از قرنطینه‌ها در امان نگه دارند. این نقطه آغازی برای شکوفایی داراییهای کریپتو و کاربردهای آنها بود.
در شرایطی که سرمایه‌گذاران به داراییهای سنتی مثل طلا و نفت به عنوان پناهگاهی ایمن برای سرمایه‌گذاری روی آوردند، بیت کوین (BTC) در طول سه ماه آخر سال ۲۰۲۰ به موضوعی داغ برای گفتگو تبدیل شده بود و از محبوبیت بالایی برخوردار شد. علاوه بر این در طول همین زمان بیت کوین توانست به بالاترین قیمت‌هایی که تا کنون دست یافته بود نیز برسد.
داراییهای کریپتو و ظهور نفت دیجیتال
با توجه به وضعیتی که به دنبال آن محققان بهداشت و درمان در تلاش برای پایان دادن به همه‌گیری COVID-19 و بازگرداندن شرایط به حالت عادی جهانی بودند یک موضوع وجود داشت که به صورت قطعی از آن اطلاع داشتیم و آن هم اجتناب‌ناپذیر بودن دیجیتال‌سازی در هر سطحی بود. محدودیت‌های منجر شده از قرنطینه جهانی باعث شدند تا تعداد زیادی از داراییهای کریپتو، کارگاه‌های آنلاین، بازرگانان حوزه پرداخت و فروشگاه‌های آنلاین رشد فوق‌العاده‌ای داشته باشند.
بیشتر بخوانید : پس از پایان بحران ویروس کرونا، برای بیت کوین چه اتفاقی می‌افتد؟
جای تعجب نیست که این روند نوین جنجال زیادی را در حوزه امور مالی ایجاد کرد و در پی آن خیلی از سرمایه‌گذاران دیدگاه خود را تا فراتر از داراییهای ایمن مثل طلا و نفت گسترش دادند و داراییهای کریپتو مورد توجه آنها قرار گرفت. امروزه بیش از هر زمان دیگری بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال شاهد ورود گسترده و استقبال سرمایه‌گذاران موسساتی به این حوزه هستند.
در ادامه این ماجرا بیت کوین به طلای دیجیتال ملقب شد و تاکید زیادی بر روی ارزش آن به عنوان ذخایر ارزش در مقایسه با بازار گاوی سال ۲۰۱۷ در این چرخه صورت گرفت. اما آیا دلیلی وجود دارد تا بیت کوین را نفت دیجیتال نیز بنامیم؟
تقابل نفت دیجیتال در برابر نفت خام در سال ۲۰۲۰
بعد از سپری شدن ضررهای قابل توجه ارزشی بیت کوین در هفته دوم ماه مارس سال ۲۰۲۰، بیت کوین توانست دوباره به جایگاه واقعی خود برگردد و به بهترین دارایی سال از نظر عملکرد تبدیل شود. از سوی دیگر، محدودیت‌های منجر شده از قرنطینه‌ها و محدودیت تردد خودروها موجب وارد شدن ضربه بزرگی به میزان تقاضای نفت خام شد.
در ماه آوریل سال ۲۰۲۰، قیمت نفت برنت (Brent) هر بشکه به صورت متوسط به ۱۸ دلار رسید و این پایین‌ترین میزان قیمت ماهانه نفت خام از ماه فوریه سال ۱۹۹۹ بود. در مجموع، بیت کوین با ۳۱۸ درصد افزایش قیمت سال را به پایان رساند و نفت WTI با ۲۲ درصد کاهش قیمت با سال ۲۰۲۰ خداحافظی کرد.
کاهش تاریخی و بی سابقه قیمت نفت؛ تاثیر اندک سقوط قیمت نفت بر بیت کوین
ممکن است از دیدگاه برخی از افراد هنگامی که صحبت از اقتصاد حقیقی به میان می‌آید، نفت برترین کالای اقتصادی حساب شود و این در حالی باشد که از دیدگاه این افراد بیت کوین و سایر داراییهای کریپتو کاملا خارج از گود ماجرای اقتصادی است. هنگامی که این سوال مطرح شد که آیا می‌توان این دو مقوله را به عنوان دو دارایی مورد مقایسه قرار داد، توماس کوهن (Thomas Kuhn)، صاحب CFA در پاسخ به BelnCrypto گفت:
برای اینکه مزایای کاربرد بیت کوین نقشی همانند نفت را بازی کنند نیاز داریم تا به کاربردهای بنیادین این دارایی توجه کنیم و این دقیقا همان نقطه‌ای است که نیاز به توجه اساسی برای ورود این دارایی دیجیتال به صنعت دارایی‌ها دارد. این بستر می‌تواند نقدینگی تولید کند و یک لایه پایه برای ارزش به حساب می‌آید که هر چیز دیگری به آن وابسته است.
در شرایطی که طلا سال خوبی را سپری می‌کرد و بالاترین میزان ارزشی کل دوران خود یعنی به ۲۰۰۰ دلار دست یافت، عملکرد نفت به ویژه در وضعیتی که سرمایه‌گذاران در تلاش بودند تا در برابر شکست مالی مقاومت کنند، چندان چشمگیر نبود.
دستاورد ۲۰۲۱ برای نفت خام و بیت کوین چیست؟
عدم اطمینان به وجود آمده در طی همه‌گیری جهانی ویروس کرونا آسیب بزرگی به اقتصادهای مختلف وارد کرده است و در پایان سال ۲۰۲۰ شاهد سقوط ارزش دلار به پایین‌ترین حد خود نسبت به ۳ سال گذشته بودیم. می‌توان پیش‌بینی کرد که با گذر زمان و در بلند مدت، اقتصاد جهانی و ارزهای فیات به مرور ضعیف‌تر می‌شوند زیرا مدتی است که روند خوبی را طی نمی‌کنند.
با ورود به سال جدید احتمالا شاهد این خواهیم بود که سرمایه‌گذاران به تلاش برای محافظت کردن از پول خود ادامه می‌دهند. بنابراین، یکی از مهمترین مباحث سال در رابطه با پناهگاه سنتی ایمن برای سرمایه‌گذاری کردن مثل نفت خام و یا نفت دیجیتال خواهد بود.
بیشتر بخوانید : ایده استفاده از تکنولوژی بلاک چین در صنعت نفت و گاز !
از طرف دیگر، نفت به تدریج در حال سرپا شدن از یک فرایند یک ساله رکود بوده و ممکن است در مسیر رسیدن به تقاضای بسیار زیادی در سطح جهانی باشد. به عقیده افرادی که به عملکرد نفت در بلند مدت اعتماد دارند نفت هیچگاه شکست نمی‌خورد و به دلیل میزان تقاضای جهانی همواره ارزش ذاتی خود را حفظ می‌کند.
با این وجود، در طی رویدادهای جالب توجهی مثل افزایش ارزش سهام ۶۹۵ درصدی تسلا و تبدیل شدن آن به یکی از با ارزش‌ترین شرکت‌ها در دنیا، اینطور به نظر می‌رسد که آینده درخشانی برای اتوموبیل‌های برقی در انتظار نشسته است. دیر یا زود میزان تقاضای نفت خام کاهش پیدا می‌کند و بازیابی این شرایط و رسیدن به نقطه اوج سابق امری محال برای نفت به نظر می‌رسد.
در رابطه با ارزهای دیجیتال، فرایند گاوی سال ۲۰۲۰ که پس از رویداد هاوینگ اتفاق افتاد بسیار شبیه به سال ۲۰۱۷ بود. با این حال بر خلاف سال ۲۰۱۷، بیت کوین و داراییهای کریپتو از استقبال سالم‌تری از جانب سرمایه‌گذاران موسساتی و مدیران صندوق‌های منابع مالی برخوردار بودند. در طول چند ماه گذشته، تعداد رسانه‌های بنیادین و میزان اعتماد عمومی نیز افزایش قابل توجهی داشته است.
عوامل تاثیرگذار در روند صعودی قیمت بیت کوین در سال ۲۰۲۰ !
برخی از افراد هنوز هم ارزش ذاتی رمزارزها و بی‌ثباتی قیمت آنها را برای زیر سوال بردن ارزش چنین دارایی‌هایی مطرح می‌کنند. با وجود تمام این تفاسیر، بیت کوین همانند دهه گذشته از هر فرصتی برای پیشی گرفتن از هر دارایی دیگری استفاده می‌کند.
روند ذخیره‌سازی استراتژیک نفت می‌تواند ثبات قیمتی را فراهم کند و فراتر از این، می‌تواند جایگاه آن را تحت عنوان یک دارایی ژئو-پلیتیک یا همان سیاسی-منطقه‌ای و نه یک کالای عادی تحکیم کند. Kuhn اظهار کرد که در سطح استراتژیک اقتصاد، نفت عملکردی شبیه به پول دارد. او در ادامه گفت:
رسیدن بیت کوین به جایگاه نفت دیجیتال برای سیستم امور مالی جدید، غیرمنطقی نیست. از دیدگاه چهارچوب داراییهای دیجیتال، در نظر گرفتن اتریوم (ETH) و توکن های سایر پلتفرم‌های مشابه برای این جایگاه، مقایسه نزدیک‌تری به حساب می‌آید. این توکن ها چرخ مکانیزم‌های غیرمتمرکز را به گردش درمی‌آورند و این در حالیست که بیت کوین به عنوان بنیادی عمل می‌کند که فلسفه اصلی کل این صنعت را به دوش می‌کشد و در وهله دوم نقش ارزش ذخیره شده را بازی می‌کند و به عقیده من ساختار بنیادی‌تری دارد.
بر اساس گفته‌های Kuhn هنگامی که صحبت از پرفولیوی مدیریت سنتی به میان می‌آید، بیرون از فضای داراییهای کریپتو می‌توانیم موارد قیاسی بیشتری را ببینیم. او در همین راستا گفت:
جایگاه بیت کوین در زمینه داراییهای دیجیتال همانند جایگاه نفت در زمینه داراییهای صنعتی است. بازار مربوط به این دو دارایی نیز ساختاری مشابه دارند و هر دو مقوله بیت کوین و نفت مثل دو دارایی کاملا مشابه مبادله می‌شوند.
مسائلی که باید به آنها رسیدگی شود
نفت از دیدگاه ژئوپلیتیک و اقتصاد کلان موضوعی بسیار حساس است. در سال ۲۰۲۰ دیدیم که بیت کوین به دلیل شکل‌گیری اقتصاد گسترده نوینی که از COVID-19 منجر شده بود توانست اولین ضربه را وارد کند. در مورد اینکه آیا بیت کوین و نفت با یکدیگر تلفیق می‌شوند یا اینکه این موضوع مرتبط با واکنش هر دو بستر نسبت به بازار گسترده پیش روی ماست، Kuhn توضیح داد که باید به موارد زیر توجه ویژه‌ای داشته باشیم:
- چه زمانی خطرهای احتمالی در این زمینه رفع می‌شوند؟
- تا چه اندازه‌ای نفت و بیت کوین می‌توانند ذخایر ارزشی داشته باشند؟
- در شرایط خطرپذیر بازار آیا نفت و بیت کوین جایگزین مناسبی برای پول هستند یا اینکه این دو بستر در هنگام رفع شدن خطر احتمالی به یک حاشیه کاذب مبدل می‌شوند؟
- آیا افزایش قیمت آنها به صورت نسبی حفظ می‌شود؟
به عقیده Kuhn این صنعت می‌تواند پاسخ این سوالات را در سه ماه دوم و یا سه ماه سوم سال ۲۰۲۱ به دست بیاورد. او در این راستا گفت: به نظر من سبد دارایی‌هایی که ارزش پولی دارند باید بسته به شرایط موجود ارزیابی شود. بنابراین ممکن است ما در شرایطی بیت کوین و نفت را بررسی کنیم که تا ۳ ماه دوم سال ۲۰۲۱ از ارزش طلا و یا علایم بروز خطر در بازار غافل بوده باشیم. او افزود:
در پایان در رابطه با مسئله ریسک یا خطر احتمالی، اینطور به نظر می‌رسد که پتانسیل اصلی به وقوع پیوستن خطر حاصل شده از پرتفولیوها رابطه مستقیمی با پتانسیل بانک‌های مرکزی و به ویژه Federal Reserve دارد. این در شرایطی است که این ارگان‌ها کنترل مداخله کردن در بازار را از دست داده باشند. در غیر این صورت ممکن است که آنها به فرایند تولید و تزریق نقدینگی به بازارها و حمایت کردن از قیمت‌های خطرپذیر و میزان ارزش دارایی‌ها به صورت دائمی ادامه دهند.
به حتم پیش‌بینی‌های مثبت و منفی متفاوتی با مورد بررسی قرار دادن هر یک از داراییهای کریپتو و صنعتی در مقابل ما شکل می‌گیرد. در شرایطی که دیجیتال‌سازی رو به افزایش است و ممکن است همه‌گیری ناخوشایند ویروس کرونا در طول سال گذشته موجب رونق ارزهای دیجیتال شده باشند، باز هم این امر به قوت خود باقیست که ببینیم قطعیت‌ها و زمینه‌هایی که در آنها عدم اطمینان وجود دارد در طول امسال فضای داراییهای کریپتو و نفت را به کجا می‌کشانند.
