احتمالا بیت کوین هرگز به عنوان وسیله مبادله و خرید و فروش مورد استفاده قرار نگیرد، ولی به ذخیره ارزش بسیار مفیدی تبدیل شده است. در سال ۲۰۲۰، چند نفر از منتقدان برجسته کریپتو این موضوع را پذیرفتند. انسان تمایل دارد در صورت رویارویی با مخالفت قاطع و مسلم، سفت و محکم به باورها و عقاید محبوب خود بچسبد. به همین دلیل است که دست شستن از عقاید قبلی به صورت علنی خیلی کم و نادر است. با وجود این، امسال در نتیجه صعود و شکستن سطوح قیمتی و مقاومتی بیت کوین، ما شاهد چندین مورد تغییر نگرش در ارتباط با بیتکوین و دیگر ارزهای دیجیتال بودهایم. در اینجا به ۸ مورد از تغییر نگرش اساسی در این زمینه میپردازیم.
۸ مورد از تغییر نگرش منتقدان برجسته کریپتو نسبت به بیت کوین
نوریل روبینی (Nouriel Roubini)؛ اقتصاددان:
یکی از سرسختترین منتقدان برجسته کریپتو که در سال ۲۰۲۰ از مخالفت خود دست کشید. روبینی، پروفسور اقتصاد در NYU که پس از پیشبینی حباب مسکن در سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ به شهرت رسید، در سالهای اخیر رمز ارزها و به طور کلی تکنولوژی بلاک چین را شدیدا و مکررا به باد انتقاد گرفته بود.
اظهارات روبینی در سال ۲۰۱۸: بخشی از شهادت او برای سنای ایالات متحده بسیار مورد توجه واقع شد؛ کریپتو منشا و سرچشمه تمامی کلاهبرداریها و حبابهاست. او همچنین در مورد بلاکچین چنین گفت: بلاک چین یک تکنولوژی است که بیش از اندازه بزرگ شده و هیچ مزیتی نسبت به یک پایگاه داده ندارد.
در دیدارش با سنا، روبینی بیت کوین را با پروژههای اسکم و حبابهای مشهور تاریخ مانند جنون تولیپ (Tulip-mania)، حباب میسیسیپی و حباب دریای جنوب مقایسه کرد. او خاطر نشان کرد که افزایش قیمت بیت کوین ۲ یا ۳ برابر بیشتر از افزایش موجود در حبابهای قبلی است، که سقوط و نابود شدن آن سریعتر و عمیقتر اتفاق افتاد؛ در آن زمان، Bitcoin بازار راکدی داشت و در حدود ۶۳۰۰ دلار خرید و فروش میشد.
اظهارات اخیر روبینی: در مصاحبهای در ششم نوامبر سال ۲۰۲۰ که بیت کوین با قیمت حدود ۱۵۵۰۰ دلار معامله میشد، نوریل روبینی اعتراف کرد که احتمالا بیت کوین به عنوان ذخیره ارزش نسبی مورد قبول قرار گیرد. او دلیل آن را عمدتا به الگوریتم بیت کوین که عرضه آن را به ۲۱ میلیون واحد محدود میکند، ارتباط داد. البته روبینی همچنین اعلام کرد که بیت کوین “مقیاسپذیر نیست، امن نیست، غیرمتمرکز نیست، و یک ارز هم نیست” و در ظرف سه سال آینده، از طریق ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) پس زده شده و مقبولیت فعلی آن رد میشود.
ولی، هر چیزی نسبی است؛ عقب نشینی نسبی، نیال فرگوسن (Niall Ferguson) پروفسور و مورخ اقتصادی را به چنین عکسالعملی واداشت:
اگر به اندازه روبینی به مبالغه علاقه داشتم، این تغییر نگرش را بزرگترین تغییر ایده از زمان سنت پائول مینامیدم.
استنلی دراکنمیلر (Stanley Druckenmiller)؛ سرمایهگذار:
سرمایهگذار و مدیر صندوق پوششی استنلی دراکنمیلر، یعنی مردی که همراه با جورج سوروس (George Soros) در سال ۱۹۹۲، از طریق شرط بندی روی پوند انگلیس بانک انگلستان را ورشكسته کرد، به نظر میرسد که از شکاکیت و مردد بودن خود در مورد کریپتو در سال ۲۰۲۰ دست کشیده باشد.
دراکمیلر در ماه ژوئن سال ۲۰۱۹ به عنوان یکی از منتقدان برجسته کریپتو، به باشگاه اقتصادی نیویورک گفت:
من بیت کوین را به عنوان راه حلی که در جستجوی یافتن مشکلی است میبینم. من نمیفهمم اصلا چرا به این نیاز داریم. من نه آن را میفروشم و نه آن را میخرم. اصلا نمیفهمم که چرا ذخیره ارزش است.
دراکمیلر در نوامبر سال ۲۰۲۰، ضمن ابراز نگرانی در مورد اقدامات و محرکهای مالی مرتبط با کووید ۱۹ توسط فدرال رزرو ایالات متحده، به شبکه CNBC گفت که او اکنون به بیت کوین به عنوان سپری در مقابل تورم علاقه دارد، حتی شاید بیش از طلا:
بیت کوین به عنوان ذخیره ارزش هم مورد توجه نسل هزاره و مورد توجه پول جدید سواحل غربی واقع شده است. با گذشت هر روز در طول ۱۳ سالی که بیتکوین به وجود آمده، ثبات و جایگاه آن به عنوان یک برند بیشتر شده و روز به روز رونق بیشتری یافته است. صادقانه بگویم اگر طلا کارایی دارد، احتمالا کارایی بیت کوین بیشتر است؛ زیرا نسبت به طلا کمحجمتر و ماهیت غیرنقدی آن بیشتر است.
لری فینک (Larry Fink)؛ مدیر عامل بلک راک:
در سال ۲۰۲۰ بیت کوین مورد توجه سرمایهگذاران سازمانی بیشتری قرار گرفت. لری فینک مدیر عامل BlackRock، بزرگترین شرکت دارایی جهان، که یکی از منتقدان برجسته کریپتو بود، در ماه دسامبر در ارتباط با بیت کوین به شورای روابط خارجی گفت:
بسیاری از مردم به بیت کوین علاقه دارند و در مورد آن هیجان زده هستند.
سخنان فینک کمتر از دو هفته بعد از آن که ریک رایدر (Rick Rieder) مدیر ارشد سرمایهگذاری درآمد ثابت شرکت بلک راک به شبکه CNBC گفت که “بیت کوین ماندنی است. بیت کوین تا حد زیادی جای طلا را میگیرد” بیان شد.
اظهارات او در سال ۲۰۱۷: لری فینک که در جلسه موسسه امور مالی بین المللی، کمی بعد از آن که بیت کوین در اکتبر سال ۲۰۱۷ به بیشترین مقدار ثبت شده خود یعنی ۵۸۰۰ دلار رسید، گفت:
بیت کوین فقط نشان میدهد که چه مقدار تقاضا برای پولشویی در جهان وجود دارد. کلا همین است و بس. بیت کوین فقط فهرستی از پولشویی است.
سخنان فعلی او: فینک در سخنانش در شورای روابط خارجی گفت:
ما به بیت کوین به عنوان چیزی واقعی مینگریم.
او در ادامه افزود که اخیرا در وبسایت بلک راک ۳ موضوع مورد بحث واقع شدهاند؛ کووید ۱۹، سیاست پولی و بیت کوین. تعداد بازدیدهای هر یک از این موضوعات ۳۰۰۰ برای کووید، ۳۰۰۰ برای سیاست پولی و ۶۰۰۰۰۰ برای بیتکوین بود. فینک گفت که این موضوع بیانگر این موضوع است که BTC توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده است و سپس اضافه کرد که Bitcoin هنوز آزمایش نشده و یک قطعه بسیار کوچک از بازار کل داراییها را تشکیل میدهد.
نیال فرگوسن (Niall Ferguson)؛ مورخ اقتصادی:
فرگوسن عضو ارشد موسسه Hoover در دانشگاه استنفورد است و یکی از مشهورترین مورخان اقتصادی جهان به شمار میآید. او که نویسنده کتاب “صعود پول” است، از سال ۲۰۱۴ در معرکه و بحث رمز ارزها شرکت داشته است؛ و نه همیشه به نفع بیت کوین.
او در سال ۲۰۱۴ به عنوان یکی از منتقدان برجسته کریپتو گفت:
ارزهای دیجیتال “یک توهم کامل” هستند.
آنچه او اکنون می گوید:
بیت کوین و چین در حال پیروزی در انقلاب پولی کووید ۱۹ هستند.
حداقل این عنوانی بود که فرگوسن در اواخر سال ۲۰۲۰ در یک اظهار نظری برای بلومبرگ نوشت. این مقاله، زیرعنوانی با این مضمون داشت:
ارز مجازی کمیاب، حاکمیت مستقل و مکانی عالی برای ثروتمندان برای ذخیره ثروت خود است.
فرگوسن در اوایل سال ۲۰۱۹ از این اظهار نظر که “کریپتو توهم است” دست کشید و حتی در آن سال، به یک پروژه بلاکچینی به نام Ampleforth پیوست. با این حال، مطلب طولانی که او اخیرا نوشته، نشان میدهد که او اکنون حتی فراتر رفته و خود را به عنوان یک طرفدار کامل بیت کوین بازسازی کرده است. او نوشته:
بیت کوین به تدریج، نه به عنوان وسیله پرداخت، بلکه به عنوان ذخیره ارزش در حال پذیرش است.
از نظر فرگوسن دو ویژگی بیت کوین جذاب بودند: عرضه محدود بیت کوین و حاکمیت مستقل آن.
جیم کرامر (Jim Cramer)؛ کارشناس رسانههای مالی:
وقتی قیمت بیت کوین در دسامبر ۲۰۱۷ به شدت ریزش کرد، جیم کرامر یکی از منتقدان برجسته کریپتو ، تحت تاثیر برنامه CNBC قرار نگرفت؛ کرامر به بینندگان اطمینان داد:
بیت کوین به این زودیها جایگزین طلا نخواهد شد.
اکنون سه سال بعد از آن ماجرا، کرامر دوباره در اظهارات خود تجدید نظر نموده است. شاید او بیش از حد در گذشته زندگی میکرد؛ زیرا در پادکست ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۰، به آنتونی پمپلیانو گفت که من این را تشخیص دادهام که احتمالا از ماشین تحریر استفاده میکنم.
آنچه او گفت:
دیر یا زود، این چیز [بیت کوین] از رونق میافتد.
کرامر در بخش “پول دیوانه” در سال ۲۰۱۷ در کنفرانسی با عنوان “آیا بیت کوین جایگزین طلای جدید است؟” پنج دلیل مشکوک بودن بیت کوین را ذکر کرد:
۱) هیچ کس نمیداند چه کسی آن را اختراع کرده است.
۲) هیچ کس نمی داند که خالق (ها) چه مقدار برای خودشان نگه داشته اند.
۳) شبکه فاقد شفافیت است.
۴) هیچ پشتیبانی دولتی ندارد.
۵) اساس و بنای آن نرم افزار است که قابل هک است.
آنچه او اکنون می گوید: کرامر ضمن ابراز نگرانی از ارائه محرکهای اقتصادی اخیر فدرال رزرو آمریکا، مربوط به بیماری کووید ۱۹ که ممکن است باعث تورم دلار آمریکا شود، به پامپلیانو گفت:
افزودن رمز ارزها به فهرست سپری در برابر تورم، همراه با املاک و مستغلات، شاهکارهای هنری و طلا، کاملاً منطقی است.
آنچه کرامر از بیت کوین پسندیده است، کمبود آن است:
بچههای من وقتی میراث مرا به دست میآورند، با طلا احساس راحتی نخواهند کرد، اما با رمز ارزها احساس راحتی میکنند.
دن شولمن؛ مدیر عامل پیپال:
در اواخر اکتبر شرکت پیپال اعلام نمود که به کاربران امکان میدهد که در تمامی ۲۸ میلیون فروشگاه خود در سراسر جهان، بیت کوین، اتریوم، بیت کوین کش و لایت کوین خرید و فروش کنند و همچنین میتوانند از این رمز ارزها برای پرداخت استفاده نمایند و این موضوع، برگ جدیدی برای این غول پرداخت و مدیر عامل آن دن شولمن بود.
چیزی که شولمن در سال ۲۰۱۸ گفت: دن شولمن که در سال ۲۰۱۸ یکی از منتقدان برجسته کریپتو بود، به The Street گفت:
نوسان کریپتو، پذیرش آن را برای خردهفروشها نامناسب میکند. به نظر من باید بیت کوین و رمز ارزها را به عنوان ارز، و تکنولوژی زیربنایی آنها یعنی بلاک چین را از هم تفکیک نمود.
آن چه که اکنون میگوید: شولمن به شبکه CNBC گفت:
هیچ شکی در این نیست که مردم دسته دسته به استفاده از پرداختهای دیجیتال و اشکال دیجیتالی ارزی روی میآورند.
موضع جدید پیپال و شولمن را چگونه میتوان تفسیر نمود؟ طبق گزارشها در سال ۲۰۲۰، شرکت Paypal از طرف یک شرکت پرداخت دیگر به نام Square که چندین سال است که امکان خرید بیت کوین را از طریق واحد اپلیکیشن نقدی خود فراهم نموده است، احساس فشار میکرد.
در واقع دو هفته قبل از اعلام شرکت پیپال مبنی بر پذیرش بیت کوین، شرکت اسکوئر اعلام نمود که ۵۰ میلیون دلار بیت کوین برای خزانهداری شرکتش خریداری کرده است. در مقابل پیپال و شولمن در ارتباط با کریپتوکارنسیها بسیار محتاطانه عمل نمودهاند.
با این وجود، مدیر عامل شرکت پیپال، در ماه نوامبر به اندرو راس سورکین (Andrew Ross Sorkin) یکی از گویندگان خبر اسکواک باکس (Squawk Box) گفت:
همراه با بحران کووید ۱۹، استفاده از پول نقد به شدت و با شتاب زیادی کاهش یافته است؛ چیزی در حدود ۷۰-۴۰ درصد.
همانطور که خاطر نشان شد، پی پال در اوایل سال ۲۰۲۱ به کاربرانش اجازه خواهد داد که در تمامی فروشگاههای آن برای انجام تراکنشهای خود از رمزارزها استفاده نمایند؛ اما شرکت قبل از پرداخت به خردهفروشها، رمز ارز را به پول فیات تبدیل میکند. پس این پیپال است که ریسک نوسان قیمت کریپتو را متقبل میشود؛ نه خردهفروشان.
ایزابلا کامینسکا (Izabella Kaminska)؛ روزنامهنگار مالی:
فرگوسن اظهار نمود که روزنامه نگاران مالی هم در ارتباط با بیت کوین دست از مخالفت و مقاومت میکشند. در اواخر ماه نوامبر، ایزابلا کامینسکا از مجله فاینانشال تایمز (Financial Times) که مدتها یکی از منتقدان برجسته کریپتو بود، قبول کرد که بیت کوین به عنوان سپر حفاظتی در برابر آینده، دارای موارد کاربردی ارزنده و ارزشمندی است.
آن چه در سال ۲۰۱۶ گفت: او که در سال ۲۰۰۸ عضو فاینانشال تایمز شد و ویراستار FT Alphaville و Kaminska است، اعلام نمود:
آن چه که واضح و روشن است، این است که تا به حال فناوری که انتظار میرفت انقلابی در حوزه و عرصه مالی باشد و آن را امنتر نماید، به طور وحشتناکی شبیه به تکنولوژی قدیمی است که سیستم را زمین گیر کرده است..
آن چه که اکنون میگوید: کامینسکا که مدتها یکی از منتقدان برجسته بیت کوین بود، در ۲۴ نوامبر ۲۰۲۰ به طور تعجب انگیزی در پاسخ به این سوال که آیا ایجاد بیت کوین واقعا ارزش دردسرش را داشت، گفت: بله.
چه چیزی تغییر کرده است؟ حداقل دیدگاه اساسی کامینسکا در مورد رمز ارزها عوض نشده است. بیت کوین همچنان “ذاتا نوعی پرنوسان و غیرکشسان” از پول است و بعید به نظر میرسد که به طور گسترده به عنوان ارز مورد استفاده قرار گیرد. وی نوشت:
با این وجود، یك سناریو وجود دارد كه همه چیز را تغییر میدهد: جهانی كه در آن هیچ دولتی آمادگی مقاومت در برابر آزادیهای مدنی واقعی یا کسب و کارهای آزاد را ندارد.
چنین سناریویی فقط یک سال پیش دور از ذهن به نظر میرسید؛ اما اکنون با بحران کووید ۱۹، حداقل میتوان آن را تصور کرد.
برای آیندهای که در آن دنیا به سمت استبداد سُر میخورد و آزادیهای مدنی را نمیتوان بدیهی و مسلم فرض نمود، امنیت ناشناس بیت کوین به عنوان یک پرچین در برابر بدترین واقعیتهای آینده مالی عمل میکند – و به همین دلیل خوشحالم که کسی بیت کوین را ایجاد کرده است.
ری دالیو (Ray Dalio)؛ بنیانگذار صندوق پوشش ریسک:
رای دالیو موسس بزرگترین صندوق پوشش ریسک جهان به نام Bridgewater Associates و یکی از منتقدان برجسته کریپتو است. دالیو اخیرا با اعتراف به این که در بیش از ۱۰ سال گذشته، بیت کوین و تعدادی دیگر از رمز ارزها، خود را مانند طلا به عنوان جایگزینهای جذاب داراییها تثبیت نمودهاند.
سخنان او در سال ۲۰۱۷: دالیو به شبکه CNBC گفت:
بیت کوین حباب است.
او ادعا نمود که نوسان این کوین سبب میشود ذخیره ارزش نامناسبی تلقی شود و هولدرها برای خرج کردن آن مشکل داشته باشند. بیت کوین یک بازار کاملا خیالی است.
آنچه او اکنون می گوید: دالیو در ۸دسامبر در جلسه Reddit با عنوان “هر چیزی را از من بپرس” اظهار داشت که بیتکوین با توجه به عرضه محدود و سهولت در جابجایی و انتقال، به عنوان خلاف املاک و مستغلات، اکنون میتواند به عنوان “جایگزینی برای طلا”عمل کند. مانند برخی دیگر از سرمایه گذارانی که اخیراً مواضع خود را در مورد رمز ارزها تغییر دادهاند، دالیو نگران “کاهش ارزش پول” در اقتصاد جهانی پس از همه گیری بیت کوین بود.
بیت کوین ذخیره ارزش است
در واقع، اگر یک موضوع سبب برگشتن افراد برجسته از مواضع خود درباره رمز ارزها و خصوصا بیت کوین بوده باشد، ترس از ظهور احتمالی تورم در پی اقدامات محرک اقتصادی (که دولتها برای جلوگیری از سقوط اقتصادی پس از اپیدمی کووید ۱۹ انجام دادهاند) است. بیت کوین ممکن است هرگز به یک ابزار مفید مبادله تبدیل نشود؛ اما به وضوح به عنوان ذخیره ارزش جایگاه خود را یافته است، همانطور که منتقدان سابق آن به این موضوع اقرار اذعان میکنند.