برای اولین بار دادههای نتایج انتخاب آمریکا بر روی یک بلاک چین ثبت شدند. اما آیا این دادهها دارای اعتبار هستند؟ آیا استفاده از تکنولوژی بلاک چین در زمینه ثبت اطلاعات کار درستی است؟
تا به امروز استفاده از بلاک چین در انتخابات، چیزی بیشتر از یک آزمایش به حساب نمیآمد. با این حال در انتخابات اخیر آمریکا برخی از افراد تلاش کردند تا آگاهی عمومی را نسبت به امکانات تکنولوژی بلاک چین تغییر دهند. برای مثال Associated Press، یکی از بزرگترین رسانههای ایالات متحده، نتایج انتخابات را در بلاک چینهای اتریوم و EOS منتشر کرد.
آیا این رویداد به این معناست که زمان استفاده از تکنولوژی بلاک چین در انتخابات فرا رسیده است؟ آیا استفاده از این تکنولوژی در صورت متمرکز بودن منبع اطلاعات منطقی به نظر میرسد؟
ثبت دادهها در تکنولوژی بلاک چین
با توجه به اینکه از سال ۱۸۴۸ AP خواستار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بوده است، انتقاد کردن از آن به عنوان یک منبع داده تا حدی، عجیب به نظر میرسد. شاید پیشینه ۲۰۰ ساله AP دلیل اصلی انتخاب دادههای آن توسط دو پلتفرم غیرمتمرکز YieldWars و Polymarket تحت عنوان یک اراکل برای بازار پیشبینی انتخابات ۲۰۲۰ بوده است. سخنگوی YieldWars اعلام کرد که میتوان AP را به احتمال زیاد معتبرترین منبع خبری در دنیا دانست. وجود شک و تردید در این بیانیه نشاندهنده زیر سوال بودن اعتبار دادههای موجود در این بستر است.
بسیاری از افراد نیز به حتم با همین دیدگاه به مقوله AP تحت عنوان یک اراکل ناکامل و غیرقابل اعتماد برای استفاده همزمان با تکنولوژی بلاک چین بدون نیاز به فضای اعتماد مینگرند. برخی از کاربران توییتر نیز واکنش با شک و تردید و حتی خشمگینانه نسبت به این اخبار نشان دادند.
در رابطه با اعتبار چنین منبع دادهای Juan Aja Aguinaco، بنیانگذار شبکه تاییدیه عمومی برای اختصاص دادن محتوا به نام Shyft Network، به فرایند جالب توجهی اشاره کرد: در برخی از مثالها رسانههای خاص نتایج نسبتا متفاوتی را نسبت به یکدیگر نشان دادهاند. علاوه بر این طبق گفتههای او، مطبوعات مسئول چنین اعلاماتی نیستند زیرا: آنها این اعمال را انجام میدهند زیرا این امر باعث طبقهبندی خوانندگان و رتبهبندیها میشود و با وجود تمام این جوانب این مطبوعات نیستند که نتیجه برنده انتخابات را مشخص میکنند.
او در ادامه اینطور فرضیات خود را اعلام کرد که موارد مطرح شده در تقابل با AP برای در نظر گرفتن آن به عنوان یک اوراکل میتوانند تا حدی معتبر باشند. با در نظر گرفتن این نکته:
اگر هدف ما استفاده کردن از AP یا هر منبع غیر رسمی خبری دیگری باشد، تا زمانی که مشارکتکنندگان از این امر مطلع باشند که AP به عنوان یک اوراکل برای بازار پیشبینی میتواند تنها بازگو کننده اخبار باشد منصفانه به نظر میرسد. با این وجود تا زمانی که روند قانونی مد نظر به پایان برسد نتایج رسمی غیرمشخص خواهند بود.
بر اساس گفتههای Thomas Stubbings، مدیرعامل پلتفرم امنیت سایبری اتریش (Austrian Cyber Security Platform)، هنوز هم احتمال وقوع هرگونه خطر کلاهبرداری دادهای در رابطه با رسانههایی مانند Associated Press در حداقل سطح خود قرار دارد. او به کوین تلگراف گفت: احتمالا افراد کمی با این نظر که AP منبع قابل اعتمادتری نسبت به سایرین مثل Breitbart News به حساب میآید مخالف هستند. بنابراین، قابل اتکا بودن و قابلیت اطمینان تمام و کمال منبعی مانند AP را میتوان صحیح در نظر گرفت.
به گفته Artem Kalikhov، مدیر ارشد محصولات شرکت Waves Enterprise که اخیرا تکنولوژی آن در طی انتخابات روسیه مورد آزمایش قرار گرفت، خبرگزاری AP با انتشار دادههای بد و اشتباه پیشینه ۱۰۰ ساله خود را به عنوان گزارشگر بیطرف انتخابات زیر سوال میبرد. او در مصاحبه با کوین تلگراف گفت: با توجه به اینکه دادهها به صورت رمزنگاری شده به امضا رسیدهاند، نود اوراکل نمیتواند آن را تغییر دهد و تنها AP قادر به ایجاد مشکل در این داده است و این امری بعید به نظر میرسد.
اما اگر این رسانه توسط کلاهبرداران مورد حمله قرار بگیرند چه اتفاقی پیش میآید؟ با وجود اینکه احتمال هک شدن رسانه و انتشار اخبار جعلی و نادرست وجود دارد اما این موضوع به سرعت پیگیری میشود. Stubbings در این راستا گفت:
هک شدنهایی که دارای اثرات ناگوار عظیم هستند به سرعت مورد توجه قرار گرفته و به آنها رسیدگی میشود. به محض اینکه وجود هرگونه فضای تردید حس شود متخصصان امنیت سایبری و اکتشاف وارد عمل شده و موقعیت را مورد بررسی قرار میدهند. در صورتی که هرگونه هک و یا کلاهبرداری صورت گرفته باشد در اسرع وقت آن را پیدا میکنند. بنابراین، احتمال هک شدن یک رسانه معتبر و انتشار اخبار جعلی در بلند مدت عملا غیرممکن است.
او همچنین اظهار کرد که یک منبع رسانهای متمرکز میتواند از یک شبکه رسانه اجتماعی قابل اعتمادتر باشد و از طرف دیگر میتوان آن را غیرمتمرکزتر به حساب آورد. Stubbings در این راستا گفت: اگر امکان کنترل کردن متمرکز چنین رسانههایی مثل فیس بوک وجود داشته باشد در این صورت میتوان ایدههای غیرمتمرکز را نیز از یک موقعیت مرکزی وارد این حوزه کرد. او در ادامه افزود که این اتفاقی است که در رابطه با Cambridge Analyticac در سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد و رایدهندگان عملکردی مشابه را به صورت متمرکز در این زمینه داشتند.
همراستا با این موضوع، Stubbings اشاره کرد که هر یک از منابع مورد بحث تنها با توجه به میزان اعتبار مربوط به خود میتواند معتبر به حساب بیاید. پاسخ دادن به این سوال که چه زمانی یک منبع قابل اعتماد به حساب میآید؟ بسیار دشوار است. آیا این بدان معناست که پیشینه و سابقه یک منبع خبری معتمد ضمانتکننده قابل اعتماد بودن آن نیست؟
اوراکلهای غیرمتمرکز راه حل مناسبی نیستند
همانطور که تا به اینجا مشخص شد، یک منبع داده معتمد در صورت متمرکز بودن نیز میتواند اطلاعات انتخابات را در یک بلاک چین ذخیرهسازی کند. از لحظه تکمیل شدن ذخیرهسازی به بعد نمیتوان داده مورد نظر را حذف کرد و یا تغییر داد. با این حال باز هم این سوال به قوت خود باقیست که چطور تکنولوژی بلاک چین میتواند صحت اطلاعات را تایید کند.
مشکل اصلی اینجاست که امروزه قراردادهای هوشمند نمیتوانند قابل اعتماد و کامل بودن منبع خبری و اطلاعات دنیای واقعی را مورد بررسی قرار دهند. تنها کاری که یک قرارداد هوشمند میتواند انجام دهد اطمینان حاصل کردن از تحقق یافتن شرایط از پیش تعیین شده است. برای مثال میتوان به اجرا کردن تابع جایگزینی نام رئیس جمهور مورد نظر در یک پلتفرم پس از پیروزی آن فرد در انتخابات اشاره کرد.
خبر خوب این است که در حال حاضر تکنولوژی مورد نیاز برای تایید اطلاعات، برخلاف یک قرارداد هوشمند، و انتقال آن اطلاعات به یک بلاک چین وجود دارد. این نمونهای از ارائهدهندگان اطلاعات بدون نیاز به وجود فضای اعتماد است درست مانند اوراکلها در فضای تکنولوژی بلاک چین که عملکردی مشابه دارند. با این حال نمیتوان هر ارائهدهنده اطلاعاتی را یک اوراکل دانست. یک اوراکل باید بتواند اعتبار دادهها را مورد بررسی قرار دهد و بنابر همین موضوع باید اعتبار منبع اطلاعات را نیز چک کند و در ادامه داده مربوط به طیف وسیعی از وقایع دنیای حقیقی را ارائه کند. پس در دسترس داشتن یک منبع اطلاعاتی قابل اعتماد برای قابل اطمینان بودن و کامل بودن اوراکل ضروری است.
Alice Corsini، مدیرعامل شرکت Proveable Thinnngs که یک پلتفرم توسعه راه حلهای غیرمتمرکز شامل اوراکل است، در مصاحبه با کوین تلگراف موافقت کرد، هنگامی که صحبت از عملیات حساس مثل انتخابات سیاسی به میان میآید، تایید اعتبار و صحت دادههای مدیریت شده توسط اوراکل برای همه امری مهم به حساب میآید: بر این اساس اوراکلها میتوانند تکنولوژیهای امنیتی مثل Trusted Computing را برای تایید صحت دادهها و تایید آنها و شفافسازی روند کاری مورد استفاده قرار دهند.
در حال حاضر دو رویکرد کلی برای دست یافتن به قابلیت اعتماد اوراکلها وجود دارد. اولین رویکرد اجماع اوراکل است که از طریق آن اطلاعات توسط چندین اعتبارسنج مستقل به صورت همزمان تایید میشود. در دومین رویکرد خود کاربران منبع اطلاعاتی را در اینترنت انتخاب میکنند. چنین راه حلهایی توسط مجموعههایی مثل Provable Things ارائه میشود و در بستر این مجموعه گواه اثبات TLSNotary برای اثبات صحیح بودن عملکرد اوراکل مورد استفاده قرار میگیرد. گواه اثبات TLSNotary با ارائه کردن شواهد رمزنگاری شده از دادههای دریافت شده از منبع منتخب از عدم تغییر این داده در انتقال به قرارداد هوشمند اطمینان حاصل میکنند.
با وجود تمام این تفاسیر هنوز هم مشکل قابلیت اعتماد منبع مورد بحث به قوت خود باقیست. با وجود اینکه هر دو رویکرد، انتقال داده از منبع به قرارداد را تضمین میکنند اما هیچ یک از آنها یکپارچگی منبع را تضمین نمیکنند حتی اگر خود اعتبارسنجهای اوراکل این روند را انتخاب کرده باشند.
Kalikhov از مجموعه Waves Enterprise در رابطه با کاربرد دادههای منتشر شده توسط AP اظهار کرد با وجود اینکه امروزه تکنولوژی بلاک چین در زمینه انتخابات ملی مورد استفاده قرار میگیرد اما این پروژه خاص ارزش واقعی مبتنی بر تکنولوژی بلاک چین را در روند رایگیری به ارمغان نمیآورد زیرا این حوزه تنها همراستا با اصلاح نتایج در محیط تغییرناپذیر است: در زمینه رویکرد اوراکل ما همچنان به شیوههای سنتی از مجموعه رایدهی و محرمانه نگه داشتن آرا پیش از رسیدن دادهها به بلاک چین متکی هستیم.
آیا استفاده بیشتر از ابزار به ما کمک میکند؟
به عقیده برخی از افراد استفاده از منابع داده و اوراکلهای بیشتر در کنار هم به افزایش قابلیت اعتماد و قابل اطمینان بودن روند رایگیری منجر میشود. این بدان معناست که استفاده از منابع رسانهای متعدد به جای استفاده صرف از AP ممکن است اعتماد بیشتری در روند کاری ما به همراه داشته باشد. حتی ممکن است این مزیت در صورت بومی و خارجی بودن منابع و شامل شدن رسانه اجتماعی به صورت همزمان موجب افزایش میزان کارآمد بودن آن شود.
یکی از بنیانگذاران ناشناس YieldWars در گذشته به کوین تلگراف گفت که انتخابات آینده و بازارهای پیشبینی مجموعه قویتری از اوراکلهای مورد نظر را ارائه میکنند: من اینطور تصور میکنم که چندین اوراکل مثل AP در اختیار ما قرار دارد و این تصور به حتم در انتخابات بعدی به حقیقت مبدل میشود. در دسترس بودن چندین اوراکل مورد اعتماد در راستای متعادل کردن بازار باید برای رفع مشکلات کافی باشد.
Kylin Network، ارائهدهنده اوراکلهای غیرمتمرکز که اخیرا اجازه دریافت وب ۳.۰ را برای ایجاد زیرساخت داده دریافت کرد، در راستای رفع کردن مشکل قابلیت اعتماد منابع داده پیشنهاد جمعآوری کردن اطلاعات در مورد یک رویداد خاص از منابع غیرمستقیم را ارائه کرد. بنابراین میتوان گفت هرچقدر تعداد این منابع بیشتر باشد عملکرد بهتری نیز خواهیم داشت. Dylan Dewdney، مدیرعامل این پلتفرم، برای کوین تلگراف توضیح داد:
بنابر همین مطالب برای تعیین نتیجه انتخابات، میتوانیم به صورت همزمان از ابزاری مثل پستهای شبکههای اجتماعی به همراه تگها و تاریخ متناسب، تعداد منشنهای کاندیدای ریاست جمهوری در اینترنت، انتشارات رسانهای و غیره استفاده کنیم.
Dewdney همچنین خاطر نشان کرد که اوراکلها باید مقادیر بزرگی از دادهها را به صورت همزمان پردازش کنند تا از صحیح بودن نتایج اطمینان حاصل کنند. بهترین راه برای به بار نشاندن این عملکرد بر اساس گفتههای او این است که اوراکل یک استیک آماده در تقابل با چالشهای محتمل و یا نودهای داوری داشته باشد.
Dewdney افزود که از این طریق، توسعهدهندگان برنامههای غیرمتمرکز میتوانند با استفاده از این پلتفرمها، دادههای معتبر متناسبی از نتایج اعلانات خود ارائه کنند و همه فیدهای API تایید شده را به زنجیره اضافه کنند. این امر یک مزیت برای ارائهدهندگان به حساب میآید که بتوانند اطلاعات دقیقی را توزیع کنند زیرا اگر این اطلاعات به چالش کشیده شوند ارائهدهندگان میتوانند در تقابل برای از دست رفتن پول استیک شده ایستادگی کنند. بنابراین به عنوان یک منبع تغذیه دادههای معتبر و متناسب که فرایند اعتبارسنجی را طی کرده و به صورت غیرمتمرکز و غیرسیاسی است، دادههایی که در این حالت ارائه میشوند –که در این مثال شامل نتایج انتخابات است- بسیار ارزشمند بوده و دسترسی داشتن به این دادهها حائذ اهمیت بالایی است.
در این بخش، تجربه پاداشدهی به اعتبارسنجها در راستای ارائه اطلاعات در بازارهای پیشبینی مورد استفاده قرار میگیرند. برای مثال میتوان به پلتفرم Augur اشاره کرد که از رکن خرد جمعی (Wisdom of the crowd) استفاده میکند تا بتواند رویدادهای آتی را پیشبینی کند. کاربران نتیجه احتمالی این رویدادها را پیشبینی کرده و با درست حدس زدن نتیجه، سهمهای مختلفی از پاداش مورد بحث را خریداری میکنند. این رویکرد موجب افزایش انگیزه اقتصادی مشارکتکنندگان شده تا از صحیحتر بودن حدس ارائه شده اطمینان حاصل شود و در رویدادهایی که این حدسها نادرست هستند، افراد استیک خود را از دست میدهند. پیشبینی مورد نظر در این حالت میانگینی متوازن از انتظارات همه کاربران است.
کاربرد بازارهای پیشبینی تا حد قابل توجهی کامل بودن اطلاعات ارائه شده را تضمین میکند و دلیل این امر این است که هر چیزی میتواند در پیش بینی مورد نظر-در صورت کافی بودن تعداد استیکرها- ارائه شود. بنابراین قابلیت اعتماد نیز بر اساس انگیزه اقتصادی مشارکتکنندگان تامین میشود.
آیا زمان درخشش تکنولوژی بلاک چین در زمینه رایدهی فرار رسیده است؟
در نهایت باید گفت با وجود اینکه Associated Press برای ثبت نتایج انتخابات از تکنولوژی بلاک چین استفاده کرده است اما این به معنی گواهی برای فرا رسیدن زمان استفاده از تکنولوژی بلاک چین در فرایند رایدهی نیست. Ashley Pope، بنیانگذار Fortis Block که یک شرکت ارائه راه حلهای ایمن رایدهی تکنولوژی بلاک چین و انتخابات دیجیتال برای دولت، شرکتها و سازمانهای غیرانتفاعی است، اینطور ادعا میکند که این رویداد دقیقا نشاندهنده محدودیتها و ضعف نقاط حساس سیستم رایگیری اخیر را نشان میدهد:
بخش عظیمی از روند انتخابات در سراسر دنیا به صورت دستی و با استفاده از ابزاری مثل کاغذ، مداد و خودکار به انجام میرسد و در برخی موارد از نرم افزارها نیز در این فرایند استفاده میشود. سیستم رایگیری به صورت عمده هنوز در دهه سال ۱۸۵۰ باقی مانده است. امروزه ما امور بانکی خود را به صورت آنلاین انجام میدهیم، مالیاتهای خود را به صورت آنلاین پرداخت میکنیم و حتی به صورت آنلاین از دکتر وقت میگیریم و معالجه میشویم اما هنوز هم روند رایگیری به شکل دستی تکمیل میشود.
به عقیده Aguinaco اگرچه کاربرد تکنولوژی بلاک چین میتواند از نظر تکنولوژیک روند انتخابات را برای رایدهندگان شفاف و قابل اعتماد کند اما مشکل اعتماد کردن به مقامات و رسانهها از نقطه نظر روانشناختی هنوز هم به قوت خود باقیست: بسیاری از مردم نسبت به سیاستمداران و روند انتخاب شدن آنها بیاعتماد هستند. در همین راستا ما میتوانیم از یک سیستم ۹۹ درصد ایمن در این فرایند استفاده کنیم و تئوریهای توطئه، ناآرامیها و غیره نیز میتوانند در کنار این سیستم وجود داشته باشند.
به طور کلی کاربرد تکنولوژی بلاک چین در فرایند رایگیری میتواند تاثیر مثبتی در روند انتخابات داشته باشد. با این وجود، انتقال دادن کل روند رایگیری به شیوه غیرمتمرکز رایگیری هنوز میسر نیست زیرا سازماندهی این انتقال و پیچیدگیهای آن در رابطه با مردم طاقتفرسا است. با این وجود ممکن است استفاده از اوراکلهای غیرمتمرکز برای تایید اعتبار آرا در کوتاه مدت واقع بینانهتر باشد. در حال حاضر راه حلهای موجود حد کافی قابلیت اعتماد را در انتقال این اطلاعات در اختیار ما قرار میدهند اما مشکل مورد بررسی ما و قابلیت اعتماد اصلی آن هنوز هم حل نشده باقی مانده است.