قانون گذاران و سرمایه گذاران میخواهند چه چیزی در وایت پیپر (White Paper) شما ببینند؟ در سپتامبر ۲۰۱۷، اداره نظارت بر امور مالی انگلستان (FCA) اخطاریهای مبنی بر ریسکهایی موجود در ICOها صادر کرد. به طور خاص، این اداره مستقیما به سطح پایین بودن وایت پیپرها اشاره کرد و آن را به عنوان اسناد و مدارک ناقص اعلام کرد.
تو صرافی ارز پلاس میتونی فقط با ۱۰ هزار تومان و با کارمزد صفر، همه ارزهای دیجیتال رو معامله کنی!
به جای اطلاعیه برای امنیت و یک پروژه سرمایه گذاری، شرکتها معمولا تنها با وایت پیپر وارد ICO میشوند؛ یک سند که اصولا شامل اطلاعات کامل و همه جانبه درباره خودِ پروژه نمیشود و اکثر اوقات این اطلاعات گمراه کننده هستند. در حالی که برای درک کامل ریسکها و قابلیتهای توکنها، لازم است که مسائل پیچیده و اقتصادی آنها در نظر گرفته شود. اینها توسط قانون گذاران کشورهای مختلف، از جمله انگلستان گفته شدهاند. وایت پیپر سند اصلی تمام ICOهاست. وایت پیپر باید برای سرمایه گذاران مفهومی کاملا شفاف و کامل باشد؛ جنبههای فنی و دورنماهای آن برای سرمایه گذاری. به این سند باید توجه ویژهای شود؛ چرا که سرمایه گذاران میخواهند تصمیم بگیرند که با توجه به تحلیلهای آن، در آن سرمایه گذاری کنند. به عقیده سرمایه گذاران سازمانی و با توجه به نظرات و توضیحات جالبی که درباره ICO وجود دارند، این موارد میتوانند به صورت کامل نشان دهند که یک سند با کیفیت باید چگونه باشد.
ایده در وایت پیپر
- از همان خط اول، وایت پیپر باید قابل درک باشد.
- مدل بیزینس مورد نظر باید با توجه به پارامترهای توسعه آن، قابل دسترسی باشد.
- نوآوری باید آشکار باشد.
بازارهای قابل معامله در وایت پیپر
- مشکل فعلی مشخص باشد.
- باید تاثیر پروژه بر روی بازارها مشخص باشد.
پیش بینیها در وایت پیپر
- قابلیتهای پروژه متناسب باشد.
- متناسب با مقیاس بازارها باشد.
- شامل اطلاعات غیرمرتبط نباشد.
از لحاظ کاربرد
- تشریح پروسه اصلی بیزینس
- کاربردها و وظایف توکن با جزئیات توضیح داده شود.
- لزوم وجود توکن در پروژه واضح باشد.
ارزش فعالیت کریپتو در وایت پیپر
- ارزش فعالیت پروژه مورد نظر برای طرفداران مشخص باشد.
- برای سرمایه گذاران
- برای بخش اقتصادی پروژه
سبک یا استایل وایت پیپر
- این سند باید ساختار داشته باشد.
- باکیفیت باشد.
- باید ایده فروش و دلیل وجود آن آشکار باشد.
با مشخص بودن این موارد، قانون گذاران بیشتر به معیارهای ICO که در وایت پیپر مشخص شدهاند توجه خواهند کرد؛ مخصوصا توصیههای اداره نظارت بر امور مالی سوییس (FINMA) برای نوشتن چنین اسنادی و پر کردن اطلاعات پروژه مورد نظر برای تصویب آن، بسیار جالب توجه است. در این توصیهها، دو اولویت اصلی وجود دارد: منطق اقتصادی و امنیت.
سیستم اعلام اطلاعات
این سیستم اعلام اطلاعات، مطابق با قوانین بسیاری از کشورهاست و به طور وسیعی بر اساس این حقیقت بنا شده که بنیان گذاران پروژههای کریپتویی، نه تنها اطلاعات درباره مدیریت و امنیت شرکت خود را آماده میکنند، بلکه انتظار خود از مقدار سرمایه گذاری را نیز اعلام میکنند.
این اطلاعات در FINMA و SEC و دیگر قانون گذاران مشابه در یک بخش مخصوص ثبت میشوند. در همین راستا و در مثال FINMA، شما میتوانید معیار اصلی برای این ارزیابی پروژه را درک کنید.
محل بنیان گذار / تبلیغ کننده
در ICOها، اغلب غیرممکن است که شما محل یا مکان سازمان یا شرکت مورد نظر را تشخیص دهید. این قضیه برای سرمایه گذاران سردرگمی ایجاد میکرد. بدون این اطلاعات، دانستن یا تشخیص این که چه قوانین و حفاظتهای قانونی برای سرمایه گذاران وجود دارد، غیرممکن است.
بنابراین، در مستندات اطلاعات، ICOها باید به تفصیل توضیح دهند که مکان جغرافیایی آنها کجاست. بدون اثبات آدرس جغرافیایی، مستندات ICO بی معنی میشوند و هیچ اعتباری نخواهند داشت.
مشکل و راه حل فنی پیشنهاد شده برای آن
برای سرمایه گذاران، هیچ مسئلهای مهمتر از وضعیت اقتصادی صادرکننده نیست. به هر حال، چنین گزارشاتی برای استارتاپهایی که وارد ICO میشوند وجود ندارد. ICOها مایل هستند که کمی هدف متفاوتتری نسبت به عرضه اولیه سهام (IPO)ها داشته باشند. ICOها برای حل مشکلات فنی جذب سرمایه میکنند.
در عوض جذب سرمایه، تبلیغ کنندهها و بنیان گذاران پروژهها، توکنهایی با عملکردهای گوناگون عرضه میکنند. بنابراین برای شرکتهای کریپتویی مهم است که جزئیات مشکل فنی که قرار است حل کنند و کاربردی که توکن به سرمایه گذار ارائه میدهد را بیان کنند. تنها یک چیز برای توضیح مشکل و راه حل آن وجود دارد؛ این که واسطهای وجود نداشته باشد.
این قضیه مهم است که به پروژههایی که اگر کدهایشان در پروژه وجود داشته باشد، آنها را به صورت عمومی در Github قرار میدهند، توجه کنیم. این نکته خوبی است که پس از برگزاری ICO، پروژهها وضعیت اقتصادی خود را به صورت عمومی منتشر کنند.
با وجود توانایی آنالیز کردن موجودیها، جریان پول و وضعیت درآمدی، سرمایه گذاران میتوانند عملکرد کمپانی را ارزیابی کنند و فرضیاتی درباره آینده آن داشته باشند؛ درباره میزان تاثیرگذاری و ارزش اوراق بهادار آن.
توضیح توکن در وایت پیپر
توکنها میتوانند کیفیتها و عملکردهای اقتصادی متفاوتی داشته باشند. اگر توکنها طبق قوانین مشخصی مثل استاندارد ERC20 ایجاد شده باشند، این قضیه باید به طور واضح اعلام شود. همچنین توجیه کردن این که چرا توکن طبق این استاندارد یا هر استاندارد دیگری ایجاد شده نیز بسیار مهم است.
توضیحات توکن باید راهنمایی کند که هدف استفاده از آن چیست؟ مقدار عرضه آن چقدر است؟ چه مقداری از آن را بنیان گذار پروژه برداشته است؟ و چگونه میتوان آن را نقد کرد؟
همچنین، قانون گذار باید مطلع شود که توکن چه موقعی تولید میشود، پلتفرم آن چه زمانی و تحت چه شرایطی ایجاد شده، توکن چگونه به کاربران/سرمایه گذاران منتقل میشود، چه حقوقی توکن پروژه را برای سرمایه گذار تضمین میکنند، چگونه مستندسازی میشوند، پس از برگزاری ICO، چگونه و کجا میتوان توکن را خرید و فروش کرد؛ این اطلاعات باید به صورت شفاف مشخص شوند.
توضیح نحوه کنترل بلاک چین در وایت پیپر
سرمایه گذاران باید درباره چگونگی کارکرد زیرساخت – بلاک چین – و این چگونه بر روی مدیریت توکن تاثیر میگذارد، مطلع شوند؛ همچنین باید درباره مکانیزم اجماع، پارامترهای آپدیت نرم افزار برای رمز ارز و این که تصمیمات توسعه دهندگان بین هولدرها، ماینرها و دیگر اعضای شبکه چگونه هماهنگی ایجاد میکند، اطلاع داشته باشند.
اگر شما بلاک خصوصی خود را توسعه میدهید، انتخاب نوع بلاک چین (مخصوصا تا امروز، که بیش از ۴۰ نوع مختلف فنی و عملکردی وجود دارد) باید توجیه شود. همچنین ارزش دارد که این تصمیم توجیه شود. همچنین باید به توضیح مزایای رقابتی آن در بازار نیز پرداخته شود.
توصیف خصوصیات تیم در وایت پیپر
فاکتورهای ریسک
ICOها باید فاکتورهای ریسکی که میتوانند بر روی هولدرهای توکن تاثیر میگذارند را در یک فایل مستند توضیح دهند.
هولدرها نباید به اطلاعات و عملکرد فعلی پروژهها و محصولات تکیه کنند؛ سرمایه گذاران باید از هرگونه پتانسیل هک شدن، از بین رفتن اطلاعات و خرابی شبکه اطلاع داشته باشند. تمام ریسکهای ممکن، باید در نظر گرفته و رتبه بندی شوند. همچنین روشهای از بین بردن یا کاهش این ریسکها نیز باید مستندسازی شوند.
بودجه و زمان بندی مشخص شده در وایت پیپر
زمانی که کاربران در پروژه سرمایه گذاری کردند، ارزش سرمایه و توزیع توکنها در بین سرمایه گذاران و شروع کنندگان پروژه، همیشه افزایش مییابد. تیم پروژه در وایت پیپر باید قیمت ابتدایی رمز ارز را تخمین بزند؛ چون چنین تخمینی یک اطلاعات اولیهای به سرمایه گذار میدهد تا بتواند تصمیم گیری خود را انجام دهد. همچنین اگر این اطلاعات مستندسازی شوند، قانون گذاران نیز توجه ویژهای به پروژه خواهند داشت.
- ارزش توکن قبل از جذب سرمایه تخمین زده شود.
- تخمین مقدار افزایش قیمت توکن پروژه پس از برگزاری ICO.
- اثبات واگذار کردن بین سرمایه گذاران و شروع کنندگان پروژه.
- تخمین ارزش پروژه در آینده بر طبق سناریوهای فروش جمعی.
- آنالیز هزینههای اعلام شده برای ICO (آنالیز بودجه و توجیه برای پروژه و توسعه آن).
- آنالیز بالاترین و پایینترین مقدار سرمایه مورد نیاز برای پروژه (سافت کپ و هارد کپ).
یکی از چیزهایی که برای هر جفت سرمایه گذاران سازمانی و قانون گذاران جزو مهمترین نکات است، این است که تقریبا تمام اسناد باید شامل زمان بندی کاملا شفاف برای شروع کار پس از ICO باشند.
نقشه راه یا رودمپ (Road Map) تنها اهداف و مراحل پروژه را در یک فاز توسعه نشان میدهد. اما این که چه نوع کاری در چه بازه زمانی انجام میشود، در آن وجود ندارد.
به علاوه، قانون گذاران و سرمایه گذاران سازمانی نمیتوانند پیچیدگی سیاستها در وایت پیپرهایی که رصد میکنند را انکار کنند.
آنالیزهایی که باید برای قانون گذاری انجام شود
- آنالیز قانونی توکنی که قرار است به صورت ICO عرضه شود.
- آنالیز قراردادهای بین طرفهای مقابل شرکت عرضه کننده رمز ارز و تبلیغ کنندگان.
- آنالیز توافق فروش توکن (TSA).
- آنالیز بخش سیاستهای حفظ حریم خصوصی (Privacy Policy)؛ که پروسه ذخیره کردن و استفاده از اطلاعات شخصی شرکت کنندگان در ICO را مشخص میکند.
- آنالیز قوانین و شرایط؛ که حقوق و تعهدات استفاده از خدمات وب سایت پروژه را مشخص میکند.
- آنالیز قوانین ضد پولشویی؛ که مشخص میکند چه اقدامات، الگوریتمها و اجراهایی برای مبارزه با تامین پول برای تروریسم و پولشویی شرکت انجام شده است.
- آنالیز تصمیمات قانونی برای توزیع سودها در بین افراد، توسعه دهندگان، کاربران، صرافیها و مشاورین پروژه در برگزاری ICO.
- آنالیز سلب مسئولیت اصلی، سلب مسئولیت قانونی و اخطار برای مالکیت ICO به منظور جلوگیری از پیامدهای احتمالی.
- آنالیز اسناد به منظور مطابقت با قوانین ضد پولشویی و احراز هویت.
- آنالیز توافقات کاربر.
- آنالیز قراردادهای الکترونیکی و عرضه عمومی که طبق توافقات انجام شوند.
- آنالیز سیاستهای حفظ حریم خصوصی و پیمان نامه عدم افشای اطلاعات (NDA) برای کارکنان.
- بررسی قراردادهای استخدام کارکنان.
آیا قانون گذاران از دید فعالان کریپتو منفور هستند؟ شاید. اما دلیل چنین آنالیزها و نظارتهای واضح است؛ کاهش فعالیتهای کلاهبردارانه و محافظت از سرمایه گذاران. زمانی که وایت پیپر بررسی میشود، چیزهایی وجود دارند که قانون گذاران به آنها توجه ویژهای دارند.
استفاده از بلاک چین باز و ICO
بلاک چین باز، یک دیتابیس کُند و هزینهبر است که اجماع را در بین شرکای مستقل، بدون وجود واسطه تضمین میکند. بر خلاف بسیاری از پیش بینیها، استفاده عملی از بلاک چینهای عمومی در بسیاری از مناطق، به دلیل سرعت پایین و هزینه بالای تراکنشها دشوار است.
عدم وجود دلیل جدی برای استفاده از بلاک چین و توکن مختص به آن، مشکل عمده در وایت پیپر پروژههای ICO است. در نتیجه، بسیاری از پلتفرمها و بازارها، تنها در حد ایده باقی میمانند و یا پیاده سازی آنها متفاوتتر از اجرای اعلام شده است.
پروژههایی که به مرحله راه اندازی میرسند، حتی شروع به قبول پول فیات برای پرداخت میکنند که این ارزش و هزینه توکن را کاهش میدهد. بیشتر وایت پیپرها چیزی درباره نیاز به بلاک چین نمیگویند. بسیاری از آنها سعی میکنند جذب سرمایه را از طریق معرفی بلاک چین در صنایع جدید انجام دهند؛ اما اثبات دلیل وجودی بلاک چین موجود نیست.
انتخاب پلتفرم و قرارداد هوشمند
برای ICO یک شرکت یا از بستر یک بلاک چین موجود استفاده میکند یا از بلاک چین اختصاصی خود. برای بلاک چین اختصاصی، لازم است که یک شبکه ساخته شود تا ماینرها را به خود جذب کند و برای خدمات تایید تراکنش آنها پرداخت انجام دهد.
پلتفرمهایی که آماده هستند و بیشتر از آنها استفاده میشود، Omni، ویوز (Waves) و اتریوم هستند که در بین اینها، اتریوم با فاصله زیادی جلوتر است. به دلیل محبوبیت شبکه اتریوم، شبکه آن شلوغ است. تقاضای زیاد برای آن باعث افزایش هزینه اتر و در نتیجه، افزایش هزینه ICO میشود. شرایط و قابلیتهای ICOی توکن در یک قرارداد هوشمند محاسبه میشود، که ریسک را برای شرکت کنندگان افزایش میدهد. قرارداد هوشمند یک کد برنامه است که میتواند شامل ارورها یا بوکمارکهای عمدی باشد. اگر شبکه بیش از حد شلوغ باشد، اجرا با تاخیر انجام میگیرد و بر روی نتیجه کار اثر میگذارد.
ارزش گذاری توکن در وایت پیپر
ارزش گذاری توکن بیشتر شبیه ارزش گذاری طلا یا کالاهای لوکس است. چرا که عرضه محدود آن قادر به پشتیبانی از هجوم تقاضا نیست.
با میزان تقاضای متعادل، پیش بینی توسعه پروژه و طبیعت توکن باید با روشهای سنتی تعیین شود؛ اما در اکثر اوقات توسط سیاستهای حفظ حریم خصوصی، تبلیغات وایت پیپر و تکنیکهای فروش ICO این کار انجام میشود.
ارزیابی سنتی توکن به عنوان یک ارز، بستگی به پارامترهایی دارد که در مرحله ابتدایی توسعه، تعیین آنها دشوار است. به علاوه، توکن دارای یک طبیعت دوگانه است که این ارزیابی را سختتر میکند. سرمایه گذاران انتظار دارند که قیمت توکن افزایش یابد. مشتریان بازار نیز انتظار دارند که هزینه خدمات توکن کاهش یابد. ارزش توکن نسبت معکوس با هزینه خدمات آن دارد. بنابراین آماده سازی و تکنیک ICO هنوز مسئله اصلی است که هزینه توکن و جذب سرمایه آن را مشخص میکند. این یک مشکل است.
ایجاد امنیت
شرکت کنندگان در ICO به سرعت مورد هدف قرار میگیرند. حجمهای معاملات ICO برای هکرها بسیار جالب هستند. به طور متوسط، بیش از ۱۰ درصد داراییهای ICO در پی حملات از بین میروند. چرا که تراکنشها در بلاک چین غیر قابل برگشت هستند.
بنیانگذاران بر روی جذب سرمایه گذاران تمرکز میکنند و امنیت آنها اکثرا مطرح نیست. هکرها به صورت موفقیت آمیز از این قضیه استفاده میکنند. هرچه یک ICO بزرگتر و بازتر باشد، برای حمله جذابتر است.
این قضیه از دید پروژه خدشهدار شدن اعتبار است؛ اما برای سرمایه گذاران، از دست رفتن اطلاعات شخصی که برای احراز هویت ارائه دادهاند. بنابراین نظارت بر روی پروژه، همانطور که شما نیز حدس میزنید، بخشی از پروسه ایجاد امنیت است.