آموزش بازیابی رمز ارز ارسال شده به شبکه اشتباه + ویدیو

به جرات می‌توان گفت پرتکرارترین سوال و اشتباه کاربران تازه وارد دنیای ارزهای دیجیتال همین است: « ارز دیجیتال خود را  به شبکه اشتباهی ارسال کردم، چطور آن را بازیابی کنم؟ آیا دارایی من از بین رفته است؟» این موضوع عموما در مورد شبکه‌هایی مثل اتریوم و BNB Smart Chain که فرمت آدرس یکسانی دارند، اتفاق می‌افتد. در این مطلب می‌خواهیم به طور جامع تمام حالت‌های ممکن را بررسی کرده و روش بازیابی ارز دیجیتال ارسال شده به شبکه اشتباه را آموزش دهیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.

روش بازیابی ارز دیجیتال ارسال شده به شبکه اشتباه

هر زمان که بخواهیم ارز دیجیتالی را انتقال دهیم،‌ باید آدرس و شبکه انتقال را به درستی انتخاب کنیم. پس اگر در این لحظه دقت کافی به خرج دهیم و اطلاعات اولیه را نیز داشته باشیم، هرگز دچار مشکل انتقال به شبکه اشتباه نخواهیم شد. قبل از پرداختن به این که آیا امکان بازیابی وجود دارد یا خیر و آموزش نحوه بازیابی ارز دیجیتال ارسال شده به شبکه اشتباه، بهتر است ۳ نکته را با هم مرور کنیم:

• در صورت انتقال رمزارز روی شبکه اشتباه، فقط کیف پول مقصد اهمیت دارد. این که از کیف پول شخصی  یا از کیف پول صرافی این انتقال را انجام داده باشید، هیچ اهمیتی ندارد. پس در صورت وقوع اشتباه کاری با کیف پول مبدا نداشته باشید.
• در کیف پول‌ها آدرس توکن بومی بلاکچین‌هایی که بستر قراردادهای هوشمند هستند و تمام توکن‌های روی آن‌‌ها یکسان است. یعنی آدرس اتریوم شما و تمام توکن‌های روی شبکه اتریوم مثل تتر، USDC، UNI و غیره دقیقا مثل هم است.
• ارسال رمزارزها همیشه روی یک شبکه انجام می‌شود. پس هنگام انتقال یا Transfer یک ارز دیجیتال، آن رمزارز از شبکه‌ای که روی آن قرار دارد خارج نمی‌شود. اگر بخواهیم یک ارز دیجیتال را از شبکه‌ای به شبکه دیگر انتقال دهیم، باید از بریج‌‌ها یا پل‌های بلاکچینی استفاده کنیم.

فرمت آدرس‌ها و سازگاری شبکه‌های بلاکچینی

آدرس‌ها در شبکه‌های بلاکچینی مختلف،‌ دارای فرمت‌های متفاوتی هستند. آشنایی با این فرمت‌ها تا حد زیادی از اشتباه ما جلوگیری می‌کند. به عنوان مثال آدرس‌ها در شبکه اتریوم با 0X شروع می‌شوند مثل:

0x8d4a4413b7d75cd8eeb35c1dbfbf1bbad14efb27

آدرس‌های شبکه ترون با حرف T شروع می‌شوند مثل:

TGkUsEem7vUQQRzdQg1LuSpaxvHCphbVFo

فرمت آدرس‌های شبکه بیت کوین نیز سه حالت مختلف دارد که تفاوت‌هایی با هم دارند. به طور کلی اگر رمزارزهای شبکه‌های مختلف را روی یک کیف‌پول نگاه کنید،‌ فرمت آدرس هر شبکه دستتان می‌آيد.

یک مساله و شباهت بین آدرس‌ها وجود دارد که شاید به نوعی منشا مشکل ارسال رمزارز به شبکه اشتباه است. تعدادی از شبکه‌‌های بلاکچینی با هم سازگار هستند و فرمت آدرس آن‌‌ها مشابه یکدیگر است. شبکه‌هایی مثل BNB Smart Chain، آوالانچ، پالیگان، فانتوم و چند شبکه دیگر همگی دارای فرمت آدرسی مشابه با اتریوم هستند، یعنی آدرس‌ها با 0X شروع می‌شوند. به این شبکه‌ها اتریوم کلاسیک را هم می‌توان اضافه کرد که همین فرمت را دارد،‌ اما با اتریوم سازگار نیست.

اگر دو شبکه با هم سازگار باشند،‌ آدرس رمزارزهای آن دو شبکه در یک کیف پول دقیقا یکسان است. منظور از یکسان بودن این است که نه تنها فرمت آدرس‌ها مشابه است، بلکه تمام کاراکترهای آدرس نیز عینا مثل هم هستند. می‌توانید روی یک کیف پول تراست والت آدرس ETH با استاندارد ERC20 روی شبکه اتریوم و آدرس BNB با استاندارد BEP20 روی شبکه BSC را باهم مقایسه و یکسان بودن آن‌ها را مشاهده کنید.

اگر دو شبکه با هم ناسازگار باشند، عموما فرمت آدرس آن‌‌‌ها با هم متفاوت است؛ اما شبکه‌هایی وجود دارند که با وجود فرمت آدرس یکسان، ناسازگار هستند. نمونه بارز این موضوع اتریوم و اتریوم کلاسیک است. باز می‌توانید روی یک کیف پول آدرس ETH و ETC را با هم مقایسه کنید. مشاهده خواهید کرد که هر دو با 0X شروع می‌شوند، اما عینا مشابه هم نیستند.

سازگار بودن یا نبودن دو شبکه اهمیت بسیار زیادی دارد که در بخش‌های بعدی آن را درک خواهید کرد. موضوعی که در همین بخش می‌خواهیم به آن بپردازیم این است که کیف‌پول‌ها و صرافی‌‌ها هنگام انتقال یک رمزارز، اجاره وارد کردن آدرسی با فرمت متفاوت را به ما نمی‌دهند. به عنوان مثال اگر بخواهیم اتریوم انتقال دهیم (شروع آدرس با 0X) اما آدرس ترون وارد کنیم (شروع آدرس با T)، با ارور مواجه شده و اجازه انجام این تراکنش به ما داده نمی‌شود.

اما اگر فرمت آدرس یکسان باشد، مثلا برای انتقال اتریوم آدرس اتریوم کلاسیک وارد کنیم، کیف پول یا صرافی متوجه اشتباه ما نشده و اجازه انجام تراکنش را می‌دهد. ارسال ارز دیجیتال به شبکه اشتباه در این صورت رخ خواهد داد و در ادامه قصد داریم امکان و روش بازیابی آن را با تقسیم‌بندی به دو حالت کلی، بررسی کنیم.

حالت اول: کیف پول مقصد شخصی باشد

منظور از کیف پول شخصی این است که آدرس مقصد متعلق به پروتکل،‌ قرارداد هوشمند یا صرافی خاصی نباشد. دقت کنید که نوع کیف پول مثل نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری بودن آن برایمان اهمیتی ندارد. تکلیف مبدا ارسال را هم که قبلا مشخص کرده‌ایم،‌کیف پول مبدا نیز هیچ اهمیتی ندارد. وقتی ما یک ارز دیجیتال را از یک کیف پول یا صرافی به یک کیف پول شخصی روی شبکه اشتباه ارسال می‌کنیم، دو احتمال وجود دارد:

• احتمال اول: شبکه به اشتباه انتخاب شده با شبکه رمزارز در مبدا سازگار است.
• احتمال دوم: شبکه به اشتباه انتخاب شده با شبکه رمزارز در مبدا سازگار نیست.

یک بار دیگر تاکید می‌کنم امکان ارسال اشتباه روی شبکه‌ای با فرمت آدرس متفاوت وجود ندارد، چون اصلا اجازه ارسال به ما داده نخواهد شد. بنابراین اگر ما به شبکه اشتباه ارسال کرده‌ایم، فرمت آدرس‌ها یکسان بوده است.

ابتدا احتمال دوم را بررسی می‌کنیم، چون تکلیف آن مشخص و صحبت کوتاه است. اگر ما موقع ارسال یک ارز دیجیتال شبکه یا آدرس را اشتباه انتخاب کنیم و آن شبکه با بلاکچین مبدا ناسازگار باشد، دارایی به طور کامل از دست رفته است و هیچ راهی برای بازیابی آن وجود ندارد. یعنی اگر می‌خواهید اتریوم خود را ارسال کنید و اشتباها آدرس اتریوم کلاسیک که شبیه به اتریوم است را وارد کنید، ارز دیجیتال شما از دست رفته و باید با آن خداحافظی کنید.

برویم سراغ احتمال اول، این حالتی است که شما می‌توانید امیدوار باشید؛ چرا که امکان بازیابی دارایی در این حالت وجود دارد. اگر در هنگام ارسال یک رمزارز شبکه اشتباه انتخاب کنیم،‌ اما با شبکه مبدا سازگار باشد می‌توان دارایی را بازیابی کرد. دقت داشته باشید که در این حالت بحث انتخاب آدرس اشتباه وجود ندارد و فقط ممکن است شبکه را اشتباه انتخاب کنیم، چرا که آدرس‌ها سازگار و کاملا مشابه با هم هستند.

در این شرایط دو وضعیت متفاوت ممکن است پیش بیاید. وضعیت اول این است که شما دارایی را به کیف پولی ارسال می‌کنید که از شبکه به اشتباه انتخاب شده،‌ پشتیبانی می‌کند. مثلا فرض کنید می‌خواهید ارز دیجیتال تتر را از اکانت صرافی بایننس روی شبکه اتریوم به کیف پول تراست ولت انتقال دهید، اما به اشتباه حین انتقال شبکه را BSC انتخاب می‌کنید. در این حالت کارتان بسیار ساده است. فقط کافی است که توکن تتر با استاندارد BEP20 و روی شبکه BSC را به کیف پول اضافه و دارایی ارسال‌شده را مشاهده کنید.

اصل مشکل زمانی ایجاد می‌شود که دارایی را به کیف پولی ارسال کنید که از شبکه به اشتباه انتخاب شده پشتیبانی نمی‌کند. مثلا می‌خواهید تتر را از اکانت صرافی بایننس روی شبکه اتریوم به کیف پول اتمیک والت انتقال دهید، اما به اشتباه شبکه را BSC انتخاب می‌کنید. تفاوت اتمیک والت با تراست والت در این است که از شبکه BSC پشتیبانی نمی‌کند، بنابراین در این حالت توکن تتر با استاندارد BEP20 در کیف پول وجود ندارد که بتوانید به آن Add کرده و دارایی خود را مشاهده کنید.

راهکار بازیابی دارایی در این وضعیت به راحتی اضافه کردن یک توکن به والت نیست، اما باز هم ساده است و جای نگرانی وجود ندارد. در این وضعیت شما باید از بخش تنظیمات کیف پول، عبارت بازیابی یا همان Seed را کپی کنید. سپس در یک کیف پولی که از شبکه به اشتباه انتخاب شده پشتیبانی می‌کند، آن را ایمپورت کنید. در برخی موارد نیز به جای عبارت بازیابی باید کلید خصوصی را کپی و در یک کیف پول دیگر ایمپورت کنید. این موارد در ویدیو به طور کامل آموزش داده شده است.

حالت دوم: کیف پول مقصد متعلق به یک نهاد یا صرافی باشد

همه موارد مثل حالت گذشته است. رمزارز از شبکه اصلی خارج نمی‌شود، کیف پول مبدا اهمیتی ندارد، اگر شبکه‌ها سازگار نباشند دارایی از دست می‌رود و روش بازیابی نیز همان راه قبلی است. تنها تفاوت بزرگ این است که مالکیت کیف پول مقصد را در اختیار ندارید. بنابراین در این حالت تنها راه پیش روی شما این است که با پشتیبانی صرافی مقصد ارتباط گرفته، جزئیات و اطلاعات تراکنش را در اختیار آن‌‌ها قرار داده و خواهش کنید تا به شما کمک کنند.

در بعضی از موارد ممکن است تیم صرافی با شما همکاری کرده و با کسر میزانی کارمزد، دارایی را بازیابی کند. در مواردی نیز این اتفاق رخ نمی‌دهد و ارز دیجیتال شما از دست می‌رود. بنابراین یک بار دیگر تاکیدمی‌کنیم که دقت کردن در لحظه انتقال، بهترین راه برای جلوگیری از وقوع این اشتباه است.

سوالات متداول (FAQ)

• چطور ارز دیجیتال ارسال شده به شبکه اشتباه را بازیابی کنیم؟
  بازیابی رمزارز ارسال شده به شبکه اشتباه، بستگی به کیف پول مقصد و سازگاری شبکه‌ها دارد. اگر مقصد یک صرافی باشد که باید با آن‌ها ارتباط بگیریم و در صورت عدم همکاری پشتیبانی صرافی، دارایی از دست رفته است. اگر مقصد کیف پول شخصی باشد و شبکه‌‌ها ناسازگار باشند، ارز دیجیتال ما نابود شده است. در صورت سازگاری شبکه‌‌ها، با ایمپورت در یک کیف پول دیگر امکان بازیابی وجود دارد. آموزش کامل در ویدیو این مطلب داده شده است.
• آیا کیف پول مبدا در ارسال رمزارز به شبکه اشتباه تاثیرگذار است؟
  خیر، این که ارسال اشتباه از کیف پول شخصی صورت گرفته باشد یا از کیف پول اکانت صرافی، هیچ تاثیری ندارد. در این مورد فقط کیف پول مقصد برای بازیابی ارز دیجیتال اهمیت دارد.
• منظور از سازگار بودن شبکه‌ها چیست؟
  آدرس یک رمزارز در شبکه‌های سازگار، علاوه بر داشتن فرمت یکسان عینا مشابه یکدیگر است.

جمع‌بندی

جمله معروف «پیشگیری بهتر از درمان است»، دقیقا مناسب همین موضوع ارسال رمزارز به شبکه اشتباه است. اگر دانش کافی داشته باشیم و دقت کافی نیز به خرج دهیم، هرگز در این شرایط قرار نمی‌گیریم. در این مقاله و ویدیو تمام احتمالات ممکن در مورد بازیابی ارز دیجیتال ارسال شده به شبکه اشتباه بررسی شده است. اگر شبکه اشتباه انتخاب شده با شبکه رمزارز ما سازگار نباشد،‌ دارایی از دست رفته است. اگر مقصد کیف پول شخصی باشد و شبکه‌ها سازگار، می‌توان ارز دیجیتال را بازیابی کرد. اگر کیف پول مقصد متعلق به مقصد صرافی باشد، در صورت همکاری پشتیبانی آن‌‌ها می‌توان دارایی را بازیابی کرد. آيا این اتفاق برای شما هم افتاده است؟‌ آیا توانسته‌اید ارزدیجیتال ارسال شده به شبکه اشتباه را بازیابی کنید؟