بررسی مشکلات صرافیهای ایرانی رمزارز؛ کاربران و صرافی‌ها چه دغدغه‌هایی دارند؟
از اولین روزهایی که کاربران ایرانی شروع به خرید و فروش رمزارزها کردند، چیزی حدود ده سال می‌گذرد. در آن زمان خبری از صرافیهای ایرانی نبود و کاربران کشورمان یا از صرافیهای خارجی استفاده می‌کردند (یاد روزهای بدون فیلتر و محدودیت بخیر!)، یا خرید و فروش فردبه‌فرد انجام می‌دادند و یا از بسترهای محدودی که به صورت فروشگاه معامله رمزارزها را امکان‌پذیر کرده بودند، استفاده می‌کردند. با پیشرفت سریع این حوزه و افزایش علاقه و استقبال کاربران کشورمان از این حوزه، کارآفرینان زیادی اقدام به تاسیس صرافیهای ایرانی رمزارز کردند تا فعالیت کاربران ایرانی در این حوزه راحت‌تر شود.
طی سال‌های اخیر، صرافیهای ایرانی ارزهای دیجیتال با موانع بی‌شماری مواجه بودند و مشکلات ریز و درشت فراوانی را از سر گذراندند. از طرف دیگر، کاربران به هنگام کار با این صرافی‌ها، دغدغه‌های متعددی دارند و معتقدند عملکرد صرافیهای ایرانی باید تا حد زیادی بهبود پیدا کند.
قصد داریم در این مقاله به بررسی دغدغه‌های هر دو گروه بپردازیم. در نتیجه، ابتدا بررسی می‌کنیم صرافیهای ایرانی با چه مشکلات و دغدغه‌هایی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، چه راهکارهایی برای حل این مشکلات دارند و چه برنامه‌هایی برای پیشرفت خدمات خود دارند. سپس به بررسی دغدغه‌های کاربران صرافیهای ایرانی، مشکلاتی که به هنگام کار با صرافی‌ها دارند و انتظارهای آنها از این صرافی‌ها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
صرافیهای ایرانی چه دغدغه‌هایی دارند؟
همانطور که می‌دانید، حوزه کریپتوکارنسی در ایران هنوز قانون‌گذاری مشخصی ندارد. تا به حال ورود قانون‌گذاران بیشتر معطوف به حوزه ماینینگ بوده و حوزه خرید و فروش هنوز بلاتکلیف است. در این مطلب به قانون‌گذاری های مربوط به حوزه ماینینگ نخواهیم پرداخت و توجه ما متمرکز روی حوزه خرید و فروش خواهد بود.
درباره قانون‌گذاری خرید و فروش ارزهای دیجیتال در ایران بسیار صحبت شده است. ما در مقاله‌ای جداگانه به قانون‌گذاری‌های خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران پرداخته‌ایم که می‌توانید برای آشنایی با روندی که قانون‌گذاری این حوزه طی کرده، آن را مطالعه کنید:
عدم اطمینان قانون‌گذاران درباره فعالیت صرافیهای ایرانی رمزارز
در میان تمام این بیانیه‌های ممنوعیت خرید و فروش رمزارزها در ایران، ممنوعیت ارائه درگاه پرداخت به صرافی‌ها و… مهم‌ترین قشری که آسیب دید، صرافیهای ایرانی رمزارز بودند. احتمالا در جریان اتفاقی که پس از اعلام بیانیه شاپرک برای صرافی‌ها افتاد هستید. شاپرک اعلام کرده بود ارائه درگاه پرداخت به شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات خرید و فروش رمزارز را قطع خواهد کرد. این مسئله باعث وحشت کاربران زیادی شد. کاربران که می‌ترسیدند در آینده نزدیک درگاه پرداخت صرافی‌ها مسدود شود و دارایی‌هایشان برای همیشه از دست برود، با سرعتی عجیب شروع به بیرون کشیدن دارایی‌های خود از صرافیهای ایرانی کردند. این بیانیه و این اقدام کاربران، ضربه بزرگی به صرافیهای ایرانی وارد کرد. البته همانطور که می‌دانید، در حال حاضر و در زمان نگارش این مقاله، درگاه پرداخت صرافی‌ها بدون مشکل خاصی در حال ارائه خدمات به کاربران است؛ چرا که طبق درخواست نهاد ریاست جمهوری، مسدودسازی این درگاه‌ها انجام نشد.
مسئله‌ای که قانون‌گذاران در نظر نمی‌گیرند، تاثیر این بیانیه‌ها بر روی رفتار کاربران و در نتیجه بر روی این کسب و کارهاست.
عدم وجود قانون‌گذاری با وجود گذشت چند سال از فعالیت صرافیهای ایرانی رمزارز
طبق اظهارات تعداد زیادی از مدیران صرافیهای ایرانی، این کسب و کارها از قانون‌گذاری استقبال می‌کنند. یعنی مشکلی با مسائلی مانند پرداخت مالیات ندارند و اتفاقا، ترجیح می‌دهند تحت نظارت نهاد قانون‌گذار فعالیت کنند و کار خود را پیش ببرند. عدم وجود قانون‌گذاری برای صرافیهای ایرانی رمزارز، باعث بروز مشکلات متعددی برای این صرافی‌ها می‌شود. دوباره به مثال مسدودسازی درگاه‌های پرداخت بازمی‌گردیم. تصور کنید خرید و فروش رمزارزها در ایران قانون‌گذاری شده بود و یک نهاد قانون‌گذار بر فعالیت صرافی‌ها نظارت می‌کرد؛ آیا باز هم چنین بیانیه‌ای صادر می‌شد و صرافی‌ها و کاربران با چنین مشکلاتی مواجه می‌شدند؟
باید این نکته را در نظر بگیریم که صرافیهای ایرانی با وجود تمام مشکلات و کاستی‌هایی که دارند (که در ادامه مقاله به آنها می‌پردازیم)، جزء کسب‌وکارهای پیشرو در کشور هستند و عدم همکاری مسئولین با آنها، می‌تواند منجر به مهاجرت این بیزنس‌ها به کشورهای دیگر شود و در نتیجه، کاربران ایرانی که محروم از صرافیهای خارجی مانند بایننس هستند، امکان استفاده از صرافیهای داخلی را نیز از دست بدهند.
غیرقانونی بودن بعضی سرویس‌ها در ایران
از آنجایی که استفاده از سرویس‌هایی مانند ترید مارجین و فیوچرز در ایران غیرقانونی است، صرافی‌ها امکان پاسخ دادن به این نیاز کاربران را ندارند. یکی از دغدغه‌های کاربران درباره صرافیهای داخلی، عدم ارائه چنین سرویس‌هایی است و صرافی‌ها نیز به دلیل مشکلات قانون‌گذاری، امکان ارائه چنین سرویس‌هایی را ندارند. این مسئله هم کاربران را از این سرویس‌های کاربردی محروم می‌کند و هم صرافیهای را از ارائه خدمات پرطرفدار منع می‌کند.
مصاحبه با مدیران صرافیهای ایرانی
برای رسیدن به درکی شفاف‌تر از مسائل و مشکلاتی که صرافیهای ایرانی رمزارز با آنها مواجه هستند، مصاحبه‌ای کوتاه با مدیران چند صرافی مطرح ایرانی داشتیم. در ادامه می‌توانید سوالات مطرح شده از سمت میهن بلاکچین و پاسخ‌های مدیران صرافیهای والکس (آقای بردیا احمدنیا، مدیر مارکتیگ و هم‌بنیان‌گذار والکس)، نوبیتکس (آقای امیرحسین راد، مدیرعامل نوبیتکس) و اکسیر (آقای احسان قاضی‌زاده، مدیرعامل اکسیر) را ببینید:
- سوال اول: طی چند ماه اخیر با مشکلاتی مواجه بودید به لحاظ مسائل قانون‌گذاری؟
- پاسخ مدیر صرافی والکس:
در خصوص این موضوع، تقریبا میشه گفت در این چند ماه اخیر، به دلیل اینکه قانون‌گذاری هنوز کامل مشخص نیست، هم کاربرها و هم صرافی‌ها کمی بلاتکلیفند و کاربرها نمی‌دونند کجا رو برای سرمایه‌گذاری کردن انتخاب کنند و یک فضای گنگ و مبهم ایجاد شده. خیلی‌ها هم به همین دلیل از داخل ایران رفتند و دارند در صرافیهای خارجی ترید می‌کنند، که هم ریسک بلوکه شدن حسابشان وجود داره، هم ریسک این وجود داره که اگر اینترنت به مشکلی بخوره یا اتفاقی بیفته، دچار چالش بشند. خب صرافیهای خارجی هم همونطور که می‌دونید مثل بایننس و جاهای دیگه، دارند جلوی ثبت‌نام ایرانی‌ها رو می‌گیرند.
- پاسخ مدیر صرافی نوبیتکس:
در رابطه با مشکلات قانون‌گذاری، یک مسئله در چند ماه اخیر نامه بستن درگاه‌های پرداخت بود که شاپرک به پرداخت‌یاری‌ها نامه زده بود تا درگاه پلتفرم‌های رمزارز را ببندند. بحث دوم هم مسئله اینماد است که در واقع به نوعی هدف، بستن درگاه‌های پرداخت است. بر اساس نامه شاپرک، به پرداختیارها گفته شده فقط باید به کسب و کارهایی درگاه تعلق بگیرد که اینماد دارند و با توجه به اینکه کسب و کارهای رمزارزی و سایر کسب و کارهای نوآور، فعلا نمادی برایشان تعریف نشده، به نظر می‌رسد که هدف این ابلاغیه هم بستن درگاه کسب و کارهای رمزارز است. البته دو مشکل یادشده فعلا رفع شده اما سیاست‌گذار باید به جای سختگیری و ایجاد مانع در راه فعالیت کسب و کارهای نو، به فکر تسهیلگری باشد.
- پاسخ مدیر صرافی اکسیر:
مسئله قانون‌گذاری، شاید اصلی‌ترین دغدغه همه کسب و کارهای تبادل یا حداقل بخش عمده‌ای از این کسب و کارها است. بزرگترین چالش در این حوزه بلاتکلیفی کسب و کار و بخشی از کاربران و سرمایه‌گذاران است. بدین معنی که هنگامی که شما بعنوان صاحب یک کسب و کار نمی‌توانید ارزیابی بلند مدتی از چالش‌ها و ریسک‌های پیش‌روی مجموعه خود داشته باشید قطعا به همان میزان نمی‌توانید برنامه‌های مرتبط با اهداف کسب و کار دنبال و پیاده‌سازی کنید. از طرف دیگر خطر برخوردهای سلیقه‌ای نیز با کسب و کارهایی که از بعد قانون‌گذاری بلاتکلیف هستند جزو دغدغه‌های روزمره است. تعامل با سازمان‌ها و مراجع قضایی، امنیتی، مالیاتی و انتظامی به شدت سخت و پیچیده خواهد شد و عدم برنامه‌ریزی در نتیجه عدم‌ثبات را منتج خواهد شد.
- سوال دوم: دلیل اینکه با وجود تقاضای بالا، از ارزها و شبکه‌های بیشتری پشتیبانی نمی‌کنید چیه؟
- پاسخ مدیر صرافی والکس:
در خصوص این سوال باید خدمتتون عرض کنیم که خیلی از اکسچنج‌هایی که در ایران وجود دارند، بلاک چین اصلی اون کوین رو ساپورت نمی‌کنند و واقعیتش ساپورت کردن یک بلاک چین، یعنی شبکه یک کوین، زمان زیادی رو از نظر دولوپمنت و از نظر تستش و استیبل شدنش می‌بره؛ که ما چون سیاستمون این بوده که اینها رو بتونیم سریع‌تر تست کنیم، اینطوری کار می‌کنیم. یعنی سیاست ما اینه که بتونیم خیلی دقیق تست کنیم، خیلی دقیق یک شبکه رو استیبل بیاریم بالا. به همین جهت کمی زمان می‌بره از ما، کما اینکه ما در این تابستون نزدیک شش هفت تا ارز رو ساپورت کردیم. ریپل، ایاس، کاردانو، ترون، استلار و دوج و کوین‌های دیگه. و در دستور کار ما هست که بتونیم شبکه‌های دیگه رو هم ساپورت کنیم.
- پاسخ مدیر صرافی نوبیتکس:
در سه ماه گذشته سعی کردیم به خواسته مشتریان احترام بگذاریم و خیلی از ارزهای اصلی را که جزء بیست ارز اصلی بازار هستند، به پلتفرممان اضافه کردیم؛ مثل کاردانو، آدا، یونی، دات و… . ما در نوبیتکس همیشه طبق خواسته مشتریان و با توجه به توانمان سعی می‌کنیم ارزهایی را که محبوب‌تر هستند، اضافه کنیم.
- پاسخ مدیر صرافی اکسیر:
در اکسیر خط مشی لیست شدن دارایی و بازارهای جدید تنها مبتنی بردخواست و یا عطش بازار نیست؛ در این راستا دغدغه‌های فنی، امنیتی و ملاحضات کسب و کار هم وزن و نقش خود را دارند و در کنار درخواست و کشش بازار باعث تصمیم‌سازی در خصوص اضافه کردن دارایی و یا بازار جدید می‌گردند.
- سوال سوم: فکر می‌کنید برای اینکه اعتماد کاربرها به صرافیهای ایرانی بیشتر بشه چه کارایی لازمه انجام بدید و چقدر راه مونده تا جلب اعتماد کاربرها؟
- پاسخ مدیر صرافی والکس:
شاید اگه بخوام بگم چی میشه اعتماد کاربرها به ایرانی‌ها بیشتر خواهد شد، دو تا موضوعه؛ یکی اینکه بتونیم یک قانون‌گذاری شفاف داشته باشیم در این حوزه و یا اینکه صرافی‌ها رو به صورت self-regulate بذاریم و بذاریم که خودشون رشد کنند و اونها رو تحت حمایت یک نهاد صنفی یا چنین چیزی قرارشون بدیم. در غیر این صورت کاربرها در فضای ابهام هستند، خود کسب و کارها هم در فضای ابهام هستند و خب به طور مداوم دچار چالش میشند. یعنی نمی‌دونند که الان دنبال توسعه کارشون باشند یا دنبال قانون‌گذاری باشند و هدف اصلی بیزنس رو نمی‌دونند. و این مسئله بیزنس رو دچار چالش می‌کنه و کاربرها هم از این موضوع رنج می‌برند. یعنی اتفاقی که می‌افته اینه که اکسچنج‌های خارجی به سرعت رشد می‌کنند و کاربرهای ایرانی هم به اونها بیشتر اعتماد می‌کنند. ولی خب باید یه کاری کرد که توی ایران این اتفاق بیفته.
- پاسخ مدیر صرافی نوبیتکس:
مشکل کاربران ایرانی با صرافیهای داخلی مسئله اعتماد نیست، چراکه در صرافیهای داخلی، دارایی کاربران از تضمین امنیت سرمایه بالاتری برخوردار است. در مقایسه با صرافیهای بی و نام و نشان خارجی که کاربران ایرانی ناچارند به آنها اعتماد کنند، صرافیهای داخلی از نظر تضمین امنیت سرمایه از رتبه بسیار بالاتری برخوردارند، چراکه شرکت مشخص دارند، تیم مشخص دارند و در یک فضای قانونی مشخصی فعالیت می کنند.
شاید مشکل اصلی کاربران ایرانی در مقایسه با صرافیهای خارجی بحث کیفیت سرویس‌ها باشد که در برخی قسمت‌ها ممکن است، صرافیهای داخلی کیفیت پایین‌تری داشته باشند که این موضوع هم به مرور زمان رفع خواهد شد. همچنین برخی فیچرها و امکانات است که در صرافی های خارجی وجود دارد و به دلیل برخی محدودیت‌ها ما در صرافیهای داخلی نداریم که نمونه بازارش معاملات فیوچرز است و باعث می‌شود برخی کاربران نسبت به صرافیهای داخلی ترجیح بدهند که از صرافیهای خارجی استفاده کنند.
- پاسخ مدیر صرافی اکسیر:
جمله معروفی وجود دارد اینه که “اعتماد در طول زمان و به تدریج بدست می‌آید ” این شاید همان مفهوم اثبات کار و یا POW نیز باشد یعنی عملکرد پلتفورم‌های تبادل داخلی در طول زمان باید سنجیده شود. به نظر من کاربران هم از این قاعده مستثنی نبوده و آنها نیز به صورت روز افزون به اکسچنج‌های داخلی با نگاهی جدی‌تر و حرفه‌ای تر نظر خواهند کرد. البته که تا زمانی که رقبا و مابه‌ازای بین‌المللی پلتفورم‌ها وجود داشته باشد، فعالان داخلی (البته به ناحق ) با آن پلتفورم‌های خارجی مقایسه می‌شوند. در صورتیکه این قیاس تا حد زیادی مع‌الفارق بوده و یک پلتفورم تبادل داخلی جنس دغدغه‌هایی بسیار متفاوت با یک پلتفورم بین‌المللی دارد.
اما به نظر بنده، پلتفورم‌ها نیز می‌توانند با شفاف‌سازی حداکثری و پرهیز از فعالیت‌های غیرشفاف که باعث ایجاد سوء‌ظن در کاربران می‌گردد، ارتقا روزمره کیفیت سرویس‌های فعلی، اهمیت به حوزه آموزش رمزدارایی‌ها و فعالیت‌های منسجم صنفی باعث جلب اعتماد هر چه بیشتر کاربران ایرانی گردند.
- سوال چهارم: اگر ممکنه بفرمایید برنامه‌تون برای آینده چیه و قصد دارید چه قابلیت‌هایی به صرافی‌تون اضافه کنید؟
- پاسخ مدیر صرافی والکس:
در آینده خیلی نزدیک، یعنی احتمالا تا آخر امسال، اپلیکیشن والکس معرفی میشه، API معاملاتی والکس معرفی میشه، به احتمال خیلی زیاد stop loss و stop limit به بازار والکس اضافه میشه و به علاوه اینکه کوین‌های دیگری هم به مجموعه کوین‌های والکس اضافه خواهد شد. و خب این خودش باعث میشه که بتونیم هم اعتماد کاربرها رو بیشتر جلب کنیم و هم اینکه کاربرها خیالشون راحت‌تر باشه برای اینکه بتونند کوین‌های متنوع رو معامله کنند، مدل‌های معاملاتی متنوع رو داشته باشند و مسائل دیگه.
- پاسخ مدیر صرافی نوبیتکس:
علاوه بر کوین‌های جدید، در چند ماه گذشته سرویس‌هایی مثل شبکه لایتنینگ و امکان انتقال تتر به صورت ناشناس، به نوبیتکس اضافه شده است که خدمات بسیار مهمی هستند. ما یک کسب و کار تبادل رمزارزها هستیم و سرویس‌هایی که ارائه میدهیم در همین راستا است. اما برنامه‌های زیادی را داریم برای اینکه در کنار تبادل، سرویس‌های جذاب‌تری را به کاربرانمان عرضه کنیم. البته یکی از بزرگترین مانع‌ها دغدغه های قانونی است که تلاش می‌کنیم از کانال‌های مناسبی جلو ببریم تا زمانی که سرویسی لانچ می‌شود به لحاظ قانونی و رگولاتوری با چالش و برخورد کمتری مواجه باشیم.
- پاسخ مدیر صرافی اکسیر:
برنامه‌های آتی اکسیر قطعا شامل ثبات کسب و کار با تعامل با نهادهای حاکمیتی از طریق مجاری صنفی است و از منظر ارائه خدمت به کاربران عزیز، بالا بردن سطح کیفی خدمات و اضافه کردن سرویس‌ها و ابزارهای بیشتر برای فعالیت و در کنار ان آموزش و ارتقا سطح آگاهی کاربران است.
کاربران موقع کار با صرافیهای ایرانی چه مشکلات و دغدغه‌هایی دارند؟
وقتی پای صحبت کاربران صرافیهای ایرانی می‌نشینیم، تقریبا هیچ کاربری رضایت کامل از صرافی‌ها ندارد و می‌توان گفت سطح نارضایتی بسیار بیشتر از رضایت است. در ادامه به بررسی دغدغه‌های کاربران می‌پردازیم.
مشکل‌دار بودن فرآیند ثبت نام و احراز هویت
یکی از بزرگترین مشکلات کاربران به‌هنگام کار با یک صرافی ایرانی، اذیت‌کننده بودن پروسه ثبت نام و احراز هویت است. صرافی‌ها معمولا به‌طور شفاف اعلام نمی‌کنند که فرآیند احراز هویت دقیقا چند روز طول می‌کشد و این مسئله برای کاربران مشکلات زیادی به وجود می‌آورد.
امنیت پایین صرافیهای ایرانی رمزارز
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کاربران هنگام انتخاب یک صرافی، بالا بودن امنیت آن است. بسیاری از صرافیهای ایرانی قابلیت‌های امنیتی بسیار ضعیفی ارائه می‌دهند. یکی از مهم‌ترین نکات مربوط به امنیت پایین صرافی‌ها، عدم‌شفافیت درباره نحوه نگهداری دارایی کاربران است. از آنجایی که صرافیهای ایرانی تحت نظارت هیچ ارگان خاصی فعالیت نمی‌کنند، یکی از نگرانی‌های کاربران، امن بودن دارایی‌هایشان در این اکسچنج‌هاست. درواقع، هیچ تضمینی برای کاربران وجود ندارد که دارایی‌های آنها توسط صرافی‌ها به سرقت نرود.
عدم پشتیبانی از تعداد بالای رمزارزها و شبکه‌ها
تقریبا هیچ کدام از صرافیهای مطرح ایرانی، از تعداد قابل قبولی رمزارز و شبکه بلاکچینی پشتیبانی نمی‌کنند. مثلا اگر کاربری بخواهد در سبد سرمایه‌گذاری خود بیت کوین، اتر، تتر، کاردانو و چین لینک داشته باشد، باید حداقل در دو صرافی ثبت نام و احراز هویت کند. اگر بخواهد تتر را بر بستر بایننس اسمارت چین انتقال بدهد، به احتمال خیلی زیاد در صرافی اولیه خود امکان این کار را ندارد و باید در صرافی دیگری ثبت نام و احراز هویت کند، تتر را بر بستر اتریوم یا ترون به آن صرافی انتقال بدهد و بعد از پرداخت مقدار قابل توجهی کارمزد برای انجام این کار، انتقال بر بستر شبکه مورد نظر خود را انجام دهد.
مثلا اگر کاربری قصد خرید یکی از رمزارزهایی که به تازگی ترند شده‌اند را داشته باشد (مثلا رمزارز آوالانچ)، به احتمال خیلی زیاد نمی‌تواند این رمزارز را در صرافی‌هایی که بالاترین حجم معاملات روزانه دارند پیدا کند (که احتمالا کاربر با در نظر گرفتن این فاکتور در آن صرافی ثبت نام و احراز هویت کرده است) و مجبور است در صرافی دیگری مراحل ثبت نام و احراز هویت را انجام بدهد تا بتواند این ارز را خریداری کند.
به طور کلی یکی از مهم‌ترین نقدهایی که به صرافیهای مطرح حوزه که بالاترین حجم معاملات را دارند وارد است، همین ارائه تعداد محدودی از رمزارزها و پشتیبانی از شبکه‌های محدود بلاکچینی است.
کارمزدهای بالا
کاربران معتقدند کارمزد صرافیهای ایرانی به طرز غیرمعقولی بالاست و هیچ الگویی برای این کارمزدها وجود ندارد. از آنجایی که کاربران ایرانی حتی برای فعالیت در صرافیهای خارجی نیز مجبورند یک بار برای خرید تتر از طریق صرافیهای ایرانی اقدام کنند، این کارمزدها بالا برای آنها بسیار آزاردهنده است.
پشتیبانی ضعیف
تعداد کاربران ایرانی حوزه کریپتو طی دو تا سه سال اخیر به طرز چشم‌گیری افزایش پیدا کرده است و یکی از مهم‌ترین مسائلی که صرافیهای ایرانی باید در نظر بگیرند، خدمات پشتیبانی این تعداد کاربر است. طبق بررسی‌ها و اطلاعات موجود، پشتیبانی صرافیهای ایرانی معمولا دیر جواب کاربران را می‌دهدند، قادر به حل کردن مشکل کاربران به هنگام ارسال و دریافت رمزارزها نیستند، زمان کافی به حل مشکلات کاربران اختصاص نمی‌دهند و…
مشکل کاربران با پشتیبانی صرافی‌ها مدت زیادی است که وجود دارد و اینکه صرافی‌ها اقدام خاصی برای برطرف کردن این مشکل نکرده‌اند، جای بحث دارد.
حجم معاملات و سفارشات غیرواقعی
یکی از مسائلی که کاربران زیادی از آن شکایت دارند، حجم معاملات و سفارشات غیرواقعی یا فیک صرافیهای داخلی است. یکی از فاکتورهایی که کاربران به هنگام انتخاب یک صرافی در نظر می‌گیرند، حجم معاملات روزانه آن است. تصور کنید یک صرافی حجم معاملات خود را غیرواقعی اعلام کند و کاربری بر اساس این دیتا، آن صرافی را انتخاب کند و در آن ثبت نام کند. وقتی کاربر شروع به معامله در این صرافی کند، متوجه غیرواقعی بودن حجم‌های اعلامی می‌شود و در موارد بسیاری، متضرر می‌شود.
مسئله‌ای که درباره سفارشات فیک وجود دارد نیز به همین صورت است. بسیاری از صرافی‌ها با قرار دادن تعداد زیادی اوردر غیرواقعی در صف خرید و فروش یک ارز، موجب گمراه شدن کاربران می‌شوند.
با در نظر گرفتن این نکات، کاربر چطور می‌تواند به حجم معاملات اعلامی از سوی صرافی اعتماد کند؟
طراحی غیرکاربردی
یکی دیگر از شکایت‌های کاربران، طراحی نامناسب و غیرکاربردی بعضی صرافیهای ایرانی است. کاربران در دسترسی به قسمت‌های مختلف پلتفرم با مشکل مواجه هستند و همین مسئله، تجربه ناخوشایندی برای آنها به وجود می‌آورد. طراحی بعضی قسمت‌های پلتفرم برای کاربران تازه کار گمراه‌کننده است و به نظر می‌رسد سطح دانش تمام کاربران به هنگام طراحی در نظر گرفته نشده است.
ارائه نکردن ابزارهای کاربردی
نیازهای کاربران متوسط و حرفه‌ای، به سختی در صرافیهای ایرانی برآورده می‌شود. برای مثال، صرافیهای محبوب و معروف ایرانی امکاناتی مانند معاملات آتی و مارجین در اختیار کاربران قرار نمی‌دهند و همین مسئله باعث می‌شود کاربران هیچوقت نتوانند مستقل از صرافیهای بین‌المللی معاملات خود را انجام بدهند. در حالی که اگر چنین امکاناتی با کیفیت قابل قبول در صرافیهای داخلی ارائه شود، کاربران می‌توانند تمام معاملات خود را در این صرافی‌ها انجام دهند و در این میان، هم نیازهای کاربر برآورده می‌شود و هم صرافی می‌تواند سود بیشتری کسب کند.
ارائه نکردن جفت‌ارزهای کاربردی
تقریبا تمام صراف‌های داخلی رمزارز، یک سمت معاملات رمزارزها را تومان قرار داده‌اند و نبود جفت‌ارزهای تتری، ریسک معاملات کاربران را بالا می‌برد. تمام کاربران مبتدی، متوسط و حرفه‌ای از وجود جفت‌ارزهای تتری استقبال می‌کنند و ترجیح می‌دهند معاملات خود را با این جفت‌ارزها انجام دهند و ریسک معاملات خود را به حداقل برسانند. چرا که هنگام معامله با جفت‌ارزهای تومانی، کاربر باید نگران نرخ تبدیل دلار نیز باشد.
متمرکز بودن تمام صرافیهای ایرانی
همانطور که می‌دانید، تمام صرافیهای داخلی که در حال حاضر فعال هستند، در دسته صرافیهای متمرکز قرار می‌گیرند. یعنی صرافی به نوعی مالک دارایی‌های کاربر است و مانند سیستم های سنتی و بانکی؛ کاربران کنترلی روی دارایی‌های خود در صرافی ندارند. نکته مهمی که کمتر به آن پرداخته شده عدم وجود صرافی غیرمتمرکز یا همان دکس در ایران است.
صرافیهای غیرمتمرکز بر خلاف نوع سنتی خود، شخص ثالث یا نهاد واسطه را حذف کرده‌اند و از طریق قراردادهای هوشمند پروسه انتقال و تبدیل ارز صورت می‌گیرد. بنابراین استفاده از دکس‌های جهانی محدودیت‌های زیادی برای ایرانی‌ها ندارد اما ممکن است خطراتی داشته باشد که در لایه سطحی قابل لمس نباشد اما در زیرساخت دسترسی‌هایی به نهاد واسط داده شده باشد.
به طور کلی زیر ساخت فنی و پیاده‌سازی صرافیهای غیرمتمرکز نیاز به دانش به‌روزتر و البته متقاضی حرفه‌ای‌تر دارد و عدم وجود چنین سرویس‌هایی را می‌توان به این موارد و البته نوپا بودن بلاک چین و پتانسیل‌های در ایران نسبت داد.
انتظار می‌رود در آینده نزدیک با فراگیر شدن ارزهای دیجیتال در ایران و برطرف شدن مسائل قانونی شاهد چنین سرویس‌های بومی باشیم.
جمع بندی
همانطور که خواندید، مسائل و مشکلات مربوط به صرافیهای ایرانی رمزارز بسیار زیاد هستند و موانعی که در راه بهبود وضعیت این صرافی‌ها قرار دارند، مسیر صرافی‌ها را به مسیری دشوار تبدیل می‌کنند. در این میان، کاربران ایرانی که از صرافیهای معتبر بین‌المللی محروم هستند، تقریبا گزینه مطمئنی جز استفاده از اکسچنج‌های ایرانی ندارند. می‌توان گفت اگر صرافیهای داخلی بتوانند خدمات قابل قبولی به کاربران ارائه کنند و نیازهای آنها را برطرف کنند، مشکل بسیاری از کاربران ایرانی حل می‌شود و این کاربران دیگر بین صرافیهای خارجی سرگردان نخواهند بود و مدام مشغله آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده خود توسط این صرافی‌ها را نخواهند داشت.
