دنیای بلاکچین در سال ۲۰۲۵ وارد مرحله تازه‌ای شده، مرحله‌ای که دیگر بر پایه هیجان و سوداگری نیست و بر پایه وعده‌های پرزرق‌وبرق بنا نشده، بلکه معیار اصلی آن کاربرد واقعی و پذیرش گسترده از سوی کاربران است. در حالی که طی سال‌های گذشته، بازار بارها شاهد رشدهای مقطعی ناشی از تبلیغات یا هجوم سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت بود، امسال تصویر متفاوتی شکل گرفته است. در حال حاضر توجه اصلی روی تعداد کاربران فعال، فناوری‌های مربوط به بلاکچین‌های لایه ۱ و ۲ و یکپارچگی این شبکه‌ها با هم متمرکز شده است.
از سوی دیگر، اکوسیستم‌هایی مانند دیفای، توکن‌های غیرقابل‌معاوضه (NFT) و استیبل‌کوین‌ها نقش پررنگی در جذب میلیون‌ها کاربر تازه ایفا می‌کنند. ورود سرمایه‌های نهادی از طریق صندوق‌های قابل‌معامله در بورس بیت کوین (ETF) و همچنین همکاری شبکه‌ها با شرکت‌ها و پلتفرم‌های بزرگ، موجی جدید از پذیرش بلاکچین را رقم زده است. در این مطلب از میهن بلاکچین تصمیم داریم تا ۱۰ بلاکچین برتری که در سال ۲۰۲۵ بیشترین میزان رشد را تجربه کرده‌اند را بررسی کنیم. توصیه می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید.
معیارهای بررسی بلاکچین‌های برتر
در این مطلب ما به معرفی و تحلیل ۱۰ بلاکچین با سریع‌ترین رشد کاربران فعال در سال ۲۰۲۵ می‌پردازیم. معیار اصلی در این رتبه‌بندی، تعداد کاربران فعال (Active Users) است که از طریق آدرس‌های کیف پول منحصربه‌فرد و تراکنش‌های واقعی آنها اندازه‌گیری می‌شود. در کنار این شاخص، ارزش کل رقیق‌شده (FDV)، حجم معاملات توکن و همچنین جایگاه هر شبکه به‌عنوان لایه یک یا لایه دو نیز بررسی شده است.
به زبان ساده، ارزش کل رقیق‌شده یا FDV به ارزش فرضی یک ارز دیجیتال در صورت عرضه تمام توکن‌های آن با قیمت فعلی اشاره دارد. این معیار کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاران درک بهتری از ارزش‌گذاری بلندمدت یک پروژه داشته باشند و بتوانند تخمین بزنند که آیا توکن فعلی بیش‌ازحد ارزش‌گذاری شده یا همچنان ظرفیت رشد دارد.
۱۰ بلاکچین با سریع‌ترین رشد در سال ۲۰۲۵
با توجه به معیارهای مذکور، رتبه‌بندی ۱۰ بلاکچین برتر بازار کریپتو از نظر سرعت رشد در سال ۲۰۲۵ به شرح زیر است:
۱- سولانا
- کاربران فعال ماهانه: ۵۷ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۱۰۷.۲ میلیون دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۲۸۴.۲ میلیارد دلار
سولانا یک بلاکچین لایه یک با مکانیزم منحصربه‌فرد اجماع تاریخچه (PoH) است که تمرکز اصلی آن روی سرعت و مقیاس‌پذیری در اجرای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز معطوف شده است. این الگوریتم اجماع خاص باعث شده تا بلاکچین سولانا بتواند هزاران تراکنش را در هر ثانیه پردازش کند.
رشد سولانا را می‌توان به چند عامل کلیدی نسبت داد: رونق دیفای و NFTها، افزایش چشمگیر معاملات میم‌کوین‌ها، استفاده از کلاینت اعتبارسنج Firedancer برای بهبود پایداری شبکه، و همچنین پذیرش روزافزون از سوی سرمایه‌گذاران نهادی. البته، چالش‌هایی هم پیش روی سولاناست؛ از جمله خاموشی‌های مکرر شبکه در گذشته که همچنان اعتماد برخی کاربران را تحت تأثیر قرار داده، انتقادهایی درباره میزان تمرکز شبکه، و همچنین فشار رقابتی از سوی راهکارهای لایه دو.
۲- نیر پروتکل
- کاربران فعال ماهانه: ۵۱.۲ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۳.۱ میلیون دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۷.۸ میلیون دلار
نیر پروتکل یک بلاکچین لایه ۱ با نوع خاصی از الگوریتم اجماع سهام (TPoS) است که با معماری منحصر به فردش بر مقیاس‌پذیری، توسعه ابزارهای خاص و همچنین یکپارچگی با هوش مصنوعی تمرکز دارد.
از محرک‌های اصلی رشد نیر می‌توان به ادغام ایجنت‌های هوش مصنوعی، کارمزد تراکنش‌های بسیار پایین همراه با کمترین میزان انتشار کربن و آلاینده محیطی، همکاری با پروژه‌هایی مانند EigenLayer برای دستیابی به نهایی‌سازی سریع‌تر تراکنش‌ها، و گسترش اکوسیستم در حوزه دیفای و گیمینگ اشاره کرد. در مقابل، رقابت شدید با سایر بلاکچین‌های سریع‌تر، نوسانات قیمتی توکن علیرغم رشد کاربران و پیچیدگی‌های فنی شاردینگ‌های این شبکه از جمله چالش‌های آن به شمار می‌آیند.
۳- بی‌ان‌بی چین
- کاربران فعال ماهانه: ۴۶.۴ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۱۲۱.۲ میلیارد دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۵۶.۱ میلیارد دلار
بی‌ان‌بی چین بلاکچینی است که به واسطه حمایت صرافی بایننس از آن در این سال‌ها بسیار محبوب بوده و کاربران زیادی دارد. این شبکه به طور کامل با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار است و طیف وسیعی از فعالیت‌ها از جمله برنامه‌های دیفای، NFT و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را میزبانی می‌کند.
یکی از دلایل رشد کاربران بی‌ان‌بی چین، کاهش زمان تولید بلاک به ۰.۷۵ ثانیه و همچنین ادغام قابلیت‌های هوش‌مصنوعی در حوزه مالکیت داده است. اما در کنار این موفقیت‌ها، نگرانی‌ها درباره تمرکزگرایی ناشی از حمایت مستقیم بایننس و فشارهای نظارتی، از چالش‌های جدی آن محسوب می‌شوند.
۴- بیس
- کاربران فعال ماهانه: ۲۱.۵ میلیون
بیس یک بلاکچین لایه ۲ در اکوسیستم اتریوم است که توسط صرافی کوین‌بیس توسعه یافته و از فناوری رول‌آپ‌های آپتیمیستیک بهره می‌برد. مشابه با سایر شبکه‌های لایه ۲، تمرکز بیس نیز روی توسعه اپلیکیشن‌های دیفای با کمترین هزینه و برنامه‌های کاربرپسند است. این بلاکچین لایه ۲ هنوز توکن بومی خودش را عرضه نکرده برای همین نمی‌توان دو معیار حجم معاملات و FDV را برای آن بررسی کرد.
مزیت اصلی بیس کارمزدهای فوق‌العاده پایین (میانگین ۰.۰۱ دلار) و دسترسی به پایگاه کاربری بیش از ۱۰۰ میلیون نفری کوین‌بیس، و جریان بالای استیبل‌کوین‌هاست. با این حال ازدحام این شبکه به دلیل فعالیت زیاد کاربران و میم کوین‌ها و همچنین وابستگی به امنیت اتریوم و چالش‌های نظارتی موانع مهمی در برابر این شبکه تازه‌کار محسوب می‌شوند.
۵- ترون
- کاربران فعال ماهانه: ۱۴.۴ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۳۳.۵ میلیارد دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۵۱.۷ میلیارد دلار
ترون یکی از بلاکچین‌های قدیمی بازار است که بر اشتراک‌گذاری محتوای غیرمتمرکز، فراهم کردن بستری برای تراکنش‌های ارزان استیبل کوین‌ها متمرکز است و با شبکه‌های اجتماعی مثل تلگرام نیز همکاری داشته است.
ترون به لطف کارمزدهای پایین، ادغام با هوش مصنوعی و قابلیت‌های کراس‌چینش موفق شده تا جایگاهش را در بازار کریپتو تثبیت کند. همکاری‌هایی مثل پروژه مشترک با Rumble Cloud نیز به تقویت اکوسیستم آن کمک کرده است. با این وجود، فشارهای نظارتی و خطر تمرکزگرایی از جمله چالش‌های جدی این بلاکچین هستند که باید به آنها توجه کرد.
۶- بیت کوین
- کاربران فعال ماهانه: ۱۰.۸ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۲.۳ تریلیون دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۱.۳ تریلیون دلار
غیرممکن است لیستی از بلاکچین‌های محبوب ۲۰۲۵ را تهیه کنیم و نامی از بیت کوین نبریم. این ارز دیجیتال به عنوان نخستین رمزارز غیرمتمرکز بازار با الگوریتم اجماع اثبات کار سال‌هاست لقب «طلای دیجیتال» را یدک می‌کشد و طرفداران زیادی دارد.
محرک اصلی رشد بیت کوین در سال ۲۰۲۵، ورود سرمایه‌گذاران نهادی از طریق ETFها بوده به طوری که در سه‌ماهه پایانی سال ۲۰۲۴ شاهد جذب بیش از ۲۷.۴ میلیارد دلار نقدینگی به این صندوق‌ها بودیم. در کنار این عوامل، کاهش عرضه ناشی از هاوینگ و استفاده از بیت کوین به عنوان ذخیره استراتژیک در برخی کشورها و نهادها نیز نقش پررنگی در رشد این بلاکچین در سال ۲۰۲۵ داشته است. با این حال، مصرف انرژی بالای استخراج بیت کوین و حساسیت نسبت به عوامل کلان اقتصادی همچنان از چالش‌های جدی آن است.
۷- آپتوس
- کاربران فعال ماهانه: ۱۰ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۵.۳ میلیارد دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۱۳ میلیارد دلار
آپتوس یکی از بلاکچین‌های لایه ۱ نسل جدید است که توسط گروهی از مهندسان سابق متا (Meta) توسعه یافته و زبان برنامه‌نویسی Move را به‌عنوان ابزار اصلی قراردادهای هوشمند معرفی کرده است.
این بلاکچین در برخی موارد موفق شده ۱۹٬۲۰۰ تراکنش را در ثانیه پردازش کند که رقم قابل‌توجهی است. همچنین استفاده از زبان Move امنیت بالایی برای قراردادهای هوشمند فراهم می‌کند. همکاری با شرکت‌های معروف از جمله تتر برای پشتیبانی از توکن USDT در این شبکه نیز یکی دیگر از دلایل محبوبیت آن در سال ۲۰۲۵ به شمار می‌رود. البته نیاز به پذیرش گسترده‌تر و رقابت شدید با بلاکچین‌های قدرتمند لایه یک، مسیر رشد اپتوس را دشوار کرده است.
۸- اتریوم
- کاربران فعال ماهانه: ۹.۶ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۵۲۲.۷ میلیارد دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۱.۱ تریلیون دلار
اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ بازار است و با الگوریتم اجماع اثبات سهامش، پیشگامی در صنعت قراردادهای هوشمند محسوب می‌شود. این شبکه خانه اصلی دیفای، NFTها و هزاران اپلیکیشن غیرمتمرکز به شمار می‌رود و طرفداران بسیار زیادی دارد.
ارتقای Pectra برای بهبود تجربه کاربری و مقیاس‌پذیری، ورود سرمایه‌های نهادی از طریق ETFها و افزایش استقبال از استیکینگ نهادی از مهم‌ترین محرک‌های رشد اتریوم هستند. اما کارمزدهای بالاتر نسبت به رقبای جدید و فشارهای نظارتی از جمله موانع آن باقی مانده‌اند.
۹- پالیگان
- کاربران فعال ماهانه: ۷.۲ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۲.۶ میلیارد دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۴.۲ میلیارد دلار
پالیگان یک راهکار لایه ۲ چند زنجیره‌ای است که با هدف بهبود مقیاس‌پذیری اتریوم طراحی شده و با مکانیسم اثبات سهام خود به صورت کامل با EVM سازگاری دارد.
این شبکه با بروزرسانی ورژن دو Heimdall قابلیت تعامل کراس‌چین خودش را بهبود داده، جایگاه خودش به عنوان یک هاب چند زنجیره‌ای را در دنیای وب ۳ مستحکم‌تر کرده و همکاری‌های گسترده‌ای با شرکت‌های بزرگ جهانی داشته است. البته، قوانین جدیدی مانند چارچوب MiCA در اروپا و رقابت سایر راهکارهای لایه دو از جمله تهدیدهای پیش روی آن هستند.
۱۰- آربیتروم وان
- کاربران فعال ماهانه: ۴ میلیون
- ارزش کل رقیق‌شده: ۵.۱ میلیارد دلار
- حجم معاملات توکن در ۳۰ روز: ۱۴.۳ میلیارد دلار
آربیتروم وان یکی از پیشروترین بلاکچین‌های لایه ۲ اتریوم است که با استفاده از رول‌آپ‌های آپتیمیستیک، تراکنش‌ها را سریع‌تر و ارزان‌تر پردازش می‌کند.
از محرک‌های کلیدی رشد آربیتروم می‌توان به ادغام با پلتفرم معاملاتی رابین‌هود برای دارایی‌های توکنیزه‌شده و بروزرسانی‌هایی مانند Stylus برای کاهش کارمزد تراکنش‌ها اشاره کرد. با این حال، وابستگی به شبکه اصلی اتریوم، فشارهای نظارتی و رقابت با سایر راهکارهای لایه دو مثل آپتیمیزم چالش‌های اصلی آن هستند.
محرک‌های اصلی رشد بلاکچین در سال ۲۰۲۵
سال ۲۰۲۵ برای بلاکچین‌ها شبیه به لحظه‌ای است که رویاها به واقعیت نزدیک می‌شوند. دیگر صحبت فقط درباره «امکان‌پذیر بودن» نیست؛ بلکه فناوری حالا در حال لمس زندگی روزمره کاربران است. چند روند کلیدی موتور این تحول را به حرکت درآورده‌اند.
نخست، استیبل‌کوین‌هایی مثل USDT و USDC هستند که با رشد بی‌وقفه حجم تراکنش‌ها، عملاً به خون جاری در رگ‌های شبکه‌های بلاکچینی تبدیل شده‌اند. آنها نقدینگی و تعامل را در سطحی بی‌سابقه بالا برده‌اند و امروز ستون اصلی بسیاری از اکوسیستم‌ها به شمار می‌آیند.
در همین مسیر، راهکارهای لایه دو به‌ویژه در بستر اکوسیستم اتریوم، نقش نجات‌دهنده را ایفا کرده‌اند. تصور کنید میلیون‌ها تراکنش با کارمزدی کمتر از یک سنت پردازش شود؛ این همان چیزی است که شبکه‌های لایه ۲ محقق کرده‌اند. نتیجه این تحول، باز شدن درهای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز به روی کاربران عادی و ورود آنها به جهانی است که پیش‌تر تنها در دسترس فعالان حرفه‌ای بود.
دیفای و NFTها هم بخش دیگری از این داستان جذاب‌اند. از صرافی‌های غیرمتمرکز مانند GMX روی آربیتروم گرفته تا بازارهای پرجنب‌وجوش NFT روی پالیگان، همگی نشان می‌دهند موج نوآوری همچنان زنده است. کافی است به آمار نگاه کنیم: فقط در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵، بیش از ۲۲۷ میلیون دلار تراکنش در این حوزه‌ها انجام شده است؛ عددی که خود گویای عطش کاربران برای تجربه‌های مالی و دیجیتال تازه است.
از سوی دیگر، یکپارچگی با پلتفرم‌های مطرح نفس تازه‌ای به بلاکچین بخشیده است. برای مثال، بیس به‌طور مستقیم در صرافی کوین‌بیس ادغام شده و راه را برای دسترسی بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر هموار کرده است. یا همکاری‌هایی مثل شراکت استارباکس و مایکروسافت در استفاده از شبکه بلاکچینی آزور (Azure) برای رهگیری زنجیره تأمین، به این صنعت مشروعیت و اعتبار بیشتری داده‌اند. وقتی چنین برندهایی وارد میدان می‌شوند، پیام روشن است: بلاکچین دیگر یک تجربه آزمایشی نیست، بلکه به ابزار جدی اقتصاد جهانی تبدیل شده است.
چالش‌های مهمی که بلاکچین‌ها همچنان با آن مواجه‌اند
با وجود تمام این پیشرفت‌ها، مسیر بلاکچین‌ها در سال ۲۰۲۵ بی‌دغدغه و صاف نیست. درست همان‌طور که هر موج نوآوری با موانع تازه روبه‌رو می‌شود، بلاکچین‌ها هم باید از دل مجموعه‌ای از چالش‌ها عبور کنند.
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها همچنان مقیاس‌پذیری است. اگرچه شبکه‌های لایه دو و فناوری‌های نوین سرعت را بالا برده‌اند، اما با رشد انفجاری کاربران و اپلیکیشن‌ها، فشار روی شبکه‌ها بیشتر می‌شود. تصور کنید میلیون‌ها نفر به‌طور همزمان بخواهند از یک صرافی غیرمتمرکز یا اپلیکیشن کاربردی استفاده کنند؛ در چنین شرایطی حتی بهترین شبکه‌ها هم ممکن است دچار کندی یا افزایش کارمزد شوند.
در کنار این موضوع، رقابت شدید بین بلاکچین‌ها معادلات را پیچیده‌تر می‌کند. اتریوم همچنان بازیگر اصلی است، اما سولانا، آپتوس و آوالانچ با سرعت در حال پیشروی‌اند. هر شبکه می‌خواهد سهم بیشتری از بازار را بگیرد و این رقابت، هم نوآوری را تسریع می‌کند و هم خطر تکه‌تکه شدن اکوسیستم را بالا می‌برد. برای کاربری که فقط دنبال تجربه‌ای ساده و بی‌دردسر است، این پراکندگی می‌تواند گیج‌کننده باشد.
قوانین و مقررات نیز شمشیری دولبه‌اند. از یک سو، قوانین شفاف می‌توانند اعتماد سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها را جلب کنند، اما از سوی دیگر، محدودیت‌های سخت‌گیرانه در کشورهایی مانند آمریکا بارها پروژه‌ها را با مشکل روبه‌رو کرده است. بسیاری از استارتاپ‌ها هنوز نمی‌دانند مسیر آینده‌شان در کدام چارچوب قانونی خواهد بود.
در نهایت بحث امنیت و حملات هکری است که از سال‌ها قبل در اکوسیستم کریپتو وجود دارد. از هک پروتکل‌های دیفای گرفته تا کلاهبرداری‌های کریپتویی، هر حادثه امنیتی می‌تواند در یک لحظه میلیون‌ها دلار سرمایه را ازبین ببرد و اعتماد عمومی را خدشه‌دار کند. درست است که زیرساخت‌ها روزبه‌روز امن‌تر می‌شوند، اما این میدان همچنان برای مهاجمان جذاب باقی مانده است.
جمع‌بندی: چشم‌انداز بلاکچین‌ها در سال ۲۰۲۵
سال ۲۰۲۵ برای بلاکچین‌ها ترکیبی از فرصت‌های طلایی و چالش‌های جدی خواهد بود. از یک طرف، رشد استیبل‌کوین‌ها، گسترش دیفای، سرمایه‌گذاری نهادی گسترده و ورود برندهای بزرگ، همه نویدبخش آینده‌ای روشن‌اند؛ آینده‌ای که در آن بلاکچین می‌تواند ستون فقرات اقتصاد دیجیتال باشد.
اما در سوی دیگر، مشکلاتی مثل مقیاس‌پذیری، رقابت فشرده، ابهام‌های قانونی و تهدیدهای امنیتی یادآوری می‌کنند که این صنعت هنوز در ابتدای راه است. مسیر پیش‌رو پر از آزمون و خطاست و فقط پروژه‌هایی می‌توانند دوام بیاورند که نوآوری، انعطاف‌پذیری و شفافیت را با هم داشته باشند.
به زبان ساده، بلاکچین‌ها در سال ۲۰۲۵ روی لبه تیغ حرکت می‌کنند: یا با عبور از این چالش‌ها می‌توانند به قلب اقتصاد جهانی نفوذ کنند، یا در میان موجی از مشکلات و رقابت‌ها، جایگاه خود را از دست خواهند داد. آینده این فناوری، بیش از هر زمان دیگری، به تصمیم‌ها و انتخاب‌های امروز توسعه‌دهندگان، سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران بستگی دارد.
