با افزایش تمایل معاملهگران به کنترل بیشتر بر داراییها و شفافیت بالاتر، صرافیهای غیرمتمرکز (DEXs) شاهد رشد سریعی بودهاند. با این حال، این صرافیها بهویژه در مقایسه با صرافیهای متمرکز (CEXs) مانند بایبیت، ممکن است کند بوده و نقدینگی کمتری داشته باشند.
صرافی بایبیت (Bybit) با معرفی بایرِیل (Byreal)، یک صرافی غیرمتمرکز کاملا آنچین که بر بستر بلاکچین سریع و کمکارمزد سولانا ساخته شده، به این تحول پیوسته است. در این مقاله از میهن بلاکچین، به تحلیلی مختصر از مزایای پلتفرم بایریل و مسیرهای توسعه احتمالی آن خواهیم پرداخت.
وقتی صرافیهای متمرکز (CEX) بهسراغ صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) میروند
اکنون، راهحل جدید امور مالی هیبریدی (Hybrid Finance)؛ ترکیبی از سرعت و نقدینگی صرافیهای متمرکز با خودحضانتی (Self-Custody) و شفافیت امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) در حال ظهور است.
بایریل (Byreal)، محصول انکوبه شده توسط بایبیت (Bybit)، ممکن است متغیرهای جدیدی را به این عرصه وارد کند. پیش از این، تعداد آدرسهای ثبتنامی در نسخه بتای عمومی بایریل در کمتر از ۳ روز از ۱۰۰٬۰۰۰ فراتر رفت و اولین عرضه اولیه آن با مدل ریست لانچ (Reset Launch) برای پروژه فرگمتریک (Fragmetric) با ۲۲.۵ برابر ثبتنام مازاد همراه بود که نشان از اشتیاق بازار دارد.
با روشنتر شدن خط اصلی بازار، مسیرهای پیش روی پلتفرمها و پروژههای ارز دیجیتال بهتدریج به دو گزینه محدود میشوند:
- ۱. مسیر انطباق با قوانین در فضای آفچین (Off-chain): این مسیر شامل پلتفرمهایی مانند سیرکل (Circle) و کراکن (Kraken) است که بهدنبال عرضه اولیه سهام (IPO) هستند، مؤسسات مالی سنتی که برای تأیید ETFهای مختلف تلاش میکنند و اقداماتی مانند توکنیزه کردن سهام ایالات متحده توسط رابینهود (Robinhood).
- ۲. مسیر تمرکززدایی در فضای آنچین (On-chain): این مسیر شامل پلتفرمهای گوناگون عرضه توکن مانند pump.fun، صرافیهای غیرمتمرکز آنچین مانند هایپرلیکویید (Hyperliquid) و پلتفرمهای نقدینگی و درگاههای ورودی جدیدی مانند بایننس آلفا (Binance Alpha) و کیف پول OKX است.
بایبیت (Bybit) بهعنوان یک صرافی متمرکز که در سالهای اخیر رشد سریعی داشته، برای عقب نماندن از این روند، استراتژی خود را تدوین کرده است. این صرافی علاوه بر همکاری با پلتفرم xStocks برای فراهم کردن معاملات توکنیزه شده سهام آمریکا و راهاندازی کارت پرداخت بایبیت (Bybit U card)، نگاه خود را به بازار صرافیهای غیرمتمرکز نیز معطوف کرده است. بایریل (Byreal) جدیدترین تلاش این شرکت برای تحول و ورود به دنیای آنچین است.
بایریل (Byreal) چیست؟
بایریل (Byreal)، اولین صرافی غیرمتمرکز (DEX) کاملا آنچین متعلق به بایبیت است که بر بستر بلاکچین سولانا ساخته شد. این پلتفرم با هدف ترکیب بهترین ویژگیهای هر دو دنیا طراحی شده است؛ بهطوری که سرعت و نقدینگی عمیق بایبیت را ارائه میدهد و همزمان، شفافیت و کنترل کاربر در فضای دیفای را حفظ میکند.
بایبیت، بایریل را بهعنوان بخشی از یک تغییر استراتژیک ایجاد کرده است. این شرکت پس از کاهش فعالیت برخی از محصولات پیشین وب ۳ خود، مانند بازارچه NFT و کیف پول ابری (Cloud Wallet)، اکنون بر راهحلهای مقیاسپذیر و بلندمدت تمرکز کرده است و بایریل نقشی محوری در این چشمانداز ایفا میکند.
به گفته بن ژو (Ben Zhou)، مدیرعامل بایبیت، بایریل تنها یک صرافی غیرمتمرکز مشابه سایر دکسها نیست؛ بلکه «امور مالی هیبریدی واقعی» و پلتفرمی نسل جدید برای معاملات آنچینِ امن، سریع و شفاف است.
بایریل: ستارهای نوظهور در دنیای صرافیهای غیرمتمرکز آنچین
در اواسط ماه ژوئن، بن ژو (Ben Zhou)، مدیرعامل بایبیت، در پلتفرم ایکس (X) اعلام کرد:
بایریل، اولین صرافی غیرمتمرکز آنچین که توسط بایبیت انکوبه شده، در پایان این ماه راهاندازی خواهد شد. این پلتفرم از صفر در اکوسیستم سولانا (Solana) متولد شده است.
ویژگیهای خاص آن عبارتاند از:
- ۱. همافزایی صرافی متمرکز و غیرمتمرکز (CEX + DEX): بایریل تنها یک صرافی غیرمتمرکز نیست؛ بلکه نقدینگی در سطح صرافیهای متمرکز را با شفافیت بومی دیفای (DeFi) ترکیب میکند. این یک مدل مالی هیبریدی واقعی است و پروژههای بیشتری با این رویکرد در راه هستند.
- ۲. نقدینگی یکپارچه و سرعت بالا: این پلتفرم با استفاده از طراحی مسیریابی مبتنی بر RFQ (درخواست استعلام قیمت) و CLMM (بازارسازی با نقدینگی متمرکز)، معاملات سواپ با اسلیپیج (Slippage) کم، سرعت فوقالعاده و محافظت در برابر MEV را برای کاربران فراهم میکند.
پس از آنکه بایننس نقدینگی بین پلتفرم اصلی خود و بخش آلفا را یکپارچه و OKX روی کیف پول خود سرمایهگذاری کرد، بسیاری از صرافیهای متمرکز دیگر از جمله بایبیت نیز مسیر توسعه ترکیبی CEX + DEX را انتخاب کردهاند.
به طور خلاصه، تمرکز بایریل بر دو محور استوار است:
- ۱. به حرکت درآوردن سرمایه و نقدینگی موجود در صرافیهای متمرکز.
- ۲. ارائه خدمات معاملاتی بهتر بر بستر اکوسیستم سولانا.
مدل جدید IDO در بایریل؛ ریست لانچ (Reset Launch)
پس از راهاندازی نسخه بتای بایریل، این پلتفرم بهسرعت یک مدل عرضه اولیه (IDO) متفاوت از سایر صرافیهای غیرمتمرکز را با نام «ریست لانچ» معرفی کرد. اولین پروژه در این مدل، فرگمتریک (Fragmetric)، یک پروتکل ریاستیکینگ (Re-Staking) در اکوسیستم سولانا بود.
فرگمتریک پیش از این موفق به جذب ۷ میلیون دلار سرمایه در دور اولیه (Seed Round) و ۵ میلیون دلار در دور استراتژیک شد که مجموع سرمایه آن را به ۱۲ میلیون دلار رساند. مشارکت آناتولی یاکوونکو (Anatoly Yakovenko)، بنیانگذار سولانا و لیلی لیو (Lily Liu)، رئیس بنیاد سولانا، در این پروژه، اشتیاق بازار را برای مشارکت در آن دوچندان کرد. در نهایت، در پایان اولین عرضه اولیه ریست لانچ بایریل برای پروژه فرگمتریک، مبلغ واقعی جمعآوریشده به ۴۹,۵۸۷.۸ واحد bbSOL (معادل بیش از ۸.۱۸ میلیون دلار) رسید که بسیار فراتر از هدف ۲,۱۹۹ واحدی بود و مازاد سرمایه ۲۲.۵ برابری را نشان میداد. پایینترین سطح قیمتی نیز با مازاد سرمایه ۴۴۰۶.۹۶٪ مواجه شد.
این مدل قیمتگذاری پلکانی و ثابت، بدون شک برای مشارکت کاربران خرد و کوچک بسیار مناسبتر است و استفاده از داراییهایی مانند Revive Vault و bbSOL نیز تا حدی امکان کسب سود اضافی را برای کاربران فراهم میکند.
در مقابل، مدل حراج برای لیست کردن کوین که توسط هایپرلیکویید استفاده میشود، اگرچه شفافیت بیشتری دارد، اما بیشتر بر سمت عرضه (پروژه) تمرکز دارد تا سمت تقاضا (کاربر).
مقایسه تعداد کاربران: هایپرلیکویید تقریباً دو برابر بایریل کاربر دارد
تا لحظه نگارش این مقاله، وبسایت رسمی بایریل تعداد کاربران نسخه بتای عمومی خود را حدود ۲۷۸٬۰۰۰ نفر نشان میدهد. در مقابل، طبق دادههای دون آنالیتیکس (Dune)، هایپرلیکویید حدود ۵۲۷٬۰۰۰ کاربر دارد. باید گفت که بایریل با پشتوانه بایبیت که دهها میلیون کاربر دارد، از مزیت منحصربهفردی برای جذب کاربر برخوردار است.
اثر ثروتآفرینی IDO، چرخه بسته لیست شدن در بایبیت و انتظارات برای عرضه توکن
در مجموع، موفقیت بایریل در شکستن مرزهای بازار صرافیهای غیرمتمرکز به سه عامل اصلی بستگی دارد:
- ۱. تداوم اثر ثروتآفرینی پروژههای IDO آتی: اگرچه عرضه اولیه توکن FRAG سودآور بود، اما عملکرد نهایی قیمت توکن پایینتر از انتظارات بازار ظاهر شد. دنیل (Daniel)، همبنیانگذار فرگمتریک، بهدلیل مشکلاتی مانند ارتباط بهموقع نداشتن، از جامعه عذرخواهی کرد. این موضوع نشان میدهد که توسعه پروژه پس از IDO نیز بر توجه و مشارکت بازار در پلتفرم بایریل تأثیرگذار است.
- ۲. ایجاد چرخه بسته برای لیست کردن توکنها در بایبیت: همانطور که امتیازات بایننس آلفا یک چرخه بسته نقدینگی و اکوسیستمی بین سایت اصلی بایننس و بخش آلفا ایجاد کرد، اگر بایبیت بخواهد از طریق بایریل تعاملی میان اکوسیستم آنچین و سرمایههای صرافی ایجاد کند، باید در زمینه لیست کردن توکنهای محبوب و ارائه مشوقهایی برای معاملات پرتکرار در بایریل تلاش کند.
- ۳. انتظارات برای عرضه توکن اختصاصی بایریل: اگرچه بایریل محصولی زیرمجموعه بایبیت است و باید از برخی الزامات قانونی صرافیها پیروی کند، اما «انتظار برای عرضه توکن اختصاصی» همچنان یکی از دلایل مهم مشارکت کاربران در تعاملات این پلتفرم است. این موضوع نیازمند اخبار و اطلاعات بیشتری از سوی بایبیت و بایریل خواهد بود.
طبق دادههای دون آنالیتیکس، در سه ماه گذشته، سهم بازار هایپرلیکویید در بازار قراردادهای دائمی (Perp) به حدود ۶۰٪ رسیده است و همچنان فرمانروای بیچونوچرای پلتفرمهای آنچین در این حوزه محسوب میشود. اگر رقبای جدید بخواهند جایگاه آن را تهدید کنند، علاوه بر گذر زمان، به نوآوری در مکانیزمهای پلتفرم و جنبههای دیگر نیز نیاز خواهند داشت.
نکته قابل توجه این است که بایریل اخیراً همکاری استراتژیکی با xStocks، پلتفرم منطبق با قوانین برای اوراق بهادار توکنیزهشده، آغاز کرده است. این همکاری کانالهای معاملاتی برای داراییهای آنچین سهام آمریکا (مانند سهام توکنیزهشده تسلا و اپل) را برای کاربران فراهم میکند. در مقایسه با تمرکز هایپرلیکویید بر مشتقات بومی آنچین و اکوسیستم قراردادهای دیفای، این اقدام مرزهای تخصیص دارایی کاربران را به میزان قابلتوجهی گسترش میدهد – از ارزهای دیجیتال صرف به داراییهای مالی سنتی – و یک مزیت رقابتی متمایز ایجاد میکند.
شبکه اصلی بایریل قرار است در سهماهه سوم سال ۲۰۲۵ بهطور رسمی راهاندازی شود. اینکه آیا این پلتفرم میتواند در بازار بهشدت رقابتی صرافیهای غیرمتمرکز جایگاهی برای خود دستوپا و چالشی جدی برای سهم بازار قراردادهای دائمی تحت سلطه هایپرلیکویید ایجاد کند، به کانون توجه در مرحله بعدی تبدیل خواهد شد.
سوالات متداول (FAQ)
۱. بایریل (Byreal) چیست؟
یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) از طرف بایبیت که سرعت صرافی متمرکز را با شفافیت بلاکچین ترکیب میکند.
۲. چرا بایبیت (Bybit) صرافی بایریل را ساخت؟
برای ایجاد یک پل ارتباطی امن و کارآمد بین کاربران صرافی متمرکز و دنیای غیرمتمرکز (DeFi).
۳. مزیت اصلی معامله در بایریل چیست؟
معاملات سریع و ارزان با نقدینگی بالا و اسلیپیج کم.
۴. شبکه اصلی بایریل چه زمانی راهاندازی میشود؟
شبکه اصلی آن برای سهماهه سوم سال ۲۰۲۵ برنامهریزی شده است.