شاخص S&P 500 چیست؟ آیا سرمایه‌گذاری در آن سودآور است؟

شاخص S&P 500 یا همان شاخص Standard & Poor’s 500‌ یک شاخص سرمایه‌گذاری وزن‌دار، متشکل از ۵۰۰ شرکت معاملاتی عمومی واقع در آمریکا است. این شرکت‌ها لزوما شرکت‌های برتر آمریکا از نظر مارکت‌کپ یا حجم بازار نیستند و الزامات دیگری به جز حجم بازار برای حضور داشتن در این لیست وجود دارد. شاخص S&P 500 یکی از بهترین معیار‌ها برای سنجش عملکرد سهام برجسته آمریکا و عملکرد کل بازار سهام در نظر گرفته می‌شود. این شاخص یک معیار آماری برای ارزیابی عملکرد هر یک از سهام و حتی پورتفولیو یا سبد خرید معامله‌گران محسوب می‌شود. سرمایه‌گذاری روی شاخص‌هایی مانند S&P 500، Dow Jones و Russel به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد، سرمایه‌گذاری خود را روی طیف وسیعی از شرکت‌ها انجام دهند. در این مقاله به این می‌پردازیم که شاخص S&P 500 چیست، شامل چه شرکت‌هایی است و چگونه محاسبه می‌شود. با میهن بلاک‌چین همراه باشید.

شاخص S&P 500 چیست و ساختار آن به چه صورت است؟

همانطور که پیش‌تر گفته شد، S&P 500 در حقیقت یک نوع شاخص وزن‌دار ارزش بازار است که به سهام ۵۰۰ کمپانی آمریکایی مربوط می‌شود که بطور عمومی قابل خرید و فروش هستند. این شاخص به عنوان یکی از بهترین ابزارها برای سنجش وضعیت بازار آمریکا شناخته می‌شود. 

در S&P 500‌ از متد وزن‌دهی ارزش بازار استفاده می‌شود و به کمپانی‌هایی که ارزش بیشتری در بازار ایجاد می‌کنند، وزن بیشتری نسبت داده می‌شود و در مجموع این وزن‌های کمپانی‌ها هستند که ارزش کل شاخص را تعیین می‌کنند. به بیان دقیق‌تر، ابتدا ارزش کل بازار این کمپانی‌ها محاسبه ‌شود. سپس وزن هر کمپانی با تقسیم سهم بازار آن به ارزش کل بازار محاسبه می‌شود. نکته مهم این است که فقط آن بخش از سهام کمپانی‌ها که بطور عمومی قابل خرید و فروشند در محاسبات دخیل هستند. این مقادیر در وبسایت‌های خبری سرمایه‌گذاری بصورت دوره‌ای منتشر می‌شوند و به راحتی در دسترس هستند.

شاخص S&P در هنگام محاسبه میزان ارزش بازار تنها از سهام شناور آزاد استفاده می‌کند. منظور از سهام شناور آزاد‌، سهامی است که عموم مردم می‌توانند در معاملات آنها مشارکت داشته باشند. شاخص S&P برای پوشش‌دهی صدور سهام جدید و یا ادغام شرکت‌ها‌، همواره ارزش بازار هر یک از شرکت‌ها را دسته‌بندی و تنظیم می‌کند. مقدار ارزش این شاخص با جمع کردن میزان ارزش بازار تنظیم شده هر یک از شرکت‌ها و تقسیم کردن عدد به دست آمده بر مقداری از پیش تعیین شده محاسبه می‌شود. این مقدار عدد از پیش تعیین شده از جمله اطلاعات محرمانه و اختصاصی S&P است و به صورت عمومی منتشر نمی‌شود.

با وجود تمام این تفاسیر‌، می‌توانیم وزن هر یک از شرکت‌های موجود در لیست این شاخص را محاسبه کنیم و این امر اطلاعات ارزشمندی در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. در همین راستا‌، در صورتی که ارزش یکی از سهام افزایش و یا کاهش پیدا کند‌‌، می‌توان از میزان تاثیرگذاری آن سهم بر روی کل شاخص S&P 500 اطلاع پیدا کرد. به عنوان مثال‌ شرکتی که میزان وزنی ۱۰ درصد از این شاخص را به خود اختصاص داده‌، تاثیر قابل ملاحظه‌تری در مقایسه با شرکتی که تنها ۲ درصد از ارزش وزنی را به خود اختصاص داده خواهد داشت.

S&P 500 یکی از پرکاربردترین شاخص‌های آمریکایی محسوب می‌شود؛ زیرا نشان‌دهنده بزرگ‌ترین شرکت‌های سهام معاملاتی عمومی در ایالات متحده است. S&P 500 مختص کمپانی‌هایی است که بخش بزرگی از ارزش بازار آمریکا را در خود جای داده‌اند و همچنین یک شاخص وزنی به حساب می‌آید. این امر بدان معناست که ارزش بازار چنین شرکت‌هایی بر اساس تعداد سهام معاملاتی یا تجاری موجود آنها تنظیم می‌شود.

چرا به هر کمپانی یک وزن خاص نسبت داده می‌شود

در حقیقت برای اینکه وضعیت سلامت بازار را بتوان تشخیص داد، به هریک از کمپانی‌ها یک وزن خاص نسبت داده می‌شود؛ به طور مثال در صورتی که ارزش سهام یکی از شرکت‌های صدر لیست ۱۰ درصد تغییر کند، ارزش بازار را چند صد میلیون دلار را تکان می‌دهد و این ممکن است از تغییر ۵۰ درصدی ارزش یکی از شرکت‌های انتهای لیست بیشتر باشد. این موضوع باعث می‌شود شرکت‌هایی که وزن بالایی دارند، به اندازه چندین شرکت کوچک‌تر در بازار تاثیرگذار باشند.

به منظور درک بهتر شیوه تاثیرگذاری سهام بر روی شاخص S&P‌، باید وزن هر یک از سهام بازار با تقسیم ارزش بازار هر کمپانی بر مجموع ارزش بازار کل سهام موجود در شاخص مورد نظر محاسبه شود. در ادامه‌، مثالی از میزان تاثیر وزن سهام اپل (Apple‌) را در شاخص S&P 500 بررسی می‌کنیم:

بر اساس گزارش منتشر شده توسط کمپانی Apple در اکتبر سال ۲۰۲۱ (مهر ۱۴۰۰)‌، مقدار ۱۶.۷۱ میلیارد سهام پایه این شرکت منتشر شده و در دسترس عموم قرار گرفته است. ارزش سهام این شرکت در ۱۵ فوریه سال ۲۰۲۲ (۲۶ بهمن ۱۴۰۰) حدودا ۱۷۳ دلار بوده است. بنابراین ارزش بازار شرکت اپل در ۱۵ فوریه سال ۲۰۲۲ معادل با ۲.۸۲ تریلیون دلار یا ۱۶.۷۱ میلیارد ضرب در ۱۷۳ دلار‌ بوده است. عدد ۲.۸۲ تریلیون دلار به عنوان یک شمارنده در محاسبات شاخص مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در ۳۱ ژانویه سال ۲۰۲۲ (۱۱ بهمن ۱۴۰۰)‌، ارزش کل بازار S&P 500 به صورت تقریبی معادل با ۴۰.۱۵ تریلیون دلار بود و این عدد نشان‌دهنده مجموع ارزش بازار تمامی سهام موجود در لیست این شاخص است. بنابراین‌، وزن Apple در این شاخص معادل با ۷ درصد یا ۲.۸۲ تریلیون دلار تقسیم بر ۴۰.۱۵ تریلیون دلار است.

به صورت کلی هر چقدر وزن بازار یک کمپانی بیشتر باشد‌، درصد تغییر قیمت سهام آن کمپانی تاثیر بیشتری بر روی شاخص S&P 500 خواهد داشت. نکته قابل توجه این است که S&P 500 به جز لیست برترین شرکت‌های تحت پوشش خود‌، لیست دقیقی از ۵۰۰ کمپانی موجود در این شاخص را در وب‌سایت خود ارائه نکرده است.

سایر شاخص‌های خانواده S&P

شاخص S&P 500 یکی از اعضای خانواده شاخص‌های S&P Global 1200 است. از جمله سایر شاخص‌های شناخته شده این خانواده به S&P MidCap 400 می‌توان اشاره کرد که نشان‌دهنده  شرکت‌هایی با حجم بازار متوسط در لیست این شاخص است. یکی دیگر از شاخص‌های S&P شاخص S&P SmallCap 600 نام دارد که کمپانی‌هایی با میزان مارکت‌کپ یا سرمایه در گردش اندک را پوشش می‌دهد. شاخص‌های S&P 500‌، S&P MidCap 400 و S&P SmallCap 600 در مجموع به میزان ۹۰ درصد از کل سرمایه آمریکا که در شاخص S&P Composite 1500 قرار دارد را شامل می‌شوند.

کمپانی‌های موجود در شاخص S&P 500‌ چه شرایطی باید داشته باشند؟

شرایط و استانداردهای خاصی توسط S&P‌ در نظر گرفته می‌شود تا نام یک کمپانی در این لیست مهم قرار گرفته شود. بعضی از آن‌ها عبارتند از:

• حجم معاملات بازار یا ارزش بازار کمپانی باید حداقل ۱۰ میلیارد دلار باشد.
• کمپانی باید در خاک آمریکا واقع شده باشد.
• به عنوان مجموعه شرکت به ثبت رسیده باشد و سهام آن توسط عموم قابل خرید و فروش باشد.
• کمپانی باید در لیست شرکت‌های مجاز در بورس آمریکا وجود داشته باشد.
• سودآوری شرکت در گزارش‌های ۳ ماه اخیر نسبت به مجموع فصل‌های سال اخیر بیشتر شده باشد.
• حداقل ۱۰ درصد از کل سهام شرکت در بخش سهام عام قرار داشته باشد.
• در طول چهار فصل (یک سال‌) آخر فعالیت خود در شرایط سوددهی مثبت به سر ببرد.

به خاطر وجود این شرایط و قوانین، فقط کمپانی‌های بزرگ و با پشتوانه می‌توانند در لیست S&P 500 حضور داشته باشند. این لیست در پایان هر فصل مورد بازبینی قرار می‌گیرد و آپدیت می‌شود. جالب است بدانید که ارزش بازار کمپانی‌های این لیست، یا همان مقدار شاخص در ماه دسامبر سال ۲۰۲۲ به رقم ۳۳.۸ تریلیون دلار رسید.

معرفی کمپانی‌هایی که در صدر لیست S&P 500 ‌قرار دارند

شاخص S&P 500 به تعداد ۵۰۵ سهام منحصر به فرد منتشر شده توسط ۵۰۰ کمپانی مختلف را پوشش می‌دهد. دلیل عدم تطابق تعداد سهام منتشر شده و تعداد کمپانی‌های تحت پوشش این شاخص بدین صورت است که برخی از این کمپانی‌ها بیش از یک دسته‌بندی یا بیش از یک کلاس سهام را منتشر کرده‌اند. درادامه لیستی متشکل از ۱۰ کمپانی برتر که تا ژانویه سال ۲۰۲۲ در صدر لیست S&P 500 قرار دارند، معرفی می‌کنیم. این لیست و ترتیب شرکت‌های حاضر در آن در طول زمان تغییر خواهد کرد.

۱. Apple (NASDAQ:AAPL)

۲. Microsoft (NASDAQ:MSFT)

۳. Alphabet (NASDAQ:GOOGL) (NASDAQ:GOOG)

۴. Amazon (NASDAQ:AMZN)

۵. Tesla (NASDAQ:TSLA)

۶. Meta Platforms (NASDAQ:FB)

۷. NVIDIA (NASDAQ:NVDA)

۸. Berkshire Hathaway Class B (NYSE:BRK.B)

۹. UnitedHealth Group (NYSE:UNH)

۱۰. JPMorgan Chase (NYSE:JPM)

چگونه در S&P 500 سرمایه‌گذاری کنیم؟

ساده‌ترین راه برای سرمایه‌گذاری در شاخص S&P 500 خریداری کردن سهام تحت پوشش صندوق این شاخص است. این صندوق‌ها در زمینه‌های مشترک و در شاخص‌هایی مانند S&P 500 سرمایه‌گذاری می‌کنند و در واقع عملکرد این صندوق‌ها به نوعی نشان‌دهنده عملکرد شاخص است.

صندوق Vanguard S&P 500 ETF (NYSEMKT:VOO) که می‌توان آن را همانند سهام معامله کرد‌ یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در شاخص S&P 500 است. سرمایه‌گذاری در این صندوق به پرداخت کارمزد کمی نیاز دارد و عملکرد آن مشابه با شاخص S&P 500 است. علاوه بر این‌ می‌توان قرارداد‌های آتی S&P 500 را نیز خریداری کرد و در بازار بورس Chicago Mercantile به معامله آن پرداخت.

تفاوت شاخص S&P 500 با سایر شاخص‌ها در چیست؟

در این بخش به بررسی برخی از شناخته‌ترین شاخص‌های بازار‌های معاملاتی جهان و البته رقبای شاخص S&P 500 می‌پردازیم. برخی از این شاخص‌ها عبارتند از:

شاخص داوجونز

شاخص میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones‌) یکی دیگر از شاخص‌های قابل معامله در بورس آمریکا است. شاخص S&P 500 عمق بیشتری نسبت به شاخص DJIA دارد و به همین دلیل موسسه‌ها و نهاد‌های مختلف‌، از شاخص S&P 500 برای بررسی وضعیت بازارهای آمریکا استفاده می‌کنند.

علاوه بر این‌ S&P 500 وزن بالاتری را برای کمپانی‌هایی که بیشترین میزان ارزش بازار را دارند، اختصاص می‌دهد. این در حالیست که DJIA یک اندیس وزنی قیمت محور بوده و به کمپانی‌هایی که سهام آنها قیمت بیشتری نسبت به سایر سهام‌ها دارد میزان شاخص وزنی بالاتری را اختصاص می‌دهد. در میان شاخص‌های آمریکایی‌، ساختار وزنی مبتنی بر ارزش بازار از محبوبیت بیشتری در مقایسه با ساختار وزنی مبتنی بر قیمت برخوردار است.

تفاوت‌های شاخص S&P 500 با DJIA در موارد زیر خلاصه می‌شود:

• شاخص Dow Jones‌ فقط ۳۰ شرکت بزرگ بازار را شامل می‌شود.
• در Dow Jones فقط ارزش سهام هر کمپانی در نظر گرفته می‌شود و ارزش بازار آن‌ها ملاک محاسبه نیست. یعنی کمپانی که قیمت سهامش بیشتر باشد، وزن بیشتری خواهد داشت. برای تعیین شاخص کل، جمع قیمت سهام کلیه کمپانی‌ها با توجه به وزن آن‌ها را بر مقداری مشخص با نام شاخص داوجونز تقسیم می‌کنند.
• کمپانی‌ها در Dow Jones به ۹ دسته و در S&P 500 به ۱۱ دسته‌بندی مختلف تقسیم می‌شوند.

شاخص Nasdaq

نزدک (Nasdaq‌) یک بازار الکترونیک جهانی برای معامله کردن اوراق بهادار است. شاخص‌های بازار سهام زیادی وجود دارند که سهام معاملاتی را در نزدک پوشش می‌دهند. توجه داشته باشید که ممکن است سهام موجود در لیست تحت پوشش شاخص S&P 500 در لیست یک یا چند شاخص مختلف نزدک نیز پوشش داده شده باشند.

چطور چارت قیمت S&P 500 را بخوانیم؟

همان طور که در بالا سمت چپ چارت مشاهده می‌شود، ارزش شاخص S&P 500‌ در آن لحظه ۴۱۳۶.۱۴ است و عدد ۱.۱۶- به این معنی است که بازار امروز این مقدار منفی بوده و کاهش قیمت داشته است و عدد ۰.۰۳ درصد هم میزان نوسان این شاخص را به درصد بیان می‌کند که می‌تواند مثبت و یا منفی باشد.

آیا سرمایه‌گذاری در شاخص S&P 500‌ برای ما سود آور است؟

وارن بافت،‌ سرمایه‌گذار معروف در این باره گفته که یک سرمایه‌گذاری کم در S&P 500‌ برای بیشتر مردم مفید است. علت آن مشخص است. چون در طولانی مدت و طبق آمار سال‌های اخیر،‌ این بازار سالیانه حدود ۱۰ درصد سوددهی داشته است.

به عقیده وارن بافت افرادی که دانش و زمان کافی برای تحلیل وضعیت کمپانی‌های مختلف و البته سرمایه قابل توجهی دارند، می‌توانند با سرمایه‌گذاری در S&P 500‌ به سودهای خوبی برسند. او بر این عقیده است که تمامی افراد، این دانش و زمان را ندارند پس سرمایه گذاری در چنین بازاری تا زمانی‌که دانش و تجربه لازم را کسب نکرده باشید،‌ مفید نخواهد بود.

بررسی همبستگی بیت کوین با شاخص S&P 500

مفهوم همبستگی یا correlation در معاملات بازار سهام به این پدیده اشاره دارد که ارزش دو دارایی در یک جهت مشابه حرکت می‌کند. به طور مثال در بازار ارزهای دیجیتال همبستگی شدیدی بین قیمت بیت کوین و کلیت بازار وجود دارد. به عبارت ساده‌تر با سقوط قیمت بیت کوین کل بازار رمزارزها سقوط می‌کند. 

از زمان ایجاد بیت کوین تا‌کنون همواره سرمایه‌گذاران روند قیمتی آن را با سهام و شاخص‌های مختلف در بازارهای مالی مقایسه می‌کنند. در حال حاضر و پس از گذشت ۱۴ سال از پیدایش بیت کوین، همبستگی قیمتی آن با سهام‌های فناوری و شاخص S&P 500 به سطوح بسیار بالایی رسیده است.

در شرایط فعلی بازار با افزایش نرخ بهره و افزایش تورم، تقریبا تمامی دارایی‌ها با افت قیمت زیادی مواجه شده‌اند. همچنین اکثر سهام‌های فناور‌ی‌محور با کاهش قیمت‌ بیش‌تری نسبت به سایر سهام‌ها مواجه بوده‌اند؛ بنابراین از آنجایی که به عقیده بسیاری از افراد بیت کوین به عنوان یک فناوری نوظهور تلقی می‌شود، همبستگی قیمت آن با سهام فناوری‌محور دور از ذهن به نظر نمی‌رسد؛ اما همبستگی بیت کوین با سایر سهام‌ها و شاخص‌ها، پدیده‌ای نوظهور است و با توجه سوابق قیمتی گذشته آن، نمی‌توان گفت که ارتباط مستقیمی بین بازار ارزهای دیجیتال با بازار سهام وجود دارد.

با توجه به گزارش CoinDesk در سال ۲۰۲۱ می‌توان فهمید که تقریبا در تمام سال ۲۰۲۱ همبستگی بیت کوین با S&P 500، طلا، دلار آمریکا و اوراق قرضه در محدوده منفی ۰.۲ تا ۰.۲ بوده است. مقدار همبستگی نزدیک به مثبت ۱ نشان دهنده همبستگی مثبت، نزدیک به ۰ به معنای عدم همبستگی نزدیک به منفی ۱ نشان‌دهنده همبستگی منفی است. در حال حاضر همبستگی بیت کوین با شاخص داوجونز در محدوده ۰.۴۶ است. این موضوع نشان می‌دهد همبستگی بالایی بین قیمت بیت کوین و شاخص‌هایی مانند S&P 500 وجود دارد.

پرسش و پاسخ (FAQ)

• شاخص S&P 500 چیست؟‌
  شاخص S&P 500 مخفف عبارت Standard & Poor’s 500 است. این شاخص بر‌اساس ارزش‌گذاری ۵۰۰ شرکت بزرگ در بازار سهام آمریکا محاسبه می‌شود. شاخص S&P 500 یکی از بهترین معیار‌ها برای سنجش عملکرد سهام برجسته آمریکا و عملکرد کل بازار سهام در نظر گرفته می‌شود.

• دلیل استفاده از شاخص S&P 500 چیست؟‌
  شاخص S&P 500 یکی از مفید‌ترین و پرکاربرد‌ترین شاخص‌های بازار و حوزه اقتصاد محسوب می‌شود. دلیل این امر‌ گسترده بودن سطح پوشش‌دهی سهام این شاخص است. شرکت‌های موجود در لیست پوشش‌دهی این شاخص به هیچ عنوان کوچک و ناشناخته نیستند و این لیست شامل کمپانی‌هایی است که به صورت عمده تحت مالکیت سرمایه‌گذاران منحصر به فرد قرار دارند. ۵۰۰ کمپانی موجود در S&P 500 در مجموع به میزان ۸۰ درصد از کل ارزش بازار سهام آمریکا را تشکیل می‌دهند.

جمع بندی

سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی یکی از پر هیجان‌ترین فعالیت‌هاست و در کنار ریسک‌هایش، ظرفیت‌های بالایی برای کسب سود دارد. با افزایش آگاهی از طریق مطالعه خبرهای اقتصادی و دنبال کردن ارزش بازار کمپانی‌ها و مقایسه دوره‌ای چنین اطلاعاتی، تمامی افراد می‌توانند با سرمایه‌گذاری در چنین بازارهایی به موفقیت برسند. سرمایه‌گذاری و بررسی شاخص S&P 500 یکی از بهترین روش‌ها برای کسب درآمد و اطلاع از وضعیت بازارهای مالی است. در این مقاله به این پرداختیم که شاخص S&P 500 چیست و چگونه محاسبه می‌شود. به نظر شما سرمایه گذاری در شاخص‌هایی مانند S&P 500 تا چه حد ریسک و بازدهی دارد؟ نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.