مقیاس‌پذیری در شبکه اتریوم، سال‌هاست عمدتا به دلیل کارمزدهای بالای شبکه و شلوغی آن در دوره‌های اوج تقاضا به موضوعی جنجالی تبدیل شده است. این در حالی است که به نظر می‌رسد فصل جدیدی در پیش‌روی راهکارهای مقیاس‌پذیری ZK Rollup قرار دارد.
به گزارش میهن بلاکچین و به نقل از کوین تلگراف، آخرین راه‌حل جهت بهبود مقیاس‌پذیری اتریوم که اخیراً مورد استقبال قرار گرفته، استفاده از رول آپ‌های مبتنی بر گواه اثبات دانش صفر است که با نام ZK rollups شناخته می‌شوند. ZK rollup، نوعی راهکار مقیاس‌پذیری است که محاسبات را به‌صورت برون زنجیره‌ای انجام می‌دهد و داده‌های نهایی را به لایه اصلی ارسال می‌کند.
در اوایل سال جاری، پروتکل‌هایی مانند آپتیمیسم (Optimism) و آربیتروم (Arbitrum) که از رول آپ‌های آپتیمیستیک بهره می‌برند به سرفصل اخبار تبدیل شدند و بسیاری معتقد بودند این پروتکل‌ها، بهترین راهکار برای بهبود مقیاس‌پذیری اتریوم هستند. با این حال، جدای از آربیتروم، با گذشت زمان میزان هیاهو و هیجانات در رابطه با این پروتکل‌ها کاهش یافته است چراکه معامله گران معتقدند زمانی که شبکه در دوره اوج تقاضا قرار دارد، حتی با استفاده از رول آپ‌های آپتیمیستیک نیز کارمزدها بالاتر از حد مطلوب قرار دارند.
موفقیت اولیه در سال ۲۰۲۱
در همان زمانی که آپتیمیستیک رول آپ‌ها در کانون توجهات قرار داشتند، پروتکل‌هایی که از رول آپ‌های ZK استفاده کرده بودند به آرامی شروع به نشان دادن قابلیت‌های خود کردند.
صرافی غیرمتمرکز dYdX یکی از اولین پذیرندگان ZK-rollup است. این صرافی فناوری ZK-rollup را از طریق مشارکت خود با استارک ور (StarkWare) و استفاده از شبکه استارک نت (StarkNet) به کار گرفت و تا به امروز، موفقیت‌های قابل‌توجهی را تجربه کرده است به طوری که در یک مقطعی حجم معاملاتی ۲۴ ساعته آن، از کوین بیس، بزرگترین صرافی آمریکایی فراتر رفته است.
لوپرینگ دیگر پروتکلی است که از فناوری ZK-rollup برای کاهش کارمزد تراکنش‌ها و سرعت بخشیدن به آنها استفاده می‌کند و این امر به افزایش قیمت LRC به رکورد ۳.۸۳ دلاری در اوایل ماه نوامبر منجر شد.
ZK-rollup ها این بار می‌توانند به کانون توجه تبدیل شوند
پس از سقوط شدید هفته گذشته، نام ZK-rollup ها بار دیگر در فضای رمزارزها پیچیده است. پالیگان، پلتفرم لایه ۲ شبکه اتریوم به تازگی پروتکل میر (MIR) را خریداری کرده است. میر یک استارت‌آپ مقیاس‌پذیری اتریوم است که از دو زیرمجموعه از گواه اثبات دانش صفر معروف به PLONK و Halo استفاده می‌کند.
ساندیپ نایلوال (Sandeep Nailwal) هم‌بنیانگذار پالیگان معتقد است سرمایه‌گذاری اخیر این شبکه، تلاشی برای کاوش و تشویق همه رویکردها و فناوری‌های مقیاس‌پذیری پرمعنا در این مرحله بوده است.
از دیگر پروتکل‌های مورد انتظار دیگری که اخیراً در کانون توجهات قرار گرفته می‌توان به zkSync اشاره کرد. zkSync راهکار مقیاس‌پذیری است که توسط متر لبز (Matter Labs) ایجاد شده و اخیراً در سری B تامین سرمایه خود ۵۰ میلیون دلار جمع‌آوری کرده است.
به گفته شرکت دلفی دیجیتال، در حال حاضر صرافی غیرمتمرکز ZigZag و پلتفرم تامین مالی Gitcoin از پروتکل zkSync برای بهبود مقیاس‌پذیری استفاده می‌کنند و با توجه به کارمزدهای شبکه‌های لایه ۲، کمترین میزان کارمزد را دارند.
اگر بخواهیم پلتفرم‌هایی که از راهکارهای لایه ۲ اتریوم استفاده می‌کنند را بر اساس ارزش کل قفل شده (TVL) مقایسه کنیم، خواهیم دید که ۶ پلتفرم برتر از گواه اثبات دانش صفر و یا از راهکار اپیتیمیستیک بهره می‌برند.
