وقتی صحبت از ترید و تریدر می‌شود، در ذهنمان فردی را مجسم می‌کنیم که کل روز به یک نمودار خیره شده است و دائما معامله می‌کند. اما سرمایهگذاری و ترید هم اصول و قواعد خود را دارد و تریدرهای حرفه‌ای هیچ‌گاه بدون برنامه‌ریزی و بدون داشتن استراتژی، وارد معامله نمی‌شوند. اگر بدون برنامه وارد معامله می‌شوید، دائما تعداد معاملات را افزایش می‌‌دهید و با طمع، برای جبران ضررهای قبلی خود ترید می‌کنید، درگیر وضعیتی به نام اورتریدینگ (Overtrading) یا معامله کردن بیش از حد شده‌اید. در این مقاله از میهن بلاکچین با ما همراه باشید تا توضیح دهیم که اورتریدینگ چیست و چگونه می‌توانیم جلوی آن را بگیریم.
نکات کلیدی
📌 اورتریدینگ وضعیتی است که در آن، معامله‌گر به صورت مکرر بیش از حد توان خود و بدون برنامه‌ریزی معامله می‌کند.
📌 معامله بیش از حد به دلایل مختلفی مثل احساسات (ترس، هیجان، طمع)، جبران ضررهای قبلی و سوءبرداشت از داده‌های بازار رخ می‌دهد.
📌 معامله بیش از حد یک رفتار معاملاتی پرریسک است که با برنامه‌ریزی و داشتن استراتژی معاملاتی می‌توان از آن جلوگیری کرد.
📌 داشتن قوانین و چهارچوب برای هر ترید، فاصله دادن به تریدها و خودآگاهی از عادت‌ها به جلوگیری از معامله بیش از حد کمک می‌کند.
اورتریدینگ چیست؟
به زبان ساده، اورتریدینگ یعنی خرید و فروش یا معامله بیش از حد یک دارایی. معامله بیش از حد زمانی رخ می‌دهد که یک سرمایه‌گذار بیش از حد توان خود ریسک می‌کند یا به صورت پشت‌سرهم و بدون برنامه‌ریزی معامله می‌کند.
هر تریدر و هر سرمایه‌گذار باید قوانینی را برای خود مشخص کند و ارزیابی دقیقی از میزان ریسک‌پذیری خود داشته باشد. یک تریدر حرفه‌ای، برای خود محدودیت قائل می‌شود و مشخص می‌کند که چند ترید در روز برای او کافی است. وقتی یک معامله‌گر (به دلایلی که جلوتر به آن‌ها خواهیم پرداخت) از حد ریسک‌پذیری خود فراتر می‌رود، می‌گوییم که این فرد درگیر معامله بیش از حد شده است.
یک تعریف دیگر از اورتریدینگ هم وجود دارد که به صرافی‌ها و بروکرها مربوط می‌شود. این نوع معامله بیش از حد زمانی رخ می‌دهد که صرافی با حساب‌های کاربران تعداد زیادی معامله انجام می‌دهد تا برای خود کارمزد تولید کند. اورتریدینگ توسط صرافی‌ها غیرقانونی است و نوعی دستکاری محسوب می‌شود. ضمنا، اگر معامله بیش از حد در مقیاس گسترده و توسط تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران انجام شود، منجر به نوسانات شدید بازار، دستکاری قیمت‌ها، ایجاد حباب مالی و حتی سقوط بازار می‌شود.
حالت‌های مختلف اورتریدینگ
اولین نوع Overtrading، اختیاری و از روی انتخاب است. تریدرهایی که درگیر این نوع از اورتریدینگ هستند، هیچ قوانینی برای معاملات خود ندارند و از اهرم‌های بالا استفاده می‌کنند. این رفتار پرریسک، شاید به‌ندرت باعث سود شود؛ اما در اکثر اوقات منجر به ضررهای بزرگ و از دست رفتن سرمایه می‌شود.
حالت دوم، اورتریدینگ تکنیکال است. بعضی از تریدرهایی که به تازگی کار با اندیکاتورهای تکنیکال را یاد گرفته‌اند، به جای کمک گرفتن از اندیکاتورها، از آن‌ها به‌عنوان نوعی توجیه برای معاملات بدون برنامه خود استفاده می‌کنند. در واقع موضع این نوع تریدرها از قبل مشخص است و تصمیم خود را گرفته‌اند؛ اما به‌دنبال شاخص‌هایی در نمودار هستند که تصمیم آن‌ها را تایید کند و این نوعی دلگرمی برای آن‌ها است. این کار نوعی تعصب رفتاری در ترید است.
نوع دیگری از اورتریدینگ نیز وجود دارد که به معامله بیش از حد شات‌گان یا ماشه‌ای معروف است. در این نوع از اورتریدینگ، تریدر هر دارایی را که به نظرش سودآور و مستعد رشد باشد می‌خرد. شاید تریدرهایی را دیده باشید که در یک لحظه تعداد زیادی پوزیشن باز دارند و عملا هیچ کدام از این معاملات بر اساس برنامه و استراتژی مشخص انجام نشده‌اند.
چرا درگیر معاملات بیش از حد می‌شویم؟
یکی از دلایل اصلی اورترید این است که تریدر در معاملات قبلی خود ضرر کرده است و حالا می‌خواهد این ضررها را جبران کند. معامله‌گر با یک حس انتقام‌جویانه، دست به تریدهای مکرر می‌زند تا شاید بخشی از ضرر خود را با سود کردن جبران کند. با این حال، از آنجایی که این معامله‌ها بدون برنامه و بدون استراتژی هستند، معمولا منجر به ضررهای بیشتر می‌شوند. در این شرایط، سرمایه‌گذار کنترل خود را از دست می‌دهد و به‌مرور مجبور می‌شود که حجم و تعداد معاملات خود را افزایش دهد.
معامله بیش از حد ممکن است به دلایل روانشناسی و احساسی رخ دهد. ترس جا ماندن از بازار (فومو)، طمع، ترس از دست دادن سرمایه و هیجان، همگی دلایل روانی برای معامله کردن بیش از حد هستند.
تفسیر نادرست داده‌ها نیز می‌تواند دلیلی برای اورتریدینگ باشد. سوءبرداشت از سیگنال‌های بازار باعث می‌شود که سرمایه‌گذار تصمیمات اشتباه بگیرد و معاملاتی انجام دهد که در نهایت منجر به ضرر و از دست رفتن سرمایه او می‌شود.
چگونه جلوی معامله کردن بیش از حد را بگیریم؟
هر سرمایه‌گذار، ضعف‌ها و اشتباهات خود را بهتر می‌شناسد. تریدرها باید آن دسته از رفتارها و عادتهای خود را که منجر به اورتریدینگ یا تشدید آن می‌شود، شناسایی کرده و از بروز این رفتارها جلوگیری کنند. در واقع نمی‌توان برای همه یک نسخه کلی پیچید؛ اما به طور کلی، رعایت کردن نکات زیر به جلوگیری از معامله کردن بیش از حد کمک خواهد کرد.
- مدیریت ریسک: تریدرهایی که پوزیشن‌ها و ریسک‌های خود را مدیریت می‌کنند نسبت به کسانی که استراتژی مدیریتی ندارند، بهتر عمل می‌کنند و کمتر درگیر اورتریدینگ می‌شوند. مدیریت ریسک، علاوه بر کاهش احتمال معامله بیش از حد، از ضررهای بزرگ نیز جلوگیری می‌کند.
- ایجاد قوانین و داشتن چهارچوب: داشتن قوانین مشخص برای هر ترید باعث می‌شود که معاملات بعدی شما بر اساس نتایج تریدهای قبلی نباشد. قوانین ترید بر اساس تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال، تحلیل عوامل اقتصاد کلان یا ترکیبی از آن‌ها تعریف می‌شود. مثلا، یک تریدر برای خود قانون می‌گذارد که اگر طبق ارزیابی‌هایش، سود موردانتظار او از ترید کمتر از ۵ درصد باشد، وارد معامله نشود.
- تقویت خودآگاهی: روانشناسی فردی و خودآگاهی از عادت‌ها، مسئله مهمی در ترید و سرمایهگذاری است. شخصی که می‌داند ممکن است تحت شرایط خاصی دچار اورتریدینگ شود، راحت‌تر می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند. ارزیابی دقیق روند تریدها، به تقویت خودآگاهی کمک می‌کند و نشان می‌دهد که شما تا چه حد در معرض معامله بیش از حد هستید. مثلا افزایش قابل توجه تعداد تریدها در هر ماه، نشانه‌ای برای معامله کردن بیش از حد است.
- استراحت و فاصله دادن بین تریدها: بیش از حد معامله کردن، رابطه نزدیکی با احساسات دارد. در بعضی شرایط، تریدرها حس می‌کنند که الان حتما باید یک معامله انجام دهند. برای غلبه بر این حس، بین معاملات خود مدتی زمان بگذارید و ذهن خود را استراحت دهید. این کار باعث می‌شود که از روی احساسات دست به معامله نزنید و در این فاصله، استراتژی‌های معاملاتی خود را دوباره ارزیابی کنید.
- استفاده از استاپ لاس و استاپ لیمیت: استفاده از قابلیت‌های استاپ لاس و استاپ لیمیت در معاملات، به جلوگیری از معامله بیش از حد کمک می‌کند. با استفاده از این ابزارها، مطمئن می‌شوید که معاملات شما در سطح تعیین‌‌شده بسته می‌شود. این به مدیریت ریسک کمک می‌کند و جلوی تصمیمات ناگهانی را می‌گیرد.
جمع‌بندی
اورتریدینگ یعنی از روی احساساتی مثل فومو، ترس و طمع پشت‌سرهم معامله انجام دهید و ریسک‌هایی متحمل شوید که بزرگ‌تر از حد توان شما است. معامله بیش از حد یا اورتریدینگ، یک رفتار پرریسک است که منجر به ضررهای مکرر و کاهش سرمایه می‌شود. بهترین روش جلوگیری از معامله کردن بیش از حد این است که محرک‌های آن را در رفتارهای خود شناسایی کرده و آن رفتارها را تغییر دهید. داشتن استراتژی و مدیریت ریسک نیز به جلوگیری از معامله بیش از حد کمک می‌کند. در این مطلب درباره اورتریدینگ، علت‌ها، انواع و روش‌های جلوگیری از آن صحبت کردیم. شاید شما هم درگیر این مسئله شده باشید. اگر جوابتان مثبت است، در کامنت‌ها برایمان بگویید که چرا درگیر اورتریدینگ شده‌اید؟ آیا توانستید این مشکل را اصلاح کنید؟ چه راهکاری برای حل این مسئله پیشنهاد می‌کنید؟
سوالات متداول (FAQ)
اورتریدینگ چیست؟
به زبان ساده، اورتریدینگ یعنی معامله افراطی و بیش از حد، بدون داشتن دلیل و استراتژی مناسب.
چگونه از اورتریدینگ جلوگیری کنیم؟
خودآگاهی از عادتهای سرمایهگذاری را تمرین کنید، بین معاملات فاصله بیندازید، ریسکها را مدیریت کنید، برای خود قانون بگذارید و استراتژی معاملاتی داشته باشید.
