در سال‌های اخیر توکن‌های هانی پات و اسکم مثل نقل و نبات در بازار ارزهای دیجیتال عرضه شده‌اند و هر از چندگاهی با خبر کلاهبرداری‌های چند میلیون دلاری به تیتر نخست رسانه‌های کریپتویی تبدیل می‌شوند. اما جالب است بدانید FBI نیز توکن اسکم خودش را راه‌اندازی و به بازار عرضه کرده است! NexFundAI توکنی است که با هدف شناسایی متهمان دستکاری در بازار رمزارزها توسط FBI راه‌اندازی شد و در گرفتن مچ برخی از بازارسازهای بزرگ نیز خیلی خوب عمل کرد.
در این مطلب از میهن بلاکچین قصد داریم تا پروژه نکس‌فاند ای‌آی (NexFundAI) را زیر ذره‌بین ببریم و ببینیم FBI چگونه از آن برای شناسایی دستکاری‌کنندگان بازار استفاده کرده است. توصیه می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
ارز دیجیتال NexFundAI چیست؟
NexFundAI یک ارز دیجیتال فیک است که توسط FBI در ماه می ۲۰۲۴ به‌عنوان بخشی از یک عملیات محرمانه کریپتویی برای دستگیری کلاهبرداران و افراد دستکاری‌کننده بازار راه‌اندازی شد. این ارز دیجیتال به‌عنوان یک طعمه طراحی شد تا افراد و سازمان‌هایی که در فعالیت‌های کلاهبرداری و مخربانه از جمله پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال دخیل هستند را هدف قرار دهد.
در کلاهبرداری‌های پامپ و دامپ، افراد یا شرکت‌ها به طور مصنوعی قیمت یک توکن را افزایش می‌دهند تا سرمایه‌گذاران را فریب دهند. اما پس از جذب سرمایه‌گذاران از همه‌جا بی‌خبر و رشد بیشتر قیمت، ناگهان توکن‌های در اختیار خودشان را می‌فروشند و سود هنگفتی به جیب می‌زنند. در این بین البته فشار فروش و ریزش شدید قیمت باعث متضررشدن دیگر سرمایه‌گذاران می‌شود.
توکن نکس‌فاند ای‌آی FBI درست مثل یک ارز دیجیتال واقعی عمل کرد و توجه کلاهبرداران و افرادی که بازار را به نفع خود دستکاری می‌کردند را به خود جلب کرد. این افراد با انجام فعالیت‌های غیرقانونی مثل معاملات شستشو (Wash Trading) ، سعی می‌کنند تا حجم معاملات یک توکن را با انجام معاملات متعدد ساختگی و درون سازمانی بالا ببرند. این باعث می‌شود تا ارزش یک توکن به صورت مصنوعی افزایش یابد و سرمایه‌گذاران ناآگاه با این گمان که تقاضای گسترده‌ای برای این توکن وجود دارد به سراغ آن بیایند.
نقشه هوشمندانه FBI در نهایت به این آژانس کمک کرد تا شواهد محکمی را علیه ۱۸ فرد و شرکت از جمله شرکت‌های بازارسازی مثل Gotbit و ZM Quant که در معاملات ساختگی بیش از ۶۰ توکن و دستکاری قیمت آنها نقش داشتند را جمع‌آوری کند و مچ آنها را بگیرد. تا ماه جولای نیز FBI پرونده‌ای با مدارک مستحکمی علیه این افراد تشکیل داد و در نهایت آنها را دستگیر کرد! در طول این فرآیند، FBI بیش از ۲۵ میلیون دلار دارایی دیجیتال را نیز توقیف کرد که انتظار می‌رود بعدا از طریق مزایده فروخته شوند.
سیر تکامل پروژه‌های مخفی کریپتویی FBI
این اولین پروژه مخفی FBI در بازار کریپتو نبوده و فعالیت‌های این آژانس در این بازار به سال‌ها قبل برمی‌گردد. با ظهور بیت کوین در اوایل دهه ۲۰۱۰ و پیچیده شدن وضعیت جرایم سایبری، FBI نیز رفته رفته تصمیم گرفت تکنولوژی بلاکچین و ارزهای دیجیتال را برای پیدا کردن مجرمان زیرنظر بگیرد.
قبل از ظهور ارزهای دیجیتال، ماموران FBI در نقش خریداران، سرمایه‌گذاران یا واسطه‌ها ظاهر می‌شدند و مجرمان را دستگیر می‌کردند. با این حال، با پیشرفت فناوری و ظهور جرایم سایبری، مجرمان به جای پول نقد به سراغ ارزهای دیجیتال رفتند و همین باعث شد تمرکز FBI به بازار کریپتو معطوف شود.
اولین عملیات مخفی FBI در بازار ارزهای دیجیتال به سال ۲۰۱۳ و ماجرای بازار دارک وب سیلک رود (Silk Road) برمی‌گردد. این بازار برای انجام معاملات غیرقانونی خود از بیت کوین استفاده می‌کرد. استفاده کارآمد این بازار از بیت کوین باعث شد شهرت این پلتفرم به قدری بالا برود که در مدت کمی و با حدود دو سال فعالیت، بیش از یک میلیون حساب کاربری در آن تشکیل شود! با این حال، FBI با یک عملیات هوشمندانه راس اولبریکت (Ross Ulbricht)، خالق بازار سیلک رود را دستگیر و بساط آن را جمع کرد. اگر به ماجرای بازار سیلک رود و ارتباط آن با بیت کوین علاقه‌مندید، توصیه می‌کنم یکی از مقالات قدیمی من با عنوان «جاده ابریشم، دارک وب و بیت کوین چگونه با هم ارتباط دارند؟» را مطالعه کنید.
با افزایش جرایم کریپتویی، دامنه عملیات‌های مخفی اف‌بی‌آی نیز افزایش یافت. یکی از عملیات‌های قابل توجه این سازمان، پروژه Phish Phry در اواخر دهه ۲۰۰۰ بود که هکرها را هدف قرار داد.
اما به مرور تمرکز FBI بر صنعت کریپتو و کلاهبرداری‌های مختلفی از جمله طرح‌های پانزی افزایش یافت. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۸، FBI در عملیاتی به نام کریپتو سوییپ (Cryptosweep) بیش از ۲۰۰۰ کلاهبرداری عرضه اولیه کوین (ICO) را شناسایی کرد. در ادامه نیز FBI با دستگیری افراد پشت پرده طرح‌های پانزی کریپتویی مثل بیت کانکت (Bitconnect) قدرت خودش را در شناسایی مجرمان در صنعت رمزارزها به رخ کشید.
چگونه FBI از NexFundAI برای افشای کلاهبرداری‌های کریپتویی استفاده کرد؟
اف‌بی‌آی آمریکا توکن NexFundAI را به عنوان یک ارز دیجیتال معمولی مبتنی بر بلاکچین اتریوم راه‌اندازی کرد و با ساخت وبسایت، نماد معاملاتی و حتی انتشار توکنومیک آن تمام تلاش خودش را برای جذب سرمایه‌گذاران و کلاهبرداران انجام داد. در حقیقت FBI با انجام این کارها اطمینان حاصل کرد که پروژه NexFundAI، تمام فاکتورهای لازم از جمله حضور فعال در شبکه‌های اجتماعی، چشم‌اندازهای جذاب و از همه مهم‌تر حس واقعی بودن را برای جلب توجه دستکاری‌کنندگان بازار دارد. در نهایت FBI موفق شد با ایجاد چنین اعتبار ساختگی، بازارسازان را فریب دهد که این توکن پتانسیل بالایی دارد.
برای عملی کردن بهتر این نقشه هوشمندانه، FBI با شرکت‌های بازارسازی که گفته می‌شد در دستکاری قیمت‌ها نقش دارند ارتباط برقرار کرد. این شرکت‌ها اغلب از معاملات شستشو و تراکنش‌های پامپ و دامپ برای افزایش مصنوعی قیمت ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند. NexFundAI نیز توکنی ایده‌آل برای این شرکت‌ها بود که می‌توانستند با انجام معاملات ساختگی، سود خوبی از آن به جیب بزنند. البته این شرکت‌ها بی‌خبر بودند که درست زیر ذره‌بین FBI تمام این فعالیت‌ها را انجام می‌دهند!
با تقلید از نحوه عملکرد پروژه‌های ارز دیجیتال واقعی، FBI یک پروژه هانی پات (Honey pot) موفق را راه‌اندازی کرد و شرکت‌های بازارساز را بدون اینکه متوجه شوند تحت نظارت هستند، به سمت فعالیت‌های کلاهبردارانه غیرقانونی سوق داد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد پروژه‌های هانی پات، توصیه می‌کنم ویدیویی که شبنم در آن در مورد «شناسایی توکن‌های هانی پات» توضیح می‌دهد را در کانال یوتیوب میهن بلاکچین مشاهده کنید.
در نهایت با این پروژه، ماموران FBI موفق شدند مدارکی را علیه فعالیت‌های غیرقانونی شرکت‌هایی مثل Gotbit و ZM Quant که سابقه زیادی در افزایش حجم معاملات ارزهای دیجیتال از طریق تراکنش‌های ساختگی داشتند را جمع‌آوری کند.
داده‌های آنچینی همچنین نشان داد که یکی از کیف پول‌های مرتبط با دستکاری قیمت SAITAMA که با ۷۳۰۰ دلار، بیش از ۱۱ میلیون دلار از این ارز دیجیتال به جیب زد هنگام خرید توکن نکس‌فاند ای‌آی در دام ماموران FBI افتاده است.
اف‌بی‌آی تمامی فعالیت‌های معاملاتی توکن نکس‌فاند ای‌آی را زیرنظر داشت و تراکنش‌های جعلی را ثبت کرد و شواهد محکمی از دستکاری بازار به دست آورد. علاوه بر این، در این عملیات، ماموران اف‌بی‌آی موفق شدند مجموعه‌ای از ارتباطات، قراردادهای و سوابق پرداخت شرکت‌های مذکور را به دست بیاورد و به پرونده آنها اضافه کنند. علاوه بر این مدارک، FBI همچنین تکنیک‌های دستکاری قیمت بازارسازان، از جمله زمان‌بندی خرید و فروش‌های بزرگ برای تاثیرگذاری بر روند بازار را کشف کرد. در حقیقت از طریق پروژه NexFundAI، ماموران FBI نه تنها انجام فعالیت‌های متقلبانه در بازار کریپتو را به چشم خود مشاهده کردند، بلکه مستقیما در فرآیند بازارسازی مشارکت داشتند و تمام فعالیت‌های کلاهبرداران را مو به مو به جمع‌آوری کردند.
NexFundAI: مبارزه با آتش با آتش
FBI با راه‌اندازی توکن خود توانست از درون صنعت کریپتو فعالیت‌های کلاهبرداری را مشاهده کند و از نزدیک با آنها تعامل داشته باشد. در حقیقت ماموران اف‌بی‌آی تصمیم گرفتند به جای اینکه صرفا نظاره‌گر بازار باشند و مدارک را از دور جمع‌آوری کنند، به میدان نبرد وارد شوند.
موفقیت عملیات مخفی اخیر FBI می‌تواند تاثیرات مهمی را بر نحوه فعالیت‌های مجریان قانون در دنیای ارزهای دیجیتال بگذارد. این عملیات نشان داد که مجریان قانون می‌توانند با استفاده از توکن‌ها و پروژه‌های مخفی، به خوبی مجرمان کریپتویی را به دام بیندازند.
این استراتژی در ادامه می‌تواند کلاهبرداران و افراد دستکاری‌کنندگان بازار را محتاط‌تر کند چراکه این افراد دیگر نمی‌دانند توکنی که قصد کسب سود از آن را دارند، بخشی از عملیات FBI است یا نه. چنین اتفاقی لایه جدیدی از غیرقابل پیش‌بینی بودن را به بازار بی‌ثبات ارزهای دیجیتال اضافه می‌کند و باعث می‌شود کلاهبرداران قبل از هرگونه اقدامی نسبت به تحت نظر مجریان قانون بودن مردد شوند.
علاوه بر این، این عملیات می‌تواند در ادامه توسط مجریان قانون سایر کشورها نیز استفاده شود. این رویکرد پیشگیرانه نشان‌دهنده عصر جدیدی در دنیای رمزارزهاست که در آن تشخیص کلاهبرداری‌ها بیشتر بر مشارکت فعال مجریان قانون تاکید دارد تا برنظارت غیرفعال آنها.
چگونه توکن‌های این چنینی را تشخیص دهیم؟
پروژه نکس‌فاند ای‌آی ثابت کرد که حتی قانونی‌ترین توکن‌ها نیز می‌توانند تله‌هایی باشند که برای سواستفاده از سرمایه‌گذاران ناآگاه طراحی شده‌اند.
شناسایی توکن‌های اسکم و این چنینی بسیار مهم است چراکه اغلب آنها برای سرقت پول سرمایه‌گذاران طراحی شده‌اند و سرمایه‌گذاری کورکورانه در آنها می‌تواند شما را متضرر کند. برخی از این توکن‌ها ممکن است برای نشان دادن مشروعیت خود و جلب اعتماد سرمایه‌گذاران، گاها سرمایه‌گذاری‌های بزرگ یا جهش‌های ناگهانی قیمت را تجربه کنند و این با ایجاد فومو در بین سرمایه‌گذاران می‌تواند به ضرر آنها منجر شود.
البته مجریان قانون از توکن‌هایی مثل NexFundAI برای دستگیری کلاهبرداران استفاده می‌کنند و هدف آنها سرمایه‌گذاران واقعی نیست. با این حال، چه این توکن‌ها توسط مجریان قانون ایجاد شده باشند و چه توسط کلاهبرداران، سرمایه‌گذاری در آنها می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد.
شناسایی توکن‌های هانی پات یا اسکم گاها کار چالش برانگیزی است، با این حال، اکثر این توکن‌ها ویژگی‌های مشخصی دارند که با مشاهده آنها می‌توان از ضررهای احتمالی جلوگیری کرد:
- جهش ناگهانی قیمت بدون هیچ دلیل فاندامنتال مشخص: یکی از واضح‌ترین نشانه‌های توکن‌های اسکم یا توکن‌های تله، افزایش سریع قیمت بدون هیچ‌گونه دلیل مشخص است. طرح‌های پامپ و دامپ معمولا در این الگو پیروی می‌کنند و سعی می‌کنند با رشد ناگهانی قیمت، سرمایه‌گذاران ناآگاه را به سرمایه‌گذاری ترغیب کنند. اگر قیمت یک توکن یک شبه بدون هیچ دلیل روشنی به اوج خود برسد، باید از آن توکن دوری کنید.
- نقدینگی کم همراه با حجم معاملات بالا: یکی دیگر از نشانه‌های توکن‌های اسکم، حجم معاملات غیرعادی و بالای این توکن‌ها در کنار نقدینگی (سهولت خرید و فروش دارایی‌ها) پایین آنهاست. این نشانه‌ای از معاملات شستشو است که برای ایجاد توهم فعالیت‌های معاملاتی در یک توکن انجام می‌شوند.
- سرنخ‌هایی از معاملات شستشو: در بسیاری از توکن‌های اسکم الگوهایی از صورت گرفتن معاملات شستشو مشاهده می‌شود. مثلا ممکن است تعداد زیادی تراکنش در مدت زمان کمی انجام شود یا قیمت با انجام معاملات تغییر چندانی نکند. همانطور که گفتیم، هدف معاملات شستشو افزایش مصنوعی تقاضا برای یک ارز دیجیتال و جذب سرمایه‌گذاران ناآگاه است. استفاده از ابزارهایی مثل اکسپلوررهای بلاکچینی یا پلتفرم‌هایی که تراکنش‌های مشکوک را ردیابی می‌کنند می‌توانند به شما در شناسایی این الگوها کمک کنند.
- نداشتن شفافیت: مراقبت پروژه‌هایی که در مورد اهداف خود، فناوری مورد استفاده یا توسعه‌های آتی خود اطلاعات واضحی منتشر نکرده‌اند باشید. توکن‌های اسکم اغلب پشت پرده تیم‌های توسعه ناشناس یا وعده‌های نجومی پنهان می‌شوند. پروژه‌های واقعی معمولا نقشه راه مشخص، جوامع توسعه‌دهنده فعال و تیم‌های قابل دسترسی دارند.
