در دنیای پرتحول ارزهای دیجیتال که نوآوری‌ها با سرعتی سرسام‌آور در حال بازتعریف مفاهیم مالی هستند، معرفی بلاکچین اینک (Ink) توسط صرافی نام‌آشنای کراکن (Kraken)، نه تنها یک توسعه فنی، بلکه یک گام استراتژیک در مسیر همگرایی دو قلمرو مجزای مالی، یعنی امور مالی متمرکز (Centralized Finance – CeFi) و امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance – DeFi) به‌شمار می‌رود.
بلاکچین اینک به‌عنوان راه‌حل لایه ۲ (Layer-2) بر بستر اتریوم، با اهداف جاه‌طلبانه‌ای همچون افزایش چشمگیر سرعت تراکنشها، کاهش هزینه‌های عملیاتی و بهبود انعطاف‌پذیری کلی در فضای دیفای طراحی شده است. راه‌اندازی شبکه آزمایشی اینک در رویداد DevCon بانکوک در نوامبر ۲۰۲۴ و سپس عرضه شبکه اصلی آن در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، گویای ورود جدی کراکن به عرصه بلاکچین‌های اختصاصی و تعهد این شرکت به آینده دیفای است.
اینک (Ink)؛ پلی برای مقیاسپذیری اتریوم
اینک در جوهره خود، یک بلاکچین لایه ۲ است که بر پایه او.پی. استک (OP Stack) متن‌باز و تحت مجوز MIT از آپتیمیزم (Optimism) توسعه یافته است. این معماری بدان معناست که اینک به شکلی عمیق و بنیادین با اکوسیستم اتریوم یکپارچه شده است. مفهوم لایه ۲ به پروتکل‌هایی اشاره دارد که روی بلاکچین‌های اصلی و پایه‌ای (که به آن‌ها لایه ۱ گفته می‌شود)، نظیر اتریوم، بنا می‌شوند. هدف اصلی آن‌ها بهبود ویژگیهای حیاتی بلاکچین پایه، مانند مقیاسپذیری (Scalability) و حفظ حریم خصوصی (Privacy) است. این پروتکل‌ها با منتقل کردن پردازش بخش اعظم تراکنشها از لایه ۱، بار محاسباتی را از دوش شبکه اصلی برمی‌دارند و تنها برای نهایی‌سازی و تسویه نهایی به امنیت و تغییرناپذیری لایه ۱ متکی می‌مانند.
راهکارهای رایج لایه ۲ شامل کانال‌های حالت (State Channels)، سایدچین‌ها (Sidechains)، رول‌آپ‌های آپتیمیستیک (Optimistic Rollups) و رول‌آپ‌های دانش صفر (Zero-Knowledge Rollups) هستند. اینک در دسته رول‌آپ‌های آپتیمیستیک قرار می‌گیرد که با فرض اولیه صحت تراکنشها و امکان چالش آن‌ها در بازه زمانی مشخص، به‌سرعت بالایی در پردازش دست می‌یابند.
یکپارچگی اینک با او.پی. استک (OP Stack)، آن را به جزئی کلیدی از سوپرچین آپتیمیزم (Optimism Superchain) تبدیل میکند. سوپرچین شبکه‌ای وسیع از بلاکچین‌های لایه ۲ است که نه تنها یک استک توسعه مشترک دارند، بلکه از نظر امنیتی، مکانیزم‌های پل‌زدن (Bridging) و لایه‌های ارتباطی نیز اشتراکاتی بنیادی با هم دارند. این همسویی استراتژیک به اینک اجازه میدهد تا از امنیت قدرتمند و اثبات‌شده اتریوم بهره‌مند شود و بهطور فعال به مقیاسپذیری و افزایش ظرفیت پردازش کل اکوسیستم اتریوم کمک میکند.
هدف بلندمدت سوپرچین، تسهیل تعامل‌پذیری (Interoperability) یکپارچه در سراسر اکوسیستم خود و حتی فراتر از آن است. این قابلیت به‌معنای جابجایی آسان و بدون اصطکاک نقدینگی و داراییها بین زنجیرههای مختلفی است که سوپرچین را تشکیل می‌دهند و به اینک امکان میدهد تا مرزهای امور مالی غیرمتمرکز را پیش براند. بنابراین، اینک نه تنها یک راه‌حل مقیاسپذیری، بلکه بخشی از یک چشم‌انداز بزرگتر برای اکوسیستم بلاکچین متصل و کارآمد است.
تمایز اینک (Ink) از سایر راه‌حل‌های لایه ۲
فضای لایه ۲ اتریوم در سال‌های اخیر شاهد رشد بی‌سابقه‌ای بوده و راه‌حل‌های متنوعی را برای حل چالش مقیاسپذیری اتریوم ارائه داده است. با این حال، اینک با رویکردی متفاوت و چندین ویژگی منحصربه‌فرد، خود را از سایر رقبا متمایز میکند و جایگاه ویژه‌ای در این اکوسیستم به‌دست میآورد. این تمایزها، اینک را به یک بازیگر استراتژیک در تکامل دیفای تبدیل کرده‌اند:
۱. نقش پل میان امور مالی متمرکز و غیرمتمرکز
بارزترین وجه تمایز اینک، نقش محوری آن به‌عنوان یک پل کارآمد و کاربرپسند بین دنیای غالباً پیچیده دیفای و محیط آشنای صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال است. برای بسیاری از افراد، به ویژه تازهواردان به حوزه کریپتو، فرآیند ورود به بلاکچین و تعامل با پروتکلهای دیفای می‌تواند دلهره‌آور و مملو از چالش‌های فنی باشد.
اینک با هدف کاهش این موانع و تسهیل فرآیند، مصرف‌کنندگان را به آرامی و با اطمینان وارد فضای دیفای میکند. کراکن با بهرهگیری از برند معتبر خود و پایگاه عظیم میلیون‌ها کاربری که از طریق پلتفرم متمرکز آن وارد دنیای کریپتو شده‌اند، در حال ساختن پلی است که از تمام آن اعتماد و تجربه غنی بهره می‌برد. این رویکرد فراتر از یک راه‌حل مقیاس‌پذیریِ صِرف است؛ هدف اصلی آن آوردن اعتبار (Credibility) و مقبولیت نهادی به فضای غیرمتمرکز و دموکراتیزه کردن دسترسی به دیفای است. اینک تلاش میکند تا انتقال بین این دو دنیا را از حالت چالش‌برانگیز به یک تجربه بدون اصطکاک تبدیل کند.
۲. پشتوانه صرافی با سابقه و معتبر
اینک بلاکچینی است که توسط یکی از بزرگترین، قدیمی‌ترین و قابل اعتمادترین صرافی‌های غربی در حوزه ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌شود. کراکن که از سال ۲۰۱۱ فعالیت میکند و از چندین بازار خرسی جان سالم به در برده است، یکی از بهترین و پاک‌ترین سوابق امنیتی را در صنعت کریپتو به خود اختصاص داده است. در حالی که صرافی‌های آسیایی مانند بایننس (Binance) و اوکی‌اکس (OKX) نیز بلاکچین‌های اختصاصی خود را راه‌اندازی کرده‌اند، کراکن با اینک رویکردی متفاوت و با تأکید بر استانداردهای غربی و اعتبار نهادی، وارد این عرصه می‌شود. این پشتوانه قدرتمند، سطح بی‌سابقه‌ای از اعتماد و اطمینان را برای کاربران و توسعهدهندگان فراهم میآورد و آن را از بسیاری از راه‌حل‌های لایه ۲ مستقل متمایز می‌سازد.
۳. تمرکز بی‌وقفه بر تجربه کاربری (UX) و دسترسی‌پذیری
اینک بهطور خاص برای ساده‌سازی تجربه کاربری و گسترش دسترسی به امور مالی غیرمتمرکز طراحی شده است. این هدف با استفاده هوشمندانه از تکنیک‌های تجمیع (Aggregation)، اتوماسیون (Automation) و انتزاع (Abstraction) محقق می‌شود. این تکنیک‌ها به توسعهدهندگان امکان می‌دهند تا برنامه‌هایی را ایجاد کنند که دسترسی کاربران به فرصتهای بلاکچینی را به طور چشمگیری ساده می‌کنند.
در نتیجه، کاربران حتی بدون نیاز به دانش عمیق از جزئیات فنی بلاکچین، می‌توانند به راحتی از دی‌اپ‌ها (DApp) و پروتکلهای دیفای استفاده کنند. هدف اینک این است که ورود به بلاکچین به اندازه‌ای ساده و بصری باشد که گویی در حال استفاده از یک اپلیکیشن روزمره در موبایل هستید.
۴. استانداردهای امنیتی بی‌نظیر و سرعت بلاک‌گذاری خیره‌کننده
امنیت همواره یکی از دغدغه‌های اصلی در فضای دیفای بوده و اینک در این زمینه نیز خود را متمایز میکند. این بلاکچین با بهرهگیری از امنیت آزموده شده اتریوم و بیش از یک دهه تجربه کراکن در حوزه امنیت سایبری، از استانداردهای امنیتی بسیار بالایی برخوردار است. اینک از همان روز اول زمان‌های بلاک‌گذاری ۱ ثانیه‌ای را ارائه میدهد و هدف نهایی آن کاهش این زمان به کمتر از یک ثانیه است. این سرعت بالا به‌همراه مکانیزم‌های قوی اثبات خطا (Fault Proof) که به‌صورت بدون نیاز به مجوز (Permissionless) پیاده‌سازی شده، نه تنها تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد، بلکه امنیت و پاسخگویی شبکه را در برابر حملات احتمالی افزایش میدهد.
در مجموع، اینک تنها یک راه‌حل مقیاسپذیری نیست؛ بلکه یک رویکرد جامع است که مزایای سیستم‌های متمرکز و غیرمتمرکز را با هم ترکیب میکند. با حذف یا کاهش نقاط اصطکاک که تاکنون انتقال بین این دو دنیا را چالش‌برانگیز کرده‌اند، اینک ممکن است کاربران را قادر سازد تا بهراحتی و با اطمینان خاطر بین آن‌ها حرکت کنند و از بهترین‌های هر دو دنیا بهره‌مند شوند.
تعامل‌پذیری: ستون فقرات اکوسیستم اینک (Ink)
تعامل‌پذیری بین زنجیرهای (Cross-chain Interoperability) نه تنها یک ویژگی، بلکه ستون فقرات حیاتی برای موفقیت و تمایز اینک در اکوسیستم دیفای است. اینک این قابلیت را در بالاترین اولویت قرار داده و به کاربران امکان میدهد تا دارایی‌های خود را به طور یکپارچه و بدون دردسر بین بلاکچین‌های مختلف منتقل کنند. این ویژگی، اینک را به یک پلتفرم چندمنظوره و به‌شدت کارآمد در چشم‌انداز گسترده دیفای تبدیل میکند.
با توجه به اینکه اینک بر پایه او.پی. استک بنا شده است، بهطور طبیعی از امنیت قدرتمند اتریوم بهره می‌برد و در عین حال، ارزش قابل توجهی به شبکه راه‌حل‌های لایه ۲ در سوپرچین آپتیمیزم می‌افزاید. سوپرچین با عملکردی مشابه یک شبکه واحد و یکپارچه از زنجیره‌ها، عملکرد کلی اکوسیستم اتریوم را تقویت میکند و دامنه فعالیت برنامههای غیرمتمرکز (Decentralized Applications – DApps) را برای عملکرد کارآمدتر بهطور چشمگیری گسترش میدهد. این ساختار یکپارچه تضمین میکند که نقدینگی می‌تواند بهراحتی و بدون موانع بین زنجیرههای مختلفی که سوپرچین را تشکیل می‌دهند، جابجا شود. این جریان روان نقدینگی، یک مزیت بزرگ هم برای کاربران است که دسترسی بیشتری به فرصت‌ها پیدا می‌کنند و هم برای توسعهدهندگان که می‌توانند بدون نگرانی از تقسیم نقدینگی، برنامههای پیچیده‌تری را ایجاد کنند.
تعامل‌پذیری اینک همچنین به بهبود عملکرد دی‌اپ‌ها (DApps) و پروتکل‌ها در سوپرچین کمک شایانی میکند. با خودکارسازی فرآیندها (Automating Processes) و ساده‌سازی جریان‌های کاری (Streamlining Workflows)، این بلاکچین انتقال روان‌تر و کارآمدتری را به عملیات بلاکچینی ممکن می‌سازد. در نهایت، با تسهیل تعامل‌پذیری بین زنجیرهای، اینک دسترسی کاربران را به طیف وسیعتری از دی‌اپ‌ها و منابع در چندین شبکه گسترش میدهد. این موضوع به خصوص در منطقه آسیا-اقیانوسیه که شاهد سریع‌ترین رشد در بازار قابلیت همکاری بلاکچین بوده، از اهمیت بالایی برخوردار است. این رشد سریع، با پذیرش گسترده فناوری بلاکچین و حمایت قوی دولت‌ها در کشورهایی مانند چین، ژاپن و کره جنوبی، شتاب بیشتری گرفته است. توانایی اینک در ارائه این تعامل‌پذیری پیشرفته، آن را به یک پلتفرم آماده برای آینده‌ای متصل و یکپارچه در فضای بلاکچین تبدیل میکند.
مدل اقتصادی اینک (Ink): موتور رشد و پایداری بلندمدت
مدل اقتصادی اینک نه تنها هوشمندانه طراحی شده است، بلکه به وضوح بر پایداری بلندمدت و رشد ارگانیک اکوسیستم آن متمرکز است. کراکن این بلاکچین را با یک مدل درآمدی سیکوئنسر (Sequencer Revenue Model) راه‌اندازی خواهد کرد؛ نوعی استراتژی که پیش از این برای کوین‌بیس (Coinbase) و بلاکچین بیس (Base) آن سودآوری قابل توجهی داشته است. برای مثال، کوین‌بیس تنها در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۴، ۵۳ میلیون دلار درآمد از طریق سیکوئنسری بیس کسب کرد. این موفقیت، نقشه روشنی برای مدل درآمدی اینک فراهم میکند.
در این مدل، کراکن به‌عنوان سیکوئنسر اینک (Ink’s Sequencer) عمل خواهد کرد. نقش سیکوئنسر در یک سیستم رول‌آپ (Rollup) بسیار حیاتی است؛ سیکوئنسر مسئول جمع‌آوری، ترتیب‌دهی و تجمیع حجم بالایی از تراکنشها در یک بسته (Batch) است و سپس این بسته را به‌صورت فشرده برای پردازش نهایی و تسویه به شبکه اصلی اتریوم ارسال میکند. کراکن برای ارائه این سرویس حیاتی، درآمد کسب خواهد کرد. این موقعیت کراکن نه تنها به آن‌ها کنترل قابل توجهی بر جریان تراکنشها در شبکه اینک میدهد، بلکه یک منبع درآمد پایدار و قابل پیش‌بینی برای حمایت از توسعه مداوم، نوآوری و رشد بلندمدت اکوسیستم اینک فراهم میآورد. این رویکرد مالی، اینک را از همان ابتدا در موقعیت قدرتمندی برای رقابت و گسترش قرار میدهد.
علاوه بر این مدل درآمدزایی، اینک تنها با یک پلتفرم خالی وارد میدان نمی‌شود؛ این پروژه با بیش از دوازده دی‌اپ (DApp) آماده، آغاز به‌کار میکند که به‌زودی به‌صورت عمومی عرضه می‌شوند. این برنامههای کاربردی برای بخشهای کلیدی و رو به رشد مانند پلتفرم‌های مالی پیشرفته و دارایی‌های دنیای واقعی (Real-World Assets – RWAs) توسعه یافته‌اند. وجود این تعداد قابل توجه از دی‌اپ‌ها از همان ابتدا، نشان‌دهنده یک طراحی دقیق و استراتژیک برای تحریک فعالیت، جذب نقدینگی و ایجاد یک اکوسیستم پویا و جذاب برای کاربران و توسعهدهندگان است. این دی‌اپ‌ها از همان ابتدا کاربرد واقعی را به شبکه خواهند آورد و اینک را به یک مرکز فعال برای نوآوری در دیفای تبدیل خواهند کرد.
همچنین، اینک فاندیشن (Ink Foundation)، سازمان غیرانتفاعی پشت این شبکه، عرضه ۱ میلیارد توکن اینک (INK) با عرضه ثابت را اعلام کرده است. این توکن‌ها برای تأمین انگیزه‌های پروتکلی و تجمیع نقدینگی در اکوسیستم طراحی شده‌اند و بر خلاف بسیاری از توکن‌های حاکمیتی، هدف اصلی آن‌ها افزایش کارایی و کاربرد شبکه است. اینک بهدنبال ایجاد یک اکوسیستم کارآمد از نظر سرمایه است که در آن نوآوری رونق بگیرد و منافع به طور عادلانه بین همه مشارکت‌کنندگان توزیع شود.
چگونه شروع کنیم؟ راهنمایی برای کاربران و توسعهدهندگان
مشارکت در اکوسیستم اینک برای طیف وسیعی از افراد، از کاربران عادی گرفته تا توسعهدهندگان حرفهای، از راه‌های گوناگونی امکان‌پذیر است. کراکن تلاش کرده است تا فرآیند ورود به این بلاکچین را تا حد امکان ساده، جذاب و قابل دسترس سازد:
۱. مینت کردن ان.اف.تی. (NFT) یادبود و مشارکت اولیه: یکی از ساده‌ترین و جذاب‌ترین راه‌ها برای مشارکت اولیه در اکوسیستم اینک، مینت کردن یک ان.اف.تی. (Non-Fungible Token – NFT) یادبود است. این ان.اف.تی.ها که با همکاری آپتیمیزم طراحی شده‌اند، به شما امکان می‌دهند تا به‌عنوان یکی از پذیرندگان اولیه و حامیان پروژه شناخته شوید. این نقش اولیه ممکن است در آینده، در صورت انتشار احتمالی توکن بومی برای اینک، شما را برای ایردراپ‌های (Airdrops) آینده واجد شرایط کند. پیوستن به کانال رسمی دیسکورد (Discord) و تلگرام (Telegram) اینک نیز در این زمینه بسیار توصیه می‌شود، زیرا معمولاً تمام اطلاعات مربوط به رویدادهای جامعه و فرصتهای مشارکت اولیه در این کانال‌ها اعلام می‌شود.
۲. تعامل فعال با جامعه: ارتباط مستمر با جامعه اینک از طریق کانال‌های رسمی دیسکورد و تلگرام (Telegram)، راهی عالی برای به‌روز ماندن با آخرین اخبار، بحث‌های جاری و فرصتهای مشارکت است. این جوامع محلی برای پرسش و پاسخ، تبادل نظر، به اشتراک گذاشتن ایده‌ها و حتی پیدا کردن همکاران برای پروژه‌های جدید در اکوسیستم اینک هستند. مشارکت فعال در این جوامع می‌تواند درک شما را از پروژه عمیق‌تر کرده و فرصتهای جدیدی را پیش روی شما بگذارد.
۳. استفاده از فاست (Faucet) برای تجربه عملی: اینک یک فاست (Faucet) راه‌اندازی کرده است که در آن کاربران می‌توانند اتر (ETH) آزمایشی دریافت کنند. این اتر آزمایشی برای تست کردن دی‌اپ‌ها (DApps) و تعامل با شبکه در محیط تست‌نت (Testnet) کاربرد دارد. این ویژگی به شما امکان میدهد بدون هیچ ریسک مالی، با قابلیت‌های اینک آشنا شوید، تراکنشها را انجام دهید و تجربه عملی از سرعت و کارمزد پایین شبکه به‌دست آورید. این یک گام ضروری برای هر کسی است که می‌خواهد قبل از ورود به شبکه اصلی، با اینک آشنا شود.
۴. فرصتهای توسعهدهندگان و نقش Ink Apprentice Dev: اینک یک محیط توسعه غنی با ابزارها، پشتیبانی فنی و فرصتهای مالی فراهم میکند. توسعهدهندگان می‌توانند پروژه‌های بلاکچین خود را بهطور یکپارچه با اینک ادغام کنند. برای دریافت نقش Ink Apprentice Dev، می‌توانید تجربه خود را در استقرار قرارداد هوشمند روی یکی از بلاکچین‌های اصلی و سازگار با ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine – EVM) مانند اتریوم، آپتیمیزم، بیس (Base)، آربیتروم (Arbitrum)، پالیگان (Polygon) یا بی‌ان‌بی چین (BNB Chain) اثبات کنید. همچنین، داشتن یک حساب گیت‌هاب (GitHub) که حداقل یک سال قدمت داشته باشد، می‌تواند شما را واجد شرایط کند. این نقش به توسعهدهندگان دسترسی به منابع ارزشمند، جامعه‌ای فعال از سازندگان متمرکز بر دیفای و امکان بهرهگیری از قابلیت ترکیبپذیری (Composability) برای پیاده‌سازی ایده‌های نوآورانه دیفای را میدهد. اینک همچنین پشتیبانی جامع شامل مستندات غنی، راهنمایی متخصصان، کارگاه‌های آموزشی و کمک‌های مالی را برای توسعهدهندگان فراهم میآورد تا ایده‌هایشان را به واقعیت تبدیل کنند.
۵. به‌روزرسانی‌ها و رویدادهای آینده: پیگیری اطلاعیه‌ها از طریق خبرنامه‌های رسمی وبسایت اینک و شرکت در رویدادهایی مانند Ink DevJam (که پیشتر در DevCon بانکوک در نوامبر ۲۰۲۴ برگزار شد) نیز راه‌هایی عالی برای عمیق‌تر شدن در اکوسیستم اینک و برقراری ارتباط مستقیم با تیم سازنده هستند. همواره به یاد داشته باشید که قبل از اتصال کیف پول یا امضای هرگونه قرارداد، تمام لینک‌ها و وب‌سایت‌های رسمی را تأیید کنید تا از امنیت دارایی‌های خود مطمئن شوید.
سخن پایانی
در نهایت، اینک (Ink) نشان‌دهنده یک تکامل طبیعی در مأموریت کراکن برای توانمندسازی کاربران در حرکت به‌سمت حاکمیت مالی مستقل است. با ترکیب سابقه اثبات‌شده کراکن در صنعت، درک عمیق آن از نیازهای کاربران (هم خرد و هم نهادی) و تعهد آن به نوآوری در دیفای، اینک به‌عنوان یک بازیگر جدی و قدرتمند در پر کردن شکاف بین CeFi و DeFi ظاهر می‌شود و می‌تواند نقش محوری در تسهیل پذیرش گسترده امور مالی غیرمتمرکز در سطح جهانی ایفا کند. این پروژه نه تنها یک پیشرفت فنی است، بلکه یک تلاش استراتژیک برای دموکراتیزه کردن دسترسی به فرصتهای مالی در عصر دیجیتال است.
سوالات متداول (FAQ)
در ادامه به پنج سوال پرتکرار درباره بلاکچین اینک (Ink) کراکن، همراه با پاسخ‌های جامع، می‌پردازیم تا درک شما از این پروژه نوآورانه عمیق‌تر شود.
۱. اینک (Ink) دقیقاً چیست و چه هدفی را دنبال میکند؟
اینک یک بلاکچین لایه ۲ (Layer-2) است که توسط صرافی کراکن (Kraken) بر بستر اتریوم توسعه یافته است. هدف اصلی اینک، ایجاد یک پل کارآمد بین دنیای مالی متمرکز (CeFi) و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است. اینک با بهرهگیری از کدبیس او.پی. استک (OP Stack) آپتیمیزم (Optimism)، بهدنبال افزایش مقیاسپذیری (Scalability) اتریوم، افزایش سرعت تراکنشها، کاهش کارمزد گس (Gas Fees)، و بهبود کلی تجربه کاربری (User Experience – UX) در دیفای است. این بلاکچین به کاربران کمک میکند تا بهراحتی و با اطمینان خاطر، از خدمات مالی متمرکز به فرصتهای گسترده دیفای مهاجرت کنند و این فرآیند را برای همه، از تازهواردان گرفته تا کاربران حرفهای، سادهتر کند.
۲. تعامل پذیری (Interoperability) چه نقشی در اکوسیستم اینک (Ink) ایفا میکند؟
تعامل پذیری بین زنجیرهای (Cross-chain Interoperability) یک ویژگی حیاتی برای اینک است. از آنجا که اینک بخشی از سوپرچین آپتیمیزم (Optimism Superchain) است، به کاربران اجازه میدهد تا داراییها را بهطور یکپارچه بین اینک و سایر زنجیرههای لایه ۲ در سوپرچین جابجا کنند. این قابلیت، جریان روان نقدینگی را تضمین میکند و از تقسیم نقدینگی در بخشهای مختلف اکوسیستم جلوگیری میکند. برای کاربران، این به معنای دسترسی به طیف وسیعتری از برنامههای غیرمتمرکز (DApps) و منابع در شبکههای مختلف است. برای توسعهدهندگان، قابلیت همکاری، امکان ایجاد برنامههای پیچیدهتر و استفاده از ویژگیهای ترکیبپذیری (Composability) بین پروتکلهای مختلف را فراهم میآورد و به رشد کلی اکوسیستم دیفای کمک میکند.
