پایین بودن هزینه‌های برق در کشور قزاقستان توجه بسیاری از ماینرها را برای استخراج بیت کوین به خود جلب کرده است، باید دید که این کشور می‌تواند بزرگانی مثل روسیه و ایالات متحده را کنار بزند؟
پس از سومین هاوینگ و کمتر شدن حاشیه سود استخراج بیت کوین، ماینرها به بخاطر پایین بودن هزینه‌های برق در قزاقستان، توجه زیادی به این کشور کردند. طبق گزارش‌های اخیر، این کشور ثروتمند نفتی در آسیا مرکزی انتظار دارد تا انتهای سال ۲۰۲۰، مجموع سرمایه اختصاص داده شده به فعالیت‌های استخراج بیت کوین، دو برابر شود و در ۳ سال آینده درآمدی حدود ۷۳۸ میلیون دلار از این حوزه پیشبینی کرده است.
بر خلاف سایر کشورهای این منطقه، دولت قزاق استخراج بیت کوین را کاملا قانونی اعلام کرده و این باعث جلب توجه افراد محلی و همچنین خارجی‌ها شده است. باید دید که آیا این سرزمین نیمه بیابانی می‌تواند به منطقه جدید فعالیت ماینرهای BTC تبدیل شود؟
از زمان ممنوعیت کریپتو تا قانونی شدن استخراج بیت کوین
اخیرا دولت قزاقستان رویکرد دوستانه‌ای با دنیای کریپتو داشته است اما هنوز مقررات موجود در این حوزه شفافیت لازم را ندارد. با این وجود قبل از اینکه در مقررات مشکلی به وجود بیاید، پیشرفت‌های خوبی تا اینجای کار حاصل شده است. ناگفته نماند که در گذشته نه چندان دور، بانک مرکزی این کشور پیشنهاد ممنوعیت کامل استخراج ارز دیجیتال را داده بود.
در اوایل سال ۲۰۱۸ بود که Daniyar Akishev رئیس بانک ملی قزاقستان اعلام کرد سازمانش تصمیم دارد تمام فعالیت‌های مرتبط با کریپتو و استخراج ارز دیجیتال را غیرقانونی اعلام کند. چند ماه ازین خبر نگذشته بود که Nursultan Nazarbayev رئیس جمهور این کشور اعلام کرد از همکاری همه کشورها برای تدوین مقررات برای کریپتو استقبال می‌کند ولی اشاره‌ای نکرد که این مقررات در جهت رشد این صنعت خواهد بود یا محدود کردن آن.
مرکز سرمایه‌گذاری بین‌المللی Astana که تحت حمایت دولت قزاقستان است، مدتی قبل در سال ۲۰۱۷ با شرکت Exante که در مالت قرار دارد، قراردادی را برای توسعه بازار دارایی‌های دیجیتال این کشور امضا کرد. بانک مرکزی قزاقستان هم اعلام کرد می‌خواهد از بستر بلاک چین برای فروش اوراق قرضه کوتاه مدت استفاده کند.
در سال ۲۰۱۹ شرایط برای افراد محلی که به استخراج بیت کوین می‌پرداختند بهتر و امیدوارکننده‌تر شد. در دسامبر سال گذشته بود که رسانه محلی این کشور اعلام کرد قانون‌گذاران قزاق تا زمانی که دارایی‌های استخراج شده ماینرها به پول فیات تبدیل نشده باشند، معاف از مالیات‌اند و با استخراج ارز دیجیتال نباید به عنوان فعالیت کارآفرینی برخورد کرد و باید آن را به چشم یک “فرآیند تکنولوژی خالص” دید.
به تازگی لایحه قانونی‌شدن استخراج ارز دیجیتال توسط مجلس سنای قزاقستان تایید شد و رئیس جمهور Nazarbayev آن را در ماه ژوئن قانونی کرد. طبق این قانون، فعالیت همه افرادی که استخراج ارز دیجیتال انجام می‌دهند می‌بایست با اطلاع دولت باشد. همچنین در این قانون تاکید شده که ماینرها مالک قانونی دارایی‌های دیجیتال استخراج شده توسط خودشان هستند.
Didar Bekbauov کارمند سابق شرکت Hive Mining و موسس بازار استخراج ارز دیجیتال Xive که یک شرکت محلی ارائه دهنده خدمات هاستینگ به ماینرها در مقیاس بزرگ است، در صحبتی با Cointelegraph می‌گوید که مقررات فعلی دقیق نیستند و تاکید کرد که چارچوب این قوانین هنوز تکمیل نشده است:
در این لایحه گفته شده که ماینرها باید درباره فعالیت‌هایشان به دولت اطلاع دهند، اما هنوز کسی نمی‌داند در عمل دقیقا چطور باید این کار را انجام دهد. به جز این قانون دیگری مشخص نشده است.
ارزان بودن برق باعث جلب توجه خارجی‌ها می‌شود
Bekbauov گفته است که ماینرهای اصلی قزاقستان شرکت‌های خارجی از چین و ژاپن و سایر کشورهای آسیایی هستند. شرکت بین‌الملی استخراج ابری Genesis Mining و شرکت Bitfury که دفتر مرکزی آن در آمستردام است هم در این کشور فعالیت میکنند.
او همچنین در مورد شرکت‌های ماینینگ خارجی که در قزاقستان کار میکنند می‌گوید:
این‌ها شرکت‌های باتجربه‌ای در زمینه استخراج ارز دیجیتال هستند که با بودجه و سرمایه‌گذارهای خصوصی فعالیت میکنند.
او همچنین اضافه می‌کند که حدود ۹۰ درصد فرآیند ماینینگ در این کشور به استخراج بیت کوین و بلاکچین آن اختصاص دارد. او همچنین اعتقاد دارد که ورود شرکت‌های خارجی به این عرصه کار را برای ماینرهای محلی سخت نخواهد کرد و قزاقستان هنوز هم برق ارزان و اضافی زیادی دارد.
بنابراین، علت اصلی علاقه ماینرها چارچوب مقرراتی نه چندان شفاف در قزاقستان نیست، بلکه هزینه برق است که به طور غیر عادی پایین است. از دسامبر ۲۰۱۹ هزینه برق در قزاقستان به ازای هر کیلووات-ساعت ۰.۰۴۱ دلار برای مصرف مسکونی و ۰.۰۴۹ دلار برای مصرف تجاری است. برای مقایسه، میانگین هزینه برق در آمریکا ۰.۱۴ دلار و در بعضی ایالت‌ها مثل تگزاس قیمت‌ها با توجه به شرایط خاصی، رقابتی است.
هزینه برق در بحث استخراج ارز دیجیتال همواره یک موضوع کلیدی بحساب می‌آید و از زمان سومین هاوینگ بیت کوین، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. وقتی پاداش ماینرها در ازای استخراج بیت کوین نصف شد، آنها یا باید تجهیزات خود را بفروشند و یا اینکه به جاهایی با برق ارزان قیمت مثل قزاقستان، روسیه، خاور میانه و آفریقای جنوبی تغییر مکان دهند.
نکته دیگری که به جز برق ارزان قیمت در مورد قزاقستان وجود دارد، موقعیت ژئوگرافیک این کشور است که باعث می‌شود استخراج بیت کوین رشد شدیدی در آن داشته باشد. Thomas Heller مدیر تجارت جهانی F2Pool در این باره به Cointelegraph می‌گوید:
قزاقستان یک موقعیت فیزیکی ایده‌آل برای استخراج ارز دیجیتال دارد. آب و هوای سردی داشته و فاصله کمی با کشور چین دارد. این باعث می‌شود ماینرهای چینی دستگاه‌های نسل قدیم خود را به قزاقستان منتقل کنند و از برق ارزان آنجا در مقایسه با Sichuan استفاده کنند.
Bekbauov همچنین گفت که بیشتر ماینرهای محلی در مناطقی هستند که بیشترین تولید برق در آنجا صورت می‌گیرد مثل Ekibastuz و Karagandy و Pavlodar و Taraz؛ در حالیکه اکثر نقاط این کشور در بیشتر روزهای سال هوای مساعدی برای استخراج ارز دیجیتال دارد. Dmitrii Ushakov مدیر تبلیغات شرکت BitRiver که ارائه دهنده خدمات همکاری در زمینه استخراج بیت کوین در کشورهای مشترک‌المنافع است، در صحبت با Cointelegraph تایید کرد که علت اصلی کشیده شدن سرمایه‌گذارها به این کشور، ارزانی برق است. او گفت:
در حال حاضر ماینرها می‌توانند از برق بسیار ارزان برای استخراج ارز دیجیتال در قزاقستان و سایر کشورهای تجزیه شده از شوروی سابق استفاده کنند. این دلیل اصلی علاقه ماینرها به فعالیت در قزاقستان است.
Ushakov در ادامه بیان می‌کند که هیچ پیش‌نیاز طبیعی برای برق ارزان در این کشور وجود ندارد و در حال حاضر این برق توسط نیروگاه زغال سنگ تولید می‌شود. او همچنین برخی از مشکلات ماینینگ در قزاقستان از جمله وضعیت ناپایدار کلی و عدم ایمنی فارم‌های استخراج محلی را تشریح می‌کند:
ریسک این فعالیت خیلی بالاست چون عوامل زیادی می‌توانند به سرعت روی قیمت برق کشور تاثیر بگذارند. مساله مهم دیگر، امنیت مزرعه‌های ماینینگ است چون بیشتر آنها در مدت زمان کوتاهی با استفاده از زیرساخت‌های از قبل آماده، نصب و راه‌اندازی شده‌اند و بیشتر تجهیزاتشان قدیمی است و قابل اطمینان نیستند.
آیا قزاقستان به یکی از سه منطقه برتر استخراج تبدیل می‌شود؟
ماه گذشته، Askar Zhumagaliyev وزیر توسعه دیجیتال قزاقستان (وزارتخانه‌ای که در زمینه اختراعات و هوافضا فعالیت می‌کند) اعلام کرد تا سال ۲۰۲۳ به میزان ۷۳۸ میلیون دلار روی فعالیت‌های استخراج ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری خواهند کرد.
برنامه‌های جاه‌طلبانه قزاقستان در مورد ماینینگ ممکن است در ابتدا خوب بنظر نرسد، اما این کشور آماری در این زمینه دارد که توجیه کننده است. طبق حرف‌های Zhumagaliyev در حال حاضر ۱۴ مزرعه استخراج ارز دیجیتال در آنجا هستند که در مجموع حدود ۲۰۱.۷ میلیون دلار روی آنها سرمایه‌گذاری شده است.
نقشه استخراج بیت کوین که توسط مرکز کمبریج به عنوان برنامه مالی جایگزین، در مدرسه تجارت قضایی دانشگاه کمریج طراحی شده، نشان می‌دهد که کشورهای منطقه CIS (یا همان کشورهای مستقل با منافع مشترک) در مجموع چهارمین منطقه بزرگ استخراج ارز دیجیتال در جهان را تشکیل می‌دهند. در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ قزاقستان حدود ۶.۱۷ درصد از میانگین ماهیانه هش ریت شبکه بیت کوین را به خود اختصاص داده است که فاصله کمی با روسیه با نرخ هش ۶.۹ درصد و آمریکا با ۷.۲۴ درصد، دارد. البته چین با نرخ هش ۶۵ درصد همچنان پادشاه بی‌چون و چرای استخراج بیت کوین است. lejandro De La Torre معاون اجرایی استخر ماینینگ Poolin هم تایید کرده در که شرایط خاصی، ممکن است قزاقستان به رتبه سوم قدرت هش شبکه دست پیدا کند. او می‌گوید:
با وجود برق فراوان و ارزان، آب و هوای معتدل و عدم دخالت دولت، نیازی به پیشبینی نیست که قزاقستان در آینده به رتبه سوم در استخراج ارز دیجیتال برسد.
از سوی دیگر، بعضی مختصصان بدبین نظر متفاوتی دارند. Ushakov معتقد است که با وجود مزیت بزرگ برق ارزان برای استخراج بیت کوین، این کشور وضعیت پایدار مناسبی برای رشد وسیع صنعت استخراج ندارد. او اضافه می‌کند:
شکی نیست که برق ارزان، قزاقستان را به مکانی جذاب برای ماینینگ تبدیل کرده است، اما چین و روسیه و آمریکا همچنان سه رتبه اول را حفظ خواهند کرد؛ زیرا سرمایه‌گذاری آنها روی ماینینگ در حال افزایش است، قوانین قابل پیش‌بینی‌تری در حوزه انرژی دارند و دارای سیاستی پایدار در صنعت استخراج ارز دیجیتال هستند.
Kristy-Leigh Minehan، مشاوره ماینینگ و مدیر ارشد سابق Core Scientific در صحبتی با Cointelegraph بیان کرد که بعید به نظر می‌رسد قزاقستان به این زودی‌ها بتواند جزء سه قدرت برتر استخراج ارز دیجیتال شود و دلیل آن عدم علاقه مهره‌های اصلی این بازی است:
استخراج بیت کوین در حال تبدیل شدن به یک هدف سرمایه‌گذاری نهادهای بزرگ است که به دنبال یک دارایی بنیادی و متناوب هستند. بسیاری از این نهادها هنوز نسبت به قوانین قزاقستان نگرانند.
