خاموشی‌های چند روز گذشته در شبکه توزیع برق سراسری و مشکلات فراوانی که این خاموشی‌ها برای مردم و بخش‌های مختلف عمومی و صنعتی به وجود آورد سوژه روزنامه‌ها و رسانه‌های کشور شده است، تا جاییکه یکی از مقصران اصلی قطعی گسترده برق را، مراکز استخراج رمزارز و بخصوصی ماینینگ بیت کوین می‌دانند. اما آیا واقعا استخراج ارز دیجیتال می‌تواند باعث قطعی برق به این گستردگی باشد؟
براساس آمار ارائه شده و مقایسه صورت گرفته درخصوص اوج مصرف برق از ابتدای سال جاری تا آخر اردیبهشت به نسبت مدت مشابه در سال ۱۳۹۹، میزان مصرف برق حدود ۹۰۰۰ مگاوات (معادل ۲۰ درصد) افزایش یافته؛ این درحالی است که متوسط رشد مصرف برق از سال ۱۳۹۳ لغایت ۱۳۹۹ سالیانه در ماه های فروردین و اردیبهشت تنها حدود ۱/۸ درصد رشد داشته است.
براساس گزارش وزارت نیرو، از تیر ماه سال گذشته تا پایان فروردین سال جاری، تعداد ۱۷۵ هزار ماینر کشف و تعداد ۲۶۶۱ مرکز غیرمجاز استخراج رمز ارز در کشور که بیشتر آنها در بخش صنعت، کشاورزی و خانگی بوده، کشف و جمع آوری شده که سهم گزارشات مردمی از این میزان، ۲۷٪ بوده است.
مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور، در بیان این نکته که استخراج رمزارز منجر به از بین رفتن تجهیزات صنعت برق شده است، گفت:
میزان مصرف برق دستگاه‌های استخراج رمز ارز مجاز و غیر مجاز حدود ۲۰۰۰ مگاوات است که زمینه قطعی برق را به وجود می‌آورد.
با اینکه آمار جهانی از میزان ۷۰۰ مگاواتی مصرف برق توسط استخراج رمز ارز خبر می‌دهد اما مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق کشور از مصرف ۲۰۰۰ مگاواتی برق مورد استفاده مزارع استخراج بیت کوین می‌گوید. این در حالیست که رجبی مشهدی به عنوان سخنگوی صنعت برق پیش از این، میزان مصرف بخش غیر مجاز رمز ارز را حدود ۳۰۰ مگاوات عنوان کرده بود.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، عبدالامیر یاقوتی معاون مهندسی و نظارت شرکت توزیع نیروی برق توانیر گفت:
در حال حاضر بیشترین مصرف برق در کشور به رمز ارزها مربوط است به طوری که شناسایی این ماینر‌ها امروز به دلایل مختلف کار دشواری است.
مالک شریعتی نیاسر سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت:
استفاده از ماینر و موضوع رمزارزها تامین برق را برای مردم مختل کرده است. برخی بسیار بیشتر از مجوزهای داده شده برای موضوع رمز ارزها از برق استفاده می کنند که اتفاقی غیر قانونی است.
مقایسه تولید و مصرف برق صنعت استخراج رمزارز
محمدرضا شرفی رییس کارگروه استخراج رمزارز انجمن بلاکچین ایران، با انتقاد از مقایسه صنعت استخراج بیت‌کوین با مصرف خانگی، بیان کرد:
ذوب آهن اصفهان خیلی بیشتر از صنعت بیت‌کوین کشور برق مصرف می‌کند. استخراج بیت‌کوین هم صنعت است و باید با سایر صنایع قیاس شود، نه با مصارف غیرمرتبط. وزارت نیرو می‌تواند کارشناسی کند که قطع برق به چه دلیل بوده و نتایج آن را اعلام کند. در آن صورت مشخص می‌شود که این قطعی‌ها به دلیل سوء مدیریت رخ داده و ارتباطی به سایر صنایع ندارد.
فریدون عباسی رئیس کمیسیون انرژی مجلس گفت:
بسیاری از کارخانجات و صنایع تعطیل یا ورشکسته شده، به سمت تولید رمزارز رفته اند و این فعالیت غیرقانونی مصرف برق را بسیار بالا برده است. هر ماینر بین ۲ تا ۳ کیلووات مصرف برق دارد و حدود ۸۰۰ هزار دستگاه رمزارز به صورت قاچاق وارد کشور شده است.
وی با بیان اینکه ۱۰ درصد از کل تولید رمزارز جهان در ایران انجام می شود، گفت:
به دلیل قیمت پایین برق در کشور، ایران به عنوان بهشت تولید رمزارزها شناخته شده است، این در حالی است که توجه به انرژی های تجدیدپذیر مسئله دیگری بود که در این جلسه به آن تاکید شد، درواقع باید نرخ خرید برق از تولیدکنندگان این نوع انرژی واقعی شود، تا سرمایه گذار بتواند در مدت ۵ سال سود خود را دریافت کند، اما عدم پرداخت نرخ واقعی به آنها موجب شده که سرمایه گذاران رغبتی به سرمایه گذاری در این میدان نداشته باشند.
مجتبی توانگر رییس کمیته اقتصاد انرژی مجلس شورای اسلامی، در توییتی اعلام کرد
ظرفیت اسمی تولید برق در کشور: ۸۵۰۰۰ مگاوات
ظرفیت واقعی تولید برق در کشور: ۶۰،۰۰۰ مگاوات
میزان برق مصرفی در صنعت استخراج (در دنیا): ۱۲۰۰۰ مگاوات
سهم میزان برق مصرفی در صنعت استخراج؛ واحدهای مجاز: ۳۰۰ مگاوات. واحدهای غیرمجاز: ۳۰۰ مگاوات
سهم برق صنعت استخراج در کشور از کل برق تولیدی: ۱ درصد
مجتبی توانگر در ادامه این رشته توییت آورده است:
علت قطع برق، استخراج رمزارز نیست. علت؛ توقف سرمایه‌گذاری و فرسودگی شبکه توزیع و تولید است.
نظر شما در این مورد چیست؟ آیا میزان مصرف برق دستگاه‌های استخراج رمزارز، ۲۰۰۰ مگاوات است یا ۶۰۰ مگاوات؟ آیا سهم تولید رمزارز ایران ۴.۵٪ کل تولید جهان است و یا ۱۰٪ آن؟ آیا این میزان مصرف (کمتر از ذوب آهن اصفهان و یا پتروشیمی بندر امام) می‌تواند موجب قطعی برق باشد؟
