یادگیری و درک فرآیند و ساختار بلاک چین به نظر نمیرسد که وظیفهای آسان باشد، اینطور نیست؟ مقاله پیش رو به شما در یادگیری آسان بخشهای مختلف فناوری بلاک چین کمک خواهد کرد.
در این مقاله به ساختار بلاک چین، اجزای سازنده آن و تعامل این اجزا با هم میپردازیم که عبارتند از:
- نودهای شبکه همتا به همتا یا P2P
- ویژگی های بلاک و بلاک جنسیس
- تراکنش در دفترکل
- فرآیند تایید – ماینینگ
- اجماع داخل معماری بلاک چین
- گواه اثبات کار
اصطلاح بلاک چین اولین بار در سال ۱۹۹۱ تعریف شد. گروهی از محققان در صدد این بودند که ابزاری برای ثبت دیجیتال اسناد ایجاد کنند تا دیگر کسی نتواند آنها را تغییر دهد. سپس این روش توسط ساتوشی ناکاموتو با اعمال تغییراتی در آن به کار گرفته شد. در سال ۲۰۰۸، ناکاموتو اولین ارز دیجیتال با نام بیت کوین را ایجاد کرد که پروژه مبتنی بر بلاک چین بود.
به طور کل، ویژگیهای اصلی فناوری بلاک چین شامل غیرمتمرکزسازی، مقیاس پذیری و امنیت است. این روش میتواند کارایی امور را بهبود بخشد و در هزینهها صرفه جویی کند. تقاضا و کاربرد برنامههایی که بر بستر بلاک چین ایجاد شدهاند دائما در حال تکامل هستند. بنابراین، اکنون بهترین زمان برای آموختن این حوزه است.
در ابتدا به صورت مختصر به یادگیری نحوه کار کردن فناوری بلاک چین میپردازیم. شاید این مقاله باعث شود تا در خصوص ایجاد بلاک چین خود تشویق شوید و بیشتر به آن فکر کنید.
ساختار بلاک چین به چه صورت است؟
برای مبتدیان ابتدا فناوری بلاک چین را توضیح میدهیم. از نظر منطقی، بلاک چین زنجیرهای از بلاکها است که حاوی اطلاعات خاص هستند اما به نحوی در کنار هم قرار گرفتهاند که از ایمنی بسیار بالایی برخوردارند. به عبارت دیگر، بلاک چین به جای سرور مرکزی، ترکیبی از رایانههای متصل به یکدیگر است، بدان معنا که کل شبکه، غیرمتمرکز است.
به عبارت سادهتر، مفهوم بلاک چین را میتوان با کاری که با برنامه گوگل داکز (Google Docs) انجام میدهد مقایسه کرد. میتوانید روزهای باقی مانده برای ویرایش سند doc. را به سایر اعضا یادآوری کنید و منتظر ویرایش آنها باشید. با وجود برنامه گوگل داکز میتوانید همزمان بر روی سایر اسناد نیز کار کنید.
روش بلاک چین امکان این موضوع را ایجاد میکند که اطلاعات دیجیتالی به جای کپی شدن، توزیع شوند. این دفترکل توزیع شده باعث ارائه شفافیت، اعتماد و امنیت بیشتر اطلاعات میشود.
از ساختار بلاک چین به طور بسیار گسترده در صنعت امور مالی استفاده شده است. هرچند امرزوه این فناوری نه تنها برای ارزهای دیجیتال بلکه برای حفظ سوابق، ثبت دیجیتال اسناد و قراردادهای هوشمند نیز به کار گرفته میشود.
مقایسه دیتابیس و بلاک چین
معماری سنتی World Wide Web یا همان WWW، از شبکه کلاینت-سرور استفاده میکند. در این مورد، سرور تمام اطلاعات مورد نیاز را در یک مکان نگهداری میکند تا به روز رسانی آن آسان شود؛ زیرا سرور یک دیتابیس متمرکز است که توسط تعدادی از مدیران دارای مجوز کنترل میشود.
در زمینه شبکه توزیع شده بلاک چین، هر شرکت کننده یا عضو داخل شبکه، ورودی های جدید را نگهداری، تایید و به روز رسانی میکند. این سیستم توسط افراد خاص کنترل نمیشود بلکه تمام افراد داخل شبکه بلاک چین میتوانند آن را کنترل کنند. هر عضو اطمینان حاصل میکند که تمام ثبتها و رویهها ترتیب درستی دارند که این امر موجب اعتبار و امنیت اطلاعات میشود. بنابراین، طرفین میتوانند به اجماع برسند و ضرورتی ندارد که به یکدیگر اعتماد داشته باشند.
به طور خلاصه، بلاک چین دفترکل (عمومی یا خصوصی) توزیع شده و غیرمتمرکزی از انواع مختلف تراکنشها است در شبکه همتا به همتا مرتب شدهاند. این شبکه شامل تعداد بسیار زیادی رایانه است اما اطلاعات بدون اجماع کل شبکه نمیتواند تغییر کند.
معماری فناوری بلاک چین توسط فهرستی از بلاکهای دارای تراکنش و به ترتیب خاصی ارائه میشود. این فهرستها را میتوان در فایل متنی (نظیر فایل هایی با فرمت txt.) یا به شکل دیتابیس ساده ذخیره کرد. دو معماری بسیار مهم اطلاعات مورد استفاده در بلاک چین عبارتند از:
- نشانگرها (Pointer ها): متغیرهایی که اطلاعات مربوط به مکان متغیر دیگر را نگهداری میکنند. این متغیر به طور خاص به محل قرارگیری متغیر دیگر اشاره میکند.
- فهرست های متصل به هم: توالی بلاکهایی که در آن، هر بلاک دارای اطلاعات خاصی است و با کمک نشانگر به بلاک بعدی متصل است.
بلاک اول دارای نشانگر نیست زیرا اولین بلاک در زنجیره است. بدین ترتیب، آخرین بلاک نیز دارای نشانگر بدون ارزشی خواهد بود.
شکل توالی بلاک چین زیر، فهرست به متصلی از ثبت های انجام شده است:
از ساختار بلاک چین میتوان برای اهداف سازمانی یا شرکتی زیر استفاده کرد:
- کاهش هزینه: هزینه بسیار زیادی برای محافظت دیتابیسهای متمرکز (نظیر بانک ها، سازمانی های دولتی) خرج میشود تا از جرایم سایبری و سایر اهداف مخرب ایمن نگه داشته شود.
- تاریخچه اطلاعات: در ساختار بلاک چین، میتوان تاریخچه تمام تراکنش ها را در هر لحظه بررسی کرد. این امر باعث به وجود آمدن آرشیوی است که دائما در حال رشد و بزرگ شدن است، در حالی که دیتابیس متمرکز بیشتر همانند تصویر ثابتی از اطلاعات در لحظه خاصی است.
- امنیت و اعتبار اطلاعات: به دلیل ماهیت بلاک چین، تغییر اطلاعات پس از ورود آنها به بلاک چین بسیار سخت است. پیشروی با تایید سوابق بسیار زمان بر است؛ زیرا این فرآیند به جای اینکه از طریق توان پردازش ترکیبی انجام شود، در هر شبکه مستقل رخ میدهد. این موضوع بدان معنا است که سیستم، سرعت عملکرد خود را هزینه تضمین اعتبار و امنیت بسیار بالای اطلاعات میکند.
انواع بلاک چین
تمام ساختارهای بلاک چین در سه دسته جای میگیرند که عبارتند از:
- بلاک چین عمومی
بلاک چین عمومی بدان معنا است که اطلاعات و دسترسی به سیستم برای تمام افرادی که تمایل به شرکت در بلاک چین دارند، امکان پذیر است. بلاک چین های بیت کوین، اتریوم لایت کوین عمومی هستند.
- بلاک چین خصوصی
برخلاف بلاک چین عمومی، بلاک چین خصوصی فقط توسط کاربران سازمانی خاص یا کاربران مجازی که دعوت نامه دریافت کردهاند کنترل میشود.
- کنسرسیوم بلاک چین
این ساختار بلاک چین میتواند شامل چند سازمان باشد. در کنسرسیوم، امور توسط کاربران اولیه مدیریت و کنترل میشود.
جدول زیر به مقایسه دقیق این سه نوع بلاک چین میپردازد:
همانطور که اشاره شد، بلاک چین یک دفترکل توزیع شده است که تمام اعضا نسخهای از آن را در اختیار دارند. هرچند، بر اساس نوع ساختار بلاک چین و بافت آن، این سیستم میتواند متمرکزتر یا غیرمتمرکزتر باشد. این موضوع به طراحی بلاک چین و کنترل کننده یا کنترل کنندگان دفترکل برمیگردد.
بلاک چین خصوص متمرکزتر در نظر گرفته میشود زیرا توسط گروهی خاص و با حریم خصوصی بیشتر کنترل میشود. در مقابل، بلاک چین عمومی، نامحدود و غیرمتمرکز است.
در بلاک چین عمومی تمام سابقه ها برای عموم قابل مشاهده است و تمام کاربران میتوانند در فرآیند تایید شرکت کنند. در مقابل، این امر از کارایی کمتری برخوردار است زیرا تایید هر سابقه و افزودن آن به بلاک چین زمان زیادی طول میکشد.
در زمینه کارایی، مدت زمان مورد نیاز برای هر تراکنش در بلاک چین عمومی انرژی بیشتری مصرف میکند زیرا در مقایسه با بلاک چین خصوصی به توان محاسباتی بسیار زیادی نیاز دارد.
اجزای اصلی سازنده ساختار بلاک چین و نحوه کار آنها
اجرای اصلی سازنده بلاک چین عبارتند از:
- نود: کاربر یا رایانه داخل بلاک چین که هر کدام از آنها، نسخه مستقلی از تمام دفترکل بلاک چین را در اختیار دارند.
- تراکنش: کوچکترین جزء سازنده بلاک در بلاک چین است که بر اساس هدف بلاک چین عمل میکند.
- بلاک: ساختار اطلاعات مورد استفاده برای نگهداری مجموعه تراکنشهایی که در بین تمامی نودهای شبکه توزیع شدهاند.
- زنجیره: توالی بلاکهای به ترتیب خاص.
- ماینر: نودهای مخصوصی که فرآیند تایید بلاک را قبل از افزودن آن به ساختار بلاک چین انجام میدهند.
- اجماع (پروتکل اجماع): مجموعه قوانین و توافقهایی که برای انجام عملیات بلاک چین وجود دارد.
بلاک چیست؟
بلاک (Block) مجموعهای از تراکنشهاست که به بلاکچین اضافه شدهاند.
هر تراکنش یا سابقه جدید داخل بلاک چین، ایجاد بلاک جدید با خود به همراه دارد. سپس سابقهها تایید شده و به منظور اطمینان از اعتبار آنها، به طور دیجیتالی امضا میشوند. قبل از آنکه بلاک مورد نظر به شبکه افزوده شود، باید توسط اکثریت نودهای سیستم تایید شود.
شکل زیر، نحوه کار بلاک چین و کیف پول دیجیتال را نشان میدهد.
بهتر است نگاهی دقیق تر به بلاک در بلاک چین بیاندازیم. هر بلاک بلاکچین شامل موارد زیر است:
- اطلاعات مشخص
- هش بلاک
- هش بلاک قبلی
اطلاعات ذخیره شده در هر بلاک به نوع بلاک چین بستگی دارد. برای مثال در ساختار بلاک چین بیت کوین، بلاک دارای اطلاعاتی در خصوص ارسال کننده، دریافت کننده و مقدار کوینها است.
هش چیست؟
هش همانند اثر انگشت است. هر هش بلاک با کمک الگوریتم هش رمزنگاری تولید میشود. در ادامه، هش به شناسایی هر بلاک در ساختار بلاک چین کمک میکند. بلاک پس از ایجاد شدن به طور خودکار یک هش را ضمیمه خود میکند و هر تغییری که در بلاک ایجاد شود بر هش نیز تاثیرگذار خواهد بود. به طور سادهتر میتوان گفت، هش ها به تعیین و شناسایی هرگونه تغییر در بلاک ها کمک میکنند.
مورد آخر در بلاک، هش بلاک قبلی است که زنجیره بلاکها را ایجاد میکند و عنصر اصلی امنیت بلاک چین است. به طور مثال بلاک ۴۵ به بلاک ۴۶ اشاره میکند. اولین بلاک در زنجیره مقداری خاصتر است و تمام بلاکهای تایید شده از بلاک جنسیس به وجود میآیند.
هر اقدام مخربی باعث تحریک شدن بلاک به ایجاد تغییر است. سپس تمام بلاکهای بعدی حاوی اطلاعات نادرست هستند و کل سیستم بلاک چین نامعتبر میشود.
از طرف دیگر، از نظر تئوری میتوان تمام بلاکها را با کمک پردازندههای قوی رایانهای تنظیم کرد. هرچند راهکاری به اسم گواه اثبات کار این امکان را از بین میبرد. گواه اثبات کار به کاربران امکان میدهد تا فرآیند ایجاد بلاکهای جدید را کندتر کنند. در بلاک چین بیت کوین، تعیین گواه اثبات کار ضروری و افزودن بلاک جدید به زنجیره حدود ۱۰ دقیقه طول میکشد. این امر توسط ماینرها انجام میشود که نودهای خاصی در ساختار بلاک چین بیت کوین هستند. ماینرها کارمزد تراکنشهایی که تایید کردهاند را به عنوان پاداش دریافت میکنند.
نود چیست؟
به هر مشارکت کننده در شبکه یک کوین نود گفته میشود. نود انواع متفاوتی دارد؛ اما هر کدام از آنها دارای ویژگی یکسانی هستند؛ برای میزبانی کردن یک نود و یا اتصال به آن، سخت افزار خاصی مورد نیاز است.
هر کاربر یا نود جدیدی که به شبکه همتا به همتای بلاک چین میپیوندد، نسخه کاملی از سیستم را دریافت میکند. بلاک جدید پس از ایجاد شدن به تمام نودهای داخل سیستم بلاک چین ارسال میشود. سپس هر نود، بلاک را تایید و بررسی میکند که آیا اطلاعات بیان شده توسط آن بلاک صحیح است یا خیر. اگر تمام موارد صحیح باشد، بلاک به بلاک چین هر نود افزوده میشود.
اجماع چیست؟
الگوریتم اجماع به زبان ساده یعنی روشهایی برای به توافق رسیدن اعضای یک شبکه. تمام نودهای بلاک چین، پروتکل اجماع را ایجاد میکنند. سیستم اجماع مجموعهای از قوانین شبکه است و اگر تمام کاربران از آن پیروی کنند در بلاک چین باقی میمانند.
برای مثال بلاک چین بیت کوین قانون اجماعی دارد که بیان میکند مقدار تراکنش باید پس از هر ۲۰۰ هزار بلاک نصف شود؛ یعنی آنکه اگر پاداش تایید بلاک ۱۰ بیت کوین باشد، این مقدار پس از هر ۲۰۰ هزار بلاک نصف میشود.
گفتنی است که فقط ۴ میلیون بیت کوین دیگر برای استخراج باقی مانده است زیر تعداد کل بیت کوین های موجود محدود و ۲۱ میلیون عدد است. پس از آنکه ماینرها تمام کوین ها را استخراج کردند، عرضه بیت کوین به اتمام میرسد مگر آنکه پروتکل تغییر کند.
این امر باعث میشود که فناوری بلاک چین تغییرناپذیر شود و با حذف اشخاص ثالث، به صورت رمزنگاری ایمن شود. دستکاری سیستم بلاک چین غیرممکن است؛ زیرا برای انجام این کار باید تمام بلاک ها دستکاری شوند، گواه اثبات کار برای هر بلاک مجددا محاسبه شود و هم چنین بیش از ۵۰ درصد تمام نودهای موجود در شبکه همتا به همتا را کنترل کرد.
نحوه ایجاد بلاک چین خصوصی
برنامه غیرمتمرکز بلاک چین نیز دقیقا همانند سایر نرم افزارها طراحی میشود. برای توسعه برنامه غیرمتمرکز به مشخصات فنی کاربردی، طراحی رابط کاربری و معماری مخصوص مورد نیاز است. تعیین کاربرد برنامه، نقش کاربران و تعامل بین کاربران و اطلاعات بسیار مهم و حیاتی است.
به منظور ایجاد بلاک چین خود، توجه به نکات زیر ضروری است:
- شبکه بلاک چین: به زیرساختهای برنامه که در محیط مخصوص یک یا چند سازمان قرار گرفته است اشاره میکند.
- کد بلاک چین: به وظایف و اهدافی که این بلاک چین برای تحقق آنها توسعه یافته است اشاره میکند.
چند راهکار متن باز برای ایجاد بلاک چین خصوصی وجود دارد. محبوب ترین این راهکارها، هایپرلجر از بنیاد لینوکس است. این پروژه هم چنین به طور گسترده توسط IBM و سایر سازمان های فناوری مشهور نیز مورد استفاده قرار میگیرد. هایپرلجر کامپوزر (Hyperledger Composer) مجموعه ابزاری را برای ایجاد بلاک چین ارائه میدهد.
راهکارهای دیگر برای ایجاد بلاک چین، اتریوم و کوردا (Corda) هستند.
ایجاد شبکه بلاک چین
پس از آنکه یک یا چند سازمان تصمیم به پیاده سازی راهکاری با ساختار بلاک چین گرفتند، آماده ایجاد شبکه میشوند. شبکه را میتوان به صورت شرکتهایی با کارمندان خود یا به صورت زیرساخت فنی داخل این شرکت ها مشاهده کرد.
برای آنکه این موضوع ملموستر شود، آن را با مثالی از الماس بیان میکنیم. خطرات و چالشها همراه با الماس طی تمام بخشهای آن، از استخراج تا فروش آن وجود دارد. مشتریان میخواهند مطمئن شوند که الماس واقعی و بر اساس رعایت اصول اخلاقی خریداری میکنند. سازمانهای دولتی نیز میخواهند مالیات و صادرات خود را پیگیری و رصد کنند. از بلاک چین میتوان برای حذف این خطرات استفاده کرد.
طرفین حاضر در این شبکه عبارتند از:
- تولید کننده الماس
- سازمان های دولتی
- حمل و نقل کنندگان الماس
- فروشندگان الماس
راهکارهای بلاکچین تمام این طرفین را در شبکه همتا به همتایی ساماندهی میکند که این شبکه به حذف تمام خطرات اشاره شده و ایجاد سیستمی شفاف کمک میکند. همگی به اطلاعات دفترکل تغییرناپذیر و به اشتراک گذاشته شده دسترسی خواهند داشت و میتوانند انتقال الماس از مرحله تولید تا مشتری را پیگیری کنند. دفترکل بلاکچین ترتیب تمام اقدامات نظیر استخراج الماس، پالایش و توزیع آن را نگهداری خواهد کرد.
در اکثر موارد، هر سازمان داخل شبکه، نسخههای خود را هماهنگ با یکدیگر و با پروتکلهای هوشمند و لایههای فنی شبکه بلاک چین نگهداری میکند. به منظور تفکیک چند فرآیندی که همزمان رخ میدهند، سرویس سفارش وجود دارد. این سرویس در بین تمام افرادی که تصمیم به انجام تراکنش در ساختار بلاک چین دارند به اشتراک گذاشته شده است. در مواردی که چندین کاربر حضور دارند، ارائه دهنده خدمات عضویت (MSP) وجود دارد که به کاربران خاص شبکه امکان دسترسی میدهد.
در آخر، تمام تراکنشها در این مسیر در دفترکل عمومی نگهداری میشود که شامل اطلاعاتی نظیر مشخصات و عکس های الماسها، مکان استخراج، رنگ، شماره سریال، محل برش دادن، پالایش و فروش آن و سایر اطلاعات است.
شکل زیر، نمودار هایپرلجر سطح بالایی برای ایجاد بلاک چین است.
ایجاد کد بلاک چین
پس از ایجاد شبکهای با ساختار بلاک چین، مرحله بعد تایید نوع تراکنشهای انجام شده در بلاک چین است. در خارج از بلاک چین، این قوانین به صورت توافقنامه های قانونی نوشته میشود. در کدهای بلاک چین به این قوانین، قرارداد هوشمند میگویند.
همانند دنیای واقعی، قراردادهای بلاک چین نیز شرکت کننده، دارایی و تراکنش دارد. برای هر تراکنش، تابع پردازش تراکنش نوشته شده است و مواردی که پس از انجام تراکنش صورت خواهد گرفت را توضیح میدهد.
مهارت های لازم برای ایجاد بلاک چین
تبدیل شدن به توسعه دهنده بلاک چین، هدف سختی است که به پیش زمینههای پیچیده و مهارت فنی بسیار زیادی نیاز دارد. معمولا برای کار کردن با بلاک چین، داشتن پیش زمینه قوی از علوم رایانه یا مهندسی رایانه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هم چنین به دانش مربوط به روشهای اجماع، ساختار دادهها، دفترکل غیرمتمرکز، رمزنگاری، ارز دیجیتال و امنیت اطلاعات نیز بسیار نیاز است.
اخیرا با کمک اتریوم و سایر نرم افزارهای مشابه، توسعه بلاکچین آسان شده است. اتریوم یک پلتفرم نرم افزاری متن باز است که بر بستر فناوری بلاک چین است و ایجاد و اجرای برنامههای غیرمتمرکز را امکان پذیر میسازد.
توسعه دهندگان از لحاظ مهارتهای کدنویسی مورد نیاز برای توسعه بلاکچین باید با چندین زبان برنامه نویسی آشنا باشند. اگر هدف مورد نظر، پیاده سازی سیستم بلاک چین شخصی سازی شده است، زبان های برنامه نویسی نظیر ++C، پایتون، C، جاوا و رابی به انجام این هدف کمک میکنند. هم چنین مهارتهای توسعه وب نظیر HTML، CSS و Node JS نیز میتوانند مفید باشند.
اگر به نوشتن قراردادهای هوشمند علاقمند هستید استفاده از اتریوم و زبان برنامه نویسی مبتنی بر قرارداد سالیدیتی لازم است.
به غیر از مهارتهای سخت برنامه نویسی، توسعه دهندگان بلاک چین باید عملیات و پیش نیازهای تجاری را بدانند و هم چنین مهارتهای همکاری و مذاکره خوبی داشته باشند.
ویژگیهای کلیدی ساختار بلاک چین
بلاک چین دارای مزایای بسیار زیادی برای کسب و کارها است. در ادامه به چند ویژگی آن میپردازیم.
- رمزنگاری: تراکنش های بلاک چین به دلیل محاسبات پیچیده و اثبات های رمزنگاری در بین کاربران مورد تایید و اعتماد است.
- تغییرناپذیری: هر سابقهای که در بلاک چین ثبت میشود را نمیتوان تغییر داد یا حذف کرد.
- نظارت: به این نکته اشاره دارد که میتوان مبدا هر تراکنش موجود در دفترکل بلاک چین را پیگیری کرد.
- غیرمتمرکزسازی: هر عضو ساختار بلاک چین به کل دیتابیس توزیع شده دسترسی دارد. برخلاف سیستمهای متمرکز محور، الگوریتم جامع میتواند کنترل شبکه را امکان پذیر سازد.
- ناشناس بودن: تمام کاربران شبکه بلاک چین به جای هویت کاربری دارای آدرس هستند. این امر باعث ناشناس ماندن کاربران به ویژه در ساختار بلاک چین عمومی میشود.
- شفافیت: نمیتوان در سیستم بلاک چین خللی ایجاد کرد. این امر بسیار نامحتمل است زیرا به توان محاسباتی بسیار عظیمی برای بازنویسی کامل شبکه بلاک چین نیاز است.
بلاک چین خود را ایجاد کنید
به طور خلاصه، فناوری بلاک چین را از منظر تجاری، قانونی و فنی میتوان به عنوان یک راهکار بسیار خوب در نظر گرفت. بلاک چین میتواند به کسب و کارها در خصوص اجرای آسانتر اقدامات روزانه خود در شبکه همتا به همتا کمک کند. از لحاظ قانونی نیز تمام واسطه ها از دفترکل بلاکچین کنار گذاشته میشوند و تمام ارتباطات فقط بین طرفین تراکنش ایجاد میشود. از نظر فنی نیز کنترل، امنیت و حریم خصوصی اطلاعات داخل سیستم را تضمین میکند.
فناوری بلاک چین به سازمان ها و شرکت ها ویژگی هایی از جمله امکانات زیر ارائه میدهد:
- امکان انجام سریعتر تراکنش ها با اعتماد کامل
- کاهش هزینه برای کسب و کارها یا فرآیندهای بین سازمانی و حذف واسطه ها، ناکارآمدی ها و تقلیدهای
- معرفی تعامل دیجیتالی مدرن
- ارائه فرصت برای کنترل فرآیندهای تجاری و تراکنش ها بدون وجود کنترل مرکزی
- حذف تقلب، حملات سایبری یا سایر جرایم الکترونیکی
بلاک چین با مکانیزمهای شفاف خود و حداکثر شفافسازی ممکن، سرانجام نحوه انجام تراکنش افراد و جوامع را متحول خواهد کرد. جای تعجبی وجود ندارد که بسیاری از پروژهها از بلاک چین استفاده میکنند. برای مثال، TenX کاربران را در خرج کردن ارزهای دیجیتال کمک میکند، EOS.IO کاربردهایی برای برنامه های غیرمتمرکز ارائه میدهد، آگر (Augur) با تحلیلهای بازار به پیش بینی رویدادهای آینده میپردازد.
آینده بلاک چین روشن به نظر میرسد. بلاک چین در حوزه هایی نظیر جذب سرمایه، معاملات سهام، اقتصاد و به بسیاری از جنبههای سلامت و سایر صنایع به کار گرفته میشود.
آخرین به روز رسانی: ۱۳۹۹/۴/۱۷