بلاک چین و ارزهای دیجیتال، در حال ایجاد بستر سیستم مالی جدیدی هستند. این دو با کمک یکدیگر، وضعیت فعلی دنیای امور مالی سنتی و زیرساخت‌های به شدت متمرکز آن را به چالش می‌کشند. پرداخت مالی با استفاده از موبایل یکی از کاربرهای این حوزه است که در این مقاله به آن پرداخته‌ایم.
بسیاری از پروژه‌های بلاک چین و ارزهای رمزنگاری شده، راهکارهای پرداختی را توسعه داده‌اند که سرانجام سیستم پرداخت کنونی را شکست می‌دهند. بدون شک دیجیتالی‌سازی، جهان را تحت تسلط خود درآورده است، اما سطحی از دیجیتالی‌سازی که بتوانیم تنها به راهکارهای پرداخت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال متکی باشیم، در حال حاضر اندکی دور از دسترس است. فرقی نمی‌کند که شکل جدیدی از ارزها تا چه حد نویدبخش بوده و از نظر فناوری پیشرفته هستند، بلکه نکته مهم این است که جایگزین شدن کامل آنها با ارزهای سنتی و ارزهای فیات بسیار دشوار است.
استفاده از بلاک چین در کیف پول‌های موبایل
حتی اگر نتوانیم سیستم مالی کنونی را به یکباره با بلاک چین جایگزین کنیم، باز هم امکان استفاده از بلاک چین در سیستم‌های کنونی به عنوان گامی در مسیر دستیابی به یک سیستم مالی بهتر را داریم. این مورد، همان کاری است که برنامه‌های پرداخت و کیف پول‌های موبایل بر بستر بلاک چین می‌توانند انجام دهند. این برنامه‌ها و کیف پول‌ها می‌توانند از نکات مثبت هر دو عرصه بهره ببرند و سیستم پرداخت بهتری را ایجاد کنند. اگرچه بلاک چین و ارزهای دیجیتال اغلب به عنوان دو عرصه جداناشدنی در نظر گرفته می‌شوند، اما قابلیت‌های بلاک چین بسیار فراتر از ارزهای دیجیتال است.
بلاک چین پتانسیل تسهیل فرآیندهای صنعتی مختلف، افزایش امنیت برنامه‌های آنلاین، صرفه‌جویی در هزینه و زمان ذخیره اسناد، همزمان ساختن تراکنش‌های مالی و اطلاعاتی و سایر موارد را دارد. ما می‌توانیم از ویژگی‌های بلاک چین در کیف پول‌های موبایل ارزهای سنتی نیز استفاده کنیم.
امنیت با هزینه کمتری تامین می‌شود
لون وونگ (Lon Wong) مدیرعامل و موسس پلتفرم بلاک چین سنگاپوری ProximaX و برنامه کیف پول موبایل mWallet گفته است که اطمینان از امنیت دیتابیس‌های برنامه‌های پرداخت سنتی موبایل (TMP) یک فرایند هزینه‌بر و زمان‌بر است. در مقابل، برنامه‌های پرداخت موبایل بر بستر بلاک چین (BMP) دارای سطح امنیت بسیار بالایی هستند. تراکنش‌های ثبت شده در بلاک چین غیرقابل تغییر هستند و رصد و پیگیری آنها نیز بسیار آسان است و هک این سوابق یا دستکاری آنها بسیار دشوار است.
از آنجایی که برنامه‌های پرداخت موبایل سنتی دارای چارچوب پروتکل امنیتی نیستند، به اقدامات امنیتی خارجی نیاز دارند، در حالی که آنها به خودی خود، یک سیستم امنیتی هستند. این موضوع نه تنها بالاترین سطح امنیت را برای سوابق تراکنش‌ها به همراه دارد، بلکه هزینه ایجاد امنیت را کاهش می‌دهد.
تراکنش‌های سریعتر، ارزانتر و شفاف ارزهای سنتی
زیرساخت‌های بانکی و پرداختهای سنتی بر اساس چندین چارچوب است که به مرور به یکدیگر مرتبط شده‌اند تا به عنوان یک سیستم یکپارچه برای خدمات امور مالی عمل کنند. برای مثال، پرداخت بین‌المللی از جانب یک بانک از چندین لایه نظیر سویفت، ارائه‌دهنده پرداخت محلی، زیرساخت پرداخت و ارائه‌دهنده پرداختهای دریافت‌کننده عبور می‌کند. اگرچه این سیستم چندین دهه توانسته است به طور کارآمد، تراکنش‌ها را مدیریت کند، اما توسعه و حفظ و نگهداری آن، ده‌ها میلیارد دلار هزینه داشته و منجر به تراکنش‌های کند و گران شده است. وونگ گفت:
این موضوع، بیانگر نیاز به یک سیستم ساده‌تر، شفاف‌تر و مقرون به‌صرفه‌تر است. سیستمی که بر اساس فناوری بلاک چین است.
وی در ادامه افزود:
در شرایط ایده‌آل، BMP ها دارای دفترکل بسیار جامعی هستند که به عنوان راهکار اصلی بانکی عمل می‌کند. مزیت آن نه تنها ارزانتر بودن آن است، بلکه دارای عملکردهای پیام‌رسانی و انتقال و تسویه است. این سیستم، پرداخت مستقیم بین دو BMP در یک کشور را امکان‌پذیر می‌سازد. به علاوه، با وجود توافق‌های بانکی مناسب، پرداختهای بین‌المللی توسط BMP ها نیز امکان‌پذیر می‌شود.
بنابراین، راهکار پرداخت مالی با استفاده از تلفن همراه به کاربران امکان می‌دهد تا به تراکنش ارزهای سنتی به صورت بهتر و روان‌تر و در شرایط بین‌المللی بپردازند بدون آنکه مجبور به پرداخت کارمزدهای هنگفت یا تحمل انتظار طولانی برای انجام تراکنش‌ها باشند.
به علاوه، این برنامه‌ها به آسانی می‌توانند از هویت‌های دیجیتال بر بستر بلاک چین استفاده کنند تا به راحتی فرد مسئول هر تراکنش را شناسایی کنند. هم‌چنین با وجود سوابق تراکنش‌های شفاف و غیرقابل تغییری که در بلاک چین ذخیره شده است، نهادهای مختلف به آسانی می‌توانند تراکنش‌های کلاهبرداران را شناسایی کنند و به بررسی پولشویی‌ها بپردازند.
یکی از بزرگترین چالش‌هایی که امروزه بلاک چین با آن مواجه است، عدم تعامل‌پذیری و عدم وجود قابلیت کنترل آسان و کارآمد تراکنش‌ها است. اما وونگ گفته است که تراکنش‌های بین زنجیره‌ای در حال پیشرفت هستند و این برنامه‌های پرداختی به زودی به عضو جدایی ناپذیر پروتکل‌های بلاک چین تبدیل خواهد شد.
آماده برای محصولات مالی جدید
با شیوع ویروس کرونا، دولت‌های سراسر جهان متوجه اهمیت ارزهای دیجیتال با پشتوانه دولت شدند که شکل دیگری از ارزهای سنتی ملی هستند. به علاوه، سایر محصولات مالی جدید نیز دائما در حال ورود به بازار هستند.
طبق سخنان وونگ، چارچوب پروتکل BMP آن را به یک پلتفرم معتبر برای اجرای ارزهای دیجیتال بانک‌های مرکزی (CBDC) تبدیل می‌کند. این پروتکل هم‌چنین به عنوان راهکاری بالقوه برای بانک‌های دیجیتال یا همان نئوبانک‌ها عمل خواهد کرد. وی در ادامه بیان کرد که راهکار BMP می‌تواند به اجرای محصولات مالی جدید به صورت تقریبا آنی کمک کند، زیرا به تغییرات بسیار زیاد نیاز ندارد.
بعضی از این محصولات یا خدمات امور مالی می‌توانند پشتیبانی از چند ارز در کیف پول موبایل ، حساب فلزات گرانبها، حساب سپرده ثابت و سایر موارد باشند. تنها معیار اجرای این محصولات، این نکته خواهد بود که ارائه‌دهنده خدمات پرداخت باید مجوز انجام این کار را داشته باشد. از طرف دیگر، راهکارهای پرداخت مالی با استفاده تلفن همراه هنگام معرفی محصول جدید مرتبط با امور مالی به برنامه‌ریزی‌ها و آزمایش‌های بیشتر نیاز خواهند داشت. بنابراین، تفاوت زمان عرضه این محصول به بازار در مقایسه با راهکارهای آن می‌تواند ۶ ماه یا بیشتر باشد.
نتیجه‌گیری
بلاک چین هم‌چنان در انتظار پذیرش گسترده است. اما با پتانسیلی که دارد می‌تواند به زودی به فناوری‌ای تبدیل شود که بخش قابل توجهی از راهکارهای فناوری را به خود اختصاص دهد. راهکارهای پرداخت موبایل بر بستر بلاک چین، جایگزینی کارآمد و موثر برای برنامه‌های پرداخت موبایلی قدیمی هستند. این راهکارها، سیستم پرداخت را نه تنها ارزانتر، بلکه ساده‌تر، ایمن‌تر و شفاف‌تر می‌کنند.
