سرمایه‌گذاری خطرپذیر در حوزه کریپتو در سال ۲۰۲۴ با ۲۸٪ افزایش نسبت به سال قبل به حدود ۱۳.۷ میلیارد دلار رسید. این در حالی است که این افزایش قابل توجه در مقایسه با سال ۲۰۲۳، به رغم روند صعودی امسال، همچنان کمتر از اوج‌های قبلی بوده است.
با نگاهی به سال ۲۰۲۵، سرمایه‌گذاران خطرپذیر بزرگ کریپتو با احتیاط خوش‌بین هستند. در حالی که اکثر آنها موافقند سطح سرمایه‌گذاری به اوج سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲ بازنخواهد گشت، اما یک اجماع واضح وجود دارد: استارت‌آپ‌هایی با تناسب قوی محصول با بازار و پذیرش ملموس کاربر، بهترین موقعیت را برای جذب سرمایه در سال آینده دارند.
در ادامه، در این مطلب از میهن بلاکچین دیدگاه رهبران ۱۰ شرکت سرمایه‌گذار خطرپذیر (VC) شامل دراگون فلای (Dragonfly)، پنترا (Pantera)، مولتی کوین (Multicoin)، کوین بیس ونچرز (Coinbase Ventures)، بایننس لبز (Binance Labs)، گلکسی ونچرز (Galaxy Ventures) و دیگران در مورد چشم‌انداز سرمایه‌گذاری ۲۰۲۵ را با شما به اشتراک می‌گذاریم.
۱- دراگون فلای: گمانه‌زنی روی دیفای، سیفای، استیبل کوین‌ها و موارد دیگر
راب هادیک (Rob Hadick)، شریک عمومی در دراگون فلای (Dragonfly)، انتظار دارد سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو در سال ۲۰۲۵ به طور قابل توجهی افزایش یابد. این افزایش به دلیل کاهش محدودیت‌های قانون‌گذاری در ایالات متحده، احتمال افزایش قیمت توکن‌ها و افزایش سرمایه‌گذاری نهادی خواهد بود. با این حال، هادیک معتقد است سطح سرمایه‌گذاری به اوج سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲ «برای مدت زمان بسیار طولانی» بازنخواهد گشت. این نشان‌دهنده احتیاط سرمایه‌گذاران خطرپذیر در مورد تکرار اشتباهات گذشته است.
دراگون فلای همچنان بر حمایت از بنیان‌گذاران برتر در حوزه‌هایی با تناسب اثبات‌شده محصول با بازار، از جمله امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، پلتفرم‌های مقیاس‌پذیر، امور مالی متمرکز (CeFi) و استیبل کوین‌ها/پرداخت‌ها تمرکز دارد. در حالی که حوزه‌های جدیدتر مانند کریپتو-هوش مصنوعی و شبکه‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز (DePINs) در رادار آنها قرار دارند، هادیک این حوزه‌ها را فعلاً «آزمایشی» توصیف کرد.
هادیک همچنین گفت که سرمایه‌گذاری در دسته‌بندی‌هایی مانند امنیت، توکنیزه‌سازی (Tokenization) و تعامل‌پذیری (Interoperability) ممکن است با تغییر تمرکز به بخش‌های جدیدتر کاهش یابد. او همچنین چالش‌هایی را برای رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز پیش‌بینی می‌کند و به عدم مقیاس‌پذیری و تناسب محصول با بازار اشاره می‌کند.
۲- پنترا: هیجان‌زده در مورد کریپتو-هوش مصنوعی، دیپین و انواع جدید بلاکچین‌های لایه ۱
لورن استفانیان (Lauren Stephanian)، شریک عمومی در پنترا کپیتال (Pantera Capital)، گفت که انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد، زیرا سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری در دولت طرفدار کریپتو در ایالات متحده دارند.
با این حال، «بازارهای صعودی نمی‌توانند برای همیشه دوام بیاورند»، بنابراین باید دید «چه زمانی شاهد کاهش سرعت سرمایه‌گذاری در سال آینده خواهیم بود».
استفانیان گفت که پنترا به سرمایه‌گذاری گسترده در بخش‌های کریپتو و بلاکچین ادامه می‌دهد، اما در مورد کریپتو-هوش مصنوعی، دیپین و انواع جدید بلاکچین‌های لایه ۱ که امکان عملکرد بیشتر در سطح برنامه را فراهم می‌کنند، هیجان بیشتری دارد.
۳- مولتی کوین: همچنان به اکوسیستم سولانا خوش‌بین است
مولتی کوین کپیتال (Multicoin Capital) بر گسترش سرمایه‌گذاری خود در برنامه‌های دیفای، به ویژه در اکوسیستم سولانا که امسال در معیارهای کلیدی آنچین از اکوسیستم اتریوم و لایه ۲ بهتر عمل کرده است، تمرکز دارد.
کایل سامانی (Kyle Samani)، یکی از بنیان‌گذاران و شریک مدیریتی مولتی کوین کپیتال، گفت:
ما انتظار داریم این روند ادامه یابد و برنامه‌ها و پروتکل‌های مبتنی بر شبکه سولانا در چرخه بعدی با مهاجرت بیشتر کاربران، سرمایه، صدور و فعالیت به اکوسیستم سولانا، برندگان بزرگی باشند.
سامانی گفت که اتریوم به دلیل رقابت شدید سولانا و سایر بلاکچین‌های سریع‌تر و ارزان‌تر، به رقابت ادامه خواهد داد و «حتی ممکن است به رکود طولانی‌مدت دچار شود». او افزود:
اگر اتریوم نتواند رقابت کند، توسعه‌دهندگان، کاربران و سرمایه به زنجیره‌های دیگری که نیازهای آنها را بهتر برآورده می‌کنند، مهاجرت خواهند کرد.
مولتی کوین همچنین به استیبل کوین‌ها خوش‌بین است و سامانی آنها را «احتمالاً یکی از بزرگترین نوآوری‌های فنی و مالی در طول زندگی ما» توصیف کرد.
وی اظهار داشت:
استیبل کوین‌ها این فرصت را دارند که در سال ۲۰۲۵ به یک قدرت تبدیل شوند. همه در جهان دلار آمریکا را می‌خواهند و استیبل کوین‌ها تا حد زیادی کارآمدترین راه برای به دست آوردن آن هستند. فضای طراحی گسترده است و ما هنوز در مراحل اولیه منحنی پذیرش هستیم.
۴- کوین بیس ونچرز: متمرکز بر اقتصاد آنچین
هولی تجوانی (Hoolie Tejwani)، رئیس کوین بیس ونچرز (Coinbase Ventures)، گفت که این شرکت انتظار دارد «در سال ۲۰۲۵ و پس از آن بسیار فعال باشد» و برای استفاده از فرصت‌های بازار در موقعیت خوبی قرار دارد. این شرکت نسبت به پیشرفت‌های قانون‌گذاری سازنده در ایالات متحده خوش‌بین است که با روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ طرفدار کریپتو و کنگره حامی آن در ژانویه ۲۰۲۵ تقویت می‌شود.
به گفته تجوانی، کوین بیس ونچرز به سرمایه‌گذاری گسترده در حوزه اقتصاد آنچین ادامه خواهد داد و تمرکز خود را بر این موضوع معطوف خواهد کرد که «بهترین و باهوش‌ترین توسعه‌دهندگان، وقت و انرژی خود را صرف چه می‌کنند». این شرکت به لایه برنامه، جایی که به لطف زیرساخت‌های بالغ، برنامه‌های کاربردی در مقیاس اینترنت در نهایت امکان‌پذیر شده‌اند، خوش‌بین است. از جمله حوزه‌های مورد توجه می‌توان به پرداخت‌ها و امور مالی مبتنی بر استیبل کوین، تلاقی کریپتو و هوش مصنوعی، برنامه‌های مصرف‌کننده آنچین (مانند برنامه‌های اجتماعی، بازی و سازندگان) و نوآوری در دیفای اشاره کرد.
تجوانی گفت که در عین حال، کوین بیس ونچرز لایه زیرساخت را به طور کامل رها نکرده است، زیرا چالش‌های حل‌نشده و فرصت‌های جدید در حوزه‌های ابزار باقی مانده است.
۵- بایننس لبز: اولویت‌بندی اصول اولیه و پذیرش کاربر
الکس اوداگیو (Alex Odagiu)، مدیر سرمایه‌گذاری بایننس لبز (Binance Labs)، بازوی سرمایه‌گذاری خطرپذیر و انکوباتور ۱۰ میلیارد دلاری بایننس، گفت که این شرکت یک سرمایه‌گذار «همیشگی» است. صرف نظر از چرخه‌های بازار، این شرکت به حمایت از استارت‌آپ‌های وب ۳، هوش مصنوعی و بیوتکنولوژی ادامه خواهد داد.
بایننس لبز که امروز اعلام کرد قرار است نام برند خود را به‌زودی تغییر دهد، پیش‌بینی می‌کند که در سال ۲۰۲۵ شاهد رشد چشمگیر سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو باشد، اما همچنان به جای عملکرد قیمت یا هیاهوی بازار به شدت بر «فاندامنتال‌ها» متمرکز است. اوداگیو تأکید کرد که پروژه‌هایی با کاربرد در دنیای واقعی، تناسب محصول با بازار، تیم‌های قوی و مدل‌های درآمد پایدار، بهترین موقعیت را برای موفقیت دارند.
۶- گلکسی ونچرز: خوش‌بین به استیبل کوین‌ها و توکنیزه‌سازی
گلکسی ونچرز (Galaxy Ventures) همچنان نسبت به پتانسیل رشد استیبل کوین‌ها و توکنیزه‌سازی در سال ۲۰۲۵ خوش‌بین است. ویل نوئل (Will Nuelle)، شریک عمومی این شرکت، گفت که استیبل کوین‌ها به ویژه در پرداخت‌ها، همچنان تناسب قوی محصول با بازار را نشان می‌دهند و همچنان یک حوزه کلیدی برای تخصیص سرمایه هستند.
در حالی که توکنیزه‌سازی همچنان یک قدم عقب‌تر از پذیرش استیبل کوین‌هاست، نوئل پتانسیل قابل توجهی برای سرمایه‌گذاران می‌بیند. گلکسی ونچرز قصد دارد این فرصت‌ها را بیشتر بررسی کند. با این حال، نوئل نسبت به پروژه‌های مرتبط با متاورس خوش‌بینی کمتری دارد و پیش‌بینی می‌کند که به دلیل عدم وجود نشانه‌های واضح پذیرش، سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۵ در این حوزه کاهش یابد.
۷- هَشد: چشم‌انداز محتاطانه‌ای برای سال ۲۰۲۵ دارد
سیمون سوجون کیم (Simon Seojoon Kim)، مدیرعامل و شریک مدیریتی هشد (Hashed)، چشم‌انداز محتاطانه‌ای را برای سال ۲۰۲۵ به اشتراک گذاشت و اظهار داشت در حالی که اظهارات ترامپ در مورد بیت کوین به عنوان یک دارایی خزانه‌داری ایالات متحده به تغییر احتمالی در احساسات نهادی اشاره دارد، سطح سرمایه‌گذاری بعید است به اوج سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲ بازگردد. با این حال، اگر رویدادهای غیرمنتظره کلان یا سیاسی رخ دهد، این وضعیت می‌تواند به طور قابل توجهی تغییر کند.
او خاطرنشان کرد که سال ۲۰۲۵ احتمالاً تحت تأثیر عواملی مانند شفافیت قانون‌گذاری در ایالات متحده، رشد فعالیت‌های نهادی در بازارهای آسیایی و پیشرفت‌های زیرساختی که برنامه‌های کاربردی در دنیای واقعی را میسر می‌کنند، شکل خواهد گرفت. در نقطه مقابل، کیم هشدار داد که خطراتی مانند موانع قانون‌گذاری، عدم قطعیت اقتصاد کلان و تنش‌های ژئوپلیتیکی می‌تواند این رشد را کاهش دهد.
اولویت‌های سرمایه‌گذاری Hashed در سال ۲۰۲۵ شامل زیرساخت‌های داده، برنامه‌های دیفای در سطح نهادی، سیستم‌های پرداخت استیبل کوین تنظیم‌شده و زیرساخت‌های کریپتو-هوش مصنوعی و همه حوزه‌هایی که کیم آنها را دارای تناسب واضح محصول با بازار، مسیرهای انطباق با مقررات و پتانسیل درآمد اثبات‌شده می‌داند، است. در مقابل، او پیش‌بینی می‌کند که سرمایه‌گذاری برای پروژه‌های گیم‌فای (GameFi) سوداگرانه فاقد اقتصاد پایدار، پروتکل‌های لایه ۱ و لایه ۲ تمایز نیافته، برنامه‌های دیفای مصرف‌کننده در حوزه‌های قضایی محدود و پلتفرم‌های NFT بدون مدل کاربردی یا درآمد واضح کاهش یابد.
هشد قصد دارد سومین صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر خود را تا سه ماهه اول ۲۰۲۵ ببندد و یک ابزار سرمایه‌گذاری جدید در ابوظبی راه‌اندازی کند که برای تسهیل سرمایه‌گذاری مستقیم توکن تحت چارچوب قانون‌گذاری منطقه طراحی شده است. او با خودداری از تعیین اندازه هدف صندوق‌ها گفت:
این گسترش استراتژیک محدودیت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر موجود در کره را که در آن قابلیت‌های سرمایه‌گذاری مستقیم توکن توسط مقررات محلی محدود شده است، برطرف می‌کند.
۸- هک وی‌سی: گمانه‌زنی روی کریپتو-هوش مصنوعی، زیرساخت و دیفای
اد رومن (Ed Roman)، یکی از بنیان‌گذاران و شریک مدیریتی هک وی‌سی (Hack VC)، گفت که این شرکت انتظار دارد سرمایه‌گذاری خطرپذیر کریپتو در سال ۲۰۲۵ به شرطی که هیچ رویداد غیرمنتظره‌ای رخ ندهد «به طور قابل توجهی بیشتر» باشد. رومن به دولت طرفدار کریپتو و علاقه دوباره بنیان‌گذاران به وب ۳ به عنوان عوامل مؤثر اشاره کرد.
هک وی‌سی بر سه حوزه اصلی تمرکز دارد: کریپتو-هوش مصنوعی، زیرساخت و دیفای. رومن خاطرنشان کرد که کریپتو به لطف شبکه‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز (DePINs) مبتنی بر GPU، فرصت‌های منحصربه‌فردی را برای یک استک هوش مصنوعی چند لایه با هزینه‌های کمتر در مقایسه با ابرهای سنتی وب ۲ ارائه می‌دهد. او گفت:
این بازار، هنگام خدمت‌رسانی به مشتریان وب ۲، بازاری چند تریلیون دلاری است.
هک وی‌سی در مورد زیرساخت، همچنان به پروتکل‌های مقیاس‌پذیری، زیرساخت ماژولار، امنیت وب ۳، بهبود حداکثر ارزش قابل استخراج (MEV) و فناوری‌های انتزاع حساب (Abstraction) خوش‌بین است. رومن گفت که این نوآوری‌ها استک وب ۳ را به طور قابل توجهی بالغ کرده و تجربه کاربری برنامه غیرمتمرکز (dApp) را بهبود بخشیده است.
هک وی‌سی در دیفای، «فرصتی بی‌نظیر» برای ساده‌سازی سیستم مالی می‌بیند. رومن پرداخت‌های مبتنی بر استیبل کوین را به عنوان پایه این سیستم می‌داند که برنامه‌های کاربردی گسترده در دنیای واقعی «بازار چند تریلیون دلاری» را نشان می‌دهند. با این حال، این شرکت نسبت به NFTها کمتر خوش‌بین است و پیش‌بینی می‌کند که بیشتر آنها ارزش خود را از دست خواهند داد و تنها دارایی‌های بلوچیپ (Blue-Chip) ارزش خود را حفظ خواهند کرد.
۹- پرتال ونچرز: حمایت از پلتفرم‌های یکپارچه
ایوان فیشر (Evan Fisher)، بنیان‌گذار و شریک عمومی پرتال ونچرز (Portal Ventures)، پیش‌بینی می‌کند که «روحیه تهاجمی» در سال ۲۰۲۵ بازخواهد گشت، اما پیش‌بینی نمی‌کند که سطح سرمایه‌گذاری به اوج سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲ بازگردد، زیرا آن سال‌ها در بافت اقتصاد کلان خود بی‌نظیر بودند.
فیشر گفت که پرتال ونچرز به پلتفرم‌هایی که هم زیرساخت و هم برنامه ارائه می‌دهند، خوش‌بین است و به پروژه‌ها اجازه می‌دهد تا تجربه کاربر را کنترل و کاربرد عملی را ایجاد کنند. با این حال، او پیش‌بینی می‌کند که سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی سنگین‌تر، مانند پلتفرم‌های توسعه دانش صفر (ZKP) و میان‌افزار، به دلیل کمبود مشتری و مدل‌های تجاری پایدار، کاهش یابد.
۱۰- بلاکچین کپیتال: متمرکز بر زیرساخت استیبل کوین و دیفای
کینجال شاه (Kinjal Shah)، شریک عمومی بلاکچین کپیتال (Blockchain Capital)، انتظار دارد که با ادامه قدرت بازار، سطح سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد. با این حال، او پیش‌بینی نمی‌کند که به اوج سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲ که تحت تأثیر روندهای گسترده‌تر اقتصاد کلان بود، بازگردد.
بلاکچین کپیتال همچنان فرصت‌طلب است و بر حوزه‌هایی مانند زیرساخت استیبل کوین، مدل‌های توزیع نوآورانه و پلتفرم‌های دیفای که مؤسسات و خرده‌فروشی‌ها را به هم متصل می‌کنند، تمرکز دارد.
نتیجه‌گیری
با توجه به دیدگاه‌های مطرح شده از سوی شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، می‌توان گفت که سال ۲۰۲۵ نویدبخش رشد و توسعه بیشتر در حوزه کریپتو خواهد بود. افزایش سرمایه‌گذاری، توجه به زمینه‌های نوظهور مانند کریپتو-هوش مصنوعی و دیپین و تمرکز بر برنامه‌های کاربردی با قابلیت استفاده در دنیای واقعی، همگی نشان‌دهنده پتانسیل بالای این صنعت برای رشد و شکوفایی بیشتر است.
با این حال، نباید فراموش کرد که این صنعت هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد و با چالش‌های زیادی مانند موانع قانون‌گذاری، عدم قطعیت اقتصاد کلان و رقابت شدید روبرو است. بنابراین، موفقیت در این حوزه نیازمند نوآوری مستمر، توجه به نیازهای بازار و پذیرش کاربران است.
در نهایت، می‌توان گفت که آینده کریپتو در دست کسانی است که بتوانند با ارائه راهکارهای نوآورانه و کاربردی، به رفع نیازهای واقعی جامعه کمک کنند و اعتماد و پذیرش عمومی را به دست آورند.
