ارزهای دیجیتال و حوزه دیفای به عنوان خرده فرهنگ در دنیای مالی باقی ماندهاند. آینده حوزه امور مالی غیر متمرکز برای رسیدن به پذیرش انبوه در جهان واقعی، چه کاری باید انجام دهد؟ علت منحصر به فرد بودن بیت کوین و موفقیت بی نظیر آن، ناشناس بودن و مکانیسم تشویقی ماینینگ ساتوشی ناکاموتو است. اما برای رسیدن به پول و سرمایه واقعی که در دسترس همه باشد، لازم است به علاقهمندان یادآوری کنیم که اولین رمز ارز جهان تکرار یک سری آزمایش و خطا بود که آغاز آن به دهه ۱۹۸۰ بازمیگردد.
دیوید چاوم(David Chaum) از اوایل سال ۱۹۸۲ تحقیقاتی انجام داد که زمینه را برای اختراع “سیستمهای رایانهای تثبیت شده، محفوظ و مورد اعتماد گروههای مشکوک” فراهم کرد. سایر رمزنگاران از جمله آدام بک(Adam Back)، هال فینی( Hal Finney)، نیک ژابو(Nick Szabo) و ویتالیک بوترین نیز در پیشبرد این فناوری پیشگام، تاثیر زیادی داشتهاند. در حال حاضر با کمک این پیشگامان اولیه، سفری را آغاز کردهایم که در آینده نیز ادامه خواهد داشت زیرا کارشناسان بیوقفه به دنبال راههایی برای بهبود صنعت ارز دیجیتال و حل مشکلات دنیای واقعی آن هستند.
عمومیسازی فناوریهایی مانند بیت کوین به تکامل زیرساختها و سیستمهای اجرا کننده آنها وابسته است. خوشبختانه وایت پیپر ساتوشی در سال ۲۰۰۸ با اختراع آیفون و گسترش گوشیهای همزمان شد، که به توسعه دهندگان برنامههای تلفن همراه اجازه میداد کیف پول و سایر ابزارهای مبتنی بر ارزهای دیجیتال را در دسترس میلیونها نفر در سراسر جهان بگذارند.
آینده دیفای چه خواهد شد؟
اتریوم، دومین رمز ارز برتر، در سالهای اخیر رشد عظیمی را تجربه کرده و بسیاری معتقند که یکی از عوامل اصلی در ناکارآمدی ICO در سال ۲۰۱۷ بوده است. در آن سال ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال به طور نجومی افزایش یافت و به بیش از ۸۰۰ میلیارد دلار رسید و باعث شد این فناوری مورد توجه رهبران سیاسی و مالی جهان قرار گیرد.
در حال حاضر رمز ارز اتریوم استاندارد واقعی تمام آزمایشهای غیر بیت کوین است. مدیریت هویت، بازارهای پیش بینی، مدیریت زنجیره تأمین و مشاور املاک تنها چند مورد از حوزههایی هستند که از زمان به وجود آمدن اتریوم، روی بلاک چین آن مورد آزمایش قرار گرفتهاند. با این وجود هدف فعلی این نوآوری در حوزه DeFi است.
پروژه های متن باز یا Open Source مانند یونی سواپ (Uniswap)، کامپوند، Yearn.finance و سینتتیکس(Synthetix) در سال ۲۰۲۰ رشد زیادی داشتهاند. با توجه به داده های موجود، حدود ۱۱ میلیارد دلار در قراردادهای هوشمند قفل شده است که نقدینگی بسیاری از خدمات مالی و ابزارهای وام دهی، پرداختها، بیمه، اوراق مشتقه و صرافیهای غیرمتمرکز را فراهم میکند.
برخلاف زیرساختهای بانکداری سنتی، حوزه دیفای به هر کسی اجازه میدهد تا محصولات مالی خود را به صورت غیر انحصاری بسازد و روانه بازار کند که این موضوع برای علاقهمندان امور مالی غیرمتمرکز بسیار هیجان انگیز است. این حوزه توانسته است تا بر حالت سکونی که در چند دهه اخیر ویژگی اصلی بانکداری جهانی بوده، غلبه کند که این موضوع بازیگران متمرکز را از قدرت انحصاری خود محروم میکند. بسیاری امیدوارند تا حوزه DeFi خدمات مالی را عادلانهتر کرده و اجازه دهد تا افراد و جوامعی که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند از رشد اقتصادی بهرهمند شوند.
آیا باید امور مالی را غیرمتمرکز کرد؟
در دنیای کمپانیها، چشم اندازهای بلند مدت شرکت به صورت هرمی از بالا به پایین ساخته میشود؛ از اتاق هیئت مدیره شروع شده و به کارمندان میرسد.
در مقابل، جدیدترین پروژههای دیفای برای اینکه در آینده به سرعت مدیریت را غیرمتمرکز کرده و آن را با جامعه گستردهتری از دارندگان توکن تقسیم کند، با ساختارهایی از پایین به بالا ساخته میشوند. این کار با چشم پوشی از مولفههای اصلی مانند مدیریت امور مالی، تغییر کدها و نهادهای حقوقی برای از جلوگیری از حمله دولتها یا بازیگران مخرب انجام میشود.
انگیزههای بازیگران صنعت دیفای مبارزه با افزایش نابرابری ثروت، فساد سیاسی و انحصار فناوری توسط شرکتها در مراکز نوآوری مانند Silicon Valley است. فرهنگ رادیکال غیر متمرکزسازی، در بخشهای وسیعی از جامعه ارز دیجیتال توسعه یافته است. با این حال همچنان در مورد اینکه این روش افراطی موثرترین راه برای حل مشکلات اجتماعی است، بحثهایی وجود دارد. کم کردن کنترل و نفوذ بازیگران متمرکز، اولویتی بی چون و چرا است. با این وجود غیرمتمرکز سازی همه چیز، در تمام سطوح صنعت و فناوری، منجر به عدم کارایی میشود.
مشارکت نامحدود در حوزه دیفای
ماهیت دیفای تحول سریع است و این همان چیزی است که پیش بینی آینده را بسیار دشوار میکند. آیا قوانین نقدینگی روی زنجیرهای رسمی میشود؟ آیا میلیاردها نفر در سراسر دنیا به استخرهای سوددهی که خود انتخاب میکنند، متصل میشوند؟ آینده صرافیهای متمرکز مانند یونی سواپ و لوپرینگ(Loopring) با نوآوریهایی که بازی را تغییر میدهند، چه میشود؟ با خارج شدن نقدینگی از سیستمهای متمرکز، آینده پرداختها چگونه خواهد بود؟
در دنیای آینده بدون مرز قراردادهای هوشمند، چه روشهای جدید و خلاقانهای برای تامین امنیت شبکهها، تضمین سرعت تراکنشهای سریع و ارائه مشوقهای جذاب برای مشارکت مشاغل و مصرف کنندگان ابداع میشود؟ راه فهمیدن این سوالها این است که در فرآیند نوآوری شرکت کنید. فرصتهای مشارکت بی پایان است.
آخرین پیشرفتهای حوزه دیفای نشان میدهد که چیزهای زیادی از قلم افتاده و هنوز باید کارهای زیادی انجام شود تا در آینده همچنان شاهد این حوزه باشیم. در سالهای آینده افراد بیشتری وارد عرصه دیفای خواهند شد تا با ساخت و آزمایش مفاهیمی پیرامون داراییهای دیجیتالی که قبلا تصور نیز نمیشدند، به پیشرفت این فناوری و موارد استفاده آن کمک کنند. حل مشکلاتی که سالهاست گریبانگیر بانکداری سنتی هستند، باید در راس برنامههای نوآوری قرار گیرد – ساخت محصولات و خدماتی که به شرکت کنندگان در همه سطوح، از مصرف کننده به بالا، اجازه میدهد تا از فعالیت و رشد اقتصادی بهره مند شوند.
مشارکت تنها به افرادی که دانش برنامه نویسی دارند، محدود نمیشود. وردپرس(WordPress) طی ۲۰ سال گذشته در ساخت وب سایت بسیار تأثیرگذار بوده است و امروزه بیش از ۳۵ درصد از کل فضای وب را تأمین میکند. به لطف رابط کاربری آسان آن، امکان دسترسی به این نرم افزار برای هر شخصی فراهم است، وردپرس نه تنها توسط برخی از شناخته شدهترین وب سایتها بلکه توسط بازیگران کوچکتر نیز استفاده میشود و از این طریق توانستهاند تا ایدههای بسیاری را امتحان کنند.
ابزارهای کم هزینهای که به کسانی که مهارت برنامه نویسی ندارند یا مهارت کمی دارند، اجازه میدهند به سرعت به آزمایش پرداخته و باعث ایجاد یک اکوسیستم دیفای واقعا قدرتمند میشوند.
رسیدن به ۹۹ درصد باقیمانده
بر اساس یک مطالعه، اعتقاد بر این است که این فناوری هنوز تنها به حدود ۱.۲ درصد از کل جمعیت جهان رسیده است. تحولی که در حال حاضر در پول شاهد آن هستیم، بخشی از روند عظیمتری است که در آن پول نقد به تدریج منسوخ میشود، در حالی که نرم افزار متن باز موانع ٰساخت، همکاری، مفهوم سازی را برای نوآوران این صنعت سریعتر از همیشه برطرف میکند.
هنگامی که کارتهای اعتباری و بانکداری اینترنتی پذیرفته شدند، فناوریهای تغییر دهنده بازی بودند. همچنین در سالهای اخیر شاهد انقلابی در شرکتهای فینتک بودهایم که تجربه کاربری را از طریق مولفههایی مانند فناوری احراز هویت(KYC) افزایش میدهند. به عنوان مثال به مشتریان بانکهایی مانند Revolut و N26 اجازه میدهد تا در چند دقیقه از خانه خود با استفاده از تلفن همراه حساب باز کنند.
با این حال این نوآوریها به طور پیچیدهای با پلتفرمهایی که در ابتدا برای پول نقد ساخته شده بودند، مرتبط هستند. زیرساخت جدید بلاک چین میتواند محصولات بانکی درجه سازمانی را در اختیار مردم بگذارد و با دور زدن کامل سیستمهای بانکداری سنتی، مشکل آخرین مرحله را حل کند.
شدیدترین تغییرات زمانی اتفاق میافتد که زیرساختهای جدید، باعث رفتار جدید مصرف کننده شود. این اتفاق به شکل غیرقابل تصوری از افزایش فعالیت اقتصادی پشتیبانی میکند و زندگی روزمره افراد را بهبود میبخشد. روند فعلی حوزه دیفای معطوف به یک درصد از افراد است، اما مرحله نهایی رسیدن به ۹۹ درصد باقی مانده است.
به هر حال پیشبینی آینده حوزه دیفای و به طور کلی امور مالی غیرمتمرکز کار دشواری است. چالشهای فراوانی در پیش روی این حوزه قرار دارد. موافقان و مخالفان حوزه DeFi آرا و نظرات مهمی را بیان میکنند. اما به دلیل نوپا بودن آن، فهم اینکه نظر کدام گروه به واقعیت نزدیکتر است، کار دشواری است. بسیاری از پروژهها، ایدههای بسیاری خوبی دارند اما اجرا شدن آنها منوط به پذیرش آن توسط عمده افراد جامعه است. در مورد بیت کوین این تجربه را داریم. بیت کوین تا زمانی که توسط عموم مردم، نه فقط طرفداران تکنولوژی پذیرفته نشد، شاهد رشد و شکوفایی آن نبودیم. در مورد اتریوم و برنامههای غیرمتمرکز بر بستر این شبکه بلاک چین نیز باید همین اتفاق را شاهد باشیم.