ما هم اکنون در یک لحظه مهم در تاریخ اینترنت هستیم و انقلاب دیفای در وب ۳ یا همان اینترنت نسل سوم نشانه تغییر از خدمات متمرکز به غیرمتمرکز است. امور مالی غیرمتمرکز (Defi) طی ۱۲ ماه گذشته بسیار رشد کرده است. مبادله، استیکینگ و ییلد فارمینگ به خوبی مورد توجه قرار گرفته‌اند. حجم بازار دیفای به ۴۵ میلیارد دلار رسیده و بیش از ۲۸ میلیارد دلار در این بازار قفل شده است. این مبلغ از ۶۰۰ میلیون دلار در ژانویه ۲۰۲۰ به میزان ۴۳۰۰ درصد افزایش داشته است.
انقلاب دیفای در وب ۳
مانند تمام فناوری‌های نوپا، وقتی پول جدیدی به یک بخش تزریق می‌شود، بسیاری از استعدادها، نوآوری‌ها و کارآفرینان برتر را جذب خود می‌کند. ما چه بخواهیم چه نخواهیم، رکوردهای قیمتی بالا، نظر رسانه‌های اصلی و وال‌استریت را به خود جلب می‌کنند. نتیجه درخشش Defi، یک قهرمان ساکت و واقعی است که این سونامی سرمایه را قادر می‌سازد تا به بخش‌های مختلف سرازیر شود. بدون این کار رشد امور مالی غیرمتمرکز امکان پذیر نیست. در واقع در مورد زیرساختی صحبت می‌کنیم که زیربنای اینترنت غیرمتمرکز یا اینترنت نسل سوم است.
در زمان نگارش این مقاله، وام‌های معوقه در دیفای که سال قبل ۱۵۰ میلیون دلار بود، امسال با افزایش ۲۲ برابری به عدد ۴.۵ میلیارد دلار رسیده است. حجم مبادلات ماهانه صرافی‌های غیرمتمرکز تا ۳۰ میلیارد دلار است و امروزه تعداد برنامه‌های غیرمتمرکز بیش از ۲۳۰ مورد بوده و هر روزه پروژه‌ها و ایده‌های جدیدی در حال شکل‌گیری‌اند. بزرگ‌ترین پروژه‌ها در صنعت دیفای دارای آمار چشم‌گیری هستند به عنوان مثال:
- پروژه MakerDAO، نزدیک ۱.۵ میلیارد دلار از ارز دای (Dai) کسب سرمایه داشته است.
- پروژه کامپوند (Compound) با کسب سود از ۹ بازار، دارای ۵.۸ میلیارد دلار سرمایه است.
- پروژه Uniswap، دارای حجم سرمایه ۵۱.۷ میلیارد دلار است.
بیشتر بخوانید: یونی سواپ چیست؟ آموزش کامل کار با محبوب ترین صرافی غیرمتمرکز!
اعداد شگفت انگیز هستند. با رشد روزافزون دیفای، این صنعت در آستانه ورود به سر خط خبرهای رسانه‌های اصلی است و البته بسیاری از موسسات سرمایه‌گذاری نیز به این بازار علاقه‌مند شده‌اند. این اتقاق زمانی تشدید می‌شود که بسیاری از کاربردهای متمرکز مالی اکنون در حال کوچ کردن به بستر بلاکچین هستند.
برای مثال، Uniswap و Curve از نظر حجم معاملات در صرافی‌های بزرگ در حال رقابت‌اند. این بازارسازهای خودکار، افراد را قادر می‌سازند تا هم بدون وجود صرافی‌های متمرکز معامله کنند و هم امکان شرکت در استخرهای نقدینگی را فراهم می‌کنند. اکنون کاربران می‌توانند بازارساز یا Market Maker شوند، واسطه‌ها را حذف کنند و کنترل پول خود را به جای سپردن به صرافی‌های متمرکز، در اختیار خود داشته باشند.
زیرساخت غیرمتمرکز و امور مالی غیرمتمرکز
می‌دانیم دیفای بدون اینترنت امکان پذیر نبود. با نگاهی به اینترنت سنتی، شاهد متمرکز بودن و نظارت و نفوذ وب ۲ هستیم که فقط به اقلیتی از جامعه قدرت می‌بخشد. امروزه شاهد این بازی در حوزه مالی هستیم؛ به عنوان مثال برنامه‌های تجاری که مانند جریان سهام گیم‌استاپ زیرذربین ارگان‌های متمرکز هستند. مقبولیت Defi نشانه‌ای برای گذر از اموز مالی سنتی به سمت زیرساخت غیرمتمرکز وب ۳ است.
ما نه تنها شاهد شکل‌گیری یک مرکز مالی جدید هستیم، بلکه شاهد شکل‌گیری اقتصاد جدید، مشاغل جدید و شرکت‌های جدید نیز هستیم. با این اوصاف، مسیری طولانی در پیش است.
ورود بیشتر توسعه‌دهندگان وب ۲ (که روی سیستم‌های متمرکز کار می‌کردند) به وب ۳ بسیار هیجان انگیز است. فراهم شدن زیرساخت Web3.0 توسط اتریوم، IPFS و غیره، به توسعه‌دهندگان این فرصت را می‌دهد که با تمرکز بیشتر بر تجربه کاربری و رابط کاربری، برنامه‌های خود را روی زیرساخت‌های غیرمتمرکز ایجاد کنند.
آینده از آن Web3 است
بلاکچین‌ها بخش جدایی ناپذیر آینده اینترنت هستند. در واقع بلاک چین زیربنایی است که ایده‌های جدید بر اساس آن ایجاد خواهند شد. مدل‌های کسب و کاری که فقط در زنجیره بلوک وجود دارند، به افراد فرصت‌های خوبی می‌دهند تا با استفاده از این فرصت‌ها زندگی خوبی برای خود رقم بزنند. در آینده پیش رو که غیرمتمرکز و مبتنی بر Blockchain است، هیچ نقطه شکستی وجود نخواهد داشت.
به طور مشخص اتریوم به عنوان پیشروترین محرک دیفای، در خط مقدم انقلاب وب قرار دارد. گزارشی از Electric Capital ادعا می‌کند که توسعه‌دهندگان اتریوم، ۴ برابر توسعه‌دهندگان سایر اکوسیستم‌ها هستند و تقریبا نیمی از کل برنامه‌های غیرمتمرکز موجود در بازار، روی شبکه اتریوم است.
به اعتقاد نویسنده این مقاله، اتریوم از طریق راه حل‌های مقیاس پذیری و دیگر بهبودها، همچنان اکوسیستم برتر خواهد ماند. Ethereum کماکان از ترکیب پذیری پشتیبانی می‌کند، که این رقابت را برای دیگران دشوار می‌کند و توکن‌های ERC20 احتمالا استاندارد ماندگاری در اکوسیستم خواهند بود.
با این اوصاف، ما در آینده چند بلاک چینی زندگی خواهیم کرد؛ یک بلاکچین واحد وجود نخواهد داشت که از زنجیره بلوک‌های دیگر برتر باشد. قابلیت همکاری بلاک چین‌ها محرک اصلی ورود به دنیای وب ۳ خواهد بود. این آینده چند بلاکچینی الهام‌بخش نسل بعدی برنامه‌ها خواهد بود.
رشد دیفای ثابت کرده که بلاکچین‌ها ابزارهای عالی برای کشف قیمت هستند. این همان جایی است که سازگاری بین بلاک چین‌ها مهم می‌شود؛ بدون وجود لایه‌هایی که Blockchainها را به هم مرتبط کند، کشف درست قیمت امکان پذیر نخواهد بود و مسئله غیر قابل حل آربیتراژ وجود خواهد داشت.
زیرساخت اصلی که در سال ۲۰۲۰ پیاده سازی شد، برای همکاری‌پذیری بلاکچین بسیار حیاتی است. گذر برنامه‌ها به سمت داده‌های غیرمتمرکز قابل تایید و دور شدن از APIهای اختصاصی که روش‌های اصلی برای قابلیت همکاری هستند، ریسک پلتفرم‌هایی که می‌خواهند با یکدیگر ادغام شوند را کاهش می‌دهد.
جمع بندی
پروتکل‌ها علاوه بر شرکت‌ها، به افراد هم اجازه می‌دهند تا ایده‌های خود را اجرایی کنند. لایه‌های بنیادی برای یک وب جدید و تعامل آنلاین انسان‌ها با یکدیگر، در حال ایجاد شدن است. Web 3.0 ارزش زیادی برای خلاقیت‌ها قائل است و الهام‌بخش کارآفرینان خواهد بود و تمرکززدایی به افراد فرصت ایجاد تغییر در جهان را می‌دهد. در آینده شاهد نوآوری‌هایی خواهیم بود که قبلا هرگز ندیده‌ایم و همه این‌ها به همان وایت پیپر بیت کوین در سال ۲۰۰۸ بر می‌گردد که توسط ساتوشی ناکاموتو منتشر شد.
به طور کامل نمی‌دانیم که دنیای وب ۳ تا چه اندازه قابلیت رشد دارد. با انقلاب دیفای در وب ۳ ، توسعه‌دهندگان وب ۲ اکنون در یک زیرساخت غیرمتمرکز مدل‌های کسب و کار جدید را پیاده‌سازی می‌کنند؛ مدل‌هایی که کاربر را در اولویت قرار می‌دهند، به حریم خصوصی احترام می‌گذارند و کارآفرینی را ارتقا می‌دهند.
گلوله برفی دیفای به بهمنی در وب ۳ تبدیل خواهد شد. این فقط شروع دیفای است و انقلاب دیفای در وب ۳ قریب‌الوقوع است.
