شبکه MakerDAO در وضعیت خطر؛ مشکلات پلتفرم میکر به دلیل نقص در ویژگی نظارت
شبکه میکر (MakerDAO) در حال حاضر در وضعیت خطر قرار دارد. کاهش ناگهانی قیمت اتر از ۲۰۰ به ۹۵ دلار به دلیل تنش های بازار جهانی، ارزش وثیقه دای را کاهش داده و به طور خودکار، نقدینگی ها را فعال کرده است. شبکه اتریوم که از قبل نیز با ازدحام مواجه بود نمی‌تواند سریعا واریزهای وثیقه را پردازش کند و ربات های کیپر (Keeper) که نفس نقدکنندگان را ایفا می‌کنند برای افزایش ناگهانی قیمت گس تنظیم نشده اند.
بعضی از گزارش ها حاکی از آن هستند که یکی از اوراکل ها حتی پس از بازیابی قیمت اتر باز هم نقدینگی های غیرضروری را فعال کرده است. حداقل یکی از کیپرهای شرکتی در مزایده ای موفق شد از صندوق ها (Vault) اتر با قیمت صفر دلار بخرد و منجر به نقص گسترده در سیستم میکر (MakerDAO) شد.
بحران های این چنینی بدترین کابوس تیم های پلتفرم های غیرمتمرکز است. بسیاری از افراد شرایط کنونی MakerDAO را نتیجه رویداد قوی سیاه غیرقابل پیش بینی در بازار اتر یا حتی کل بازار ارزهای دیجیتال می‌دانند. این افراد اذعان کرده اند که به هیچ وجه نمی‌توان پیشاپیش برای مدیریت چنین شرایطی برنامه ریزی کرد. از اینها گذشته، نکته کلی رویداد قوی سیاه این است که وقوع و زمان بندی آن را نمی‌توان زودتر پیش بینی کرد.
هرچند با اینکه نمی‌توان این بحران را پیش بینی کرد، اما تیم میکر اقداماتی را در جهت آماده سازی برای شرایط غیرمنتظره می‌توانستند انجام دهند. این شرایط خاطرنشان می‌کند تیم هایی که شبکه های دیفای را طراحی می‌کنند نمی‌توانند ویژگی های اقتصادی و نظارتی را به عنوان گزینه های در نظر بگیرند که در آینده معرفی خواهند کرد. این تیم ها باید تمام خطرات احتمالی را در نظر گرفته و فرض کنند که کاربران در جهت منافع خود عمل خواهند کرد و پیاده سازی سیستم های نظارتی را در اولویت خود قرار دهند.
نظارت به چه معناست؟
نظارت پلتفرم بلاک چین فارغ از قوانین و ساختارهای اجرایی و عملیاتی آن است.
هنگامی که تیم توسعه دهنده، پلتفرم های بلاک چین را طراحی می‌کنند، اکثر زمان خود را بر روی ساختارهای عملیاتی معطوف می‌کنند. این ساختارها بر اساس قوانین به صورت دوطرفه توافق می‌شوند و پردازش هایی به منظور مدیریت عملکرد روزانه پلتفرم و تعامل کاربران با یکدیگر انجام می‌شود. برای مثال، الگوریتم هایی که در تعیین بلاک بعدی در زنجیره و میزان پاداش بلاک به تاییدکنندگان عمل می‌کنند، مولفه های ساختارهای عملیاتی هستند. بسیاری از مولفه های طرح اقتصادی نظیر طراحی بازار و قراردادها در این دسته بندی جای می‌گیرند.
در مقابل، نظارت مجموعه ای از مکانیزم هایی است که توسط آنها، سهامداران به طور جمعی در خصوص تغییرات یا به روزرسانی های قوانین عملیاتی پلتفرم تصمیم می‌گیرند. اگر قوانین عملیاتی شامل تمام توافق ها و رویه های نوشته شده به صورت سیاه و سفید باشد، نظارت مجموعه ای از پردازش هایی است که به ما کمک می‌کند تا به مناطق و حوزه های خاکستری بین آنها بپردازیم.
از دیدگاه اقتصادی، وجود نظارت در هر پلتفرم بلاک چین ضروری است زیرا شرایط بازار ناگزیر تغییر می‌کند و رویدادهای قوی سیاه اجتناب ناپذیرند. فرقی ندارد طراحی سیستم تا چه حد منطقی و اصولی باشد یا الگوریتم ها تا چه حد مناسب پلتفرم باشند، این نکته وجود دارد که همواره اتفاقاتی در آینده رخ خواهد داد که کاربران به تغییر قوانین پروتکل نیاز پیدا می‌کنند. در یک شرکت یا سازمان، مدیران ارشد اجرایی معمولا این نقش را به عهده می‌گیرند. در پلتفرم های بلاک چین غیرمتمرکز، جامعه باید پردازش ها را مدیریت کنند تا تصمیمات جمعی اتخاذ کنند.
نظارت هایی که طراحی خوبی داشته باشند شامل بخش های بسیار زیادی هستند. باید قوانین مربوط به مشکلاتی که نظارت میتواند آنها را بررسی کند به طور شفاف بیان شود. مولفه اصلی هر نظارت مناسبی، پردازش بحران است.
درباره طراحی نظارت بحران، MakerDAO چه چیزی میتواند به پروژه ها آموزش دهد؟
جامعه میکر (MakerDAO) به بحث و تبادل نظر برای بهترین روش پیشروی فعالیت های خود ادامه می‌دهد. با برطرف شدن یک بحران، پروژه های بلاک چین می‌توانند درس های مختلفی در خصوص طرح نظارتی خود بیاموزند.
نظارت بحران ضروری تر از آن چیزی است که به نظر می‌آید.
در پلتفرم هایی که توسعه دهندگان آنها تلاش زیادی به توسعه آن اختصاص داده اند، کاربران به سختی می‌توانند از پلتفرم در جهت منافع خود استفاده کنند. هرچند، تیم توسعه دهنده باید برای وقوع بحران برنامه ریزی کنند. معمولا یک برنامه مناسب و دقیق برای بحران ضروری است.
کیپر نقش سهامدار اصلی در پلتفرم میکر (MakerDAO) را به عهده دارد. در وایت پیپر میکر (MakerDAO) بیان شده است که کیپر یک عامل مستقل است که توسط فرصت های آربیتراژ تشویق می‌شود تا به جوانب مختلف سیستم غیرمتمرکز، نقدینگی ارائه دهد. در پروتکل میکر، کیپرها حاضرین در بازار هستند که به حفظ قیمت یک دلاری دای کمک می‌کنند. هنگامی که قیمت دای بالاتر از یک دلار است، کیپرها به فروش آن و هنگامی که قیمت آن کمتر از یک دلار است به خرید دای می‌پردازند.
با کاهش قیمت اتر و فعال شدن خودکار نقدینگی ها، کیپرها می‌توانند در مزایده ها شرکت کنند تا به خرید اتر از صندوق های نقد شده بپردازند. این مزایده ها معمولا دارای چندین کیپر هستند که پیشنهاد خرید ارائه می‌دهند و منجر به ایجاد نرخ تبادل رقابتی بین دای و اتر می‌شوند. اما با در نظر گرفتن حجم زیاد نقدینگی ها، حداقل یک کیپر توانسته است طی ۲ الی ۳ ساعت، پیشنهاد خرید اتر به ازای صفر دای بدهد و بدهی چند میلیون دلاری که پلتفرم MakerDAO در صدد برطرف کردن آن است را تشدید کند.
قبل از این بحران، تیم توسعه دهنده ممکن است اذعان کند که هیچ کیپری پیشنهاد خرید اتر با صفر دای را ارائه نخواهد داد، زیرا به اعتبار سیستم MakerDAO آسیب می‌رساند. هرچند هنگامی که این فاجعه رخ داد، این موضوع برای توسط یک یا بیش از یک کیپر مهم نبود تا از استفاده از مزایده های نقدینگی ها جلوگیری شود.
نظارت ها باید قبل از وقوع بحران به خوبی مشخص شوند
قبل از این بحران، MakerDAO به عنوان یک پروژه قوی و سکوی دیفای در نظر گرفته میشد. شرکت های سرمایه گذاری در اواخر سال ۲۰۱۹ بیش از ۳۴ میلیون دلار توکن MKR خریدند. این موضوع بیانگر اعتماد به پلتفرم میکر بود. هرچند این بحران نشان داد که کدام یک از جوانب سیستم میکر، به ویژه رویه های نظارت بحران به خوبی و به طور کامل مشخص نشده اند.
وایت پیپر MakerDAO خاطرنشان کرده است که دارندگان توکن MKR و بنیاد MakerDAO می‌توانند در از دسترس خارج کردن اضطراری شبکه نقش داشته باشند. هرچند پارامترهای مشخصی که طی آنها، این طرفین می‌توانستند تصمیم به خاموش کردن پلتفرم بگیرند مشخص نبود. سهامدارانی که به دلیل ازدحام در بازار اتر نتوانستند وثیقه های بیشتری واریز کنند درباره خاموش شدن پلتفرم و هم چنین جبران ضررهای ناشی از فعال شدن خودکار نقدینگی ها در صورت ادامه فعالیت پلتفرم، سردرگم بودند. حتی پس از انتشار پست بلاگ MakerDAO، باز هم جامعه در سردرگمی قرار داشت.
اگرچه اکنون تیم میکر ایجاد تغییرات در پلتفرم را در نظر دارد، اما این سردرگمی ها باعث ایجاد استرس در جامعه و صرف زمان بسیار زیاد برای تعیین اقدامات بعدی شد. بسیاری از سهامداران اکنون احساس خوبی ندارند زیرا احساس می‌کنند که نقدینگی ها غیرمنصفانه بود و جریمه سنگین تری نسبت به جریمه های ۱۳ درصدی که از قبل عنوان شده بود پیاده سازی شده است.
نظارت بحران به قدرتی برای تغییر پارامترهای بنیادین پلتفرم نیاز دارد
انتخاب پارامترها برای مزایده های نقدینگی به کیپرها فرصت این را می‌دهد تا در ازای هیچی، سود کسب کنند. ایجاد و بنا نهادن قیمت رزرو یا پیشنهاد حداقلی برای مزایده های اتر می‌توانست مانع از فروش اتر به ازای صفر دای شود. قبل از این بحران، تیم میکر در خصوص افزایش میزان حداقل پیشنهاد صحبت کرده بود، اما تا جایی که می‌دانیم حداقل پیشنهادی وجود نداشت.
یکی از روش های جایگزین برای خاموش و از دسترس خارج کردن پلتفرم می‌توانست این باشد که به نظارت بحران امکان داده شود تا سریعا پارامترهای بنیادین پلتفرم نظیر حداقل پیشنهاد در مزایده نقدینگی را تنظیم کند. فرآیند تصمیم گیری در بحران که به تیم میکر امکان داد تا پیشنهاد حداقلی دای به ازای اتر را پیاده سازی کنند، می‌توانست شرایط موجود را بهبود ببخشد. نه تنها تعیین دقیق پردازش نظارت بحران، بلکه المان هایی که می‌توانست بررسی شود، تاثیر بسزایی در کارایی پلتفرم می‌توانست داشته باشد.
در فازهای اولیه طراحی پلتفرم، صحبت در خصوص طراحی نظارت پیچیده، دشوار است. تیم های توسعه دهنده نمی‌خواهند به این موضوع بیاندیشند که پروژه های آنها ممکن است با بحران مواجه شود و اهرم هایی برای مداخله سریع داشته باشند.
بدون تعیین پیشاپیش این فرایندها و اعطای انعطاف پذیری و قدرت مناسب به آنها، تیم های توسعه دهنده در مقابل رویدادهای غیرمنتظره نظیر رویداد اخیر، آسیب پذیر خواهند بود. بهتر است به جای آنکه سعی به تعمیر و اصلاح آسیب ها بپردازیم، از قبل به این مسائل پرداخته شود.
