آیا بحران خاورمیانه قیمت نفت را بیش از این افزایش خواهد داد؟

به دنبال تشدید بحران در منطقه خاورمیانه و دریای سرخ، قیمت نفت بار دیگر در مسیر صعودی قرار گرفته است. در حال حاضر عوامل متعددی دست به دست هم داده‌اند و باعث شده‌اند تعادل بین عرضه و تقاضا برای نفت به هم بخورد؛ اتفاقی که می‌تواند به افزایش بیشتر قیمت طلای سیاه منجر شود.

اختلالات فعلی در بازار نفت بزرگترین اختلالات پس از زمان شیوع کروناست و می‌تواند تاثیر به‌سزایی بر بازار بگذارد. با این حال، برخی از تحلیلگران معتقدند نگرانی‌های مرتبط با کاهش رشد اقتصادی آمریکا، چین و اتحادیه اروپا فعلا مانع افزایش افسار گسیخته قیمت نفت شده است.

در حال حاضر، به دلیل بحران اخیر در منطقه خلیج فارس، فرآیند انتقال نفت از طریق دریای سرخ متوقف شده و برخی از شرکت‌های بزرگ نفتی از جمله شل (Shell) اعلام کرده‌اند تا اطلاع ثانوی از این مسیر استفاده نخواهند کرد. در نتیجه، برخی از شرکت‌های کشتیرانی جهان به جای عبور از دریای سرخ، مسیرهای طولانی‌تر و گران‌تری را انتخاب کرده‌اند و همین جهش در هزینه‌های حمل‌ونقل باعث شده تا قیمت نفت دوباره گارد صعودی به خود بگیرد.

بر اساس داده‌های شرکت کپلر، تعداد بشکه‌های نفت خامی که از خاورمیانه به سمت اروپا می‌رود به طور چشمگیری کاهش یافته و از روزانه ۱.۰۷ میلیون بشکه در ماه اکتبر به حدود ۵۷۰٬۰۰۰ بشکه در روز رسیده است.

علاوه بر بحران در خاورمیانه، تحولات دیگر نیز اختلال بازار نفت را تشدید کرده است. بر اساس گزارشی از رویترز، سرما و یخبندان شدید در آمریکا به تعطیلی برخی از پالایشگاه‌های نفتی این کشور منجر شده است. در حال حاضر، به دلیل این سرما حدود ۳۰٪ از مراکز تولید نفت در داکوتای شمالی، سومین ایالت تولیدکننده بزرگ نفت در آمریکا تعطیل شده و میزان تولید به نصف کاهش یافته است. به گفته مقامات ایالت داکوتای شمالی، ممکن است حدود یک ماه طول بکشد تا وضعیت به حالت عادی خود بازگردد.

کریگ ارلام (Craig Erlam)، تحلیلگر شرکت اواندا (OANDA) در این رابطه می‌گوید:

اختلال در عرضه همچنان می‌تواند به افزایش قیمت نفت منجر شود؛ با این حال، ریسک‌های نزولی مختلفی از جمله وضعیت کنونی اقتصاد جهانی نیز وجود دارند.

علاوه بر کاهش تولید نفت در آمریکا، عرضه نفت لیبی نیز به دلیل اعتراضات در این کشور کاهش یافته است.

یکی از عواملی که در حال حاضر از افزایش قیمت بیشتر نفت جلوگیری کرده رشد کمتر از حد انتظار اقتصاد چین در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ است. این اتقاق باعث شده تا تحلیلگران و کارشناسان میزان تقاضای نفت این کشور در سال ۲۰۲۴ میلادی را زیر سوال ببرند. البته در صورت تداوم بحران در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا، ممکن است در کوتاه‌مدت روند صعودی نفت تشدید شود.

در حال حاضر، قیمت نفت در محدوده ۷۳ دلار قرار دارد. اگر تنش‌ها در خاورمیانه خاتمه نیافته یا بحران عرضه حل نشود احتمال دارد طی سه ماه آینده قیمت نفت به محدوده ۸۵-۸۰ دلار برسد.