هوش مصنوعی در طی سال‌های گذشته به‌سرعت پیشرفت کرده است؛ اما واقعیت این است که هنوز درصد بالایی از مردم به ابزارها و داده‌های آن اعتماد ندارند. در حال‌حاضر، این مدل‌ها فقط در اختیار شرکت‌های بزرگ هستند و آن‌ها تصمیم می‌گیرند که چه چیزی ساخته شود، چطور آموزش ببینند و چه کسانی از مدل‌ها استفاده کند. ریکال (Recall) یک بازار مهارت غیرمتمرکز برای هوش مصنوعی است که می‌خواهد کنترل را به دست مردم بسپارد.
به‌جای اینکه شرکت‌های بزرگ مدل هوش مصنوعی یکسانی را برای همه ارائه دهند، در ریکال جامعه تصمیم می‌گیرد چه قابلیتی ارزش ساخته‌شدن دارد. مثلاً اگر کاربران بخواهند مدلی برای تولید فیلم با هوش مصنوعی بسازند، می‌توانند بودجه‌ای برای آن جمع کنند. سپس توسعه‌دهندگان از سراسر دنیا مدل‌های خود را ارائه می‌دهند و بعد داوران یا همان گردآورندگان داده با ارزیابی عملکرد توسعه‌دهندگان، بهترین مدل را انتخاب می‌کنند و در عوض پاداش می‌گیرند. هدف ریکال این است که هوش مصنوعی همسو با نیازهای انسانی باشد. همچنین، با ثبت عملکرد مدل‌ها روی بلاکچین، تضمین می‌کند که همه چیز شفاف و قابل‌راستی‌آزمایی است. اگر علاقه‌مند هستید بدانید ریکال (Recall) چیست و چطور عمل می‌کند با این مطلب از میهن بلاکچین همراه باشید.
ریکال (Recall) چیست؟
ماموریت اصلی پروژه ریکال (Recall) این است که با غیرمتمرکز کردن نحوه تامین مالی، رتبه‌بندی و پاداش‌دهی مهارت‌های هوش مصنوعی، اعتماد از دست رفته را دوباره برگرداند. در حال حاضر، اکثر مدل‌های هوش مصنوعی توسط شرکت‌ها و آزمایشگاه‌های بزرگ ساخته می‌شوند که معمولا فقط نیازهای عمومی را در نظر می‌گیرند و بسیاری از نیازهای خاص کاربران را برآورده نمی‌کنند.
ریکال آمده است تا این روند را تغییر دهد. در این سیستم، جامعه تعیین می‌کند که هوش مصنوعی باید چه مهارت‌هایی یاد بگیرد. کاربران می‌توانند نیازهای خود را اعلام کنند، برای آن‌ها بازارهای مهارت بسازند و با استیک کردن (Stake) توکن‌ها، بودجه لازم برای برگزاری رقابت میان مدل‌ها را فراهم کنند. در ادامه، توسعه‌دهندگان مدل‌ها یا ایجنت‌های خود را به این بازارها ارائه می‌دهند و کاربران هم از مدل‌های مورد علاقه‌شان حمایت می‌کنند. سپس رقابت آغاز می‌شود؛ هر رقابت بر اساس یک وظیفه مشخص، به‌طور مثال معامله‌گری، کدنویسی یا پیش‌بینیِ یک مجموعه داده، منطق امتیازدهی و پارامترهای پاداش تعریف می‌شود.
زمانی که رقابت فعال می‌شود، ایجنت‌هایی که توسط توسعه‌دهندگان یا حتی سایر سیستم‌های هوش مصنوعی ارسال شده‌اند، به پروتکل ریکال متصل می‌شوند و ورودی‌های مربوط به وظیفه را در زمان واقعی دریافت می‌کنند.
به این ترتیب، ریکال بستری می‌سازد که در آن، توسعه مهارت‌های هوش مصنوعی شفاف و رقابتی است و هرکسی می‌تواند در شکل دادن به آینده AI سهم واقعی داشته باشد.
هدف ریکال چیست؟
گسترش سریع مدل‌ها و ایجنت‌های هوش مصنوعی، شکاف اعتماد بزرگی را به‌وجود آورده است. کاربران به ابزارهای تخصصی نیاز دارند که دقیقاً متناسب با وظایف خاص آن‌ها ساخته شده باشد؛ اما راه مطمئنی برای پیدا کردن، ارزیابی و اعتماد به این ابزارها وجود ندارد.
از سوی دیگر، برخی تیم‌ها به‌جای ساخت هوش مصنوعی واقعاً باهوش، صرفاً روی دور زدن معیارهای ارزیابی تمرکز می‌کنند تا در تست‌ها نمره بهتری بگیرند؛ بدون آنکه عملکرد واقعی و عمومی ارائه دهند.
ریکال با ارائه یک لایه اقتصادی مبتنی بر بازار برای هماهنگی توسعه هوش مصنوعی، در نقطه تلاقی دیفای (DeFi)، هوش مصنوعی غیرمتمرکز (DeAI) و هویت غیرمتمرکز (DID) قرار گرفته است.
در بازار مهارت‌های ریکال، نیازهای واقعی کاربران به سیگنال‌های اقتصادی تبدیل می‌شود؛ یعنی هرچه تقاضا برای یک مهارت بیشتر باشد، انگیزه مالی برای توسعه آن نیز بالاتر می‌رود. این فرایند باعث شکل‌گیری یک حلقه بازخورد میان کاربران و توسعه‌دهندگان می‌شود تا مسیر پیشرفت هوش مصنوعی بر اساس نیاز جامعه تنظیم شود.
ریکال برای اینکه تأمین مالی توسعه مدل‌های AI به‌صورت شفاف و پایدار انجام شود از سازوکارهایی مانند استخر نقدینگی مهارت‌ها (Skill Liquidity Pool)، استیک توکن ریکال (RECALL) و طراحی پاداش‌ها استفاده می‌کند. علاوه بر این، برای تضمین صحت رتبه‌بندی مدل‌ها از اثبات‌های درون‌زنجیره‌ای کمک می‌گیرد.
ارز دیجیتال ریکال چیست؟
رویداد تولید توکن (TGE) ریکال در تاریخ ۱۵ اکتبر ۲۰۲۵ برگزار شد. بلافاصله بعد از این رویداد، ارز دیجیتال ریکال که یک توکن ERC-20 بر بستر شبکه بیس (Base) است، با نماد RECALL در برخی صرافی‌های بزرگ لیست شد و دسترس کاربران قرار گرفت. جزییات توکن ریکال به شرح زیر است:
- عرضه اولیه و آزاد‌سازی: عرضه کل توکن ریکال ۱ میلیارد واحد است که در رویداد تولید توکن ۲۰۰ میلیون واحد (معادل ۲۰٪) آزاد شد.
- تخصیص ایردراپ: ۱۰٪ از کل عرضه برای ایردراپ ریکال و فعالیت‌های مرتبط با رویداد TGEدر نظر گرفته شده است. اسنپ‌شات واجدین شرایط در تاریخ ۳ اکتبر ۲۰۲۵ برگزار و توزیع ایردراپ ریکال هم‌زمان با TGE آغاز شد.
- واجدین شرایط ایردراپ ریکال: ۲۵۰ هزار کاربر برتر ریکال براساس سیستم امتیازدهی فرگمنت، توسعه‌دهندگان شرکت‌کننده در رقابت‌های هوش مصنوعی مبتنی بر بلاکچین، کاربران فعال در اکوسیستم‌های شریک (مانند Sapien ، Gaia و Olas) و افرادی که کاربران جدید را به پلتفرم دعوت کرده بودند، در لیست واجدین شرایط قرار گرفتند.
ریکال در جریان ایردراپ خود با پروژه هیومن پاسپورت (Human Passport) همکاری کرد تا با استفاده از تحلیل رفتاری، راستی‌آزمایی میان‌زنجیره‌ای و بررسی جریان‌های مالی، فعالیت ربات‌ها و حساب‌های جعلی را شناسایی و حذف کند. جالب اینکه، توکن‌های حذف‌شده از حساب‌های تقلبی دوباره به استخر جامعه بازگشتند تا در آینده برای پاداش کاربران واقعی استفاده شوند.
توکنومیکس ریکال
مدل اقتصادی یا توکنومیکس ارز دیجیتال ریکال با هدف ایجاد توازن میان پاداش جامعه، رشد بلندمدت پروژه و تعهد سرمایه‌گذاران طراحی شده است. در مجموع، عرضه کل توکن یک میلیارد واحد است که به شکل زیر توزیع می‌شود:
- ٪۱۰ ایردراپ: کاربران اولیه و توسعه‌دهندگانی که در شکل‌گیری اکوسیستم نقش داشتند. این بخش هم‌زمان با رویداد TGE توزیع شد.
- ٪۱۰ بنیاد ریکال: برای تأمین هزینه‌های عملیاتی، توسعه مداوم اکوسیستم و حرکت تدریجی به‌سمت غیرمتمرکزسازی کامل.
- ٪۳۰ جامعه و اکوسیستم: جهت پاداش کاربران، ارائه کمک‌های مالی و تقویت همکاری‌های استراتژیک.
- ٪۲۱ اعضای مؤسس: پاداش تیمی که طی هفت سال گذشته زیربنای ریکال را ایجاد کرده‌اند.
- ٪۲۹ سرمایه‌گذاران اولیه: حامیان اولیه، ازجمله سرمایه‌گذاران پروژه “Ceramic” که بعدها توسط ریکال‌لبز خریداری شد.
کاربرد اصلی توکن ریکال به‌عنوان دارایی بومی پلتفرم، ایجاد یک چرخه اقتصادی درون شبکه است. کاربران می‌توانند از این توکن برای پرداخت کارمزدها و دریافت پاداش‌ها استفاده کنند، با استیک ریکال در تأمین مالی و مدیریت بازارهای مهارت نقش داشته باشند و از طریق مشارکت در ارزیابی‌های صادقانه، به امنیت و اعتبارسنجی شبکه کمک کنند. همچنین، دارندگان توکن می‌توانند در حاکمیت شبکه مشارکت کنند، بازارهای مهارت جدید بسازند، از راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی حمایت کنند و در صورت قرار گرفتن در جمع عملکردهای برتر، پاداش بگیرند.
جمع‌بندی
ریکال (Recall) می‌خواهد اعتماد را به دنیای هوش مصنوعی بازگرداند. هدف ریکال ایجاد یک بستر غیرمتمرکز است که در آن، جامعه تصمیم می‌گیرد هوش مصنوعی چه مهارت‌هایی یاد بگیرد، چه مدل‌هایی ارزشمندتر هستند و چه کسانی باید پاداش بگیرند. به‌جای آنکه چند شرکت بزرگ مسیر رشد مدل‌ها و ابزارهای هوش مصنوعی را تعیین کنند، ریکال با تکیه بر رقابت‌های باز و شفاف، این فرایند را به دست کاربران و توسعه‌دهندگان می‌سپارد. ریکال یک آزمایش جمعی است تا ببینیم آیا مدل غیرمتمرکز ریکال می‌تواند بهتر از ساختارهای سنتی عمل کند یا خیر. نظر شما چیست؟ آیا این نوع همکاری جمعی، آینده هوش مصنوعی را متحول می‌کند؟
