آینده رویایی سوشال‌فای در حال فروپاشی؛ پلتفرمهای مشهور با کاهش تعداد کاربران مواجه‌اند
از شبکه‌های اجتماعی و پلتفرمهای غیرمتمرکزی مانند فارکستر (Farcaster)، پروتکل لنز (Lens) و فرندتک (Friend.Tech) انتظار می‌رفت که مفهوم ارتباطات اجتماعی را بازتعریف کنند، اما اخیرا این پلتفرم‌ها به‌صورت مداوم با کاهش تعداد کاربران مواجه بوده‌اند.
به گزارش میهن بلاکچین، این روند نزولی که از نیمه دوم سال ۲۰۲۴ شروع شد، نشان‌دهنده کاهش علاقه کاربران به این پلتفرم‌ها و احتمالا پایان یافتن دوره طلایی این شبکه‌های اجتماعی است. نیرو و سوختی که این پلتفرم‌ها را با سرعت زیادی به‌سمت موفقیت سوق می‌داد، حالا انگار در حال تمام شدن است.
پلتفرمهای محبوب سوشال‌فای با چالش‌های متفاوتی در جذب کاربران مواجه‌اند
پلتفرم فارکستر که در سال ۲۰۲۰ توسط کارکنان سابق صرافی کوین‌بیس (Coinbase) راه‌اندازی شد، به‌عنوان فضایی برای مقاومت در برابر سانسور و احترام به حریم خصوصی کاربران طراحی شده است. این پلتفرم به کاربران اطمینان می‌داد که به‌صورت کامل بر اطلاعات و ارتباطات خود کنترل خواهند داشت.
برخلاف تامین مالی ۱۵۰ میلیون دلاری در ماه می ۲۰۲۴ (خرداد ۱۴۰۳) که ارزش فارکستر را به ۱ میلیارد دلار رساند، علاقه کاربران به این پلتفرم با سرعت زیادی کاهش یافت. نرخ افزایش کاربران این پلتفرم در تاریخ ۵ فوریه (۱۶ بهمن ۱۴۰۲) ۱۵,۰۰۰ کاربر بود و این عدد تا ۸ سپتامبر (۱۸ شهریور ۱۴۰۳) به ۵۴۵ کاربر کاهش یافت. همچنین تعداد کاربران فعال روزانه این پلتفرم از میزان حدود ۱۰۴,۰۰۰ کاربر در اوایل جولای (اواسط تیر)، به عدد ۶۰,۰۰۰ کاربر رسیده است.
این چالش‌ها نشان‌دهنده مشکلاتی گسترده‌تر در اکوسیستم کریپتو است. کاهش تعداد کاربران و زیست‌پذیری مالی این پلتفرم‌ها، برخلاف سرمایه‌گذاری‌های گسترده غول‌های بزرگ سرمایه‌گذاری مانند اندرسن هوروویتز (Andreessen Horowitz)، پارادایم (Paradigm) و … نشان می‌دهد علاقه و اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران به‌راحتی می‌تواند از بین برود.
پروتکل لنز نیز همانند فارکستر شاهد کاهش شدید تعداد کاربران است. این پلتفرم که در تاریخ ۲۸ فوریه (۹ اسفند ۱۴۰۲) ۳۷,۰۰۰ کاربر جدید را به خود جذب کرده بود تا ۸ سپتامبر (۱۸ شهریور ۱۴۰۳) به سطح ۱۴۲ کاربر رسید. تعداد کاربران فعال روزانه لنز نیز از سطح ۴۲,۲۸۱ کاربر در ماه جولای (تیر)، به عدد ۸,۳۶۸ رسیده است.
به گفته برخی تحلیل‌گران و علاقه‌مندان بلاکچین، این مشکل در رویکرد این پلتفرم‌ها نهفته است. آنها از قابلیت‌های موجود در پلتفرمهای اجتماعی وب ۲ به‌صورت تکراری استفاده کرده و بهبود و پیشرفت قابل‌توجهی در تجربه کاربران ایجاد نمی‌کنند.
کاربری به نام MayDay Crypto در پلتفرم X می‌گوید:
مشکل پلتفرم فارکستر این است که همان‌چیزی را که در حال حاضر در پلتفرمهای وب ۲ است بدون هیچ تغییر خاصی به بلاکچین منتقل می‌کند. اولین پلتفرمهای موفق غیرمتمرکز، یکی از پلتفرمهای پیشرو وب ۲ خواهد بود که توانسته خود را با تکنولوژی‌های مبتنی بر بلاکچین ادغام کند.
پلتفرم فرند.تک نیز از این قاعده مستثنی نیست و وضعیت مناسبی ندارد. این پلتفرم در آگوست ۲۰۲۳ (مرداد ۱۴۰۳) توسط شبکه بیس (Base Network) راه‌اندازی شد و توانست به‌خوبی علاقه جامعه کریپتو رو به خود جذب کند، به‌طوری که در تا ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۳ (۲۳ شهریور ۱۴۰۲) توانست از طریق کارمزدهای دریافتی بیش از ۲ میلیون دلار سرمایه جذب کند. هرچند، درآمد این پلتفرم در حال حاضر به‌شدت کاهش یافته است و به‌سختی به سطح ۷۱ دلار می‌رسد.
در نتیجه، در ۸ سپتامبر ۲۰۲۴ (۱۸ شهریور ۱۴۰۳)، توسعه‌دهندگان Friend.Tech کنترل قرارداد هوشمند این پلتفرم را با ارسال مالکیت و پارامترهای مدیریت به یک آدرس null در شبکه اتریوم واگذار کردند. به این ترتیب، توسعه و تصاحبی برای توسعه‌دهندگان در آینده امکان‌پذیر نیست.
حساب Friend.Tech در پلتفرم X اعلام کرد:
این موضوع تأثیری بر کلاینت وب مستقلی که در Friend.tech اجرا می‌شود ندارد و همچنان به فعالیت خود ادامه خواهد داد. در حال حاضر هیچ کارمزدی از قراردادهای هوشمند به حساب چندامضایی تیم توسعه‌دهنده واریز نمی‌شود.
این خبر باعث شد توکن FRIEND، توکن بویم این پلترفم حدود ۲۷٪ ریزش کند. این توکن که اندکی پس از عرضه به ارزش بازار ۲۳۷.۴ میلیون دلار رسید، اکنون مارکت کپ آن تنها ۵.۹ میلیون دلار است. طبق گزارش دیفای لاما، کل ارزش قفل شده (TVL) در این پلتفرم نیز از ۵۲ میلیون دلار در اوایل اکتبر ۲۰۲۳ به کمتر از ۳.۵ میلیون دلار کاهش یافته است.
طبق پستی که Friend.tech در X منتشر کرده است، این انتقال برای «جلوگیری از هرگونه تغییر در کارمزدها یا عملکرد آنها در آینده» صورت گرفته است. با این حال، این اقدام باعث سردرگمی و نگرانی در جامعه و باعث ریزش قیمت FRIEND شد. این حرکت به این معنی است که فرندتک دیگر کنترلی بر قراردادهای هوشمند خود ندارد و بسیاری را در مورد مسیر آینده این پلتفرم نگران کرده است.
فرندتک قبلاً اعلام کرده بود که قصد دارد بلاکچین خود به نام “Friendchain” را توسعه دهد که بر سردرگمی جامعه در مورد مسیر آینده آن افزود. حساب X این پلتفرم بعدا اطلاعیه خود را حذف کرد و این عدم اطمینان را تشدید کرد.
