مدتی است که کاربران بازار رمزارزها به جای انجام معاملات خود در صرافی‌های متمرکز به انجام معامله در صرافی‌های غیرمتمرکز روی آورده‌اند؛ اما مشکلاتی اساسی نظیر نیاز به سرمایه اولیه زیاد و دستکاری قیمت توسط ربات‌ها در دکس‌ها هنوز حل نشده است. نهنگ‌ها از ربات‌ها استفاده می‌کنند و قیمت را به شدت بالا می‌برند و سپس توکن‌ها را با قیمت بالا به سرمایه‌گذاران خرد می‌فروشند. هیچ راه‌حل کاملی برای این مشکلات وجود ندارد، اما یکی از راه‌حل‌های موثر، استفاده از LBP یا استخر نقدینگی بوت استرپینگ است که توسط بالانسر (Balancer) در شبکه اتریوم معرفی شده است. در این مقاله از میهن بلاکچین شما را با مفهوم و عملکرد استخر نقدینگی بوت استرپینگ یا LBP آشنا خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
استخر نقدینگی بوت استرپینگ یا LBP چیست؟
درک نحوه کارکرد LBP یا (Liquidity Bootstrapping Pools) مستلزم درک ساختار استخرهای Swap Pool است که اکثر AMMها براساس آن ساخته شده‌اند. AMMها، یکی از اجزای اساسی اکوسیستم دیفای (DeFi) هستند، که از استخرهای نقدینگی برای انجام معامله دارایی‌های دیجیتال به روشی بدون نیاز به مجوز و خودکار استفاده می‌کنند. AMMها روش سنتی تطبیق خرید با فروشندگان را حذف می‌کنند و نقدینگی دائمی را تضمین می‌کنند.
کاربران با وارد کردن دارایی‌های خود به استخرهایی که قیمت آنها با فرمول ریاضی تعیین می‌شوند، نقدینگی آنها را تامین می‌کنند. یکی از این فرمول‌ها، فرمول ثابت K= X * Y است که توسط صرافی‌های غیرمتمرکز Uniswap و Bancor استفاده می‌شود.
در این فرمول لازم است استخر که با نماد K نشان داده می‌شود، در تعادل بماند. نماد X و Y ذخایر دو نوع توکن مختلف هستند که باید در مقادیر کل مساوی (در نسبت نصف نصف) باقی بمانند. از آنجایی که ارزش نسبی توکن‌ها ثابت است، فرمول به طور خودکار قیمت را بر اساس عرضه هر دو توکن تعیین می‌کند.
مشکل استخرهای نقدینگی
استخرهای نقدینگی به دلیل ساختار ساده و کارایی خود به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه‌بر این ایجاد این استخرها آسان است. مطالعات نشان می‌دهد که این استخرها علی‌رغم ماهیت ساده، خوب عمل می‌کنند؛ اما یک مشکل عمده در استفاده از آنها برای تولید توکن وجود دارد. هنگامی که نوبت به ایجاد بازاری برای یک توکن جدید می‌رسد، استخرهای نقدینگی دارایی کاربران را در موقعیت نسبتا منحصر‌به‌فردی قرار می‌دهند که باید سطح قیمتی را که می‌خواهند نقدینگی اولیه خود را در آن ارائه کنند، انتخاب کنند. در اینجا دو نظریه وجود دارد:
- زمانی که قیمت خیلی بالاست، سرمایه زیادی باید در اختیار استخر قرار گیرد که با ریسک داشتن خریداران کمتر و همچنین پایین بودن شناوری توکن همراه است.
- وقتی قیمت خیلی پایین است، دستکاری ناعادلانه بازار و تراکم شبکه امری رایج است؛ زیرا تریدرها، ربات‌ها و نهنگ‌ها تمایل دارند دارایی‌های با ارزش داشته باشند.
ربات‌ها به دلیل نفوذ و توانایی‌شان بدنام هستند. آنها با سرعتی بسیار بالاتر از سرمایه‌گذاران واقعی کار می‌کنند و می‌توانند با کمترین قیمت خرید کنند و سپس حامیان واقعی شما را کاهش دهند. فعالیت دائمی ربات‌ها به آنها این امکان را می‌دهد که به هزینه جامعه مورد نظر شما، پول زیادی به دست آورند. اینجاست که استخرهای نقدینگی بوت استرپینگ وارد عمل می‌شوند و نگرانی در مورد توزیع غیرمنصفانه توکن‌ها و ربات‌ها را از بین می‌برند.
استخر نقدینگی LBP چگونه کار می‌کند؟
استخر نقدینگی بوت استرپینگ یا LBP با حذف دستکاری ربات‌ها و راه‌اندازی عادلانه استخرها برای همه بدون توجه به دارایی آنها، اعتماد به راه‌اندازی استخرهای جدید را افزایش می‌دهند. آنها برای محافظت از شهرت پروژه‌های جدید، به دست آوردن مزیت رقابتی نسبت به ربات‌ها و جلوگیری از سود بردن نهنگ‌ها از طریق راگ پول یا سایر تکنیک‌های دستکاری بازار طراحی شده‌اند.
مکانیسم عملکرد LBPها مستلزم تنظیم نسبت دو توکن در یک استخر است. در دیگر استخرهای نقدینگی توکن‌ها، حفظ نسبت ۵۰ به ۵۰ مورد نیاز است. یک استخر متناسب سودمند است، زیرا امکان رسیدن به قیمت اولیه بالا با حداقل سرمایه اولیه را فراهم می‌کند. کنترل‌کننده LBP باید توکن‌های جدید و بخش کوچکی از دارایی دوم (عمدتا یک استیبل کوین) را برای شروع استخر و شروع توزیع فراهم کند.
برنامه تنظیم وزن‌دهی استخر، با گذشت زمان کاهش قیمت را به آرامی تسهیل می‌کند و در نتیجه دوره کشف قیمت را طولانی می‌کند. این امر به شرکت‌کنندگان این امکان را می‌دهد که منتظر قیمتی که فکر می‌کنند خرید در آن منصفانه است، بمانند.
همانطور که گفته شد استخر بوت استرپینگ نقدینگی با تغییر وزن استخر در جهت حفظ فشار نزولی بر بازار و غلبه بر مشکل توزیع ناعادلانه و نابرابر توکن عمل می‌کند. علاوه بر این در این روش شرکت‌کنندگان انگیزه دارند که با انتظار قیمت به سطوح قابل قبول آنها سقوط کند؛ زیرا بازار قیمت نهایی توکن راه‌اندازی شده را با شروع از یک قیمت اولیه بالا که به تدریج کاهش می‌یابد، تعیین می‌کند.
مهم‌ترین هدف LBPها داشتن بیشترین بازده از کمترین سرمایه است، که با ایجاد یک استخر دو توکنی متشکل از یک توکن در حال راه‌اندازی و یک توکن وثیقه به دست می‌آید. در ابتدا وزن استخر به سمت توکن پروژه است. در نهایت با گذشت زمان موجودی تغییر می‌کند و در پایان فروش، توکن وثیقه ترجیح داده می‌شود.
مزایای LBPها
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد LBPها، توانایی کنترل در توقف مبادله است. این اختیار محدود به ثابت نگه داشتن قیمت نیست و می‌تواند به دلایل متعددی اعمال شود؛ از جمله در شرایطی که افزایش تقاضای غیرمنتظره یا تمایل برای بازگشت به استخر جهت کسب سود، منجر به افزایش قیمت توکن می‌شود.
انتشار تدریجی توکن‌های پروژه با وزن‌های متفاوت در استخر، نهنگ‌ها را وادار می‌کند تا معاملات خود را به هم بزنند زیرا انگیزه انجام راگ پول از بین می‌رود. همچنین این مکانیسم کشف قیمت را نسبتا انعطاف‌پذیرتر می‌کند و افراد را قادر می‌سازد تا به شیوه‌ای منصفانه وارد فروش شوند.
بیایید با یک مثال این فرایند را درک کنیم. پروژه X توکن X خود را در برابر توکن DAI از طریق استخر LBP راه‌اندازی می‌کند. به عنوان مثال نسبت وزنی اولیه ۹۵ به ۵ است که به معنای ۹۵ درصد توکن X در مقابل ۵ درصد DAI است. این بدان معناست که سرمایه اولیه DAI برای پروژه پایین است. نسبت وزن نهایی ۵ به ۹۵ است؛ یعنی قیمت توکن X پس از طی ۷۰ ساعت در یک نسبت معین کاهش می‌یابد.
همانطور که در نمودار مشخص است:
- قیمت به طور مداوم در طول ۷۰ ساعت کاهش می‌یابد. همچنین شدت کاهش قیمت در ابتدا راه‌اندازی استخر بیشتر است.
- در هر نقطه از این منحنی، اگر فشار خرید قوی‌تر از فشار وزن رو به پایین باشد، منحنی به سمت بالا حرکت می‌کند.
- اگر فشار خرید، فشار وزن رو به پایین را متعادل کند، منحنی صاف خواهد بود و قیمت حول قیمت بازار در نوسان خواهد بود.
- اگر فشار خرید تا انتها زیاد باشد، منجر به رشد نمودار در پایان می‌شود.
چرا استفاده از LBPها مفید است؟
اولین و مهم‌ترین استخرهای LBP برای راه‌اندازی توکن‌های جدید با سرمایه نسبتا کم طراحی شده‌اند. علاوه بر این LBPها توانایی توزیع گسترده توکن و همچنین کشف قیمت منصفانه را همانطور که در بالا توضیح داده شد، فراهم می‌کنند.
خریداران باید توجه داشته باشند که توکن با حداکثر قیمت حراج فهرست شده است و تا زمانی که موجودی استخر هر دو توکن ارزش برابری داشته باشند، این قیمت به تدریج در یک بازه زمانی مشخص کاهش می‌یابد . این مکانیسم کمک می‌کند تا از اقدامات مخرب ربات‌ها یا نهنگ‌هایی که سعی می‌کنند دیگران را کنار بگذارند تا در نهایت توکن‌هایشان را برای دستیابی به سودهای کلان به فروش برسانند، جلوگیری شود.
استخر LBP به عنوان یک نجات‌دهنده عمل کرده و فرصتی عادلانه برای کل جامعه فراهم می‌کند. موفقیت یک پروژه به سرمایه‌گذاران نهادی و کوچک بستگی دارد. LBPها به همه کاربران کمک می‌کنند تا با قیمت منصفانه و بدون نوسانات قیمت و سایر نگرانی‌های مرتبط، در عرضه توکن شرکت کنند.
معرفی استخرهایی که از LBP استفاده می‌کنند
پلتفرم WhiteWhale یکی از پروتکل‌های پیشرو برای راه اندازی استخرهای LBP در شبکه ترا است. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، WhiteWhale از استخرهای LBP برای راه‌اندازی توکن خود به نام WHALE، برای تولید توکن خود استفاده کرده است. استفاده از استخر بوت استرپینگ نقدینگی یا LBP از انجام حملات فرانت رانینگ توسط ربات‌ها و سایر تکنیک‌های دستکاری جلوگیری کرده و به کشف قیمت منصفانه کمک می‌کند.
سخن پایانی
در این مقاله شما را با مفهوم استخر نقدینگی بوت استرپینگ یا LBP و عملکرد آن آشنا کردیم. LBPها جایگزینی برای پروژه‌هایی هستند که می‌خواهند بدون محدودیت سرمایه و توکن‌های خود در یک پایگاه گسترده کاربری به‌طور منصفانه و بدون نگرانی از رشد سریع قیمتی توزیع کنند. LBPها از دستکاری قیمت و راگ پول جلوگیری می‌کنند و امکان کنترل و همچنین انعطاف‌پذیری در راه‌اندازی منصفانه توکن را به پروژه‌ها می‌دهند؛ بنابراین LBPها را می‌توان به عنوان راه‌حلی برای جمع‌آوری کمک‌های مالی به ویژه برای پروژه‌های جدیدی که به حداقل سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنند، در نظر گرفت. شکی نیست که استفاده از این مکانیسم برای دستیابی به نتایج بهتر و به حداکثر رساندن بازدهی ضروری است.
به‌نظر شما استفاده از LBP می‌تواند مشکلات توزیع توکن‌ها را حل کند؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
