اگر در بازار رمزارزها فعالیت داشته باشید، حتما تا به حال به این سوال فکر کرده‌اید که هدف از ایجاد بیت کوین چه بوده است؟ در جواب این سوال میتوان گفت، ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ با انتشار وایت پیپر بیت کوین بیان میکند مشکل تمام ارزهای فیات در این است که افراد برای استفاده از آنها باید به بانک‌های مرکزی اعتماد کنند؛ اما تاریخچه عملکرد بانکها نشان می‌دهد که اعتماد به آنها نتیجه خوبی نداشته و همواره باعث شده است ارزش پول کاهش پیدا کند. در واقع هدف اصلی از ایجاد بیت کوین فراهم کردن روشی برای انتقال پول از طریق اینترنت بدون نیاز به کنترل توسط نهاد واسطه و حفظ ارزش پول بوده است. در این مقاله به این می‌پردازیم که هدف بیت کوین چیست، چگونه به آن دست می‌یابد و با چه چالش‌هایی همراه است. با میهن بلاکچین همراه باشید.
| موارد مهم مقاله: • هدف اصلی از ایجاد بیت کوین نشان دادن ناکارآمدی بانکها در کنترل تورم است. • سهولت در ذخیره‌سازی بیت کوین یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای استفاده بیشتر از آن به‌منظور انجام مبادلات جهانی است. • از جمله اهداف بیت کوین میتوان به حذف واسطهها، انتقال ارزش، حفظ ارزش، تغییر در سیاست‌های پولی، استفاده در معاملات جهانی، استفاده در مبادلات روزمره و سهولت در ذخیره‌سازی اشاره کرد. |
بیت کوین چیست؟
پیش از اینکه هدف بیت کوین را مورد بررسی قرار دهیم، باید با چیستی و نحوه کار آن آشنا شویم. به عبارت ساده بیت کوین یک ارز دیجیتال و شبکه همتابههمتا (P2P) است. این شبکه بلاکچینی بدون نیاز به هرگونه کنترل مرکزی یا نظارت بانکها و دولتها عمل میکند و تراکنشها در آن توسط کاربران انجام میشود. یکی از مهم‌ترین ویژگیهای بیت کوین عرضه محدود آن است. عرضه کل بیت کوین ۲۱ میلیون عدد است. کوین‌های جدید با فراید ماینینگ استخراج و به‌عنوان پاداش به ماینرها داده میشود.
هدف بیت کوین چیست؟
ساتوشی در زمان استخراج اولین بلاک بیت کوین، این پیام The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks را در آن ثبت کرد. این پیام به خبر روزنامه تایمز اشاره داشت که ۶ روز پیش از تولید نخستین بلاک بیت کوین، منتشر شده بود. در خبر منتشر‌شده در نیویورک تایمز بیان شده بود که نماینده ولیعهد انگلستان در پارلمان این کشور برای دومین بار تصمیم به تزریق پول برای رفع بحران مالی این کشور گرفته است. در ادامه اهداف بیت کوین رو بررسی می‌کنیم.
۱. حذف واسطهها
میتوان گفت اولین هدف بیت کوین نشان دادن ناکارآمدی بانک‌های مرکزی است که می‌توانند به راحتی پول چاپ کنند و باعث تورم و از دست رفتن ارزش دارایی‌های افراد شوند. همچنین از آنجایی که بیت کوین توسط دولتها و بانک‌های مرکزی کنترل نمی‌شود، عملا آنها امکان دسترسی به تراکنش‌های بیت کوین و بلوکه کردن آنها را ندارند. بنابراین بسیاری از اقدامات مانند تحریم‌ها که دولتها با استفاده از آنها سعی در کنترل افراد دارند، امکان‌پذیر نخواهد بود.
۲. انتقال ارزش
یکی دیگر از اهداف بیت کوین تبدیل شدن به روشی همتا به همتا برای انتقال پول است. در واقع قرار بود که بیت کوین به عنوان اولین پول الکترونیکی و یک سیستم پرداخت جایگزین ناشناس باشد و نیاز به دخالت شخص ثالث را از بین ببرد. بیش از یک دهه از ایجاد شبکه بیت کوین می‌گذرد و موضوع قابل بحث این است که آیا بیت کوین توانسته به هدف اولیه خود دست پیدا کند؟
شبکه بیت کوین همچنان از مشکلاتی مقیاس‌پذیری و کارمزدهای بالای تراکنش رنج می‌برد و به همین دلیل بسیاری از افراد بر این باورند که بیت کوین بیشتر یک روش ذخیره ارزش است تا یک جایگزین برای پول نقد. شبکه بیت کوین در حال حاضر نمی‌تواند بیش از هفت تراکنش را در ثانیه پردازش کند. این در حالیست که شبکه ویزا کارت می‌تواند بیش از ۲۴,۰۰۰ تراکنش را در ثانیه پردازش کند. به همین دلیل تبدیل شدن بیت کوین به یک روش پرداخت جهانی در حال حاضر ممکن نیست.
۳. حفظ ارزش
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، به طور کلی ۲۱ میلیون واحد بیت کوین وجود خواهد داشت. از آنجایی که ارزش یک دارایی نسبت مستقیم با کمیابی آن دارد، انتظار می‌رود قیمت بیت کوین در آینده افزایش چشم‌گیری پیدا کند. بنابراین میتوان گفت بیت کوین علاوه‌بر اینکه می‌تواند روشی برای پرداخت باشد، همزمان می‌تواند برای حفظ ارزش مورد استفاده قرار بگیرد.
در حال حاضر طلا محبوب‌ترین روش برای حفظ ارزش است. بسیاری از افراد بیت کوین را نوعی طلای دیجیتال می‌دانند. نکته قابل توجه درباره این دو دارایی، همبستگی قیمتی آنها است. با نگاهی به تاریخچه قیمت بیت کوین، میتوان استدلال کرد که اولین ارز دیجیتال جهان عملکرد خوبی برای ذخیره ارزش داشته است.
قیمت بیت کوین در ابتدا کمتر از ۱ دلار بود و از زمان پیدایش هر سال به آرامی ارزش آن افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۰ قیمت بیت کوین نتوانست حتی به یک دلار برسد. در سال ۲۰۱۳ قیمت BTC به ۲۲۰ دلار افزایش یافت و تا سال ۲۰۱۷ خود را به سطح ۲۰,۰۰۰ دلار رساند و در سال ۲۰۲۱ قیمت آن به بیش از ۶۴,۰۰۰ دلار رسید. قیمت فعلی بیت کوین (۳ بهمن ۱۴۰۱) در محدوده ۲۳,۰۰۰ دلار است.
۴. تغییر در سیاست‌های پولی
بیت کوین با فراهم کردن یک سیستم پرداخت مالی جدید بدون نیاز به سیستم‌های بانکی در دنیا به تمامی افراد اجازه می‌دهد با ایفای نقش در این شبکه از یک برابری نسبی برخوردار شوند. به عبارت ساده‌تر شبکه بیت کوین تمرکز قدرت و ثروت را از افراد ثروتمند می‌گیرد و به تمامی افراد اجازه می‌دهد در توزیع ثروت مشارکت داشته باشند.
در حال حاضر دلار آمریکا در سراسر جهان به عنوان قدرتمند‌ترین ارز مبادلاتی شناخته میشود. به همین دلیل سیاست‌های مختلف ایالات متحده تاثیر مستقیمی بر اقتصاد سایر کشورها خواهد داشت؛ اما با استفاده از بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال میتوان شکل سنتی اقتصاد و پول را تغییر داد. به عبارت ساده‌تر با جایگزین شدن بیت کوین به جای دلار، تصمیمات اقتصادی یک کشور بر تمامی کشورها تاثیر‌گذار نخواهد بود.
۵. استفاده در معاملات جهانی
علیرغم نوسانات مداوم بیت کوین، میتوان از آن برای انجام مبادلات جهانی استفاده کرد. از آنجایی که برای نگهداری بیت کوین فقط به یک ولت نیاز است و میتوان آن را در ۷ روز هفته و به صورت شبانه روزی انتقال داد، استفاده از بیت کوین یکی از آسان‌ترین روش‌ها برای انتقال پول در جهان است. دارندگان بیت کوین برای استفاده از آن نیازی به حساب بانکی یا شخص ثالث کنترل‌کننده ندارند. بازرگانان می‌توانند به‌سادگی معاملات خود را با پرداخت کمترین کارمزد به انجام برسانند.
۶. استفاده در مبادلات روزمره
در حال حاضر کاربران می‌توانند با استفاده از BTC از بسیاری از سایت‌های مختلف کالاها و خدمات مورد نیاز خود را خریداری کنند. همچنین می‌توانند در بسیاری از کشورها با استفاده از بیت کوین از مشاغل محلی خرید‌های خود را به انجام برسانند. همچنین بسیاری از کشورهای جهان در حال قانون‌گذاری بازار رمزارزها برای تبدیل شدن به یک روش پرداخت هستند. به عنوان مثال کشور السالوادور اولین کشوری بود که در سپتامبر ۲۰۲۱ بیت کوین را به عنوان پول قانونی به رسمیت شناخت. رئیس جمهور این کشور معتقد است که بیت کوین به ۷۰ درصد مردم السالوادور که دسترسی به بانکداری مناسب ندارند، کمک خواهد کرد.
اما استفاده از بیت کوین به دلیل نوسانات بالای قیمتی آن دارای مشکلاتی است. به عنوان مثال فرض کنید قیمت یک قهوه ۰.۰۰۰۳۴ بیت کوین در روز سه شنبه و ۰.۰۰۰۰۱۲ بیت کوین در روز پنجشنبه باشد، در این حالت هم مشتریان و هم خرده‌فروشان برای ارزش‌گذاری واقعی محصولات خود دچار مشکل می‌شوند. با توجه به سخت بودن قیمت‌گذاری محصولات بر‌اساس بیت کوین و همچنین با توجه به سادگی استفاده از سیستم‌های مالی جاری در سراسر جهان، بعید به نظر می‌رسد که استفاده از بیت کوین بتواند به یکی از روش‌های اصلی پرداخت تبدیل شود.
۷. سهولت در ذخیره‌سازی
یکی از ویژگیهای مهم بیت کوین سهولت نگهداری از آن است. تمامی کالاهای ارزشمند مانند طلا، جواهرات و غیره را باید به صورت فیزیکی نگهداری کرد؛ اما بیت کوین را میتوان در یک کیف پول ذخیره کرد و در صورت نیاز فقط با در دست داشتن کلید خصوصی کیف پول، بدون محدودیت در سراسر جهان مورد استفاده قرار داد.
در ادامه ویژگیهای بیت کوین را در مقابل طلا و دلار مورد مقایسه قرار می‌دهیم.
| نوع دارایی | طلا | دلار | بیت کوین |
|---|---|---|---|
| قانون‌گذاری | پایین | بالا | پایین |
| قابلیت مبادله | بالا | بالا | بالا |
| قابلیت استفاده | بالا | بالا | بالا |
| قابلیت جابجایی | متوسط | بالا | بالا |
| دوام | بالا | متوسط | بالا |
| تقسیم پذیری | متوسط | متوسط | بالا |
| امنیت (تقلبی بودن) | متوسط | متوسط | بالا |
| قابلیت انجام مبادله | پایین | بالا | بالا |
| امنیت (عرضه کل) | متوسط | پایین | بالا |
| غیرمتمرکز بودن | پایین | پایین | بالا |
| قابلیت برنامه ریزی | پایین | پایین | بالا |
پرسش و پاسخ (FAQ)
- هدف بیت کوین چیست؟
بیت کوین با هدف حذف واسطهها و ایجاد امکان تبادلات مالی به صورت همتابههمتا بین افراد متولد شد. از اهداف مهم بیت کوین میتوان به مواردی مانند گرفتن قدرت از بانکها و دولتها و سپردن آن به افراد در سراسر جهان، حفظ حریم خصوصی در انجام مبادلات، شفافیت در انجام تراکنشها، حفظ ارزش پول و تسهیل انجام مبادلات در دنیا اشاره کرد.
- آیا بیت کوین شکلی از پول است؟
بیت کوین دارای ویژگیهای اصلی پول است، اما اقتصاددانان و قانونگذاران هنوز متقاعد نشدهاند که بیت کوین در حال حاضر به عنوان پول عمل میکند. دلیل این امر این است که هنوز تعداد تراکنشها در شبکه بیت کوین پایین است و اکثر مبادلات در دنیا با ارزهای فیات انجام میشود. همچنین با توجه به عرضه محدود BTC و تقاضای زیاد برای آن، میتوان گفت در حال حاضر بیت کوین کالایی برای حفظ ارزش است.
جمع بندی
هدف اصلی بیت کوین فراهم کردن بستری برای انجام معاملات شفاف و بدون نیاز به شخص ثالث است؛ اما با گذشت زمان بیت کوین به وسیله‌ای برای حفظ ارزش پول تبدیل شد. یکی از ويژگی‌های بیت کوین در این است که تعداد آن محدود است و هیچ نهادی نمی‌تواند بیت کوین بیشتری چاپ کند؛ اما مقدار محدود آن می‌تواند باعث شود که میلیون‌ها نفر نتوانند یک واحد از آن را نگهداری کنند. این مساله باعث میشود بیت کوین از یکی از اهداف اصلی خود که برقراری عدالت در نحوه توزیع ثروت است، بازبماند. در این مقاله به این پرداختیم که هدف بیت کوین چیست و تا چه حد توانسته به اهداف خود برسد. به نظر شما بیت کوین تا چه حد توانسته به اهداف خود دست پیدا کند؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
