تحلیل یک حادثه؛ چه کسی برنده ماجرای جریمه بایننس و استعفای CZ است؟

در پی جریمه ۴ میلیارد دلاری صرافی بایننس و استعفای CZ مدیرعامل آن، نظرات مختلفی در رابطه با اینکه چه کسی پشت پرده از این حوادث سود می‌برد منتشر شده است. در این مطلب با ارائه شواهدی به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

دیشب خبری منتشر شد مبنی بر اینکه وزارت دادگستری آمریکا صرافی بایننس را به پرداخت ۴.۳ میلیارد دلار جریمه محکوم کرده است. به دنبال آن چانگ پنگ ژائو (CZ) مدیرعامل بایننس به جرایم جداگانه‌ای از قبیل نقض قوانین ضد پولشویی و نقض تحریم‌ها محکوم شده و از سمت خود کناره‌گیری کرد.

پرده اول: نبض بازار در اختیار بایننس

صرافی بایننس در سال ۲۰۱۷ در چین تاسیس شد. با نظم مالی و عملکرد فوق‌العاده در آن زمان، بایننس در کمتر از یکسال توانست از سایر رقبای خود پیشی بگیرد و به بزرگترین صرافی ارزهای دیجیتال در جهان تبدیل شود؛ موضوعی که تا همین لحظه نیز ادامه داشته است.

جدول زیر رنکینگ صرافی‌های متمرکز به ترتیب سهم آن‌ها از معاملات بازار رمزارزها است. همان‌طور که مشخص است حدود نیمی از معاملات کریپتویی در بایننس انجام می‌شود و اختلاف معناداری با رتبه دوم دارد.

اما این تمام سلطه بایننس بر فضای رمز ارزها محسوب نمی‌شود. چانگ پنگ ژائو موسس و مدیرعامل پیشین این صرافی به جرات مهم‌ترین و تاثیرگذارترین فرد بازار رمزارزها محسوب می‌شد که علاوه بر محصولات نوآورانه‌ای که در طی این ۵ سال به بازار ارائه داد، در حوادث و اتفاقات مهم همواره در کانون توجه قرار داشت و لااقل در ظاهر با ساخت صندوق‌هایی به حل و فصل ماجرا کمک می‌کرد. از نمونه‌های این قضیه می‌توان به سقوط لونا و سقوط صرافی ‌FTX اشاره کرد.

لازم به ذکر است از اعلام خبر دیشب تاکنون بیش از ۱ میلیارد دلار دارایی توسط کاربران از بایننس خارج شده است و بسیاری در خصوص نگهداری سرمایه خود در این صرافی دچار تردید شده‌اند.

پرده دوم: آمریکا به دنبال کنترل بازار رمزارزها

نهادهای نظارتی آمریکا از همان ابتدای شکل‌گیری بازار رمز ارزها به دنبال کنترل آن بودند و روش‌های متنوعی را امتحان کردند. از جمله آن‌ها می‌توان به شکایت و جریمه صرافی‌های کراکن، بایننس، کوین بیس، کوکوین و … در مقاطع مختلف و اوراق بهادار اعلام کردن ۶۸ آلت کوین مختلف اشاره کرد. علاوه بر آن می‌توان به پرونده شکایت از ریپل و تعطیلی شعبه آمریکایی بایننس اشاره کرد.

گری گنسلر رییس فعلی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) در حال حاضر یکی از منفورترین چهره‌ها از دید طرفداران کریپتو محسوب می‌شود. به صورت کلی بحث خرید و فروش رمزارزها از دید نهادهای نظارتی آمریکایی مبحث بسیار چالش برانگیزی شده که به دلیل عدم شفافیت قوانین، بسیاری از سرمایه‌گذاران هنوز جرات نکرده‌اند به این فضا ورود کنند.

به دنبال رشد قیمت بیت کوین و رسیدن ارزش کل بازار رمزارزها به بیش از ۲ تریلیون دلار، تمایل قانون گذاران آمریکایی به کنترل اوضاع بیشتر شد. از طرفی موارد قهری که در طول سالیان علیه بازار رمزارزها از طرف دولت آمریکا صورت پذیرفت، شکست خورده به نظر می‌آمد.

پرده سوم: ورود ETF اسپات و برندگان بازی

بحث ETF اسپات بیت کوین از سال ۲۰۲۱ مطرح شد و تمام درخواست‌های شرکت‌ها برای تاسیس آن از طرف SEC رد شد. در آن زمان SEC دلیل مخالفت خود را دستکاری‌های زیاد موجود در بازار رمزارزها و محافظت از سرمایه‌گذاران بیان کرد.

جالب است بدانید ETFهای فیوچرز و صندوق‌های تراست مثل گری اسکیل در همان زمان مجوز فعالیت دریافت کردند. برای پاسخ به سوالی که احتمالا در ذهنتان ایجاد شده است مکانیسم ETF اسپات را بررسی می‌کنیم:

مکانیسم صندوق ETF اسپات بیت کوین چیزی شبیه به عملکرد استیبل کوین‌هایی مثل تتر است؛ در این استیبل کوین به ازای هر یک دلار خرید مستقیم از پلتفرم تتر، ۱ توکن USDT مینت می‌شود و با هر درخواست بازخرید، ۱ دلار پول نقد از ذخایر تتر به درخواست‌کننده داده می‌شود و ۱ توکن USDT سوزانده می‌شود. به این ترتیب با حفظ پشتوانه دقیق، ارزش هر واحد USDT همواره برابر ۱ دلار باقی می‌ماند.

در ETF اسپات بیت کوین نیز قرار است به ازای خرید هر واحد بیت کوین از طرف شرکت (فرضا بلک راک) تعدادی سهم در بازار بورس نزدک تعریف شود. در صورتی که نیاز به افزایش سهم باشد، معادل آن باید بیت کوین از بازار اسپات خریداری شود. برعکس در صورت کاهش تقاضا و نیاز به کاهش سهم، به همان اندازه بیت کوین در بازار اسپات فروخته خواهد شد و سهم‌های اضافی از گردش خارج می‌شوند. به این ترتیب نماد بیت کوین تعریف شده در بورس همواره ارزشی برابر با قیمت روز بیت کوین خواهد داشت. این موضوع در مورد ۲ نوع صندوق مجوز گرفته پیشین به هیچ عنوان برقرار نبود.

جالب است بدانید در بیشتر درخواست‌های ثبت شده برای ETF اسپات بیت کوین، صرافی کوین بیس همان جایی است که قرار است خرید و فروش اسپات گفته شده در صندوق ETF در آن انجام شود. پذیرش ETF اسپات برای سرمایه‌گذاران بزرگ به منزله خلاص شدن از ریسک مشکلات قانونی و نگهداری حجم بالای BTC است پس قطعا از سمت آن‌ها مورد استقبال قرار خواهد گرفت.

شرکت بلک راک (Black Rock) با در اختیار داشتن حدود ۹ تریلیون دلار دارایی تحت مدیریت، بزرگترین شرکت سرمایه‌گذاری جهان محسوب می‌شود. به عقیده بسیاری این شرکت ارتباطات تناتنگی با سیاستمداران آمریکایی دارد و به نوعی بازوی جذب سرمایه آمریکا محسوب می‌شود. بنابراین درخواست بلک راک برای ثبت ETF اسپات بیتکوین را برخی موافقت ضمنی آمریکا با پذیرش این صندوق دانستند. در صورت تحقق این اتفاق بخش قابل توجهی از معاملات بیت کوین از این طریق انجام خواهد شد و BTCهای زیادی در کیف پول شرکت‌های آمریکایی ذخیره خواهد شد و علاوه بر آن خرید و فروش آن از طریق صرافی آمریکایی کوین بیس صورت خواهد گرفت. برخی این اتفاق را راهکار نهایی آمریکا برای کنترل بازار رمزارزها می‌دانند.

شکل زیر نشان‌دهنده ۱۰ سهام‌دار بزرگ صرافی کوین بیس است که در میان آن‌ها گروه Vanguard (که ارتباطات نزدیکی با بلک راک دارد)، فیدلیتی و خود شرکت بلک راک به چشم می‌خورد که در طرف دیگر درخواست ETF اسپات خود را ثبت کرده‌اند.

بسیاری تسلط فعلی بایننس بر بازار را مانع محقق شدن رویای آمریکایی کنترل ارزهای دیجیتال می‌دانستند.

بسیاری اعتقاد دارند که تضعیف صرافی بایننس و کاهش سهم آن از بازار آخرین قطعه پازل قبل از پذیرفته شدن ETF اسپات بیت کوین بلک راک است. به صورت واضح صرافی کوین بیس برنده بزرگ این بازی خواهد بود.

بایننس و CZ از قبل در جریان بودند

شواهدی وجود دارد که صرافی بایننس و CZ از قبل در جریان اتفاقاتی که شب گذشته افتاد، بوده‌اند و آمادگی آن را داشته‌اند. معرفی سریع ریچارد تنگ به عنوان مدیرعامل صرافی و اظهار نظر ۳ روز پیش CZ مهم‌ترین این شواهد هستند.