بدون شک محبوبیت برنامه های غیر متمرکز (DApps) روز به روز در حال افزایش است و در حال حاضر حدود ۳۰۰۰ برنامه غیر متمرکز موجود است که عمدتا بر روی بلاک چین های اتریوم (Ethereum)، ایاس (EOS) و ترون (TRON) پراکنده هستند. طرفداران فناوری بلاک چین بر این باورند که برنامه های غیر متمرکز می توانند برنامه های وب سنتی را به چالش وا دارند اما در مورد اینکه کدام دسته از برنامه های غیر متمرکز بهترین هستند، اتفاق نظر وجود ندارد.
وارد سایت DApp.com شوید که یکی از برجسته ترین سایت هایی است که برنامه های غیر متمرکز را لیست می کند. در این سایت، انتشار دهندگان هر سه ماه یکبار در مورد بازار برنامه های غیر متمرکز گزارش می دهند و این ماه نیز جدید ترین یافته های خود را منتشر کرده اند. ما قبلا نگاهی بر برخی آمار و گزارش ها انداخته ایم اما در اینجا با دقت و عمق بیشتری به بررسی این فضا می پردازیم.
برنامه های قمار هنوز رایج ترین هستند
برنامه های قمار یکی از محبوب ترین طبقه ها از برنامه های غیر متمرکز می باشند. البته به آسانی می توان محبوبیت این برنامه ها را دست کم گرفت زیرا اکثرا آنها را در لیست برنامه های غیر متمرکز به حساب نمی آورند. در ژانویه ۲۰۱۸، این نوع برنامه ها تنها به عنوان ۱۰ درصد از برنامه های غیر متمرکز محسوب می شدند. حتی امروز هم این برنامه ها تنها به عنوان حدودا ۳۰ درصد از برنامه های غیر متمرکز به حساب می آیند.
اگرچه این نوع برنامه ها تنها یک سوم کل برنامه های غیر متمرکز را تشکیل می دهند، اما از سطح برجسته ای از فعالیت برخوردار هستند. این برنامه ها قمار در کل ۵۶ درصد از تراکنش های برنامه های غیر متمرکز را تشکیل می دهند؛ ۴۷ درصد از حجم این تراکنش ها به دلار آمریکا و از جانب ۳۵ درصد از کاربران برنامه های غیر متمرکز می باشد. این ارقام از سه ماهه دوم سال به طور جزئی کاهش پیدا کرده اند، اما هنوز هم از لحاظ کاربرد، غلبه دارند و استیلای خود را حفظ کرده اند.
دلایلی برای محبوبیت این قبیل برنامه ها وجود دارد. یکی از این دلایل استفاده از قراردادهای هوشمند است. زیرا قرارداد های هوشمند (smart contracts) و تراکنش های پرداختی را می توان بازرسی کرد. علاوه بر این، راه دور زدن محدودیت ها را برای کاربران ایجاد می کنند. در نهایت باید گفت که اهتمام ترون به این نوع برنامه ها، آمار کلی را بالا نگه می دارد.
بعد از مشاهده تعداد زیادی از برنامه های بازی، هم اکنون این برنامه ها در حال افول هستند
به نظر می رسد که طبقه برنامه های بازی مبتنی بر بلاک چین تا حدودی در حال افول است. این بازی ها در اوایل ۲۰۱۸، ۲۰ درصد از کل برنامه های غیر متمرکز را تشکیل می دادند و بعد از مدتی محبوبیت آنها اوج گرفت. در مارس ۲۰۱۸، آنها موقتا بیش از ۵۰ درصد از برنامه های غیر متمرکز را تشکیل می دادند که سپس به تدریج در ادامه سال از سلطه آنها کاسته شد.
در حال حاضر، این بازی ها تقریبا ۲۰ درصد از این برنامه ها را تشکیل می دهند. علاوه بر این، آمار استفاده از این بازی ها کاملا پایین است و گزارش ها نشان می دهند که بازی ها تنها ۱۱ درصد از برنامه های غیر متمرکز و ۱۷ درصد از تراکنش ها را تشکیل می دهند. مهمتر اینکه بازی ها سهم کوچکی از کل برنامه های غیر متمرکز را به خود اختصاص می دهند و در بعضی موارد تقریبا می توان آنها را نادیده گرفت.
علی رغم تلاش زیادی که برای گسترش بازی های غیر متمرکز انجام شده است، عملکرد آنها ضعیف بوده است و دلیل آن این است که اکثر حجم آنها به صورت آیتم های قابل جمع آوری محبوس شده و بدون خرج می باشد که در این میان تنها تعدادی از آنها حجم های بالایی دارند. علاوه بر این، توسعه بازی ها ممکن است به نسبت دیگر برنامه های غیر متمرکز، زمان بیشتری بخواهد.
حجم برنامه های مالی غیر متمرکز (DeFi) به صورت ناگهانی افزایش پیدا کرد
برنامه های مالی غیر متمرکز (Defi) به صورت جالبی بر محبوبیت آنها اضافه می شود. آنها تقریبا از صفر شروع کردند. در سال ۲۰۱۸، آنها تقریبا کمتر از ده درصد از برنامه های غیر متمرکز را تشکیل می دادند. در سه ماهه اول و دوم ۲۰۱۹، آنها حدود ۳ درصد از همه لیست ها را تشکیل می دادند. این برنامه ها در خلال این دوره تقریبا به نسبت برنامه های دیگر حجم، کاربر و یا تراکنشی نداشتند.
اما شرایط شروع تغییر کرده است. این برنامه ها هنوز هم حدود ۴ درصد از لیست را تشکیل می دهند، اما میزان فعالیت در آنها بسیار افزایش یافته است. این برنامه ها در سه ماهه سوم، ۱۴ درصد از کاربران برنامه های غیر متمرکز و ۲۶ درصد از حجم این برنامه ها را تشکیل داده اند. این برنامه ها هنوز هم تراکنش های کمی دارند و این نشان می دهد که کاربران سرمایه گذاری های بزرگ و بلند مدتی در این برنامه ها می کنند.
اتریوم در این میان تاثیر برجسته ای داشته است و به تنهایی ۸۸ درصد از حجم طبقه مالی را تشکیل می دهد. به گزارش Dapp.com، دو مورد از این برنامه ها بسیار برجسته هستند که یکی از آنها MakerDAO است که یک پلتفرم صدور استیبل کوین (stablecoin) است و دیگری نیز Nest می باشد که یک پلتفرم وام دهی غیر متمرکز است.
آیا می توان به داده های برنامه های غیر متمرکز اعتماد کرد؟
برنامه های غیر متمرکز را بی طرفانه نمی توان طبقه بندی کرد. نه تنها این طبقه ها فاقد تعاریف مشخصی هستند، بلکه سایت های مختلف ممکن است برنامه های مختلفی را لیست کنند. علاوه بر این، فعالیت بات ها و طرح های زیرمجموعه گیری می توانند داده هایی غلط را فراهم آورند.
اگرچه ما دقیقا مانند dapp.com فکر نمی کنیم و همه جنبه های گزارش آنها را هم پوشش نداده ایم اما به نظر می رسد که حجم وسیعی از گزارش های آنها درست باشد. بازی ها حضور متوسطی دارند و برنامه های مالی مبتنی بر اتریوم نیز ممکن است در میانه یک روند انفجاری قرار داشته باشند.