در کل میتوان گفت که دو نوع استیبل کوین وجود دارد: استیبل کوینهای متمرکز و استیبل کوینهای غیرمتمرکز. استیبل کوین متمرکز به استیبل کوینی گفته میشود که بر روی بلاک چین پیادهسازی شده است؛ اما به نهادهای مرکزی دیگری مانند وال استریت (Wall Street) یا بانک مرکزی متصل است. استیبل کوین غیرمتمرکز به استیبل کوینی گفته میشود که بر روی بلاک چین پیاده شده و هیچ مقام متمرکز و یا واسطهای آن را کنترل نمیکند. Dai استیبل کوین شبکه MakerDAO مثالی از استیبل کوینهای غیرمتمرکز است.
در ماههای اخیر اتفاقات عجیبی برای Dai رخ داده و تعداد زیادی از استیبل کوینهای متمرکز را به عنوان وثیقه قبول کرده است. MakerDAO این کار را برای تنظیم قیمت Dai با دلار انجام داده است؛ ولی این استراتژی ممکن است تبعاتی منفی برای این پروژه داشته باشد و این پروژه را مجبور به ورود تعدادی از قوانین سیستم بانکداری سنتی کند.
آیا MakerDAO و پی پال شبیه به هم هستند؟
USDC و تتر (USDT) دو مورد از استیبل کوینهای متمرکز هستند که بر روی بلاک چینهای عمومی قرار دارند. این بلاک چینها با ترکیبی ناهنجار از ماینرها و نودها اداره میشوند. شرکتهایی در پشت استیبل کوینهای مذکور وجود دارند که با اعمال تمرکز خود، تطابق یک به یک آنها را با دلار امکانپذیر میکنند. این شرکتها در حسابهای بانکی خود دلار دارند و هر توکن صادر شده بر روی بلاک چین، توسط یک دلار بانکی پشتیبانی میشود.
این ارتباط با بانک باعث میشود که استیبل کوینهای مذکور تعداد زیادی از قوانین بانکها و سیستمهای سنتی را وارد کنند. این استیبل کوینها باید در جاهای خاصی ثبت شوند، افراد خاصی را تحریم کنند و اطلاعات کاربران را جمعآوری کنند. اینها همگی با آزادی رفتاری که در پلتفرمهای زیربنایی آنها مورد توجه قرار گرفته است، فرسنگها فاصله دارد.
تتر و USDC اگرچه اکانت پی پال نیستند، اما تا حدود زیادی به آن شباهت دارند. اما MakerDAO و استیبل کوین آن چنین نیستند و کمترین شباهت را به پی پال دارند.
MakerDAO راه حلی جالب
استیبل کوین MakerDAO ابتدا eDollar نامیده میشد و بعدا به Dai تغییر نام داد. زمانی که MakerDAO راهاندازی شد، بسیاری این پروژه را راه حلی جامع و کامل برای فضای بلاک چین توصیف کردند؛ زیرا این پروژه عدم تمرکز و ثبات را به دنیای ارزهای دیجیتال هدیه میکرد.
استیبل کوین Dai مشکلات نوسانات را حل میکند و ارزش آن در تعادل با دلار است. این استیبل کوین مانند تتر متمرکز نیست؛ بلکه کاملا غیرمتمرکز است و بر بستر بلاک چین جریان دارد. در وایت پیپر آن هم بر این نکته تایید شده است و به عدم تمرکز این استیبل کوین تاکید شده است.
MakerDAO هیچ ارتباطی با بانکها ندارد و این پروژه مقداری اتریوم را به صورت غیرمتمرکز و از طریق قراردادهای هوشمند به عنوان وثیقه برای استیبل کوین صادر شده نگه میدارد. این امر باعث شده که قوانین بانکها و سیستم مالی سنتی در این پروژه جایی نداشته باشند و این پروژه در عوض، مجموعهای قوانین خاص را برای خود وضع کرده است.
MakerDAO تا به حال بسیار موفق عمل کرده و اینک به حجم بازار قابل ملاحظهای دست یافته است. استیبل کوین این پروژه توانسته تطابق خود را با دلار به خوبی حفظ کند و بر خلاف استیبل کوینهای مشابه قبلی مانند BitUSD، با فروپاشی مواجه نشده است.
البته در این میان مشکلاتی وجود داشته است و از ماه مارس ۲۰۲۰، Dai به صورت لجبازانهای بالای یک دلار معامله میشد و MakerDAO هر چقدر که تلاش میکرد، قادر به بازگرداندن قیمت این استیبل کوین به یک دلار نبود.
مهار کردن Dai
شایان ذکر است که مقداری از این مشکل به کمبود استیبل کوین Dai بر میگردد. پیشرفت سریع دیفای (DeFi) باعث شد که افراد زیادی به سمت استیبل کوینها بروند و حریصانه شروع به خرید آنها کنند. راه حل و استراتژی MakerDAO برای حل این مشکل، همواره به این صورت بوده که اقدام به متعادل کردن و ملایم کردن تقاضا کرده است. این کار با کاهش پاداش یا نرخ سود برای نگهداری Dai انجام میشود. در ماه آوریل نرخ سود برای نگهداری Dai از ۸ درصد به صفر رسید. البته کد این پروژه اجازه نرخ سود منفی را نمیدهد.
نرخ سود منفی ابزاری است که مورد استفاده بسیاری از بانکها قرار میگیرد. اما این ابزار در فضای این پروژه بسیار مورد مناقشه است و بنیانگذار این پروژه نرخ سود منفی را “مرگ فوری” نامیده است؛ نرخ سود منفی به این معنی است که بانکهایی که سپردهها را نگه میدارند، با هزینههایی مواجه هستند که مجبور به تامین آنها از طریق سپرده مشتریان هستند. البته بانکها تلاش میکنند که نرخ سود منفی را برای مشتریان خرد اعمال نکنند؛ زیرا میترسند که با این کار آنها را عصبانی کنند.
MakerDAO ابزاری برای تنظیم تقاضای زیاد برای Dai در اختیار ندارد و همین امر باعث شد که Dai اکثر تابستان گذشته را با قیمتی بالای یک دلار بگذراند.
جذب استیبل کوینهای متمرکز
سیاستگذاران MakerDAO در اواخر آگوست اقدام به آسان کردن تولید Dai کردند. این کار برای مقابله با تقاضای زیادی انجام شد که برای این استیبل کوین وجود داشت. افراد میتوانستند به راحتی وثیقهگذاری کنند و اقدام به تولید Dai کنند. MakerDAO برای انجام این کار و اعمال سیاست خود، قوانین جدیدی وضع کرد و وثیقهگذاری را آسانتر کرد. این تغییر قوانین باعث روانه شدن سیل عظیمی از استیبل کوینهای متمرکز به سمت این پروژه شد.
این استراتژی کار کرد و کمبود Dai را حل کرد. اینک قیمت Dai بین ۱ تا ۱.۰۲ دلار در نوسان است و تعادل یک به یک با دلار تا حدود زیادی به این استیبل کوین برگشته است. اینک خزانههای MakerDAO لبریز از استیبل کوین شده است؛ این در حالی است که در اوایل کار این پروژه، تنها اتریوم به عنوان وثیقه پذیرفته میشد و کمکم ارزهای محدود دیگری نیز پذیرفته شدند.
در اوایل سپتامبر، ۸۰ درصد از Dai تولید شده با وثیقهگذاری اتریوم ایجاد میشد؛ اما اینک تنها ۴۰ درصد از این استیبل کوین توسط اتریوم تولید میشود و استیبل کوینهای متمرکز مسئول تولید ۵۱ درصد از این توکن هستند.
ثباتی که برای MakerDAO هزینه خواهد داشت
درست است که MakerDAO با کمک استیبل کوینهای متمرکز توانسته ثبات Dai و برابری آن با دلار را برگرداند، اما نباید فراموش کرد که اتکا بر استیبل کوینهای متمرکز باعث ورود قوانین فضای امور مالی متمرکز به این پروژه خواهد شد. حتی قانونگذاران میتوانند از این استیبل کوینهای متمرکز به عنوان تروجان (trojan) استفاده کنند و با استفاده از آنها اقدام به کنترل MakerDAO کنند.
البته سناریوهای دیگری هم محتمل است و ممکن است تعدادی از سرمایهگذاران علیه MakerDAO شکایت کنند و از دزدیده شدن استیبل کوینهای خود و محبوس شدن آنها در قراردادهای هوشمند صحبت کنند. در اینجا FBI وارد عمل خواهد شد و آن استیبل کوین متمرکز را وادار خواهد کرد که استیبل کوینهای خود در MakerDAO را تحریم کند. به این ترتیب، این استیبل کوینها فاقد ارزش خواهند شد و تطابق یک به یک Dai با دلار، دوباره به هم میخورد.
البته جامعه Maker نیز این ریسکها را پیشبینی کردهاند و در جاهای زیادی در مورد آنها بحث کردهاند. اما از طرف دیگر، ثبات برای یک استیبل کوین بسیار اهمیت دارد و حیات آن بدون ثبات معنی نخواهد داشت.
برداشتن قدم بعدی
آنچه که باعث شد که نسخه اولیه Dai کار نکند و قادر به حفظ ثبات خود نباشد، این بود که این استیبل کوین کاملا به مواد مقاوم در برابر سانسور متکی بود. اگرچه این نسخه جدید کاملا بر مواد مقاوم در برابر سانسور متکی نیست، اما احتمال زیادی دارد که نتواند ثبات را حفظ کند. این نسخه جدید با استفاده از USDC مخفیانه خود را به بانک مرکزی متصل کرده است که این مخاطرات زیادی به همراه دارد.
پذیرش این استیبل کوینهای متمرکز سرآغاز مشکلات جدیدی خواهد بود. ارتباط با داراییهای جهان واقع، باعث بیرون رفتن MakerDAO از حالت و وضعیتی خواهد شد که تا به حال داشته است. این ارتباط قطعا باعث ورود قوانینی از جهان خارج خواهد شد.
بنیانگذار MakerDAO نسبت به آینده پروژه خود صعودی فکر میکند و استفاده از استیبل کوینهای متمرکز را اقدامی خوب در این راستا توصیف کرده است. البته افرادی هم در این جامعه با این ایده موافق نیستند و خواستار بازگشت MakerDAO به استانداردهای پیشین هستند. اگر سیاست نرخ سود منفی پذیرفته شود، Maker دیگر نیازی به جذب استیبل کوینهای متمرکز نخواهد داشت و حفظ ثبات Dai به راحتی انجام خواهد شد.
البته درگیر شدن با جهان واقع از طریق استیبل کوین و داراییهای واقعی ممکن است برای MakerDAO لازم باشد و به این پروژه کمک کند که جهان را تبدیل به مکان بهتری کند. نظر شما چیست؟ اقدامات اخیر پروژه MakerDAO را چگونه ارزیابی میکنید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
