سلامت اقتصاد آمریکا و جهان بهخطر افتاده؛ آیا برنامه ترامپ یا هریس میتواند کارساز باشد؟
از زمانی که جو بایدن (Joe Biden) روی کار آمد، شاخص S&P 500 بیش از ۵۰٪ افزایش یافت و تنها در طول سال ۲۰۲۴ حدودا ۲۴٪ رشد کرد. این رونق اقتصادی، باعث شد تا کامالا هریس (Kamala Harris) و دونالد ترامپ (Donald Trump)، اظهاراتی بحث برانگیز بر زبان بیاورند. اما تنها کاربران ارزهای دیجیتال نیستند که با شک به آنها گوش فرا میدهند؛ مردم نیز نسبت به برنامههای آنها مشکوکند.
به گزارش میهن بلاکچین، نظرسنجی YouGov نشان داد ۴۴٪ از بزرگسالان آمریکایی باور دارند که فروپاشی کامل اقتصادی تا حدی محتمل است؛ اینجاست که رقابت تنگاتنگ میشود. زیرا آمریکاییها بهثبات اقتصادی نیاز دارند و میخواهند هرچه سریعتر به آن دست یابند. در این میان، هر دو نامزد باید تلاش کنند تا نظر رایدهندگان محتاط را به خود جلب کنند.
برنامههای اقتصادی ترامپ و هریس برای اقتصاد آمریکا
ترامپ و هریس هر دو مصمم هستند تا با برنامه اقتصادی خاص خود در انتخابات پیروز شوند. ترامپ معتقد است باید تمرکزشان اول روی آمریکا (“America First”) باشد. او به دنبال آن است که تعرفهای را روی تمام کالاهای وارداتی وارد کند، مالیات شرکتها را کاهش داده و محدودیتهای مربوط به پذیرش مهاجر را افزایش دهد.
اما اقتصاددانان درباره سیاستهای او هشدار دادهاند. تعرفه وارداتی که ترامپ ادعا میکند توسط کشورهای خارجی پرداخت میشود، درواقع هزینهای که است که بر دوش مصرف کنندگان و واردکنندگان آمریکایی خواهد بود و باعث افزایش قیمت کالاها در آمریکا خواهد شد.
حتی هاروارد لوتنیک (Howard Lutnick)، یکی از روسای تیم انتقالی ترامپ، در شبکه سیانبیسی (CNBC) اعلام کرد که این هزینهها بر دوش آمریکاییها خواهد بود.
تعرفههایی که ترامپ پیشنهاد میکند، صرفاً هزینههای جزئی نیستند. او پیشنهاد کرده که تعرفهای بین ۱۰٪ تا ۶۰٪ بر تمامی کالاهای وارداتی اعمال و همچنین مجازاتی خاص برای کالاهای چینی در نظر گرفته شود. با توجه به اینکه ایالات متحده در سال گذشته بیش از ۳ تریلیون دلار کالا وارد کرده است، تعرفه ۱۰٪ تا ۲۰٪ میتواند صدها میلیارد دلار هزینه اضافی برای مصرفکنندگان به همراه داشته باشد.
آزمایشگاه بودجه دانشگاه ییل (Yale) تخمین میزند طرح اقتصادی ترامپ بین ۱,۹۰۰ تا ۷,۶۰۰ دلار هزینه اضافی برای خانوارهای آمریکایی بههمراه خواهد داشت؛ این در صورتی است که دیگر کشورها تلافی نکنند. یک جنگ تجاری جهانی، میتواند صادرات ایالات متحده را بهخطر بیاندازد و باعث از دست رفتن مشاغل در صنایع مختلف شود.
براساس اظهارات اخیر، بهنظر میرسد ترامپ قصد دارد تا مالیات بر درآمد را حذف کند، اما هریس هم برنامههای خاص خودش را دارد. او قصد دارد تا مالیاتها را افزایش دهد، برای جلوگیری از افزایش قیمت مواد غذایی سقف تعیین کند و یارانهها و اعتبارهای مالیاتی برای مسکن، مراقبت از فرزندان و نیازهای اساسی دیگر ارائه دهد. اما، سیاستهای هریس نیز از سوی اقتصاددانان و رهبران شرکتها مورد انتقاد قرار گرفته است.
آنها معتقدند تعیین سقف قیمت در بخش مواد غذایی، میتواند هزینههای پیشبینی نشدهای بههمراه داشته باشد که در نهایت به ضرر مصرفکنندگان تمام خواهد شد. منتقدان معتقدند افزایش مالیات شرکتها میتواند رشد کسبوکارها را متوقف کند، اما هریس باور دارد که این سیاستها به نفع کارگران و خانوادههای آمریکایی خواهد بود.
در یک اقتصاد قوی، ترامپ و هریس میتوانند دست به اقداماتی بزنند که در دورههای بایدن (Biden) و اوباما (Obama) ممکن نبود. جاستین وولفرز (Justin Wolfers)، استاد دانشگاه میشیگان به صراحت گفت:
اگر در رکود باشید تنها یک وظیفه دارید: اینکه رکود را برطرف کنید.
اما اگر اقتصاد قوی باشد، نامزدهایی مانند ترامپ و هریس فرصت دارند تا برنامههای خود را دنبال کنند.
برنامه هریس آن است که با افزایش مالیات ثروتمندان، از طبقه متوسط و کارگر حمایت کند. اما ترامپ قصد دارد با سیاستهایش از کسبوکارهای بزرگ پشتیبانی کند.
نگرانیهایی که درباره دلار و بازار وجود دارد
اما اقتصاد تنها موضوع بحث برانگیز نیست. دلار آمریکا به تازگی بزرگترین رشد ماهانه خود در بیش از ۲ سال اخیر را تجربه کرده است. این امر بهدلایل مختلفی از قبیل: دادههای اقتصادی قوی آمریکا و همچنین افزایش شانس ترامپ برای پیروزی در انتخابات رخ داده است. شاخص قدرت دلار که ارزش دلار در مقایسه با ۶ ارز اصلی را اندازهگیری میکند، در ماه اکتبر ۳.۲٪ افزایش یافت.
دادههای قوی اشتغال در ماه سپتامبر، افزایش قیمت کالا برای مصرفکنندگان و چشمانداز مثبت اقتصادی، برخی از عواملی است که به افزایش قیمت دلار کمک کرده است.
اریک وینوگراد (Eric Winograd)، اقتصاددان ارشد الاینس برنستین (AllianceBernstein) بیان کرد:
در طول این چند هفته طوفانی بهراه افتاده است؛ طوفانی از خبرهایی که به نفع ارزش دلار هستند.
سرمایهگذاران باور دارند که پیروزی ترامپ، میتواند باعث افزایش نرخ بهره شود که در نتیجه، به نفع دلار خواهد بود.
با نزدیکتر شدن به انتخابات آینده، تنشها افزایش یافته است. اگر ترامپ در انتخابات پیروز شود، تعرفهها و کاهش مالیات او میتواند بر تورم فشار وارد کند و احتمالا باعث میشود تا فدرال رزرو در کاهش نرخها عجلهای نداشته باشد.
اقتصاددانی به نام آندریژ اسکیبا (Andrzej Skiba)، در این باره گفت:
عواملی مانند دادههای اقتصادی بهتر از حد انتظار و افزایش شانس پیروزی ترامپ، تاثیرگذار بودهاند.
با انتخاب شدن ترامپ، فشار بیشتری بر تورم وارد خواهد شد.
ترامپ اعلام کرده به افزایش قدرت دلار کمک خواهد کرد، اما تغییر قدرت یک ارز به این آسانیها که او میگوید نیست. فدرال رزرو در ماه سپتامبر نرخ بهره را ۰.۵٪ کاهش داد و فعالان بازار انتظار یک کاهش ۰.۲۵٪ دیگر را نیز دارند.
پرداختیهای حقوق و دستمزد در ماه اکتبر، کمتر از حدی بود که پیشبینی میشد؛ گرچه طوفانها و اعتصابات نیز عواملی تاثیرگذار بودهاند. نرخ بیکاری ثابت ماند، اما سرمایهگذاران باور دارند که امکان کاهش دوباره نرخ بهره در ماه دسامبر وجود دارد.
مارک مککورمیک (Mark McCormick) باور دارد که حتی اگر هریس پیروز شود نیز احتمالا ارزش دلار کاهش نخواهد یافت. مقاومت اقتصاد آمریکاست که باعث ثبات ارزش دلار شده است و پیروزی هرکدام از نامزدها تغییر چندانی در این وضعیت نخواهد داشت. اریک وینوگراد اظهار داشت:
فکر نمیکنم دلار رشدی که در طول یک ماه گذشته داشته را از دست بدهد.
اگر ترامپ تعرفه واردات را ۱۰٪ یا حتی ۲۰٪ افزایش دهد، این هزینه بر دوش مصرفکنندگان آمریکایی خواهد بود.
برای مثال، آمریکاییها در سال ۲۰۲۳ بیش از ۳ تریلیون دلار کالا وارد کردهاند. تعرفه ۱۰٪ یعنی حداقل ۳۰۰ میلیارد دلار هزینه اضافی برای مردم. البته دیگر کشورها هم دست روی دست نخواهند گذاشت، آنها به این موضوع با معرفی تعرفه متقابل برای واردات از آمریکا پاسخ خواهند داد که در نهایت باعث خارج شدن کالاهای ساخت آمریکا از بازارهای خارجی و از بین رفتن مشاغل خواهد شد.
برنامه اقتصادی ترامپ، شامل سیاستهای سختگیرانهتر در قبال مهاجرین نیز خواهد بود. او وعده داده تا مهاجرین را بهطور گسترده اخراج کند؛ این موضوع میتواند در زمینه کشاورزی و فناوری اختلال ایجاد کند.
در مجموع، این انتخابات یک دو راهی را پیش روی مردم میگذارد. هیچ جایی برای اشتباه نیست، زیرا بازار، ارز، اعتماد مصرفکنندگان و اقتصاد جهانی در خطر است.