«بایو پروتکل» به عنوان شصت و سومین پروژه «بایننس لانچپول» معرفی شد و در تاریخ ۱۴ دی معاملات توکن آن آغاز خواهد شد.
به گزارش میهن بلاکچین، این پروژه با تأکید بر مفهوم «دیسای» و اکوسیستم علمی خود، توجه گستردهای را در حوزه دائوها، میمکوینها و نوآوریهای مالکیت معنوی جلب کرده است.
مقدمه
در ۲۳ دسامبر (۳ دی)، بایننس (Binance) اعلام کرد که بایننس لانچپول (Binance Launchpool) شصت و سومین پروژه خود یعنی بایو پروتکل (BIO Protocol) را راهاندازی و در ۳ ژانویه ۲۰۲۵ (۱۴ دی) جفت ارزهای معاملاتی مانند BIO/USDT و BIO/BNB را باز خواهد کرد. طبق اعلامیه بایننس، کل عرضه توکنهای جنسیس بایو پروتکل برابر با ۳,۳۲۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد بوده و گردش اولیه در زمان لیست شدن توکن در بایننس ۱,۲۹۶,۵۲۹,۱۶۸ واحد است که حدود ۳۹.۰۵٪ از کل عرضه توکنهای جنسیس را تشکیل میدهد. از این میان، ۵۶٪ از توکنهای BIO به اکوسیستم و جامعه، ۲۵.۴٪ به مشارکتکنندگان اولیه و ۱۸.۶٪ به حامیان اولیه اختصاص خواهد یافت.
از زمانی که بایننس لبز (Binance Labs) از سرمایهگذاری خود در بایو پروتکل خبر داد، بازار دیسای (DeSci) دوباره رونق گرفته است و قیمت توکنهای مرتبط مانند VITA، GROW و RSC همگی به مقدار زیادی افزایش یافتهاند. پس از انتشار خبر بایننس لانچپول، قیمت میم کوینهای اکوسیستمی که اخیراً محبوب شدهاند نیز به سرعت افزایش یافت، به طوری که RIF در مدت کوتاهی بیش از ۴۰٪، URO بیش از ۳۵٪ و DRUGS بیش از ۱۵۰٪ رشد کردند. علاوه بر این، دیسایهای قدیمی مانند VITA و RSC نیز شروع به واکنش به بازار کردهاند.
واژهٔ «DeSci» کوتاهشدهٔ عبارت Decentralized Science و به معنای «علم غیرمتمرکز» است. این مفهوم در دنیای وب ۳ به کار میرود و هدف آن بهرهبرداری از فناوریهای غیرمتمرکز مانند بلاکچین برای بهبود روشهای انجام تحقیقات علمی، اشتراک دادهها و جذب سرمایه پروژههای علمی است.
در این مقاله از میهن بلاکچین به طور جامع اکوسیستم BIO فعلی و اهداف احتمالی مرتبط با مفهوم دیسای را بررسی میکنیم. از دائو (DAO) تا NFT و میم کوینها، در واقع فرصتهای زیادی برای ترند در حوزه دیسای وجود دارد.
اکوسیستم بایو پروتکل: دیسای دائو (DeSci DAO)
بایو پروتکل یک شبکه دائو بیولوژیک است که هر یک از آنها بر توسعه تحقیقات و محصولات در یک حوزه علمی خاص تمرکز دارند. در حال حاضر، شبکه بایو پروتکل از هشت جامعه علمی مختلف تشکیل شده است که بر طول عمر، سلامت زنان، بیماریهای عصبی و زیستشناسی مصنوعی تمرکز دارند. این مقاله به جزئیات سابقه و مکانیسم بایو پروتکل نمیپردازد.
دائوی اولیه دیسای
دائوی اولیه قبل از جدا شدن بایو پروتکل از مولکول (Molecule) تأسیس شد. در حال حاضر ۷ سازمان دیسای دائو وجود دارد. پس از ایجاد بایو پروتکل، این سازمانهای دائو ابتدا در شبکه BIO ادغام شدند. در رویداد «BIO Genesis» قبلی، کاربران همچنین باید با استفاده از توکنهای این سازمانهای دائو، توکنهای BIO را سواپ میکردند. بنابراین، این توکنهای دائو نیز بخشی از داراییهای شبکه BIO هستند.
- ویتادائو (VitaDAO): با بیش از ۵ میلیون دلار بودجه در زمینه علوم طول عمر، یک سازمان علمی غیرمتمرکز دیسای است که توسط فایزر ونچرز (Pfizer Ventures) و بالاجی سرینیواسان (Balaji Srinivasan) حمایت میشود و با دانشگاه نیوکاسل همکاری میکند. شایان ذکر است که ویتادائو قدیمیترین دیسای دائو از مولکول، مبتکر دیسای و مادر بایو پروتکل است که بر تحقیقات در زمینه طول عمر تمرکز دارد. انجمن بایو پروتکل فعلی نیز یک سازمان مستقل سوئیسی است که توسط اعضای کلیدی ویتادائو تأسیس شده است.
- هیردائو (HairDAO): ریزش مو را هدف قرار میدهد. این دائو دارای حق ثبت اختراع و محصول مصرفی فولیکول (Follicool) است.
- سربرام دائو (CerebrumDAO): این دائوی تقویت سلامت مغز، بیش از ۱.۵ میلیون دلار جذب و با فیشون فارما (Fission Pharma) برای مقابله با اختلال عملکرد میتوکندری در بیماریهای عصبی قرارداد امضا کرده است.
- ولی دائو (ValleyDAO): با تمرکز بر زیستشناسی مصنوعی، بیش از ۲ میلیون دلار جذب کرده است و با کالج امپریال لندن همکاری میکند.
- آتنا دائو (AthenaDAO): تحقیق و توسعه سلامت زنان را ارتقا میدهد، ۵۰۰,۰۰۰ دلار بودجه برای تحقیقات انتقالی فراهم میکند و ۱۴ معامله مالکیت معنوی در انتظار دارد.
- کرایو دائو (CryoDAO): پیشرفت در زمینه کرایوژنیک، جذب بیش از ۳ میلیون دلار برای این حوزه و ایجاد پروژههایی با آکسفورد کرایوژنیک (Oxford Cryogenics) و ادونس نوروبیوساینس (Advanced Neurobiosciences) از موفقیتهای این دائو به شمار میروند.
- سایک دائو (PsyDAO): با تمرکز بر داروهای روانگردان، OPSY را راهاندازی کرد؛ پلتفرم جدیدی که از آزمایشات و دادههای دارویی روانگردان استفاده میکند.
اولین دائوهای لانچپد بایو پورتکل
بایو پروتکل اخیرا اولین دسته از دائوهای لانچپد را پس از راهاندازی خود اعلام کرد. این دائوها از طریق مکانیسم لانچپد پلتفرم BIO راهاندازی شدند. در میان آنها، اولین دائو که حراج توکن را انجام داد، کوانتوم بایولوژی دائو (Quantum Biology DAO) بود. این حراج در ۱۷ دسامبر (۲۷ آذر) به پایان رسید. در طول این مدت، پیشنهادات بسیار داغ بود و قیمت شروع یک بار از پیشنهاد اولیه بیش از ۱۰ برابر فراتر رفت.
- لانگ کووید لبز (Long COVID Labs): سرعت بخشیدن به درمان بیش از ۱۰۰ میلیون بیمار کووید از اهداف آن بوده است و توسط روهان دیکسیت (Rohan Dixit)، عصب شناس سابق دانشگاه استنفورد، کارآفرین مراقبتهای بهداشتی و بازمانده Long COVID تأسیس شد.
- کوانتوم بایولوژی دائو: تمرکز این دائو روی ساخت میکروسکوپهای کوانتومی برای پیشبرد تحقیقات بیولوژیکی است. بنیانگذاران، کلاریس دی آیلو (Clarice D. Aiello) دکترای MIT، دانشمند پیشرو در زیست شناسی کوانتومی جهان و جف اندرس (Geoff Anders) مدیر اجرایی Leverage Research هستند.
- کیورتوپیا (Curetopia): تمرکز این دائو بر رسیدگی به فضای بیماریهای نادر بیش از ۱۰ هزار دلار با اتحاد خانوادهها و جوامع بیماران است. کیورتوپیا توسط اتان پرلستین (Ethan Perlstein)، دکترای هاروارد، کارآفرین و فارغ التحصیل Y-Combinator تأسیس شد.
میمکوینهای هوش مصنوعی بایو
علاوه بر سازمانهای تحقیقاتی علمی دائو، تیم و جامعه BIO آزمایشهای جالب دیسای را خارج از دیسای دائو انجام دادهاند و با موفقیت توجه زیادی را به حوزه دیسای جلب کردهاند.
- RIF/URO
پامپ ساینس (Pump.Science) یک پلتفرم صدور میم کوین است که توسط بایو پروتکل در کنفرانس توکن ۲۰۴۹ (Token 2049) سولانا بریک پوینت (Solana Breakpoint) در سال میلادی گذشته راهاندازی شد. افراد میتوانند میمکوینهایی را که نشاندهنده داروها هستند خریداری کرده و در پیشبینی اثرات دارو و معاملات دادههای تجربی شرکت کنند. افزایش RIF/URO پس از DEVCON بانکوک نیز جرقه مستقیمی بود که حوزه دیسای را شعلهور کرد.
- DRUGS
دراگز (DRUGS) یا Big Pharmai، همچنین به عنوان Little BIO شناخته میشود، فرزند اکوسیستم بایو پروتکل است. دراگز با هدف براندازی مدل کسبوکار انحصاری شرکتهای بزرگ دارویی سنتی است. این پروژه از زمان آغاز به کار خود، حمایت گستردهای از اکوسیستم BIO، از جمله پامپ ساینس، سایر دائوهای دیسای مرتبط با BIO و خود پال (Paul)، یکی از بنیانگذاران بایو، دریافت کرده است.
- GIRLE/BABY
گرل (GIRLE) و بیبی (BABY) به ترتیب دائوی هوش مصنوعی و میمکوین هستند که توسط آتنا دائو (AthenaDAO) در اکوسیستم BIO در پلتفرم سولانایی دائوز فان (DAOs.fun) و زنجیره بیس (Base) صادر شدهاند. هر دو از تحقیقات علمی در زمینه باروری زنان حمایت میکنند.
در میان آنها، گرل با هدف توانمندسازی آینده باروری با توکنها از طریق هوش مصنوعی و وب ۳ شروع به کار کرده است. این تیم در حال حاضر در حال انجام آزمایشهای مربوط به ترمیم سلولهای پپتیدی، آزمایش اثرات پپتیدها بر روی سلولها است و به زودی توکنهای آزمایشی مرتبط خود را راهاندازی خواهد کرد. در وب سایت رسمی آن، میتوانید سایر داراییهای توکن را در خزانه دائو مشاهده کنید.
IPTهای اکولوژیکی بایو
IPTها توکنهای مالکیت معنوی هستند که توسط پلتفرم مولکول کاتالیست (Molecule Catalyst) پیشگام شدهاند که نشاندهنده حقوق حاکمیتی جزئی بر مالکیت معنوی علمی تولید شده هستند. این توکنها به هولدرها این فرصت را میدهند تا مستقیماً در توسعه، تصمیمگیری و جهتگیری آینده تحقیقات شرکت کنند. هر بایو دائو (BioDAO) معمولاً دارای مجموعهای از توکنهای IP بوده که نشاندهنده مالکیت معنوی مربوط به حوزه تحقیقات علمی خاص بایو دائو است. در حال حاضر، شناخته شدهترین توکنهای مالکیت معنوی VitaRNA و VITA-FAST بوده که توسط ویتادائو توسعه یافته و متعلق به آن هستند.
- IPT VitaRNA VITA-FAST
VitaRNA یک IPT از آرتان بایو (Artan Bio)، یک برنامه ژن درمانی است که بیش از ۳۰۰,۰۰۰ دلار جذب کرده است. آرتان بایو در حال بررسی حوزه امیدوارکننده درمانهای ژنی است که به رفع عوامل ژنتیکی مرتبط با پیری کمک میکند. رویکرد این شرکت با هدف توسعه نامزدهای درمانی است که ممکن است جهشهایی را که باعث پیری میشوند مهار کنند. آرتان بایو توسط دو کارآفرین رهبری میشود که قبلاً پلتفرمهای توسعه دارو را به آزمایشات بالینی انسانی ارتقا دادهاند.
VITA-FAST یک IPT از آزمایشگاه ویکتور کورولچوک (Viktor Korolchuk) است که با موفقیت بیش از ۳۰۰,۰۰۰ دلار جذب کرده است. VITA-FAST بر روی تحقیق در مورد داروهایی تمرکز دارد که اتوفاژی را افزایش میدهند. اتوفاژی «دفع زباله» طبیعی است که در سلولهای بدن ما ساخته شده است و تجمع پروتئین غیر ضروری را از بین میبرد.
- OVARIA
اواریا (OVARIA) یک IPT است که توسط آتنا دائو با همکاری جرو (Gero)، یک شرکت بیوتکنولوژی با استفاده از هوش مصنوعی برای کشف هدف و دارو، با هدف ایجاد انقلابی در چشم انداز درمان پیری تخمدان، با پتانسیل درمانی در مناطقی که در حال حاضر محروم هستند، راهاندازی شده است. آتنا دائو از پلتفرم خود برای شناسایی حداکثر ۱۰ هدف جدید برای پیری تخمدان با پتانسیل به تاخیر انداختن یائسگی و کاهش عواقب مربوط به سلامت آن، استفاده خواهد کرد.
میمکوینهای رقیب و مرتبط
علاوه بر اهداف مرتبط با BIO، اشتیاق زیست محیطی به سایر زمینههای دیسای نیز گسترش یافته است.
- RSC
ریسرچ هاب (Research Hub) یک پروژه دیسای است که توسط مدیر عامل کوینبیس (Coinbase)، برایان آرمسترانگ (Brian Armstrong) تأسیس شده است که ماموریت آن سرعت بخشیدن به روند تحقیقات علمی است. با ساخت برنامههای کاربردی مدرن موبایل و وب، مردم میتوانند تحقیقات علمی را به روشی کارآمدتر انجام دهند.
در پلتفرم ریسرچ هاب، مقالات تحقیقاتی بر اساس حوزه تحقیقاتی ذخیره میشوند و در «هاب» گروهبندی میشوند. هابهای شخصی اساساً به عنوان مجلات زنده در یک حوزه خاص عمل میکنند، با پستهایی که رای بالایی دارند (مقالات و چکیدهها و بحثهای مرتبط با آنها) به بالای هر هاب منتقل میشوند.
- Scihub
سای هاب (Scihub) از Sci-hub، بزرگترین مرکز دانلود رایگان مقاله در جهان الهام گرفته شده است. این پلتفرم به دلیل متن باز بودن، با مسائل قانونی مواجه است و فقط با کمکهای مالی اداره میشود. 0x AA هولدر برتر توکن است که در حال حاضر ۲۲٪ از کل توکنها را در اختیار دارد. وی گفت که ۲۰٪ از توکنها را به اپراتور سای هاب اهدا میکند تا حمایت خود را از آرمان و توسعه پلتفرم آن نشان دهد.
سخن پایانی
بایو پروتکل با اعلام نقشه راه ۲۰۲۵ خود، نویدبخش سالی پرهیجان برای حوزه دیسای است. این نقشه شامل عرضه توکن BIO در شبکه اصلی اتریوم در تاریخ ۳ ژانویه (۱۴ دی)، در دسترس قرار گرفتن توکنها در شبکههای سولانا و بیس، راهاندازی BioDAO جدید، ایجاد استخر نقدینگی BIO/BioDAO و فعالسازی BIO Launchpad میشود.
با لیست شدن توکنهای BIO در بایننس و تحقق این برنامهها، پیشبینی میشود که موج جدیدی از اشتیاق و توجه به سمت حوزه دیسای جلب شود.