بازگشت فارکستر؛ آیا فارکستر ترند ۲۰۲۴ می‌شود؟

تعامل با شبکه‌های اجتماعی به بخش جدایی‌ناپذیر فعالیت‌های روزمره ما تبدیل شده است. بعد از سوشال‌های وب ۲ حالا نوبت پروژه‌های وب ۳ است که از این فرصت استفاده کنند. فارکستر (Farcaster) یکی از همین پروژه‌هاست؛ یک پلتفرم غیرمتمرکز برای ساخت برنامه‌های شبکه اجتماعی وب ۳.

در برنامه‌های ساخته‌شده روی فارکستر، کاربر مالک هویت و محتوای خود است و بدون ترس از سانسور، آزادی عمل بیشتری دارد. فارکستر یک شروع طوفانی داشت و آمار و ارقام از افزایش مجدد پایگاه کاربری و درآمد این پروتکل حکایت دارند. در این مطلب از میهن بلاکچین اتفاقات پیرامون این پروژه را بررسی می‌کنیم تا ببینیم آیا احتمال دارد که فارکستر ترند ۲۰۲۴ شود. در انتها نیز به بررسی تعدادی از برنامه‌های ساخته شده روی فارکستر می‌پردازیم.

مروری بر اتفاقات پیرامون پروتکل فارکستر

فارکستر (Farcaster) زیرساختی برای ایجاد شبکه‌های اجتماعی است که روی بلاکچین اتریوم و راهکار لایه ۲ آپتیمیزم قرار دارد. این پروتکل روی ارتباطات اجتماعی، اشتراک‌گذاری محتوا و مالکیت داده کاربران متمرکز است و به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد برنامه‌هایی مانند توییتر یا ردیت را در بستری غیرمتمرکز بسازند. فارکستر برای اجرای ایده‌های خود از قراردادهای هوشمند و فناوری ذخیره‌سازی هیبریدی کمک می‌گیرد و از توسعه‌دهندگان برای ساخت برنامه‌های متنوع و افزایش مشتری با آغوش باز استقبال می‌کند. در ادامه، برخی اتفاقات پیرامون فارکستر را بررسی می‌کنیم:

• پرداخت درون‌برنامه

اخیرا فارکستر از پرداخت درون برنامه‌ای با استیبل کوین USDC رونمایی کرده است. اکنون کاربران وارپ‌کست (Warpcast) می‌توانند پرداخت را با ارز دیجیتال و از طریق پروفایل کاربر، یعنی بدون نیاز به جستجوی آدرس انجام دهند.

• معرفی فریم

وارپ‌کست (Warpcast)، معروف‌ترین برنامه ساخته‌شده روی فارکستر، سال گذشته از قابلیتی به نام فریم “Frame” رونمایی کرد. پس از معرفی فریم‌ها، تعداد کاربران ۴۰۰٪ افزایش یافت. فریم‌ها امکان مینت NFT، ساخت بازی و حتی پرداخت مستقیم بدون خروج از اپلیکیشن را امکان‌پذیر می‌کنند.

• رشد میم کوین DEGEN

در ماه مارس ۲۰۲۴ (اسفند ۱۴۰۲) میم کوین متعلق به اکوسیستم فارکستر به نام دیجن (Degen) بیش از ۲۰ برابر رشد کرد و ارزش بازار آن از ۱ میلیارد دلار فراتر رفت. این اتفاق باعث شد اکوسیستم فارکستر مورد توجه جامعه کریپتو قرار بگیرد.

• افزایش جذب سرمایه

مرکل منیوفکتوری (Merkle Manufactory)، توسعه‌دهنده فارکستر، در ماه می (اردیبهشت ۱۴۰۳) از اتمام یک دور مالی جدید به رهبری شرکت پارادایم (Paradigm) خبر داد و اعلام کرد با جذب ۱۵۰ میلیون دلار سرمایه، مجموع ارزش شرکت فارکستر به بیش از ۱ میلیارد دلار رسیده است.

• افزایش تعداد کاربران

براساس داده‌های دون‌آنالیتیکس تعداد کل کاربران فارکستر (در زمان نگارش) به ۴۵۰٬۰۰۰ نفر رسیده است و تعداد کاربران فعال روزانه با افزایش ۲۸ برابری نسبت به ابتدای سال از ۲٬۰۰۰ نفر به ۵۶٬۰۰۰ نفر رسیده‌اند.

• دعوت از افراد معروف

زمانی که این پروژه مراحل آزمایشی اولیه را می‌گذراند، دن رومرو (Dan Romero) بنیانگذار فارکستر از نفوذ و ارتباطات شخصی خود برای دعوت از بسیاری از افراد معروف مانند ویتالیک بوترین و پیوستن آن‌ها به این پروژه استفاده کرد. او همچنین از طریق ارسال کدهای دعوت در پیام‌های خصوصی توییتر، کاربران اولیه فارکستر را به انتخاب خود گلچین کرد. جمع‌آوری کاربرانی که شباهت بسیار زیادی به یکدیگر داشتند، باعث شد فارکستر به نسخه غربال‌شده‌‌ای از توییتر تبدیل شود.

این رویکرد اولا باعث شد کاربران اولیه تعامل بهتری را تجربه کنند. ثانیا موجب شد تا این کاربران که خودشان از نفوذ اجتماعی بالایی برخوردار بودند با شور و شوق بیشتری در مورد تجربه مثبت‌‌شان از فارکستر در سایر پلتفرم‌ها صحبت کنند.

• عضویت همگانی

از ماه اکتبر (مهر ۱۴۰۲) عضویت برای همه افراد امکان‌پذیر شد؛ اما حداقل هزینه ثبت‌نام ۵ دلار اعلام شد. هدف از تعیین این آستانه، جلوگیری از ثبت‌نام تعداد زیادی از حساب‌های ربات بود تا از تکرار تجربه تلخ شبکه اجتماعی غیرمتمرکز نوستر (Nostr) جلوگیری شود. از آنجایی که در شبکه نوستر تعدد ربات‌ها و اسپم‌ها برای کاربران آزاردهنده شده بود، فارکستر می‌خواست از این طریق، فضای مطلوب فارکستر را حفظ کند. مجموع سرمایه حاصل از هزینه‌های ثبت‌نام و ذخیره‌سازی داده فارکستر نزدیک به ۱.۹ میلیون دلار است.

• ارتباط فارکستر با کوین‌بیس

بنیان‌گذاران فارکستر، دن رومر و وارون سرینیواسن (Varun Srinivasan) هر دو قبلا سمت‌های مهمی در کوین بیس داشته‌اند. این مسئله فارکستر را تا حدودی به اکوسیستم کوین‌بیس نزدیک می‌کند. جسی پولاک (Jesse Pollak)، سرپرست پروتکل‌های کوین‌بیس نیز یکی از کاربران فعال فارکستر است.

اگر بخواهیم این رابطه را از منظر دیگری بررسی کنیم، در بین ۵۰۰ کاربر برتر با بیشترین فالوئر در فارکستر، بیش از ۷۰٪ از تعاملات آنچین آنها در شبکه Base رخ داده است.. بنابراین، می‌توانیم این‌طور نتیجه بگیریم افرادی که به آینده زنجیره بیس (Base Chian) خوشبین هستند، به آینده پروتکل فارکستر هم امیدوارند.

• استقبال از توسعه‌دهندگان

داده‌های پروتکل فارکستر در هاب‌های آنچین و آفچین ذخیره می‌شوند. توسعه‌دهندگان می‌توانند نودهای هاب را خودشان اجرا کنند یا برای به‌دست آوردن داده‌ها از ارائه‌دهندگان سرویس‌های شخص ثالث کمک بگیرند.

تمام داده‌ها بدون مجوز هستند و توسعه‌دهندگان می‌توانند بر اساس همین داده‌ها کلاینت‌ها و برنامه‌های متنوعی را بسازند. مشارکت توسعه‌دهندگان به نوآوری و تقویت فضای اکوسیستم فارکستر کمک می‌کند. کاربران می‌توانند پیشرفت‌های این اکوسیستم را از طریق سایت Decaster پیگیری کنند.

پروژه‌های فارکستر

تا الان اپلیکیشن‌های مختلفی روی این پروتکل ساخته شده‌اند. در ادامه با تعدادی از پروژه‌های مطرح اکوسیستم فارکستر آشنا می‌شویم.

 ۱. وارپ کست (Warpcast)

وارپ‌کست (Warpcast) یک شبکه اجتماعی ساخته‌شده روی فارکستر و اولین و مهم‌ترین برنامه روی این پروتکل است. تیمی از مهندسان باتجربه به سرپرستی دن رومر بیش از یک سال روی ساخت این برنامه کار کرده‌اند. معماری کلی وارپ‌ کست شبیه به نرم‌افزارهای سنتی وب ۲ است و تجربه روانی را برای کاربر فراهم می‌کند. این برنامه چنان مورد استقبال قرارگرفته است که ۹۰٪ از ترافیک پروتکل فارکستر را تشکیل می‌دهد.

اپلیکیشن وارپ‌کست برای دستگاه‌های اندروید و IOS موجود است و فرآیند عضویت در آن بسیار ساده است. هنگام ثبت‌نام، به‌طور خودکار یک کیف پول غیرحضانتی ساخته می‌شود. کاربر باید عبارات بازیابی را یادداشت کند؛ زیرا در مراحل بعدی به آن‌ها نیاز دارد. به هر اکانت یک شناسه یا فارکستر آیدی (Farcaster ID) تعلق می‌گیرد. محتواهای تولید‌شده در هاب فارکستر ذخیره می‌شوند.

هدف وارپ‌کست از ساخت کیف پول درون برنامه این است که افراد ناآشنا با رمزارزها به‌راحتی ‌وارد دنیای آنچین شوند. از طرف دیگر، کاربرانی هم که با تعاملات آنچین سروکار دارند، می‌توانند بدون دردسر کیف‌ پول ارز دیجیتال خود را متصل کنند. این رویکرد نه‌تنها تجربه کاربری را لذت‌بخش‌تر می‌کند، بلکه منجر به افزایش پذیرش کاربر و رشد اکوسیستم فارکستر می‌شود.

وارپ‌کست یک پلتفرم سوشال مدیا شبیه به توییتر است و از اصطلاحات مشابهی استفاده می‌کند. به‌طور مثال، به کاربران آن «وارپ‌کستر» گفته می‌شود و کست (Cast) و ری‌کست (Recast) همان انتشار و بازنشر پیام است. وارپ‌کست علاوه‌بر شباهت‌هایی که با توییتر دارد، گزینه‌های دیگری مانند کانال (Channel) و اکشن (Action) را ارائه می‌دهد تا سطح کیفیت تعاملات و فعالیت‌های کاربران ارتقا پیدا کند. وارپ‌کست با اعطای توکن و NFT از کاربران فعال کامیونیتی حمایت می‌کند که نمونه بارز آن ایردراپ توکن DEGEN به دنبال‌کننده‌های کانال دیجن است. 

رشد قابل‌توجه فارکستر در سال جاری ناشی از راه‌اندازی یک ویژگی به نام فریم (Frame) بود. به‌لطف فریم‌ها کاربران می‌توانند از طریق فید سوشال به سایر برنامه‌ها متصل شوند و فعالیت‌هایی مانند مینت NFT، عضویت در خبرنامه، دریافت توکن و بازی را انجام دهند.

به‌طور مثال، پروژه far.cards یک بازی کارتی است که مبتنی بر پلتفرم ساخت توکن هوشمند mint.club و منحصرا برای کاربران فارکستر توسعه‌ یافته است. ویژگی‌‌های کارت هر کاربر متناسب با فعالیتش در فارکستر از جمله تعداد طرفداران و لایک‌ها و سایر موارد مشخص می‌شود. قیمت کارت بر اساس منحنی پیوند (Bonding Curve) و عرضه در گردش مشخص می‌شود. بازیکنان می‌توانند کارت‌ها را جمع‌آوری یا در بازار معامله کنند.

همان‌طور که در تصویر زیر می‌بینید، می‌توان برنامه far.cards را در یک توییت به‌عنوان فریم منتشر کرد. کاربرانی که این توییت را مشاهده کنند، می‌توانند کارت‌ها را مستقیما از طریق فریم و بدون خروج از کلاینت وارپ‌کست خریداری کنند.

راه‌اندازی ویژگی فریم برنامه وارپ‌کست را غنی‌تر کرد و باعث شد که فارکستر فراتر از یک توییتر غیرمتمرکز باشد. تا الان نزدیک به ۴۰٬۰۰۰ کاربر با استفاده از تابع Frames بیش از ۱۵۰٬۰۰۰ تراکنش آنچین انجام داده‌اند و ۱٬۶۲۴ قرارداد تعاملی طراحی شده است.

قابلیت فریم در وارپ‌کست از نظر تجربه کاربری چیزی شبیه به مینی ‌اپ‌ها در اکوسیستم تون (Ton) است. اگرچه پایگاه کاربری فارکستر هنوز به بزرگی شبکه تون نیست؛ اما از آنجایی که گسترش مینی گیم‌های فریم بسیار ساده و آسان است، می‌تواند پا جای پای این شبکه بگذارد.

به‌علاوه، با توجه به موفقیت پروژه دیجن از نظر ارزش بازار، احتمال دارد پروژه‌های دیگری نیز در فارکستر راه‌اندازی شوند و از طریق برنامک (Applet) فریم، توکن‌های پربازدهی را بین اعضای کامیونیتی توزیع کنند.

دیجن گیم (Degen.Game) وبسایتی برای سازماندهی اپلت‌های فریم است. کاربران می‌توانند برای اطلاع از جدید‌ترین فریم‌ها، با آیدی فارکستر خود وارد وبسایت شوند و با آن‌ها تعامل برقرار کنند.

۲. جم (Jam)

جم (Jam) پلتفرمی شبیه به شبکه اجتماعی فرند تک (Friend.tech) و مبتنی بر فارکستر است. در این شبکه کاربران می‌توانند کست‌های وارپ‌کست را به NFT تبدیل کنند و از خرید و فروش آن‌ها درآمد به‌دست بیاورند. قیمت این NFTها از طریق منحنی پیوند تعیین می‌شود. حجم معاملات پروژه Jam تنها ۷۲ ساعت بعد از راه‌اندازی از ۱۰ میلیون دلار عبور کرد.

هر کاربر به ازای اولین ورود به برنامه، ۱۰ امتیاز وارپ و بابت ثبت‌نام در فارکستر هم ۱۰۰ امتیاز می‌گیرد. بعد از اتصال برنامه به اکانت فارکستر، محتواهای منتشرشده در صفحه اصلی نمایش‌ داده می‌شوند و کاربر می‌تواند توییت‌هایی را که به نظرش ارزش مینت‌شدن دارند انتخاب کند. توییت‌های مربوط به آخرین تراکنش‌ها و جدیدترین توییت‌ها در لیست برتر نمایش داده‌ می‌شوند. در بخش معاملات نیز تراکنش‌های لحظه‌ای توییت‌ها نشان داده می‌شود.

در این برنامه برخلاف فرند تک، هر توییت فقط یک مالک دارد و نمی‌توان سهم‌های مختلف از یک توییت را خرید و فروش کرد. کاربر برای کسب سود بیشتر باید زودتر از دیگران توییت‌های پرپتانسیل و خاص را بخرد و زمانی که تقاضا افزایش پیدا کرد، آن‌ها را با سود بفروشد. این توییت‌ها معمولا متعلق به افراد مشهور، توسعه‌دهندگان فارکستر یا اشخاصی مانند ویتالیک بوترین هستند.

یک راه دیگر برای کسب درآمد از برنامه Jam، دریافت ۵٪ از کارمزد تراکنش‌هاست؛ البته برای این منظور کاربر باید در نوشتن محتوای جذاب، توییت کردن و ساختن میم‌ها مهارت داشته باشد تا بتواند درصدی از کارمزد تراکنش‌ها را دریافت کند.

پروژه Jam هنوز توکنی راه‌اندازی نکرده است. کاربران فعلا فقط امتیاز درون برنامه می‌گیرند؛ اما با توجه به شباهت گیم‌پلی بازی به فرندتک احتمال ایردراپ وجود دارد.

۳. کلاب‌کست (Clubcast)

کلاب‌کست (Clubcast) یک اپلیکیشن روی فارکستر است و به برنامه نالج پلنت (Knowledge Planet) شباهت دارد. در حال حاضر، استفاده از این برنامه به مجوز توسعه‌دهندگان نیاز دارد. همچنین کاربران برای دسترسی و مشاهده محتوای مخفی در clubcast.xyz یا Frame باید توکن‌های مخصوص به برنامه را از سایر کاربران بخرند.

۴. بانتی کستر (BountyCaster)

بانتی کستر (BountyCaster) یک پلتفرم تسک‌محور روی پروتکل فارکستر است. بانتی کستر توسط لیندا ژی (Linda Xie) هم‌بنیانگذار Scalar Capital و مدیرمحصول کوین‌بیس تاسیس شده است. کاربران می‌توانند با استفاده از اکانت فارکستر وارد پلتفرم شوند و در ازای وظایف یا ماموریت‌هایی که سایر کاربران ایجاد کرده‌اند، پاداش بگیرند. نحوه عملکرد به این صورت است که کاربر با اضافه‌کردن تگ Bountybot@ به محتوای خود، آن را به عنوان تسک در کلاینت‌های مختلف از جمله وارپ‌کست منتشر می‌کند. علاقه‌مندان می‌توانند انجام این ماموریت را برعهده بگیرند و درعوض پاداش دریافت کنند. همچنین کاربران می‌توانند توانایی یا مهارت‌های خود و قیمت‌های موردنظرشان را در بانتی کستر به اطلاع دیگران برسانند. بانتی کستر یک فرصت دوطرفه برای ارائه‌ فرصت‌های شغلی و کسب درآمد از مهارت‌هاست.

۵. آلفا فرنز (AlfaFrens)

آلفا فرنز (AlfaFrens) یک برنامه کسب درآمد برای سازندگان محتواست. این برنامه توسط شرکت سوپر فلویید (Superfluid) روی پروتکل فارکستر توسعه یافته است. شبیه به برنامه فرندتک، کاربران می‌توانند با عضویت در کانال‌های افراد صاحب‌نظر و دارای نفوذ به اتاق‌های گفتگوی انحصاری دسترسی پیدا کنند. در این پلتفرم دو ارز دیجیتال دیجن و آلفا (ALFA) وجود دارد.

دیجن (DEGEN)، توکن ERC-20 مبتنی بر زنجیره بیس است و آلفا توکن اختصاصی پلتفرم است که فقط در این همین برنامه کاربرد دارد. استفاده از این برنامه مستلزم واریز مقداری توکن DEGEN به کیف پول پلتفرم است. حق عضویت ماهانه در کانال‌های افراد مشهور در سه سطح ارائه شده و مبلغ آن‌ها برابر با ۵۰۰، ۱٬۰۰۰ و ۱٬۵۰۰ توکن DEGEN است. کاربران می‌توانند در هر زمان اشتراک خود را لغو کنند و باقی‌مانده حق عضویت را پس‌بگیرند. ۷۰٪ از وجوه اخذ‌ شده بین سپره‌گذاران (Staker) توکن آلفا، طبق نرخ استیکینگ، توزیع می‌شود.

توکن‌های آلفا هر روز توسط پلتفرم تولید می‌شوند و به نسبت درآمد حاصل از حق عضویت هر کانال‌، به آن‌ها اختصاص پیدا می‌کند. سپس هر کانال توکن‌ها را به‌طور مساوی بین کاربران خود توزیع می‌کند. توکن‌های آلفا هنوز در گردش نیستند و قیمت‌گذاری نشده‌اند. در مرحله اولیه، تنها راه برای به‌دست آوردن آلفا، مبادله آن‌ها با توکن‌های دیجن درون برنامه است.

جمع‌بندی

فارکستر (Farcaster) در میان پروژه‌های سوشال‌فای و رقبایی مانند فرندتک و پروتکل لنز، عملکرد نسبتا خوبی داشت و مورد توجه کاربران قرار گرفت. اقدامات فارکستر از دعوت از افراد معروف و گلچین کاربران اولیه گرفته تا رونمایی از قابلیت فریم و افزایش سرمایه نشانه‌هایی از اهداف بلندپروازانه این پروژه است.

فارکستر می‌خواهد فراتر از یک توییتر غیرمتمرکز باشد. به‌علاوه پروژه‌هایی مانند وارپ‌کست، جم، کلاب‌کست، بانتی کستر و آلفا فرنز هنوز در ابتدای راه هستند. مطمئنا در آینده‌ای نزدیک کسب درآمد از تولید محتوا و فعالیت در سوشال مدیا بیش‌ازپیش مورد توجه قرار می‌گیرد. نظر شما درمورد فارکستر چیست؟ آیا فارکستر ترند ۲۰۲۴ خواهد بود؟

سوالات متداول (FAQ)