سال ۲۰۲۱ به طرز شاعرانه‌ای برای بیت کوین عالی بود. سالی که جهان متوجه شد که چگونه ۲۱ میلیون واحد از اولین رمز ارز جهان، می‌تواند کلید سیستم اقتصادی آینده جهان باشد. سال گذشته بیت کوین چنان محبوبیتی را بدست آورد که قبلا هرگز نظیر آن را تجربه نکرده بود. سال ۲۰۲۱ نقطه عطفی برای علاقه‌مندان به بازار کریپتو است، تا درس‌هایی را از آن آموخته و بتوانند با دید وسیع‌تری به آینده تکنولوژی بلاک چین و تاثیر آن بر زندگی خود نگاه کنند. در این مقاله مهم‌ترین درس هایی از بیت کوین را که در سال ۲۰۲۱ آموختیم، مرور می‌کنیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.
درس اول: تورم در پول فیات اجتناب ناپذیر است
سال گذشته به دلیل شیوع و گسترش بیماری کرونا، تورم افسار گسیخته‌ای در سراسر دنیا ایجاد شد و اکثر کشورها مجبور به روشن کردن دستگاه‌های چاپ پول خود برای گذر از این تورم شدند. بیت کوین به عنوان جایگزینی برای سیستم مالی فعلی که به آن اعتماد کردیم، معرفی شد. سرانجام در سال ۲۰۲۱ برای همگان آشکار شد که تورم امری اجتناب‌ناپذیر در سیستم مالی فعلی است و بیت کوین از یک ابزار سوداگری و ترید، تبدیل به ابزاری برای ذخیره ارزش شد.
سال گذشته، مردم از خواب بیدار شده و شروع به پذیرش پادشاه ارزهای دیجیتال به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک در برابر تورم افسارگسیخته کردند. همه مردم، از اعضای نسل Z گرفته تا ورزشکاران مشهور جهان و شهرداران شهرهای بزرگ، به بیت کوین به عنوان محافظی در برابر تورم نگاه می‌کردند.
شرکت‌ها سرمایه‌گذاری‌های کلانی را روی این رمزارز انجام دادند. مشهودترین مثال، شرکت مایکرو‌استراتژی (MicroStrategy) است که ۵.۷ میلیارد دلار بیت کوین خریداری کرده است. شاید اولین ارز دیجیتال جهان، هنوز به طور کامل وارد جریان پول و رسانه‌های اصلی نشده است، ولی سال ۲۰۲۱ مطمئنا نقطه عطفی برای این رمزارز بوده است.
درس دوم: بیت کوین دائم‌افزار و کریپتو نرم‌افزار است
از جمله درس هایی از بیت کوین که در سال ۲۰۲۱ به آن پی بردیم، این بود که متوجه شدیم شبکه بیت کوین یک نرم‌افزار عادی نیست. همچنین سال گذشته سالی بود که مشخص شد که بیت کوین چگونه در مقایسه با سایر توکن‌ها، به صورت منحصربه‌فردی طراحی شده است. از ابتدای پیدایش توکن‌ها، حتی توکن‌هایی که به‌دنبال رقابت با پادشاه رمزارزها از طریق بهینه‌سازی یا افزودن ویژگی‌های جدید بودند، تقریبا همگی آلتکوین بوده‌اند.
منظور از ويژگی، محصولات فناوری است. سال گذشته، مشخص شد که اتریوم و قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیر متمرکز، محصولات فناوری هستند؛ در حالی‌که بیت کوین کاملا متفاوت است.
محصولات فنی و نرم‌افزار باید دائما تغییر کنند، بروز شوند و ارتقا پیدا کنند تا از رقابت عقب نیفتند. بیت کوین یک نرم‌افزار عادی نیست؛ بلکه یک دائم‌افزار است، به این معنی که مجموعه‌ای از قوانین نوشته شده به صورت کدهای برنامه‌نویسی است که بسیار قابل اطمینان هستند.
عجیب است که کل صنعت کریپتو حول محور کپی کردن و رقابت با بیت کوین ساخته و پرداخته شده است و با این حال همچنان سلطه از آن پادشاه ارزهای دیجیتال است. ۱۳ سال گذشته است و بیت کوین از لحاظ کارایی و امنیت مانند روزی است که راه‌اندازی شده است.
درس سوم: پلتفرم‌های قراردادهای هوشمند مدل اقتصادی ضعیفی دارند
مدل ذهنی که بیشتر سرمایه‌گذاران هنگام فکر کردن درباره بلاکچین از آن استفاده می‌کنند، مدل شبکه‌های اجتماعی است. فیسبوک (متا) و توییتر به شدت ارزشمند شده‌اند، اگرچه کپی کردن آن‌ها آسان است، ولی اپلیکیشنی نمی‌تواند جای آن‌ها را بگیرد؛ زیرا اثر شبکه آن‌ها باعث باقی ماندن کاربران در شبکه می‌شود.
در اواخرسال ۲۰۲۰ تمامی کاربران حوزه بلاک چین تصور می‌کردند، که اتریوم به علت محبوبیت DAppهای آن، به اثر شبکه غیر قابل غلبه دست یافته است. اما در عرض یکسال، ورق برگشت و شبکه‌هایی همچون سولانا، زنجیره هوشمند بایننس و پالیگان از نظر تعداد کل تراکنش‌ها و تعداد کاربران روزانه، از اتریوم پیشی گرفتند.
به عبارت دیگر، سال گذشته دریافتیم که برخلاف شبکه‌های اجتماعی، بلاکچین‌ها اثر شبکه ضعیفی دارند. این میزان تفاوت از کجا ناشی می‌شود؟ در مقایسه با وب ۲، در وب ۳ (Web 3) کاربران ارزش را از طریق کلیدهای خصوصی در اختیار خود دارند که این مکانیسم کاربران را مستقل از پلتفرم می‌کند. در عین حال، از آنجا که همه چیز متن باز است و کپی کردن فناوری‌ها تقریبا بی‌اهمیت است، مشخص می‌شود که اثر شبکه اتریوم وابسته به زنجیره آن نبوده است؛ بلکه مزیت شبکه اتریوم در ماشین مجازی آن (EVM) است، که هم‌اکنون در بسیاری از بلاکچین‌ها کپی شده است.
اگرچه بلاکچین‌هایی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند، اثر شبکه قوی ندارند و در رقابت با یکدیگرند تا کارمزد تراکنش‌ها را کاهش دهند، دشوار است که ببینیم آن‌ها (از طریق توکن‌های خود) چگونه در بلندمدت ارزشمند می‌شوند.
درس چهارم: هر چیزی را می‌توان روی بیت کوین ساخت
در سال گذشته متوجه شدیم که تورم یک افسانه نیست و ما واقعا به بیت کوین نیاز داریم. همچنین در این سال‌ها پی بردیم که علی‌رغم بیش از یک دهه تلاش، هیچ شبکه‌ای نتوانسته است ویژگی ذاتی بیت کوین که همان قوانینی هستند که در آن به صورت کد درآمده‌اند را تکرار کند. نکته دیگری که از بیت کوین در سال ۲۰۲۱ یاد گرفتیم این است که نیاز به امور مالی غیر متمرکز (DeFi)، لزوما به این معنا نیست که توکن پلتفرم‌های بهره‌مند از قراردادهای هوشمند بتوانند ارزش پایداری داشته باشند.
شبکه‌هایی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند، تقریبا همگی از اجماع گواه اثبات سهام (POS) استفاده می‌کنند. این موضوع باعث پدیدار شدن این مشکل می‌شود که اگر توکن‌های آن‌ها نتواند ارزش پیدا کنند، این شبکه‌ها زنجیره امنی نخواهند داشت. زیرا برای افرادی که در این شبکه‌ها فعالیت می‌کنند، ادامه فعالیت صرفه اقتصادی نخواهد داشت. در صورت از بین رفتن امنیت در این شبکه‌ها چه اتفاقی برای پلتفرم‌های دیفای و وب ۳ خواهد افتاد؟
خوشبختانه همه چیز از بین نرفته است و بر اساس بیت کوین می‌توان همه چیز را ساخت و ایمن کرد. به عنوان نمونه می‌توان Sovryn، پروژه منبع بازی که از تکنولوژی‌های مبتنی‌بر بیت کوین مانند Rootstock و لایتنینگ و تپ‌روت استفاده می‌کند را مثال زد.
در طول سال گذشته، این پروژه موفق شد محصولات دیفای سازگار با EVM شامل ترید، وام‌دهی و تولید بازدهی را به بیت کوین نیز انتقال دهد. شبکه Sovryn این کار را با استفاده از زنجیره جانبی امکان‌پذیر کرده است و از استخراج ترکیبی (Merged Mining) استفاده می‌کند. در طول چند ماه گذشته، پلتفرم Sovryn، به مقبولیت زیادی دست یافته است و روزانه نزدیک به ۲ میلیارد دلار معامله در آن انجام می‌شود.
به عبارت دیگر، اکنون می‌دانیم که توانایی پادشاه ارزهای دیجیتال در اعمال تکنولوژی‌های مختلف، شوخی نبوده و یک واقعیت است. سال ۲۰۲۱ برای بیت کوین سال متفاوتی بود. در این سال بر همگان ثابت شد که ما به این رمزارز نیاز داریم و جایگزینی هم برای آن وجود ندارد.
می‌توانیم سیستم اقتصادی بسازیم که براساس شبکه قابل اطمینان بیت کوین ساخته شده باشد. همه این‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که پس از سال ۲۰۲۱ به یک نقطه عطف جهانی می‌رسیم. ما در نقطه‌ای هستیم که جهان در حال بیدار شدن در برابر ایرادات سیستم پولی فیات فعلی است.
سخن پایانی
سال ۲۰۲۱ سالی پر فراز و نشیب برای پادشاه رمزارزها بود. همچنین سالی بود که مشخص شد که چگونه این ارز در مقایسه با سایر شبکه‌ها به صورت منحصربه‌فردی طراحی شده است. در این مقاله، درس هایی از بیت کوین در سال ۲۰۲۱ را مرور کردیم. نظر شما درباره اولین رمزارز جهان چیست؟ آیا شبکه‌ای می‌تواند جایگزین شبکه بیت کوین شود؟ تجربیات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
