ظهور فناوری‌های نوین مساوی است با تغییر همه جوانب زندگی. چه کسی تصور می‌کرد حتی صنعت فروش بلیط هم دچار تحول شود! بلیط‌های کاغذی جای خود را به بلیط‌های دیجیتال دادند و اکنون نوبت به بلیط‌های NFT رسیده است. حتما با ماهیت توکن‌های بی‌همتا (Nonfungible token) آشنا هستید. دارایی‌های دیجیتال منحصربهفردی که با هیچ چیز دیگر قابل تعویض نیستند. بلیط‌های NFT نیز وارث همین ویژگی‌ها هستند؛ به عبارت دیگر این بلیط‌ها تغییرناپذیر و غیرقابل تکثیر هستند و می‌توان اعتبار و اصالت آن‌ها را تضمین کرد. با میهن بلاکچین همراه باشید تا ببینیم بلیط NFT (NFT Ticketing) چیست و سپس مزایا، ریسک‌ها و تفاوت‌های بلیط NFT با بلیط‌های سنتی را بررسی کنیم.
بلیط NFT چیست؟
توکن بی‌همتا (NFT) یک دارایی دیجیتال منحصربه فرد است که با دارایی دیگری که ارزش کاملا مشابهی دارد قابل تعویض نیست. NFTها نشان‌دهنده اقلام باارزش دیجیتال مانند کارت‌های ترید مجازی، اشیا درون بازی و املاک و مستغلات مجازی هستند.
از بلیط‌های NFT برای نشان‌دادن مالکیت یک تجربه یا رویداد خاص مانند حق ورود به یک پارک خاص، رویداد ورزشی یا کنسرت استفاده می‌شود. کاربر می‌تواند از بلیط خود برای ورود به رویداد و اثبات مالکیت و اعتبار آن‌ها استفاده کند.
بلیط‌های NFT نسبت به بلیط‌های کاغذی یا دیجیتال معمولی مزایای متعددی دارند. از آنجایی که توکن‌های بی‌همتا غیرقابل تغییر هستند و تکثیر آن‌ها غیرممکن است، اعتبار و اصالت بلیط‌های NFT تضمین‌شده است.
همچنین به لطف دو ویژگی بنیادی تکنولوژی بلاکچین یعنی شفافیت و قابلیت ردیابی، فرایند رصد مالکیت و اصالت بلیط آسان‌تر است. ضمنا امکان فروش یا مبادله بلیط‌های NFT در صرافی‌های آنلاین وجود دارد. ارزش بلیط هر رویداد با توجه به میزان علاقه‌مندی مخاطبان مشخص می‌شود.
بلیط‌های NFT ایده نسبتا جدیدی هستند و هنوز گستردگی چندانی در صنعت فروش بلیط ندارند، اما این پتانسیل را دارند که در آینده جایگزین بلیط‌های سنتی شوند و به عنوان ابزاری برای مدیریت موردتوجه قرار بگیرند. در حقیقت بلیط‌های NFT یک روش ایمن، شفاف و سازگارتر برای امور فروش و توزیع بلیط هستند.
بلیط NFT و تحول در حوزه بلیط
بلیط NFT با ایجاد روشی امن، شفاف و کارآمد برای صدور و مدیریت بلیط این صنعت را متحول خواهد کرد. از آنجایی که توکن‌های بی‌همتا در یک بلاکچین ذخیره می‌شوند، جعل یا تکثیر این بلیط‌ها نسبت به بلیط‌های معمولی سخت‌تر است. همچنین ریسک تقلب و جعل بلیط کاهش می‌یابد؛ زیرا برگزارکنندگان یک رویداد می‌توانند بلیط‌های معتبر را شناسایی کنند و فقط به دارندگان آن‌ها اجازه ورود دهند.
نکته مثبت دیگر این است که بلیط های NFT سفارشی‌سازی و تطبیق‌پذیری بیشتری را امکان‌پذیر می‌کنند. به طور مثال ممکن است طراحان یک رویداد، NFTها را برای بخش‌های مختلف VIP یا عمومی صادر کنند. همچنین می‌توان جزییات دیگری از قبیل شماره صندلی یا دسترسی به محتوای اختصاصی را در بلیط‌های NFT گنجاند؛ بنابراین با استفاده از این نوع بلیط‌ها علاوه بر تسهیل فرایند فروش بلیط، در زمان و منابع نیز صرفه‌جویی می‌شود.
مکانیسم استفاده از بلیط NFT چگونه است؟
بلیط‌های NFT منحصر به مدیریت امور مربوط به فروش و توزیع بلیط نیستند؛ بلکه با ایجاد یک بازار ثانویه علاقه‌مندان را هم در بخشی از ماجرا سهیم می‌کنند. رویکرد بدیع و خلاقانه بلیط NFT برای ارائه و مدیریت بلیط رویدادها معمولا شامل مراحل زیر می‌شود:
- ایجاد (Creation): مجری رویداد یا سرویس فروش بلیط با استفاده از تکنولوژی بلاکچین یک بلیط NFT را ایجاد می‌کند. از آنجایی که این بلیط در نوع خود بی‌نظیر است، نمی‌توان از هیچ کالای دیگری با ارزش مشابه به عنوان جایگزین استفاده کرد.
- فروش (Sale): همه مردم می‌توانند بلیط‌های NFT را از برگزارکننده رویداد یا از بازار دیجیتال بخرند.
- احراز هویت (Authentication): زمانی که خریدار بلیط (مصرف‌کننده) بخواهد در رویداد شرکت کند، بلیط او اسکن می‌شود. اسکنر با استفاده از تکنولوژی بلاکچین اعتبار بلیط را تایید می‌کند.
- دسترسی (Access): پس از تایید اعتبار، به دارنده بلیط دسترسی داده می‌شود.
- فروش مجدد و معامله (Resale and trading): ممکن است بلیط‌های NFT در صرافی‌های آنلاین مجددا فروخته یا معامله شوند. بسته به میزان علاقه مخاطبان رویداد، ارزش NFTها هم متغیر است.
- شفافیت و قابلیت ردیابی (Transparency and traceability): به لطف فناوری بلاکچین امکان ردیابی منشا اصلی و مالک بلیط وجود دارد و به همین دلیل جعل یا کپی‌کردن آن دشوار است.
یک نمونه از سیستم فروش بلیط NFT، جشنواره موسیقی یا کنسرتی است که از توکن‌های بی‌همتا برای صدور و مدیریت بلیط رویداد خود استفاده می‌کند. هر بلیط یک توکن غیرقابل تعویض خاص است که مجری رویداد، آن را روی بلاکچین ایجاد و ذخیره کرده است. بلیط شامل جزییاتی از قبیل نام دارنده بلیط و شماره صندلی اختصاصی او می‌شود. معمولا این NFTها در یک مارکت‌پلیس یا فروشگاه آنلاین فروخته می‌شوند و مشتریان می‌توانند با پرداخت ارز دیجیتال بلیط رویداد را تهیه کنند.
در زمان شروع رویداد دارنده بلیط NFT برای ورود ملزم به نشان‌دادن بلیط خود است. برگزارکننده رویداد می‌تواند از طریق اسکن یک کد QR یا از طریق بلاکچین از اصالت و اعتبار بلیط اطمینان حاصل کند. همچنین تخصیص مزایای ویژه از قبیل اجازه رفتن به پشت صحنه و ملاقات با هنرمندان روی همین بلیط‌های NFT امکان‌پذیر است.
مقایسه بلیط سنتی و بلیط NFT
صدور بلیط‌های NFT و سنتی دو روش مختلف برای مدیریت و فروش بلیط رویدادها هستند. در روش سنتی، بلیط‌های کاغذی یا دیجیتال توسط برگزارکننده رویداد یا سرویس‌های بلیط‌فروشی ارائه می‌شود. معمولا این نوع بلیط‌ها در گیشه‌ها، وب‌سایت‌ها و توسط فروشندگان مجاز توزیع می‌شوند. بلیط های سنتی فقط یک‌بار قابل استفاده هستند و خریدار پس از تهیه بلیط امکان ورود به رویداد را پیدا می‌کند.
بلیط های NFT توکن‌های غیرقابل تعویض منحصربهفردی هستند که مالکیت یک تجربه یا رویداد خاص را نشان‌می‌دهند. این بلیط‌ها در مارکت‌پلیس‌های دیجیتال فروخته می‌شوند و پس از خرید امکان فروش مجدد، انتقال یا جمع‌آوری کلکسیون آن‌ها وجود دارد. دارنده بلیط برای ورود به رویداد باید NFT خود را برای اسکن و تایید توسط فناوری بلاکچین ارسال کند.
برخی تفاوت‌های مهم بلیط‌های سنتی و بلیط‌های NFT عبارتند از؛
| بلیط NFT | بلیط سنتی | |
| کپی برداری | ایجاد و اعتبارسنجی NFTها به وسیله فناوری بلاکچین انجام می‌شود. این فناوری اعتبار و تغییرناپذیری بلیط را تضمین می‌کند. | بلیط‌های سنتی به راحتی در معرض تقلب و کپی‌برداری قرار می‌گیرند. |
| قابلیت استفاده مجدد | NFTها قابل فروش مجدد، معامله و تبدیل به کلکسیون هستند. | بلیط‌های سنتی یک‌بار مصرف هستند و فقط برای ورود به رویداد از آن‌ها استفاده می‌شود. |
| مستعد تقلب | NFTها شفافیت، ردیابی و امنیت را افزایش می‌دهند. | بلیط‌های سنتی بیشتر در معرض تقلب قرار دارند. |
اگرچه هنوز فروش بلیط‌های سنتی رواج دارد، اما بلیط‌های NFT روشی نوآورانه برای ارائه و مدیریت بلیط رویدادهای مختلف است. این روش نسبت به مدل‌های سنتی شفافیت، امنیت و انعطاف‌پذیری بیشتری را برای امور مربوط به فروش و توزیع بلیط‌های الکترونیک فراهم می‌کند. همچنین در این روش مشارکت طرفداران بیشتر است.
مزایای بلیط NFT چیست؟
بلیط‌های NFT نسبت به بلیط‌های کاغذی و دیجیتال مزایای بسیاری دارند. برخی از این مزیت‌ها عبارتند از:
- اصالت و تغییرناپذیری: از آنجایی که برای ساخت NFTها از تکنولوژی بلاکچین استفاده می‌شود، تغییرناپذیری، اصالت و عدم کپی‌برداری بلیط‌ها تضمین می‌شود.
- شفافیت و قابلیت ردیابی: به لطف فناوری بلاکچین می‌توان منشا و مالک بلیط را ردیابی کرد؛ بنابراین جعل یا کپی‌برداری از آن دشوارتر می‌شود.
- انعطاف‌پذیری و فروش مجدد: امکان فروش مجدد یا مبادله بلیط‌های NFT در مارکت‌پلیس‌های آنلاین وجود دارد. ارزش این توکن‌ها بر اساس میزان علاقه کاربران به رویداد متغیر است. از این رو دارندگان NFTها می‌توانند با فروش مجدد یا معامله بلیط خود در یک بازار ثانویه تاثیر بیشتری بر ارزش بلیط داشته باشند.
- مدیریت کارآمد: NFTها راهی برای مدیریت کارآمد فروش و توزیع بلیط هستند، نیاز به بلیط‌های فیزیکی را کاهش می‌دهند و خطرات مرتبط به جعل بلیط را به حداقل می‌رسانند.
- درگیرکردن طرفداران: فناوری NFT شرایطی را برای طرفداران و علاقه‌مندان فراهم می‌کند تا بتوانند مالک بلیط توکن‌های غیرقابل تعویض باشند، آن‌ها را با دیگران مبادله یا تبدیل به کلکسیون کنند. در این شرایط کاربران فرصت بیشتری برای مشارکت در یک تجربه دیجیتال دارند.
- افزایش امنیت: استفاده از بلاکچین و قراردادهای هوشمند اولا به جلوگیری از تقلب کمک می‌کند و ثانیا تضمین می‌کند که فقط مالک قانونی بلیط به رویداد دسترسی دارد.
- افزایش درآمد: از آنجایی که NFTها را می‌توان مجددا فروخت، طراحان رویداد و عاملین فروش شانس بیشتری برای افزایش درآمد دارند.
- افزایش دسترسی: بلیط‌های NFT را می‌توان به آسانی به دیگران انتقال داد؛ بنابراین حامیان یک رویداد حتی در صورت عدم حضور می‌توانند، رویداد را تماشا کنند.
ریسک‌های مرتبط به بلیط NFTها چیست؟
در عین حال که استفاده از بلیط‌های NFT مزایای فراوانی دارد، با ریسک‌ها و مخاطراتی نیز همراه است که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- نوسان قیمت: ارزش توکن‌های غیرقابل تعویض ممکن است بسته به تقاضای بازار ناپایدار و در معرض تغییرات سریع باشد. به عبارت دیگر ممکن است ارزش بلیط NFT قبل از برگزاری رویداد به طور قابل توجهی کاهش پیدا کند.
- فقدان زیرساخت‌ها: توکن‌های غیرقابل تعویض یک مفهوم نسبتا جدید هستند و هنوز به طور جدی مورد استقبال این صنعت قرار نگرفته‌اند. ممکن است فرایند استفاده از بلیط NFT برای برخی کاربران دشوار باشد؛ زیرا هنوز زیرساخت مناسبی برای این سیستم وجود ندارد.
- کلاهبرداری: NFTها دارایی‌های دیجیتال هستند. بنابراین کلاهبرداران می‌توانند بلیط‌های تقلبی بسازند و آن‌ها را به مشتری‌های ناآگاه بفروشند. می‌توانید در این مقاله، روش‌های رایج کلاهبرداری در حوزه NFT را مطالعه کنید.
- فقدان مقررات: هنگامی که از NFTها به عنوان بلیط رویداد صحبت می‌شود، باید به فقدان قوانین نظارتی و قوانین مربوط به حمایت از مصرف‌کننده نیز اشاره کرد.
- مسائل فنی: از آنجایی که NFTها مبتنی بر بلاکچین هستند، ممکن است مشکلات مربوط به بلاکچین باعث تاخیر یا حتی مانع انجام تراکنش‌ها شوند.
- پیچیدگی: درک توکن‌های غیرقابل تعویض پیچیده و چالش‌برانگیز است، از این رو برخی کاربران برای خرید، فروش یا سایر امور با مشکل مواجه می‌شوند.
لازم است کاربران نسبت به این خطرات واقف باشند و برای کاهش اثر آن، اقدامات لازم از قبیل تحقیق در مورد پلتفرم، برگزارکننده رویداد و بلیط NFT را انجام دهند. همچنین کاربران باید از روند بازار و مسائل فنی هم آگاه باشند.
آینده بلیط NFT
موفقیت حوزه فروش بلیط NFT در آینده به عوامل مختلفی از جمله علاقه کاربران، پیشرفت تکنولوژی و رقابت سایر استراتژی‌های فروش بلیط بستگی دارد. با توجه به اینکه نسبت به روش‌های معمولی فروش، بلیط NFT مزایای قابل‌توجهی دارد، احتمالا در آینده محبوبیت بیشتری پیدا می‌کند.
همچنین ممکن است پیشرفت‌های آتی فناوری بلاکچین باعث افزایش ایمنی و شفافیت بلیط‌های NFT شود. به طور مثال اجرای قراردادهای هوشمند می‌تواند فرایند فروش بلیط را اتوماتیک کند، تقلب را از بین ببرد و تضمین کند که فقط مالک قانونی بلیط می‌تواند وارد رویداد شود. به‌علاوه مارکت‌پلیس‌های غیرمتمرکز سازگاری و آزادی بیشتری را در حوزه توزیع و فروش بلیط‌ها ایجاد می‌کنند.
توکن‌های NFT می‌توانند نمادی برای سایر انواع دسترسی مانند عضویت، اشتراک و کوپن‌ها باشند. در نتیجه می‌توان موارد استفاده از NFTها را در بخش‌های بیشتری به روشی کارآمدتر و کاربرپسندتر توسعه داد.
سخن پایانی
توکن غیرمثلی یک راه‌حل امن و منحصربه‌فرد و نماد یک دارایی دیجیتال تاییدشده در بلاکچین است؛ بنابراین بلیط توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT Ticketing) هم می‌تواند جایگزینی برای بلیط‌های سنتی (کاغذی و دیجیتال) باشد. به این ترتیب صنعت بلیط می‌تواند به لطف فناوری بلاکچین از مزایایی مانند شفافیت، قابلیت ردیابی، تایید اصالت و اعتبار، افزایش امنیت و دسترسی بیشتر بهره ببرد. به طور کلی آینده روشنی برای بلیط‌های NFT پیش‌بینی می‌شود، اما باید به روند بازار و فناوری‌های نوظهور هم توجه داشت. نظر شما در مورد بلیط های NFT چیست؟ آیا تکنولوژی بلاکچین حتی گیشه‌ها را هم تسخیر خواهد کرد؟
