از دسترس خارج شدن شبکه سولانا؛ آیا می‌توان به این شبکه اعتماد کرد؟

از دسترس خارج شدن شبکه سولانا و قطع شدن‌های مکرر، برای افرادی که می‌خواهند از یک بلاک چین جدید استفاده کنند، نگران‌کننده است. شاید بتوان گفت که متمرکز‌سازی و اولویت داشتن سرعت در مقایسه با امنیت، از جمله عواملی هستند که مسیر را برای وقوع چنین اتفاقات ناگواری هموار کرده‌اند. در این مقاله، نظرات افراد مختلف درباره مشکلات پیش روی این بلاک چین را می‌خوانیم و در انتها، به معرفی جایگزین‌های مناسب برای این شبکه می‌پردازیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.

از دسترس خارج شدن شبکه سولانا و حملات متعدد به آن

سولانا (Solana‌) یک بلاک چین بسیار مقیاس‌پذیر و غیرمتمرکز است، که به واسطه شیوه منحصربه‌فرد ثبت تراکنش‌ها توسعه یافته است؛ این امر به صورت قابل توجهی، موجب بهبود توان پردازش تراکنش‌ها می‌شود و به صورت مداوم، بیش از ۲۵۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش می‌کند. این پلتفرم ادعا می‌کند که می‌تواند تا ۵۰٫۰۰۰ تراکنش در ثانیه را نیز پردازش کند.

هنگامی درک درستی از تراکنش‌های ارزان قیمت سولانا را لمس می‌کنید، که نوبت به پرداخت فی برسد. کاربران می‌توانند تنها با پرداخت چند سنت، منابع مالی خود را در این شبکه انتقال دهند. بر اساس مقایسه‌های صورت گرفته‌، میانگین فی تراکنش در شبکه بیت کوین حدود ۱.۸۰ دلار، حتی پس از رکود تقریبی ۵۸ درصدی آن در طول سال جاری است. از طرف دیگر، میانگین فی تراکنش اتریوم نیز از ۲۲ دلار به ازای هر تراکنش شروع می‌شود.

با توجه به توان پردازشی بالای شبکه سولانا و پس از خارج شدن ۱۷ ساعته Solana از دسترس‌، برخی از افراد معتقد هستند که توسعه‌دهندگان این شبکه، مقیاس‌پذیری را در اولویت قرار داده‌اند؛ همکاری میان مهندسان و بیش از ۱۰۰۰ اعتبارسنج، موجب رفع این مشکل شد.

از دسترس خارج شدن شبکه سولانا ، به واسطه حمله “عدم ارائه خدمات (Denial-of-Service Attack)” اتفاق افتاد و این حمله، یک عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO‌) را هدف گرفته بود. بر اساس یکی از پست‌های اخیر بنیاد سولانا‌، این اقدام که با استفاده از ربات‌ها صورت گرفته بود، موجب اشباع شدن شبکه با ۴۰۰٫۰۰۰ تراکنش در ثانیه شد و در نهایت اعتبارسنج‌های سولانا از کار افتادند و حافظه آنها کاملا پر شد.

پس از این رویداد و در طول روز‌های آخر ماه دسامبر (اوایل دی ماه ۱۴۰۰) نیز شبکه سولانا بار دیگر مورد حمله عدم ارائه خدمات قرار گرفت. این تهاجم به صورت قابل توجهی موجب کُند شدن شبکه شد، اما به خارج شدن شبکه سولانا از دسترس منجر نشد. آستین فدرا (Austin Federa‌) سرپرست ارتباطات Solana Labs‌، در مصاحبه با کوین تلگراف اظهار داشت که خارج شدن شبکه سولانا از دسترس در طی رویداد اخیر، به واسطه تعدادی تراکنش در یک IDO رخ داد؛ این عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز در یکی از بلاک‌های سولانا که توان محاسبه اضافه را نیاز داشت، صورت گرفت.

فدرا در ادامه گفت که توان محاسبه آن تراکنش‌ها، به درستی توسط شبکه سنجیده نشده بودند و موجب طولانی‌تر شدن زمان پردازش مورد انتظار شبکه توسط بلاک‌ها شدند. او به این نکته نیز اشاره کرد که شبکه تحت هیچ شرایطی از دسترس خارج نخواهد شد و همواره به صورت غیرمستقل قابل تایید خواهد بود. او در ادامه افزود:

طراحی زمان اجرای شبکه سولانا به نسبت جدید است. این شبکه از ماشین مجازی اتریوم (EVM‌) استفاده نمی‌کند و حجم زیادی از نوآوری‌ها برای پایین آوردن فی تراکنش‌ها، تا حد امکان به کار رفته‌اند. با این حال، کارهای زیادی برای بهبود زمان اجرای این شبکه باید به انجام برسند.

به گفته فدرا‌، روند کار بر روی بهبود سنجش پردازش‌ها، هم‌اکنون نیز آغاز شده است. داده‌ها نشان می‌دهند که رویداد اخیر که باعث از دسترس خارج شدن شبکه سولانا شده، موجب دست به کار شدن توسعه‌دهندگان این شبکه شده است. این افراد در راستای سبقت گرفتن از رقبایی مثل پولکادات (Polkadot‌) و کاردانو (Cardano‌)، روند کاری خود را به صورت روزانه در GitHub به ثبت می‌رسانند.

از دیدگاه برخی مشارکت‌کنندگان این صنعت، با وجود این‌که تراکنش‌ها ارزان قیمت هستند، اما باز هم امکان وارد شدن آسیب به این بستر وجود دارد. برخی از کاربران ترجیح می‌دهند مبلغ اضافه‌ای را برای اطمینان از به انجام رسیدن تراکنش‌های خود تحت هر شرایطی، پرداخت کنند.

آیا از دسترس خارج شدن شبکه سولانا نگران‌کننده است؟

رویدادهایی از این دست، موضوع دور از انتظاری در پروژه‌های نوپا نیستند؛ به ویژه در هنگامی که آن پروژه‌ها در تلاش برای رفع کردن مشکلی هستند که به عقیده اکثر افراد، بخشی جدایی‌ناپذیر از وجود بلاک چین‌های عمومی‌اند: مشکل مقیاس‌پذیری‌. به گفته سرگی ژدانوف (Sergey Zhdanov‌)، مدیرعامل اجرایی صرافی رمزارز EXMO UK‌، راز سولانا در بهره‌گیری از مکانیزم اجماع گواه اثبات تاریخچه نهفته است.

به عقیده ژدانوف‌، حملات عدم ارائه خدمات و خارج شدن مشابه شبکه‌ها به واسطه چنین تهاجم‌هایی، بر روی اعتماد نسبت به شبکه تاثیرگذار نیستند و نباید به آنها اهمیت داد. در راستای گفته‌های او، اگر سرمایه‌گذاران در مورد قطع شدن موقت دسترسی، اینچنین نگران بودند، تا به امروز از اتریوم نیز روی‌گردان شده بودند.

ژدانوف افزود: نقطه‌ضعف‌های بزرگی مثل امکان اعمال حمله ۵۱ درصدی در دسته موضوعاتی هستند که سرمایه‌گذاران باید در مورد آن نگران باشند. مری تاتیبوت (Marie Tatibouet‌)، مدیر بازاریابی صرافی Gate.io‌، با چنین اظهاراتی مخالف است؛ او در مصاحبه با کوین تلگراف گفت که از دسترس خارج شدن شبکه سولانا، موجب تحت تاثیر قرار گرفتن اعتماد می‌شوند. مشکلات حاصل از متمرکز‌سازی این شبکه در طول سال ۲۰۲۱، به تصمیم تیم این پروژه در راستای دلیل اولویت داشتن مقیاس‌پذیری به نسبت امنیت برمی‌گردد. او افزود که سرمایه‌گذاران و کاربران باید نگران خارج شدن شبکه سولانا از دسترس باشند:

ایده کلی ظهور «قاتلان اتریوم» و رقبای آن، به معنای وجود شبکه‌هایی است که توان بالایی در مدیریت تراکنش‌ها دارند. به نظر شما چه نتیجه‌ای در مورد شبکه‌ای که تحت تقاضای بالا از دسترس خارج می‌شود می‌توان گرفت؟

تایتبوت افزود که برخلاف علاقه شخصی او به تیم فعال در پروژه سولانا و اعتقاد او به توانایی آنها برای غلبه بر این مشکلات در آینده نزدیک‌، مشکلات بنیادی در خود این شبکه وجود دارد.

علاوه بر این، از دسترس خارج شدن اخیر شبکه سولانا، با نگرانی‌هایی پیرامون متمرکز‌سازی Solana نیز در ارتباط هستند. این شبکه به توسعه یافتن گره‌ها یا نود‌های اصلی این بلاک چین توسط بنیاد سولانا متکی است و این در حالیست که شبکه‌هایی مثل اتریوم، دارای چندین توسعه‌دهنده نود اصلی هستند. با وجود این‌که همه افراد این امکان را دارند تا به یک اعتبارسنج در شبکه Solana تبدیل شوند، راه‌اندازی یک Node می‌تواند بسیار هزینه‌بر باشد و دلیل این امر نیز، به توان بالای پردازش تراکنش‌های این شبکه برمی‌گردد.

چنین هزینه‌هایی به صورت غیرقابل اجتنابی، به درجه‌ای از متمرکز‌سازی منجر می‌شوند که البته از دیدگاه برخی افراد، برای دست‌یابی به تراکنش‌های سریع و ارزان، گزینه خوبی به حساب می‌آید. از دیدگاه سایرین، غیرمتمرکز‌سازی جایگاه مقدسی دارد و می‌تواند به روند دخالت و سایر انواع حمله‌ها در شبکه جلوگیری کند.

نوئل آکیسون (Noelle Acheson‌)، رئیس بینش بازار در کارگزاری برجسته رمزارز Genesis Trading‌، در مصاحبه با کوین تلگراف گفت که با توجه به راه‌اندازی عمومی بلاک چین سولانا در اوایل سال ۲۰۲۰‌، این شبکه هنوز نوپا بوده و در عصر جوانی خود به سر می‌برد. آکیسون معتقد است با وجود پیاده‌سازی قدرتمند برنامه‌های این بستر و رشد توسعه آن در کنار افزایش قیمت سولانا از ابتدای سال ۲۰۲۱‌، باید از خود بپرسیم که آیا نوپا بودن نسبی این شبکه و در نتیجه آن، ریسک بالای موجود در این بستر، در قیمت نیز منعکس می‌شود؟

او افزود که باید به یاد داشته باشیم که وقتی مشکلی در Solana یا هر بلاک چین عمومی دیگری پدید می‌آید، به‌سرعت از آن مطلع می‌شویم؛ زیرا لازم نیست منتظر انتشار اخبار توسط مطبوعات و یا سیستم خدمات مشتری باشیم و هر کسی می‌تواند آن‌چه که در حال روی دادن است را مورد بررسی قرار دهد. به گفته آکیسون، این شفافیت مزیتی برای سرمایه‌گذاران کریپتو به حساب می‌آید، که سرمایه‌گذاران بستر تکنولوژی از آن بی‌بهره هستند.

به صورت مشابه، جامعه علاقه‌مند و فعال این عرصه، تا به امروز موفق به رفع کردن این مشکلات بوده‌اند. به عنوان مثال‌، آکیسون به Civic (یک توسعه‌دهنده تایید هویت) اشاره کرد، که توسط انتشار یک ابزار رایگان، به کاهش فعالیت ربات‌های دخیل در از دسترس خارج شدن شبکه سولانا به مدت ۱۷ ساعت، کمک کرد.

جدید بودن یک بلاک چین، به معنای بالاتر بودن سطح خطر احتمالی است؛ اما این ریسک بالا با مزیتی همراه است. آکیسون در این راستا گفت:

جوان بودن این شبکه، به بالاتر بودن ریسک منجر می‌شود؛ اما این ریسک با امکان بالاتر بودن پاداش‌ها نیز همراه است.

آکیسون به این نکته اشاره کرد که سرمایه‌گذاران به‌طور اساسی، نه تنها بر روی تکنولوژی زیرساخت شرط‌بندی می‌کنند، بلکه بر روی قدرت جامعه فعال آن نیز ریسک می‌کنند. به گفته او، اکوسیستم سولانا، میزان اشتیاق و تعهد خود را در رویداد‌هایی مانند موفقیت فروش در کنفرانس “اولین توسعه‌دهنده” در نوامبر ۲۰۲۱ نشان داده‌اند.

جایگزین‌های پیش‌روی کاربران

آکیسون با نگاهی به آینده، گفت که امکان وقوع رویدادهای مشابه از دسترس خارج شدن شبکه سولانا برای چندمین بار نیز وجود دارد؛ زیرا هر تکنولوژی جدیدی، ریسک‌های احتمالی خود را نیز دارد. از دیدگاه او، این بدان معناست که سولانا هنوز آماده حمل بار بازار‌های مالی را ندارد و در شرایط کنونی، انتظار انجام این کار نیز وجود ندارد.

این مدیر اجرایی، افزود که اتریوم برای مدت‌زمان طولانی‌تر و همراه با موفقیت عمل کرده است و همچنان در مرحله آزمایشی خود به سر می‌برد. این امر با در نظر گرفتن ارتقای آتی آن، برای انتقال به الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام (PoS) پررنگ‌تر نیز می‌شود. به گفته آکیسون، سرمایه‌گذاری در پروتکل رمزارز، به معنای آزمایش کردن و انتخاب است.

افرادی که تمایلی به استفاده از سولانا ندارند، می‌توانند از گزینه‌های متعددی استفاده کنند. ارتقای آینده اتریوم به Ethereum 2.0، برای کمک به مقیاس‌بندی قابل توجه، توسط شاردینگ در نظر گرفته شده است و شبکه را به بخش‌هایی (شارد‌) برای کاهش بار هر نود تقسیم می‌کند.

بر اساس نظر برخی از افراد، Sharding می‌تواند به مقیاس‌پذیری اتریوم، برای مدیریت کردن هزاران تراکنش در ثانیه و کاهش قابل توجه فی تراکنش‌ها کمک کند. رقبای دیگری نیز وجود دارند، که کاربران و سرمایه‌گذاران باید آنها را در نظر داشته باشند. از جمله این رقبا می‌توان به بایننس اسمارت چین‌، پالیگان‌، کاردانو و آوالانچ اشاره کرد.

بر اساس گفته‌های تاتیبوت، در طی زمان، پروژه‌های گوناگونی سرعت را به امنیت ترجیح خواهند داد و این امر به ضرر خودشان تمام می‌شود؛ این بدان معناست که Solana به روند ورود سالم پروژه‌ها ادامه خواهد داد. ژدانوف با اشاره به این موضوع که در حال حاضر هیچ راه‌حل بی‌نقصی وجود ندارد، به سایر گزینه‌های پیش روی سرمایه‌گذاران اشاره کرد.

او با اشاره به زنجیره هوشمند بایننس، اظهار کرد که اعتبارسنج‌ها در هماهنگ‌سازی نود‌های خود با مشکل مواجه هستند و از ضعیف بودن پشتیبانی توسعه‌دهندگان ناراضی هستند. ژدانوف در نتیجه اظهارات خود گفت:

متاسفانه هیچ پروژه کاملی وجود ندارد و هر یک از آنها در حال تقابل با موضوع مشخصی هستند؛ با این حال، به نظر من سولانا نقش منحصر به فردی را از هر دو نقطه‌نظر فنی و جامعه فعال در عصر ما بازی می‌کند.

فارغ از این‌که Eth2 به اتریوم کمک می‌کند یا خیر، باید دید که آیا این کوین می‌تواند جایگاه دوم از نظر ارزش بازار را حفظ کند یا خیر. با راه‌اندازی اتریوم ۲، روند‌های نوینی ظهور می‌کنند و بازار نیز به‌صورت قابل‌توجهی تغییر پیدا می‌کند. تنها چیزی که در حال حاضر برای ما واضح است، ماندگاری قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapp) در این عرصه است.

سخن پایانی

از دسترس خارج شدن شبکه سولانا در اواخر سال ۲۰۲۱، پیامد‌ها و دیدگاه‌های مختلفی را از جانب فعالان و سرمایه‌گذاران این عرصه به همراه داشته‌اند. واضح است که سرعت بالای این بلاک چین در انجام تراکنش‌ها و در اولویت قرار داشتن آن نسبت به امنیت، از جمله عوامل تاثیر‌گذار در چنین حادثه‌هایی بوده‌اند؛ اما نباید از یاد برد که این بلاک چین در سال ۲۰۲۰ راه‌اندازی شده و مسیری طولانی پیش رو دارد. به نظر شما، Solana موفق به مرتفع کردن این مشکلات می‌شود؟ چه آینده‌ای را برای این شبکه می‌بینید؟ نظر خود را در کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.