امروزه اگر وارد کشور جزایر مارشال شوید با اقتصاد آینده مواجه خواهید شد. جزایر مارشال مجمع الجزایر کوچکی در اقیانوس آرام میباشد که با کنار گذاشتن دلار آمریکا، ارز خود را به دارایی های دیجیتال تبدیل کرده است. این کشور با تصمیم خود برای عرضه سیستم ارزهای دیجیتال غالب که در سراسر کشور استفاده شود به اولین کشوری تبدیل شده است که ارزهای دیجیتال را جایگزین ارزهای سنتی کرده است.
جزایر مارشال تنها کشور در این خصوص نمیباشد. روند استفاده از ارزهای دیجیتال به عنوان جایگزین ارزهای سنتی طی ۱۸ ماه گذشته با رشد قابل توجهی روبرو بوده است. استیبل کوین لیبرا از شرکت فیسبوک، ارز دیجیتال بانک مرکزی چین (CBDC) و پلتفرم اخیر بایننس به اسم ونوس نمونه هایی از این روند روبهرشد میباشند. با ایجاد زیرساخت های بیشتر برای پشتیبانی از ارزهای دیجیتال، کشورها و سازمان های بیشتری در این عرصه شرکت خواهند کرد.
منشأ این روند را میتوان در سال ۲۰۰۸ و با نوشتن وایت پیپر بیت کوین جستجو کرد. هرچند لیبرا و ارزهای دیجیتال ملی با ارزهای دیجیتال واقعی کاملا متمایز میباشند، اما این نوع از ارزهای دیجیتال میتوانند باعث شکوفایی و پذیرش بیشتر ارزهای دیجیتال واقعی نیز بشوند. اگرچه این عرصه در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما این جنبش تاثیر گسترده ای بر سیستم مالی فعلی خواهد گذاشت.
ارزهای دیجیتال حکومتی یا ملی در واقع ارز دیجیتال واقعی نمیباشند. تفاوت این دو بسیار مهم است. این نوع از ارزهای دیجیتال صرفا ارزی هستند که توسط بانک و به شکل دیجیتال صادر شده اند. در خصوص ارزهای دیجیتال حکومتی، بانک صادر کننده همان بانک مرکزی میباشد. از طرف دیگر ارزهای دیجیتال واقعی توسط یک نهاد مرکزی صادر نمیشود و به شبکه ماینینگ وابسته است و هیچ کنترل مرکزی بر روی آن وجود ندارد.
تمایل کشورها به ارزهای دیجیتال بر اساس دو عامل مهم میباشد. عامل اول این است که این ارزهای دیجیتال، کنترل بیشتری در اختیار بانک های مرکزی قرار میدهد و از اینرو میتوانند ارزهای مورد نظر را رصد و پیگیری کنند. عامل دوم نیز این است که این ارزها میتوانند وابستگی به ارزهای غالب نظیر دلار آمریکا را کاهش دهند، به طوری که این اقدام بازار مبادلات خارجی را تحت سلطه خود قرار داده است. ارزهای جایگزین برای کشورهای در حال توسعه بسیار جذاب میباشد.
در لایحهای که توسط وزیر محیط زیست و مشاور رییس جمهور جزایر مارشال امضا شده است، ۳ عامل برای انتقال ارز ملی این کشور به ارزهای دیجیتال ذکر شده است که عبارتند از: راحتی و آسایشی که توسط فناوری بلاک چین ارائه میشود، قابلیت عرضه پول با مقدار ثابتی با رشد ثابت به منظور مبارزه با ماهیت بی ثبات ارزهای سنتی و استفاده بین المللی.
فقط کشورهایی با اقتصاد کوچک این راهکار را جذاب ندیده اند. معاون ارشد بانک خلق چین انگیزه های موجود برای عرضه ارز دیجیتال را “محافظت از تسلط پولی خود” عنوان کرده است. طولی نمیکشد که سایر کشورها نیز اقدامات مشابهی انجام دهند. اگرچه کشور چین تا مدتی با ارزهای دیجیتال در دستور کار داشت، اما جلو انداختن برنامه های این کشور احتمالا به دلیل معرفی لیبرا از جانب فیسبوک بوده است.
معرفی لیبرا مفهوم ارز دیجیتال غالب را به کار گرفته است. اگرچه لیبرا مقداری با ارز دیجیتال صادر شده توسط بانک متفاوت است اما شرایطی خوبی برای تبدیل شدن به جایگزینی برای ارزهای دیجیتال دارد و حتی میتوان گفت که شرایط آن از ارزهای دیجیتال دیگر نظیر بیت کوین نیز بهتر است. فیسبوک سال ها تلاش کرده است که وارد دنیای پرداخت ها و تراکنش ها شود. فیسبوک با در اختیار داشتن دارایی های فعلی خود که شامل واتس اپ و اینستاگرام میشود و داشتن میلیاردها کاربر جهانی و هم چنین معرفی کنسرسیومی از شرکا، شاید بتواند به جایگاه خوبی در عرصه پرداخت ها برسد بدون آنکه به طور رسمی به بانک تبدیل شود، جریان های درآمد جدیدی ایجاد کند.
ارز دیجیتال کشور چین از چند جهت بازتاب دهنده لیبرا میباشد. کشور چین با همکاری پلتفرم های چینی نظیر AliPay و ویچت، بازار بزرگی برای ارز دیجیتال خود ایجاد خواهد کرد که میتواند با همتای فیسبوکی خود رقابت کند. تفاوت این دو در جایی بروز پیدا میکند که دولت چین به تنهایی صدور این ارز دیجیتال را کنترل میکند، اما فیسبوک در اعلان های اولیه خود بیان کرده بود که کنسرسیومی از ۱۰۰ عضو بر نظارت، صدور و مدیریت لیبرا شرکت خواهند کرد.
پس از سال ۲۰۰۸ بسیاری از کشورها نظیر سوییس چالش هایی را عنوان کرده اند که طی این چالش ها، نظارت آمریکا و استفاده گسترده از دلار به عنوان ارز ذخیره جهانی افزایش یافته است. اگر کشورها در صدد صدور ارزهای دیجیتال باشند، میتوانند از نظر تئوری تراکنش هایی را ایجاد کنند که بدون دخالت و واسطه قرار گرفتن ارزهای دیگر به طور مستقیم انجام شوند. مثال دیگر در این خصوص، کشور هند میباشد که بانک ها را از ارائه خدمات بانکی به شرکت های مرتبط با ارزهای دیجیتال ممنوع کرده است اما به طور عمومی عنوان کرده است که در حال کار بر روی روپیه دیجیتال میباشد.
بایننس بزرگترین صرافی ارز دیجیتال از لحاظ حجم معاملات، ماه گذشته استیبل کوینی به اسم ونوس را معرفی کرد که پشتوانه آن ارزهای سنتی میباشد. در اعلامیه معرفی ونوس آمده است که:
بایننس از شرکای دولتی، شرکت ها و سازمان ها با علاقه و نفوذ قوی برای همکاری در خصوص ایجاد اتحادیه ای آزاد و جدید و جامعه ای پایدار استقبال میکند.
این زیرساخت میتواند به کشورهای کوچکتر کمک کند تا بدون آنکه مجبور باشند سیستم جدیدی از ابتدا ایجاد کنند بتوانند ارزهای دیجیتال خود با دسترسی به بازارهای جهانی را صادر کنند.
مشخص است که علاقه روزافزونی به این ارزهای دیجیتال وجود دارد و با رشد زیرساخت های عملیاتی برای پشتیبانی از این ایده، تعداد ارزهای دیجیتال غالب در بازار نیز افزایش خواهد یافت. این ارزهای دیجیتال و نهایتا تمام رمز ارزها، ذهنیت ارزهای سنتی امروزی را دریافت خواهند کرد و یک سیستم مالی کاملا جدیدی بازسازی میکنند.
چنین تغییری برای رشد تولید ناخالص ملی بسیار حیاتی است و بدین ترتیب، تمام کشورها باید در چالش های پیش رو همکاری کنند. این تغییر نیز ایجاد جایگزینی برای بانک ها، بازار بورس و اوراق بهادار و سایر سازمان هایی است که قرن پیش و به دلیل ضروری بودن حضور واسطه ها ایجاد شده بودند. ما شاهد این بودیم که نتفلیکس وارد صنعت فیلم و آمازون نیز وارد بازار توزیع محتوا و تجارت الکترونیکی شدند. سازمان های مالی بین المللی میتوانند گزینه های بعدی باشند.
