در حال حاضر کدام پروتکلهای لیکویید ری‌استکینگ مورد توجه بازار قرار دارند؟ ارزش کل قفل‌شده کدام پروژه‌ها نسبت به بقیه بیشتر است؟ اگر خبرهای کریپتو را دنبال می‌کنید، احتمالا می‌دانید که اخیرا یکی از پروژه‌های محبوب استیکینگ مجدد رکورد قابل‌توجهی را ثبت کرده است و می‌خواهید بدانید که کدام پروتکل‌ها در رتبههای بعدی قرار دارند. با میهن بلاکچین همراه باشید تا با ۶ مورد از برترین پروتکلهای لیکویید ری استیکینگ آشنا شویم.
۶ پروتکل برتر لیکویید ری استینگ برای سال ۲۰۲۴
قبل از معرفی برترین پروتکلهای لیکویید ری استیکینگ، اجازه دهید گریزی به چند مفهوم بزنیم؛ استیکینگ به معنای سپرده‌گذاری دارایی‌های دیجیتال و کسب سود در ازای سپرده است. در این حالت دارایی کاربر قفل می‌شود و امکان استفاده از آن‌ها در سایر بخش‌های دیفای وجود ندارد. برای حل این مشکل پروتکلهای لیکویید استیکینگ (Liquid Staking) ایجاد شدند تا کاربر علاوه بر پاداش سرمایه‌گذاری، مشتقات لیکویید استیکینگ (LST) بگیرد و به نقدینگی دارایی هم دسترسی داشته باشد. اما بعد از آن، ایده پروتکلهای لیکویید ری استیکینگ (Liquid Restaking) مطرح شدند تا کاربر بتواند با سپرده‌گذاری مجدد دارایی، سود مضاعفی را به دست بیاورد. در ادامه با ۶ مورد از پروتکلهای لیکویید ری‌استیکنیگ که دارای بالاترین ارزش کل قفل‌شده (TVL) هستند، آشنا می‌شویم. (TVLها بر اساس داده‌های سایت دیفای لاما در زمان نگارش مطلب تنظیم شده است.)
۱. آیگن لیر (EigenLayer)
آیگن لیر (EigenLayer) با راه‌اندازی مرحله دوم مین‌نت در نهم آوریل ۲۰۲۴ (۲۱ فروردین ۱۴۰۲) به نقطه عطف مهمی رسید. در همین مدت کوتاه، TVL آیگن لیر با افزایشی ۹ درصدی به سقف ۱۵.۵۰۳ میلیارد دلار رسید و به برترین پروتکل لیکویید ری استیکینگ تبدیل شد. آیگن لیر در طی این ارتقا به ۶ سرویس اعتبارسنجی فعال (AVS) شامل AltLayer ،Brevis ،Eoracle ،Lagrange WitnessChain و Xterio اجازه فعالیت داد. همچنین حداقل میزان استیک برای اپراتورهای نود لایه دسترسی داده EigenDA از ۳۲۰ اتر به ۹۶ واحد کاهش یافت. قبل از راه‌اندازی مرحله دوم مین‌نت نیز، آیگن لیر با دعوت نهادهای برجسته‌ای مانند گوگل، کوین‌بیس و HashKey برای تبدیل‌شدن به اپراتورهای پروتکل، توجه جامعه کریپتو را به خود جلب کرده بود. با مطالعه مقاله «پروتکل EigenLayer چیست؟» می‌توانید اطلاعات بیشتری در مورد ساختار و نحوه کسب درآمد از ری استیکینگ آیگن لیر به‌دست بیاورید.
۲. پندل (Pendle)
پندل (Pendle) یک پروتکل پیشگام در بخش امور مالی غیرمتمرکز است که ارزش کل قفل‌شده آن در حال حاضر برابر با ۵.۰۵۶ میلیارد دلار است. این پروتکل ایده توکنیزه‌‌کردن بازده آتی از طریق معاملات بازده (Yield-Trading) را مطرح می‌کند. ساختار پندل به این صورت است که دارایی‌های مولد بازده (همان اترهای استیک‌شده مانند stETH) پس از واریز به پندل به دو جزء تقسیم می‌شوند؛ اصل دارایی با عنوان توکن اصلی (Principal Tokens) و بازده احتمالی آن هم با عنوان توکن بازده (Yield Tokens) شناخته می‌شود. به‌طور مثال، کاربر در ازای واریز رپد اترهای استیک‌شده (wstETH) توکن PT-wstETH و YT-wstETH را دریافت می‌کند که اولی نشان‌دهنده دارایی اصلی و دومی بازده دارایی است. کاربر می‌تواند هر یک از این بخش‌ها را به صورت مستقل و بر اساس پیش‌بینی بازار در معاملات بازده آتی پندل سرمایه‌گذاری کند و بیشترین درصد سود سالانه را به‌دست بیاورد. برای آشنایی بیشتر با سازوکار این پروتکل می‌توانید دو مقاله «آشنایی با پندل فایننس و ارز دیجیتال PENDLE» و «آموزش کار با پلتفرم پندل» را مطالعه کنید.
۳. اترفای (Etherfi)
اترفای (Etherfi) در ابتدا به عنوان یک پروتکل لیکویید استیکینگ شروع به کار کرد؛ اما بعد از ادغام با آیگن‌لیر فعالیت‌های خودش را توسعه داد. لیکویید ری استیکینگ اترفای باعث می‌شود که کاربران بتوانند در اکوسیستم گسترده‌تر دیفای فعالیت کنند و پاداش‌های استیکینگ و ری‌استیکنیگ بیشتری را به دست بیاورند. ارزش کل قفل شده اترفای به محض این ادغام، رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد و در زمان نگارش، TVL آن برابر با ۳.۸۵ میلیارد دلار است. سپرده‌گذاران می‌توانند در ازای استیک اتر، توکن‌های لیکویید استیکینگ بگیرند و با سپرده‌گذاری مجدد LSTها، توکن eETH دریافت کنند. در این روش کاربران به‌طور خودکار پاداش‌های استیک آیگن‌لیر را هم به‌دست می‌آورند. همچنین سپرده‌گذاران می‌توانند با تبدیل توکن‌های eETH به رپدتوکن weETH از آن‌ها در موارد مختلف زیر استفاده کنند:
- برنامه‌های غیرمتمرکز دیفای
- سواپ در استخرهای نقدینگی مانند بلنسر و کروفایننس
- دریافت سود در ازای وام‌دهی به پروتکل‌هایی مانند مورفو بلو و سیلو فایننس
- پروتکلهای اهرمی مانند Gearbox
- استیکینگ مجدد در برنامه‌هایی مانند Zircuit
۴. رنزو (Renzo)
رنزو (Renzo Protocol) یک پروتکل لیکویید ری استیکینگ روی آیگن لیر است که به عنوان مدیر استراژی سپرده‌گذاری عمل می‌کند. فرآیند ری استیکینگ در رنزو نسبت به پروتکلهای سنتی، پیچیدگی کمتری دارد و شامل سود بالاتری می‌شود. رنزو در ازای استیک اتر یا LSTها، توکن ezETH را به کاربران می‌دهد. این پروتکل برای تسهیل تعامل کاربران با اپراتورهای نود آیگن لیر و حفظ امنیت برنامه‌های ساخته‌شده روی آن از سرویس‌های اعتبارسنجی فعال (AVS) لایه ۱ اتریوم استفاده می‌کند. نوآوری‌های رنزو باعث جذب بیش از ۲٬۰۰۰ کاربر شده و ارزش کل قفل شده آن را به ۳.۳۷۵ میلیارد دلار رسانده است.
۵. ریاستیک فایننس (Restake finance)
ریاستیک فایننس (Restake Finance) خودش را اولین پروتکل ماژولار لیکویید استیکینگ معرفی می‌کند که به‌طور خاص برای آیگن لیر ساخته شده است. این پروتکل با معرفی مفهوم وثیقه‌گذاری مجدد دارایی (Rehypothecation) اجازه می‌دهد از توکن‌های لیکویید استیکینگ به عنوان وثیقه در سرویس‌های تاییدشده در اکوسیستم آیگن‌لیر استفاده شود. کاربران می‌توانند با واریز LSTها به ریاستیک فایننس، توکن rstETH بگیرند و علاوه بر دریافت پاداش استیک از دارایی‌های خود در بخش‌های مختلف دیفای مانند سرویس‌های وام‌دهی استفاده کنند. ارزش کل قفل‌شده ریاستیک فایننس ۲.۸۷ میلیارد دلار است.
۶. پافر فایننس (Puffer Finance)
پافر فایننس (Puffer Finance) به عنوان یک پروتکل لیکویید ری استیکینگ بومی (nLRP) طراحی شده و روی آیگن لیر فعالیت می‌کند. این پروتکل بر اساس TVL فعلی خود که نزدیک به ۱.۳۵۹ میلیارد دلار است، در جایگاه ششم این لیست قرار می‌گیرد. پافر فایننس با یک ماژول پیش‌فرض که روی اعتبارسنجی از طریق اثبات سهام تمرکز داشت و گزینه «بدون ریسک» تلقی می‌شد، کار خودش را شروع کرد. با گذشت زمان، پافر فایننس تصمیم گرفت با معرفی ماژول ری استیکینگ دامنه فعالیتش را گسترش دهد. بر اساس این رویکرد، کاربران می‌توانند در ازای استیک ETH، توکن pufETH بگیرند و پاداش‌های استیک و ریاستیک را همزمان به‌دست بیاورند. پافر فایننس معتقد است که مکانیزم پاداش‌دهی دوگانه منجر به ایجاد چرخه‌ای از جذب ولیدیتورهای جدید و افزایش ارزش pufETH در طول زمان می‌شود و در نهایت پتانسیل درآمد سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد. از دلایل دیگر رشد پافر فایننس می‌توانیم به مواردی نظیر استفاده از فناوری ضد اسلشینگ (اعتبارسنج‌ها با ریسک جریمه کمتری مواجه هستند)، راه‌اندازی نود ولیدیتور بدون نیاز به مجوز و سرمایه‌گذاری نهادهای برجسته‌ای مانند بایننس لبز (Binance Labs) اشاره کنیم.
جمع‌بندی
پروتکلهای لیکویید ری استیکینگ (Liquid Restaking) یک نوآوری با آینده درخشان در حوزه دیفای کریپتو هستند. این دسته از پروتکل‌ها نسبت به استیکینگ سنتی، انعطاف‌پذیری و پتانسیل کسب سود بیشتری را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند. در این مطلب با ۶ پروتکل لیکویید ری استیکینگ آشنا شدیم. آیا تجربه سرمایه‌گذاری در این بخش را داشته‌اید؟ کدام پروتکلهای لیکویید ری استیکینگ انتخاب شما هستند؟
سوالات متداول (FAQ)
بهترین پروتکلهای لیکویید ری استیکینگ سال ۲۰۲۴ کدامند؟
در حال حاضر آیگن لیر بیشترین TVL را دارد و پروژههایی مانند پندل، اتر فای، رنزو، ریاستیک فایننس و پافر فایننس در رتبههای بعدی قرار دارند.
