آشنایی با انواع آدرس‌های بیت کوین؛ لگسی، سگویت و تپ‌روت

آدرس‌های بیت کوین که به آن‌ها آدرس عمومی هم گفته می‌شود یک شناسه منحصر‌به‌فرد برای ارسال و دریافت بیت کوین است.

بیت کوین چند فرمت مختلف را برای آدرس‌های این شبکه معرفی کرده است که هر کدام ویژگی‌های خاص خودشان را دارند. به‌طور مثال ممکن است آدرس‌ها با عدد «۱»، «۳»، «bc1q» یا «bc1p» شروع شوند. حالا اگر سوال شما این است که انواع آدرس‌های بیت کوین چه ویژگی‌های دارند، تفاوت آن‌ها با یکدیگر چیست و کیف پول‌های مناسب برای آدرس‌های مختلف بیت کوین کدامند، مطالعه این مطلب از میهن بلاکچین را از دست ندهید.

معرفی انواع حساب‌ها و آدرس‌های بیت کوین

استقبال از فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال هر روز بیشتر می‌شود. در جامعه امروز مهم‌ترین دلایل پذیرش جهانی رمزارزی مانند بیت کوین ارزش، امنیت و تمرکززدایی آن است. با این حال یک چالش مهم وجود دارد و آن تجربه ضعیف کاربری و ناتوانی در جلب رضایت کامل کاربران است. این شبکه از فرمت‌های مختلفی برای آدرس‌های بیت کوین استفاده می‌کند و از آنجایی که کاربران نمی‌دانند کیف پول مناسب برای هر آدرس چیست، آن‌ها را سردرگم می‌کند.

انواع فرمت آدرس بیت کوین شامل لگسی، سگویت و تپ‌روت می‌شود که از نظر میزان کارمزد، سرعت تراکنش و سازگاری با کیف‌پول‌های مختلف با یکدیگر تفاوت دارند. آشنایی با انواع آدرس‌های بیت کوین و ویژگی هر کدام از آن‌ها باعث بهبود تجربه کاربری می‌شود. به‌ویژه اینکه با گسترش اکوسیستم امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) بیت کوین و ایجاد فرصت‌های کسب درآمد جدید، قطعا کاربران جدیدی به سمت این فضا سرازیر می‌شوند.

آدرس‌های لگسی (Legacy)

واژه لگسی “Legacy” به معنای «میراث» است و اکانت‌‌های لگسی اولین نسل از حساب‌های بیت کوین هستند. پیشینه این حساب‌ها به روزهای اولیه ظهور بیت کوین و پیش از اعمال ارتقا‌های بزرگ برمی‌گردد. آدرس‌‌های لگسی به جای ارسال مستقیم بیت کوین به کلید عمومی از تابع ارسال به هش کلید عمومی (Pay-to-Public-Key-Hash) استفاده می‌کنند.

آدرس‌های لگسی بیت کوین معمولا با عدد «۱» شروع می‌شوند و رشته‌ای ۳۴ کاراکتری شامل حروف و اعداد بدون فاصله هستند. آدرس زیر یک نمونه آدرس لگسی بیت کوین است:

157fRrqAKrDyGHr1Bx3yDxeMv8Rh45aUet

ساختار کارمزد آدرس‌های لگسی به همان شیوه اولیه و قدیمی است و نسبت به سایر آدرس‌ها مشمول کارمزد تراکنش بیشتری می‌شوند. برخی کیف‌پول‌ها آدرس لگسی را به‌طور پیش‌فرض نشان نمی‌دهند و کاربر باید به‌طور دستی آن‌ را انتخاب کند.

آدرس‍های سگویت (SegWit)

سگویت (Segwit) یکی دیگر از فرمت‌های آدرس بیت کوین است که ترکیبی از دو کلمه “Segregate” به معنای جداسازی و “Witness” به معنای شاهد یا همان امضای تراکنش‌ها است. ایده سگویت توسط توسعه‌دهنده‌ای به نام پیتر ویول (Pieter Wiulle) در کنفرانس مقیاس‌پذیری بیت کوین در سال ۲۰۱۵ مطرح شد. او معتقد بود که این راه‌حل می‌تواند سرعت بلاکچین بیت کوین را بالا ببرد و متعاقبا مقیاس‌پذیری و امنیت شبکه را بهبود دهد.

با انجام ارتقا سگویت عملا همین اتفاق افتاد و شبکه بیت کوین ایمن‌تر شد. مکانیزم پروتکل به این صورت است که داده‌های شاهد و امضاهای تراکنش از داده‌های ورودی و خروجی تفکیک می‌شوند. این جداسازی مشکل انعطاف‌پذیری تراکنش‌های غیرعمدی را حل می‌کند و از تغییر شناسه‌های تراکنش و هش‌ها توسط مهاجمان جلوگیری می‌کند.

به‌روز رسانی سگویت در عین حال که نقایص کدها را برطرف کرد، مقیاس‌پذیری بیت کوین را افزایش داد و راه را برای ظهور شبکه لایتنینگ (Lightning Network) هموار کرد. کاهش کارمزد تراکنش‌ها و امکان اجرای امضاهای اشنور (Schnorr signatures) از مزایای دیگر ارتقای سگویت بود.

آدرس‌های سگویت دو نوع هستند:

• سگویت تو‌ در تو (Nested SegWit): این نوع آدرس‌ها از تابع Pay-to-Script-Hash استفاده می‌کنند. مزیت استفاده از این روش، امکان‌پذیر شدن اجرای تراکنش‌های چندامضایی (Multisig) در شبکه بیت کوین و کاهش کارمزد تراکنش‌ها نسبت به آدرس‌های لگسی است. آدرس‌های سگویت تو در تو با عدد «۳» شروع می‌شوند.
• سگویت بومی (Native SegWit): آدرس‌های سگویت بومی از یک فرمت رمزنگاری ۳۲ کاراکتری به نام “Bech32” استفاده می‌کند که شامل حروف کوچک، بزرگ و اعداد می‌شود. شناسایی کاراکترهای نادرست در داده‌های تراکنش در این فرمت راحت‌تر است. آدرس‌های سگویت بومی با “bc1q” شروع می‌شوند و کارمزد تراکنش آن‌ها نسبت به دو آدرس قبلی ارزان‌تر است.

تپ‌روت (Taproot)

تپ‌روت (Taproot) جدیدترین به‌روز رسانی شبکه بیت کوین است که با هموار کردن راه برای اجرای برنامه‌های دیفای و قراردادهای هوشمند پیشرفته در این بلاکچین، نویدبخش آینده‌ای روشن است. ارتقا تپ‌روت روی پروتکل سگویت اجرا شده و به همین دلیل آدرس‌ها فرمت مشابهی دارند.

در حقیقت تپ‌روت یک سافت فورک (Soft Fork) است که با نسخه‌های پیشین مانند سگویت و لگسی سازگاری دارد. ارتقا تپ‌روت شرایط را برای گروه‌بندی تراکنش‌های چندامضایی و دسته‌ای فراهم کرد. از این رو سرعت تایید تراکنش‌ها، حریم خصوصی و انعطاف‌پذیری شبکه بهبود پیدا کرد و مقیاس‌پذیری بیت کوین بیشتر شد. تپ روت از قراردادهای هوشمند بیت کوین هم پشتیبانی می‌کند. آدرس‌های تپ‌روت با “bc1p” شروع می‌شوند.

تفاوت آدرس‌های سگویت، تپ‌روت و لگسی چیست؟

هر اکانت بیت کوین، آدرس منحصر‌به‌فرد خودش را دارد. تعدادی از کیف پول‌های بیت کوین به‌واسطه یکپارچه‌سازی از همه فرمت‌ها پشتیبانی می‌کنند؛ اما در برخی ولت‌ها کاربر باید برای هر آدرس حساب جداگانه بسازد. درحالی‌که سگویت و تپ‌روت ارتقاهایی روی نسخه قدیمی لگسی هستند؛ هر سه با یکدیگر سازگارند و می‌توانند با هم تعامل داشته باشند. تفاوت آدرس‌های سگویت، تپ‌روت و لگسی شامل موارد زیر می‌شود:

• کارمزد تراکنش‌ها: آدرس‌های لگسی نسبت به تپ‌روت و سگویت کارمزد بالاتری دارند. کارمزد آدرس‌های تپ‌روت نیز نسبت به سگویت بالاتر است؛ زیرا تراکنش‌های تپ‌روت حاوی داده‌های بیشتری هستند.
• سرعت تسویه تراکنش‌ها: از آنجایی که تپ‌روت و سگویت از تراکنش‌ها دسته‌ای پشتیبانی می‌کنند، سرعت تایید تراکنش آن‌ها نسبت به لگسی بیشتر است.
• پشتیبانی کیف پول‌ها: آدرس‌های لگسی در اکثر کیف پول‌های بیت کوین پشتیبانی می‌شوند. هر دو نوع آدرس سگویت تو در تو و بومی با تعداد زیادی از ولت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری بیت کوین سازگار هستند؛ اما ممکن است برخی صرافی‌ها از سگویت بومی پشتیبانی نکنند. با توجه به اینکه تپ‌روت نسخه جدید‌تری است، در حال حاضر کیف پول‌های کمتری از این فرمت پشتیبانی می‌کنند.
• کاربرد: آدرس‌های لگسی قدیمی‌ترین فرمت حساب‌های بیت کوین هستند. از این رو به‌طور طبیعی از پرداخت‌های همتا‌به‌همتا و سایر تراکنش‌های پایه پشتیبانی می‌کنند؛ اما در مورد قراردادهای هوشمند عملکرد محدودی دارند. مهم‌ترین هدف ارتقا سگویت و تپ‌روت حرکت به سمت اکوسیتم دیفای و قراردادهای هوشمند بود، به همین دلیل این اکانت‌ها برای پروتکل‌های دیفای بیت کوین مناسب‌تر هستند.

کیف پول‌های دیفای بیت کوین

استقبال روزافزون از اکوسیستم دیفای بیت کوین، توسعه‌دهندگان را به تلاش بی‌وقفه برای ارائه کیف پول‌های جدید واداشته است. هدف از طراحی کیف پول‌های جدید بیت کوین تسهیل تعامل کاربران عادی با پروتکل‌های مختلف این شبکه است.

توسعه‌دهندگان با ارائه این خدمات می‌توانند اطمینان حاصل کنند که تجربه کاربری روان و بی‌نقص است و کاربران می‌توانند از فرصت‌های موجود به بهترین شکل استفاده کنند. برخی از کیف پول‌های مناسب برای اکوسیستم دیفای بیت کوین عبارتند از:

کیف پول Leather

کیف پول leather که قبلا هیرو (Hiro Wallet) نام داشت، یکی از کیف پول‌های بیت کوین است که به برنامه‌های غیرمتمرکز و لایه ۲های بیت کوین متصل می‌شود. این کیف پول روی راه‌حل لایه ۲ استکس (Stacks) ساخته شده است و به خاطر قابلیت‌های متعددی که دارد یک کیف پول ایده‌آل برای اکوسیستم دیفای بیت کوین تلقی می‌شود. برخی ویژگی‌های کیف پول Leather عبارتند از:

• امکان نگهداری، ارسال و دریافت بیت کوین و سایر توکن‌های پشتیبانی‌شده در این شبکه
• اتصال به برنامه‌های دیفای ساخته‌شده روی لایه ۲ استکس
• خرید و مینت NFTها
• مشارکت در سرویس‌های استیکینگ و کسب بیت کوین
• پشتیبانی از پروتکل اردینالز (Ordinals) و قابلیت مینت، ارسال و دریافت NFTهای شبکه بیت کوین
• پشتیبانی از سرویس نام بیت کوین (BNS)
• سازگاری با کیف پول‌های سخت‌افزاری لجر
• ارائه شده در نسخه دسکتاپ و افزونه مرورگر

اکس‌دیفای ولت (XDEFI Wallet)

کیف پول XDEFI علاوه‌بر مین‌نت و تست‌نت‌های شبکه بیت کوین از ۳۰ زنجیره دیگر هم پشتیبانی می‌کند. اکس‌دیفای یک کیف پول دیفای است که امکان اتصال به دپ‌های ساخته‌شده روی شبکه بیت کوین را فراهم می‌کند. همچنین این کیف پول قصد دارد از طریق همکاری با زتاچین (Zetachain) استفاده از قراردادهای هوشمند اومنی لیر (Omni-layer) را روی بیت کوین امکان‌پذیر کند. این اقدام فعلا در مرحله آزمایشی است. سایر ویژگی‌های کیف پول XDEFI عبارتند از:

• رابط کاربری ساده
• دارای بیش از ۱۹۰٬۰۰۰ کاربر
• ارائه‌شده به عنوان افزونه مرورگر و نسخه موبایلی

کیف پول اکس‌ورس (XVerse Wallet)

یکی دیگر از کیف پول‌های محبوب برای اکوسیستم دیفای بیت کوین، ولت اکس‌ورس (XVerse) است. این برنامه ادعا می‌کند که در بین نسخه‌های موجود، پیشرفته‌ترین کیف پول دیفای بیت کوین است. البته بر اساس ویژگی‌ها و اهدافی که در سر دارد، این ادعا چندان هم بی‌ربط نیست. برخی ویژگی‌های کیف پول XVerse عبارتند از:

• ارائه‌شده در نسخه‌های اندروید، IOS و افزونه مرورگر
• پشتیبانی از زنجیره استکس و امکان شرکت در سرویس‌های استیکینگ
• پشتیبانی از اردینالزها و قابلیت تعامل با NFTها
• امکان معامله توکن‌های BRC-20

علاوه‌بر کیف پول‌های مذکور، ولت‌های دیگری مانند اوپتو ولت (Opto Wallet)، نپتون ولت (Neptune Wallet)، مولتی سیف (MultiSafe) و کیف پول سخت‌افزاری D’CENT برای فعالیت در اکوسیستم دیفای بیت کوین مناسب هستند.

کیف پول‌های مناسب برای NFTهای شبکه بیت کوین

با معرفی اردینالزها (Ordinals) و اینسکریپشن‌ها (Inscriptions) در ژانویه ۲۰۲۳ پای NFTها به شبکه بیت کوین باز شد. پروتکل اردینالز به نودهای بیت کوین اجازه می‌دهد که داده‌هایی مانند تصاویر یا حتی ویدیو را مستقیما روی کوچترین واحد‌های بیت کوین یا همان ساتوشی‌ها حک کنند. به عبارت دیگر شبیه به اتریوم، ایجاد محتواهای NFTوار روی شبکه بیت کوین امکان‌پذیر است. راه‌اندازی این پروتکل نه‌تنها هیاهوی بسیاری در فضای وب ۳ به‌راه‌انداخت؛ بلکه با موجی از تحسین‌‌ها و انتقاد‌ها مواجه شد.

اگرچه اردینالزها دقیقا شبیه به NFTها نیستند؛ اما از آنجایی که تمام داده‌ها در بلاکچین ثبت می‌شوند، شکل کاملی از توکن‌های بی‌همتا به‌شمار می‌روند. تفاوتی که در بین اردینالزها و توکن‌های بی‌همتا وجود دارد این است که NFTها برای ذخیره برخی از داده‌های خود به سیستم‌های آفچین متکی هستند. در حال حاضر سه راه برای به‌دست آوردن اردینالزهای وجود دارد:

• خودتان به یک اجراکننده نود تبدیل شوید و اردینالز را ثبت کنید.
• اردینالزهای موجود را از سایر کاربران بخرید.
• سراغ مارکت‌پلیس‌ اردینالزها مانند گاما (Gamma) بروید.

اگر قصد تعامل با اردینالزها را دارید باید این را بدانید که همه کیف پول‌های بیت کوین از اردینالزها پشتیبانی نمی‌کنند. کیف پول‌هایی مانند اردینالز ولت (Ordinals Wallet)، Leather و اکس‌ورس نمونه‌هایی از ولت‌های سازگار با اردینالزهای بیت کوین هستند.

جمع‌بندی

در دل سیستم پیچیده شبکه بیت کوین انواع مختلفی از آدرس‌ها وجود دارد که هر کدام ویژگی‌ خاص خودشان را دارند. این آدرس‌ها شامل لگسی، سگویت تو در تو، سگویت بومی و تپ روت می‌شوند. تمام این آدرس‌ها می‌توانند با یکدیگر تعامل داشته باشند؛ اما تفاوت آن‌ها در فرمت ظاهری و پیشوندها، میزان کارمزد و سرعت تراکنش آن‌ها است. یک نکته مهم دیگر که باید توجه داشته باشیم این است که برخی کیف پول‌های بیت کوین و پلتفرم‌های صرافی از همه فرمت‌ها پشتیبانی نمی‌کنند. آدرس‌های تپ روت با توجه به اینکه جدیدتر هستند در کیف پول‌های کمتری پشتیبانی می‌شوند.

اگر قصد دارید در اکوسیستم دیفای بیت کوین فعالیت کنید و از برنامه‌های مختلف درآمد کسب کنید به کیف پول‌های دیفای بیت کوین مانند XDEFI ،Xverse ،Leather ،Neptune ،Opto و Multisafe نیاز دارید. همچنین برای تعامل با پروتکل اردینالز و NFTهای بیت کوین می‌توانید از کیف پولی مانند اردینالز ولت استفاده کنید. پیشنهاد شما چیست؟ کدام کیف پول‌های بیت کوین برای استفاده در اکوسیستم دیفای تجربه کاربری بهتری ارائه می‌دهند؟

سوالات متداول (FAQ)