بعد از چند سال کار، و بعد از چند تاخیر در طی سال ۲۰۲۰، فاز صفر اتریوم ۲ در تاریخ ۱ دسامبر راه‌اندازی شد. اما این ارتقای اتریوم مدت‌هاست که مورد بحث است و اگر به جای این ارتقا، پروژه دیگری از نو بنا می‌شد، احتمالا زمان کمتری می‌برد. در همین مدت، افراد دیگری متوجه این قضیه شده‌اند و پروژههایی را ایجاد کرده‌اند که همان کار‌هایی را می‌کنند که اتریوم ۲ قرار است انجام دهد و حتی برخی از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ از اتریوم نیز فراتر رفته‌اند.
اگرچه اتریوم مشعلی فروزان برای این پروژه‌ها بود و دیدگاهی کلی را برای آنها فراهم کرد، اما اینک فضای بلاک چین بسیار تکامل پیدا کرده است و تعداد زیادی پروژه دیگر که به بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ موسوم هستند، وارد عرصه شده‌اند. رقابت در این عرصه هر روز شدید و شدید‌تر می‌شود و اینک پروژههایی مانند Polkadot بسیار پیشرفت کرده‌اند و حجم بازار آنها نیز بسیار بالا رفته است. حال این سوال پیش می‌آید که اتریوم ۲ چگونه به این فضای رقابتی واکنش نشان می‌دهد و آینده آن چگونه خواهد بود؟
کاردانو یکی از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲
کاردانو برای مدتی از جدی‌ترین رقبای اتریوم به حساب می‌آمد. کاردانو توسط یکی از بنیان‌گذاران اتریوم بنام چارلز هوسکینسون (Charles Hoskinson) ایجاد شد. هوسکینسون در سال ۲۰۱۴ اتریوم را ترک کرده است. کاردانو امسال بسیار خبرساز شد و قیمت آن نیز افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد. دلیل این امر ارتقای شلی (Shelley) بود که به نسبت شبکه اصلی کاردانو انجام گرفت. البته این ارتقا نیز مانند اتریوم ۲ در چند مرحله انجام می‌گیرد و هنوز مراحل دیگری برای آن باقی مانده است. مرحله اول این ارتقا، استیکینگ کاردانو را امکان‌پذیر کرد و در مراحل دیگر نیز مواردی مانند قرارداد هوشمند، مقیاس‌پذیری و مدیریت مورد توجه قرار خواهد گرفت.
بیشتر بخوانید : کاردانو (Cardano) چیست؟ نسل سوم ارزهای رمزنگاری شده
کاردانو بر خلاف اتریوم ۲ در نهایت به صورت مدل مدیریت روی زنجیره به فعالیت خود ادامه خواهد داد و برخی معتقدند که کاردانو در این زمینه به موفقیت‌های عظیمی خواهد رسید و بسیاری از پروژه‌های دیگر را از این فضا خارج خواهد کرد.
تزوس در مقابل اتریوم ۲
تزوس یکی دیگر از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ است که در سال ۲۰۱۸ ایجاد شد. بنیاد این پروژه نیز مانند بنیاد اتریوم در کشور سوئیس واقع است. این پروژه توسط آرتور و کاتلین بریتمن (Arthur and Kathleen Breitman) توسعه داده شد و البته طولی نکشید که روابط این دو با بنیاد تزوس به تیرگی گرایید. تزوس از مکانیسم اجماع گواه اثبات سهام نیابتی استفاده می‌کند و در حالی که بسیاری معتقدند که به اندازه اتریوم غیر متمرکز نیست، اما از بسیاری از پروژه‌های دیگری که از این مکانیسم استفاده می‌کنند، غیر متمرکز‌تر است. تزوس حد بالایی برای تعداد نود‌ها در نظر نگرفته است و از بسیاری جهات شبیه اتریوم است. تفاوت اصلی تزوس با اتریوم در این است که از مدل مدیریتی روی زنجیره استفاده می‌کند.
مدلی که بریتمن‌ها در ابتدا برای تزوس در نظر داشتند، این بود که مانند کاردانو همه افرادی که واجد شرایط برای استیکینگ هستند، بتوانند مستقیما در رای‌گیری شرکت کرده و نظرات خود را اعمال کنند. مدل مدیریتی اتریوم خارج از زنجیره است و این در تقابل با پروژههایی مانند تزوس و کاردانو است و البته هیچ یک از این مدل‌ها هنوز برتری خود را بر دیگری ثابت نکرده‌اند.
RSK در برابر اتریوم ۲
RSK یکی دیگر از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ است که در اواخر ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد. این پروژه هیجان زیادی را در آن زمان ایجاد کرد زیرا وعده اضافه کردن عملکرد قرارداد هوشمند را به بلاک چین بیت کوین می‌داد. این بلاک چین توان پردازش تراکنش‌های زیادی را در ثانیه دارد و بنابراین در آن زمان تهدیدی جدی برای اتریوم از منظر مقیاس‌پذیری بود.
برای آشنایی بیشتر با مفهمو قراردادهای هوشمند مقاله قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست؟ را مطالعه کنید
RSK به ادغام استخراج با بیت کوین پرداخته است و همزمان می‌توان آن را به همراه بیت کوین استخراج کرد. اینک RSK حدود ۴۸ درصد از قدرت هش کل شبکه بیت کوین را احاطه کرده است و یکی از رقبای جدی اتریوم از منظر امنیت شبکه از طریق عدم تمرکز است. RSK در بسیاری از امور مانند قابلیت همکاری سیستماتیک و توسعه در فضای امور مالی غیر متمرکز پیشرفت کرده است و حقیقتا می‌توان آن را یکی از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ دانست. در اویل امسال بود که RSK پلی تعاملی با اتریوم ایجاد کرد و این اجازه را به افراد داد که به انتقال توکن بین این دو پلتفرم بپردازند. این اقدامی جالب بود که منجر به تعامل بلاک چین‌ها می‌شود و در نهایت مقبولیت عام این فناوری را نیز سرعت خواهد بخشید.
کیوتام در برابر اتریوم ۲
کیوتام امسال نقطه عطف برجسته‌ای در تاریخ خود داشت و در جریان یک فورک موفق، توانست نسخه جدیدی از شبکه اصلی خود ایجاد کند. کیوتام نیز اینک مانند اتریوم ۲ به راه‌اندازی مکانیسم گواه اثبات سهام پرداخته است. در حالی که در اتریوم ۲ باید برای ورود به فرآیند استیکینگ حداقل ۳۲ اتریوم داشت، کیوتام در حال فراهم کردن زمینه‌ای است که هر کس بتواند بدون هیچ مانعی در استیکینگ مشارکت کند. اخیرا کیوتام توانسته است استیکینگ آفلاین را راه‌اندازی کند که این رویدادی بسیار برجسته است و افراد می‌توانند کیوتام خود را در کیف پول‌های آفلاین نگهداری کنند. این موضوع از منظر امنیتی بسیار به نفع کاربران است و با توجه به اینکه مینیممی هم برای استیکینگ این ارز دیجیتال وجود ندارد، استیکینگ کیوتام در نظر بسیاری جذاب خواهد بود.
کیوتام بر روی ماشین مجازی اتریوم اجرا و مدیریت می‌شود و این باعث می‌شود که این پروژه بتواند از توسعه‌های اتریوم ۲ مانند شاردینگ بهره ببرد. اما این پروژه بر خلاف اتریوم تنها محدود به زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی نیست و توسعه‌دهنده‌ها می‌توانند برنامه‌های غیر متمرکز خود را با گستره وسیعی از زبان‌های برنامه‌نویسی ایجاد کنند.
Matic در برابر اتریوم ۲
از آنجا که این پروژه به عنوان یک لایه دوم برای اتریوم عملکرد دارد، مزایای زیادی به همراه دارد که از جمله آنها می‌توان به سازگاری با توکن‌های ERC20 اشاره کرد. این پروژه مدعی است که دارای مقیاس‌پذیری ۶۵۰۰۰ تراکنش در ثانیه است. این پروژه خیلی زود مورد حمایت صرافی‌های بزرگی مانند کوین بیس (Coinbase) قرار گرفت و همچنین مشارکت‌های مهمی را نیز برقرار کرده است.
در اینجا این مسئله پیش می‌آید که با مقیاس‌پذیر شدن بیشتر اتریوم ۲ ممکن است دیگر نیازی به پروژه‌های لایه دوم مانند متیک نباشد. اما مدیر ارشد عملیاتی متیک بر این باور نیست و معتقد است که اتریوم ۲ نمی‌تواند کاملا مشکل مقیاس‌پذیری را حل کند و در نهایت مقیاس‌پذیری اتریوم ۲ به چیزی در حدود ۳۲۰۰ تراکنش در ثانیه خواهد رسید. او معتقد است که بهبود اتریوم باعث افزایش تقاضا خواهد شد و بلاک چین‌های نسل اول هم بلاک چین‌هایی هستند که برای تسویه طراحی شده‌اند و فعالیت کسب و کار‌ها در آنها هدف نبوده است. دیفای نیز این قضیه را به خوبی نشان داد و راه‌حل‌های لایه دوم برای اموری مانند رای‌گیری بسیار کاربرد داشت.
ترون در برابر اتریوم ۲
ترون نیز یکی از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ است که در سال ۲۰۱۷ تحت رهبری جاستین سان (Justin Sun) راه‌اندازی شد. این پلتفرم با خرید بیت تورنت (BitTorrent) گام‌های مثبتی را برداشت و در سال ۲۰۱۹ نیز تتر اعلام کرد که نسخه TRC-20 از دلار خود را راه‌اندازی خواهد کرد. تنها در عرض شش ماه، تتر مبتنی بر ترون ۱۲ درصد از کل توکن‌های در حال گردش تتر را متعلق به خود کرد و این به دلیل بازده بالاتر ترون به نسبت اتریوم بود.
بیشتر بخوانید : ارز دیجیتال ترون چیست؟ همه چیز درباره رمزارز TRX
البته مقیاس‌پذیری ترون برای این پروژه هزینه به همراه داشته است و دلیل این امر این است که این پلتفرم از مکانیسم گواه اثبات سهام نیابتی استفاده می‌کند. در سال ۲۰۱۹، لوسین چن (Lucien Chen) بنیان‌گذار ترون از این پروژه جدا شد و علت جدایی خود را این اعلام کرد که ترون با این وضعیت نمی‌تواند رسالت خود را که غیر متمرکز کردن شبکه اینترنت است به انجام برساند.
الروند در برابر اتریوم ۲
الروند یکی از رقبای جدید اتریوم است و از منظر مقیاس‌پذیری، کار اتریوم ۲ برای رقابت با چنین پروژههایی بسیار سخت است. الروند به لطف مکانیسم شاردینگ حالت تطبیقی خود توانسته که در شبکه آزمایشی خودش ۲۶۰۰۰۰ تراکنش را در ثانیه پردازش کند.
دانیل سرب (Daniel Serb) مسئول بخش توسعه کسب و کار در الروند ابراز داشته که پلتفرم آنها از منظر شاردینگ قابل مقایسه با اتریوم ۲ است. اما الروند تعداد ثابتی شارد دارد که می‌توانند ۱۵۰۰۰ تراکنش را در ثانیه پردازش کنند. این پروتکل اجازه می‌دهد که تعداد شارد‌ها به طور پویایی با توجه به ترافیک افزایش پیدا کند. این در حالی است که تعداد شارد‌های اتریوم در ۶۴ ثابت شده است و در نهایت، سرب معتقد است که توسعه‌دهندگان بالاخره متوجه خواهند شد که استفاده از الروند در دراز مدت به نفع آنهاست.
الگوراند در برابر اتریوم ۲
الگوراند یکی دیگر از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ است که زاییده افکار سیلویو میکالی (Silvio Micali) است که استاد دانشگاه و برنده جایزه تورینگ است. این پروژه در سال ۲۰۱۹ راه‌اندازی شد و اولین پروژه‌ای است که ادعا می‌کند که از مکانیسم اجماع گواه اثبات سهام خالص استفاده می‌کند که این مکانیسم امنیت شبکه را تضمین می‌کند.
بیشتر بخوانید : معرفی الگوراند (Algorand)؛ بلاکچینی با عملکرد بالا و نسل سوم فناوری بلاک چین!
الگوراند در زمینه توسعه بر روی پلتفرم می‌تواند بیشترین رقابت را با اتریوم داشته باشد. دو مورد از بزرگترین صادرکنندگان استیبل کوین یعنی تتر و USD Coin اینک بر روی الگوراند فعالیت دارند. در ماه آوریل بود که Props Project از یک بلاک چین خصوصی به الگوراند مهاجرت کرد. الگوراند در حال بزرگ‌تر شدن است و با ارتقا‌هایی که این اواخر انجام داده است، جایگاه مستحکمی برای خود در جهان دیفای ایجاد کرده است.
کاسموس در برابر اتریوم ۲
کاسموس در سال ۲۰۱۹ و توسط شرکت Tendermint راه‌اندازی شد. این پروژه در آن زمان غوغایی به پا کرد زیرا اولین پلتفرمی بود که ایده قابلیت همکاری بلاک چینی را مطرح می‌کرد. قابلیت همکاری بلاک چینی چیزی است که در سال ۲۰۲۰ بسیار مورد توجه قرار گرفت و کاسموس از این منظر بر اتریوم ۲ برتری دارد. البته قابلیت همکاری بلاک چینی مفهومی است که اتحاد ایجاد می‌کند و حتی می‌تواند برای اتریوم هم مفید باشد.
کاسموس همچنین مقیاس‌پذیری را از طریق مکانیسم اجماع BFT ممکن می‌سازد که مکانیسمی بسیار انعطاف‌پذیر و ساده برای رسیدن به اجماع است. طراحی خاص کاسموس باعث جدا شدن موتور اجماع BFT از اقتصاد گواه اثبات سهام می‌شود و انجام آزمایشات بیشتر را از این طریق ممکن می‌سازد.
Ardor در برابر اتریوم ۲
آردور یکی دیگر از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ است که در سال ۲۰۱۸ راه‌اندازی شد. آردور یکی از پروژه‌های پیشتاز در زمینه معماری چند زنجیره‌ای بر روی مکانیسم اجماع گواه اثبات سهام است. این ساختار آردور باعث شده که بازده آن در مقایسه با بلاک چین‌های خطی مانند بلاک چین بیت کوین و اتریوم بیشتر باشد. البته بلاک چین اتریوم ۲ تا حدی از این ساختار خطی بیرون می‌آید و زنجیره اصلی دارای زیرساخت‌هایی خواهد بود که به موازات یکدیگر کار می‌کنند.
آردور به نکته‌ای در ساختار خود توجه کرده است که از دید بسیاری از توسعه‌دهندگان بلاک چین مخفی مانده است. متصدیان زنجیره‌های آردور می‌توانند توکن بومی خود را صادر کنند، به طوری که این توکن با زنجیره اصلی سازگار باشد. این باعث می‌شود که توسعه‌دهنده یک اپلیکیشن بتواند از کارمزد‌های تراکنش برای کاربران خود پشتیبانی کند و از این منظر به کاربران کمک کند.
نئو در برابر اتریوم ۲
نئو یکی دیگر از بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ است که به آن لقب اتریوم چینی داده‌اند. این پلتفرم نیز مانند اتریوم میزبان برنامه‌های غیر متمرکز، عرضه‌های اولیه کوین و قراردادهای هوشمند است. تفاوت نئو با اتریوم در این است که اتریوم توسط تیمی جهانی هدایت می‌شود اما نئو کاملا چینی است و مورد حمایت حکومت چین است.
نئو از مکانیسم اجماعی بنام dBFT استفاده می‌کند که از منظر مصرف انرژی بسیار مقرون به صرفه است و این ارز مقیاس‌پذیری بالایی در حدود ۱۰۰۰۰ تراکنش در ثانیه دارد. نئو به نسبت اتریوم از زبان‌های برنامه‌نویسی بیشتری پشتیبانی می‌کند و این در دراز مدت می‌تواند به مقبولیت و پایداری این پروژه زیاد کمک کند.
نتیجه‌گیری
تا به حال، هر چند که این بلاک چین‌های مختلف مزیت‌هایی به نسبت اتریوم داشته‌اند، اما هیچ کدام نتوانسته‌اند اتریوم را از دور خارج کنند و پذیرش آن را کاهش دهند. البته تا راه‌اندازی کامل اتریوم ۲ چند سالی مانده است و ممکن است در این مدت شرایط تغییر کند.
با این وجود، اگر اتریوم همچنان این جایگاه برجسته خود را حفظ کند، باز نمی‌توان از قابلیت‌هایی مانند مقیاس‌پذیری و تعامل بلاک چین‌های رقیب اتریوم ۲ غافل شد و این بلاک چین‌ها پدیده‌ای هستند که حداقل تا چند سال آینده باقی خواهند ماند.
