برنامه Q چیست؟ همه چیز درباره پروژه مشکوک به کلاهبرداری Initiative Q
یک ارز دیجیتال بدون ریسک و آیندهدار، سیستم پرداخت امن و نوینی که به زودی جایگزین سیستمهای سنتی شده و به پول رایج دنیا تبدیل خواهد شد، فرصتی جدید برای کسانی که از بیت کوین سود میلیاردی کسب نکردهاند، اینها توضیحاتی است که در مورد پروژه Initiative Q مطرح میشد؛ برنامهای که سال ۲۰۱۸ در دو هفته رکورد ۲ میلیون نصب را ثبت کرد. ثبتنام رایگان با کد دعوت، تنها کاری بود که برای دریافت ارز دیجیتال Q باید انجام میشد، پس کاربران چیزی را از دست نمیدادند؛ اما ثبتنام نکردن میتوانست به معنای از دست رفتن یک فرصت بزرگ باشد. آیا برنامه Q واقعا پروژهای با پتانسیل بالا و محصول Paypal بود یا هدف آن کلاهبرداری بوده است؟ در این مقاله از میهن بلاکچین میخواهیم ارز دیجیتال Q و وضعیت فعلی این پروژه را بررسی کنیم.
برنامه Q چیست؟
در سالهای گذشته صحبتهای زیادی در مورد برنامه Q مطرح میشد و افراد زیادی به امید کسب سود، دیگران را ترغیب به نصب این برنامه میکردند. پیامی که در مورد برنامه کیو و ارز دیجیتال Q در سراسر شبکههای اجتماعی منتشر میشد به این شرح است:
برنامه Q تلاشی از جانب افراد سابق پیپال است تا سیستم پرداخت جدیدی ایجاد کنند. چیزی برای از دست دادن وجود ندارد اما اگر این سیستم پرداخت به روش پیشرو در عرصه پرداخت جهانی تبدیل شود، توکن های Q ارزش بسیار زیادی به دست خواهند آورد. (چند تریلیون دلار!)
طبق اطلاعات موجود، در سال ۲۰۱۸ و ۶ ماه پس از پیدایش این پروژه، در طی دو هفته ۲ میلیون نفر به این برنامه پیوستند. هنگامی که کاربران ثبتنام نکرده وارد صفحه اصلی برنامه Q میشدند، با پیام خوشامدگویی زیر مواجه میشدند:
برنامه Q آینده شبکه های پرداخت است. به منظور پیوستن میلیون ها نفر به این برنامه، در حال ارائه ارز آینده خود هستیم.
پس از ثبتنام، کاربران مقداری ارز دیجیتال Q دریافت میکردند. لازم به ذکر است که برای ثبت نام، کاربران باید دعوت نامه میداشتند. افراد علاقمند به برنامه Q میتوانستند در فیسبوک یا توییتر با یک کلیک ساده تقاضای دعوت نامه کنند.
اگر سالهای بعد نیز به وبسایت Q مراجعه میکردید، صحبتها همان قبلیها بود و هیچ تغییری دیده نمیشد. این موضوع نشان میداد که این پروژه پویا نیست و پیشرفتی در آن در صورت نمیگیرد. این موضوع در کنار چندین عامل دیگر که در ادامه به آنها میپردازیم، احتمال کلاهبرداری بودن این پروژه را زیاد میکرد. مطالعه این مقاله به عنوان یک نمونه میتواند به شما در تشخیص دیگر پروژههای مشکوک به کلاهبرداری نیز کمک کند.
ثبت نام در برنامه Q فقط با داشتن لینک دعوت!
شما نمیتوانید به راحتی در سایت ارز دیجیتال Q ثبت نام کنید و باید حتما از طریق لینک دعوت از فیسبوک یا توییتر عضو شوید!
این قضیه مقداری مشکوک است؛ چرا باید در سیستمی که ادعا میکند میخواهد بزرگترین درگاه پرداخت جهانی باشد، فقط با دعوتنامه عضو شویم؟! همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، تنها کاری که باید بکنید، عضو شدن رایگان تنها با اسم و ایمیلتان، و عضوگیری است!
بیشتر طرحهای پانزی و کلاهبرداری از همین روش استفاده میکنند. اجبار به عضوگیری! چرا که با عضوگیری و شبکه سازی، اعضا بسیار سریعتر به سیستم اضافه میشوند و در نتیجه پول بیشتری وارد میشود. در نتیجه سیستم میتواند خیلی سریعتر و قبل از آن که گیر بیافتد، پولها را برداشته و فرار کند. با این که در این سیستم گفته شده که پولی از کسی دریافت نمیشود، اما فرض کنید که با اطلاعات میلیونها نفر چه کارهایی که نمیتوان کرد! این سناریو آشناست؛ زیرا پروژههایی وجود داشتند و دارند که با ادعای رایگان بودن، از میلیونها نفر کلاهبرداری کردهاند و با فروش اطلاعات آنها، پولهای نجومی در آوردهاند! یکی از نمونههای این نوع کلاهبرداریها، پلتفرم Pi Network است.
در جایی از سایت ارز دیجیتال Q آمده بود:
اگر یک نفر یک سیستم مدرن پرداخت راه اندازی کند و تکنولوژیهای مدرن را در آن پیاده سازی کند و به نحوی خریداران و فروشندگان را ترغیب به استفاده از آن کند، این سیستم بسیار سریع محبوب میشود و نهایتا به ارزش ۲۰ تریلیون دلار به طور سالیانه در آن معامله میشود. حالا تصور کنید این سیستم در جهان اتفاق افتاده است؛ بگذارید اسمش را Q بگذاریم. Q به تریلیونها دلار خواهد رسید. ارز Q به کسانی داده میشود که امروز عضو شوند؛ هر چه زودتر عضو شوید، مقدار Q بیشتری نصیبتان میشود.
این نوع جملات حس طمع را در افراد بر میانگیزانند و باعث میشوند که مردم سریعتر عضو شوند تا بتوانند پول بیشتری در بیاورند! اما سوالی که مطرح است، این است که چرا این راهحل فوقالعاده جهانی در طی مدت زمان فعالیتش، هیچ جایی اسمی نداشت؟!
شفاف نبودن پلنهای پروژه ارز دیجیتال کیو
در بخش FAQ سایت پروژه کیو موارد زیر آمده بود:
- زمانی که شما ثبت نام میکنید، تعداد Qهایی که به شما اختصاص مییابد، به خودتان بستگی دارد! این پاداشها به دلیل عضو شدن شماست و زمانی میتوانید آنها را برداشت کنید که شبکه پرداخت Q راهاندازی شود.
- بزرگترین چالشی که در راهاندازی سیستمهای پرداخت وجود دارد، تشویق مردم (خریدار و فروشنده) به عضو شدن در آن در زمانی است که شبکه هنوز کوچک است. بیشترین پاداشها به کسانی تعلق میگیرد که زود عضو شدهاند و به ما در رشد یک سیستم پرداخت جهانی که دههها جلوتر از سیستمهای سنتی فعلی است، کمک کردهاند!
- بیشترین مقدار ارز دیجیتال Q که میتوانید دریافت کنید، بستگی به زمان ثبت نام شما دارد! با انجام هر مرحله (عضوگیری، ثبت نام و تایید دوستان، نصب اپلیکیشن Q، افزودن اطلاعات خود، انجام خرید، استفاده از سیستم در زمانی که آماده شد و غیره) شما میتوانید Q بیشتری به دست آورید. مهم است که هر مرحله را به محض آماده شدنش انجام دهید؛ چون برخی از وظایف دارای زمان مقرر هستند.
- اصلا مشخص نیست که فروشندگان و خریدارانی که در برنامه Q هستند، چه چیزی را خرید و فروش میکنند.
در مورد اول گفته شده که شما تنها زمانی میتوانید پاداش خود را برداشت یا خرج کنید که پروژه راهاندازی شود. پروژه چه زمانی راهاندازی میشود؟! ارز دیجیتال Q کی وارد بازار میشود؟ چرا در کوین مارکت کپ لیست نشده است؟! قیمت ارز دیجیتال initiative Q چقدر است؟!
مورد دوم حالت تبلیغاتی دارد و میگوید که این سیستم پرداخت دههها جلوتر از سایر سیستمهای سنتی است! جالب است بدانید که برنامه Q هیچ وایت پیپری نداشت که در آن کاملا توضیح دهد که چگونه میخواهد به بزرگترین سیستم پرداخت جهانی تبدیل شود! پس همه اینها فقط حرف است و هیچ دلیل قانعکنندهای نداشت.
در مورد سوم نوشته شده که شما با انجام برخی وظایف، میتوانید Q بیشتری به دست آورید. یکی از این تسکها افزودن اطلاعات خود است. چرا باید یک پروژه برای وارد کردن اطلاعات شخصی به شما پاداش دهد؟! بیشترین احتمال این است که بخواهد از این اطلاعات استفاده کند.
مورد آخر نیز کاملا مشخص است؛ در همه جای سایت اسم خریدار و فروشنده آمده ولی اشاره نشده بود که چه چیزی را خرید و فروش میکنند! این مورد بسیار مشکوک است! چرا از محصول نامی برده نشده بود؟ چرا مشخص نبود که کاربر دقیقا چه کاری باید انجام دهد؟ شفافیت در پروژهها جزو مهمترین مسائل است. هر پروژهای که حتی اندکی عدم شفافیت دارد، نباید به راحتی به آن اعتماد کرد؛ چه برسد به پروژهای با ادعای به این بزرگی، که حتی در سایت آن از محصولی که خرید و فروش میشود نامی برده نشده بود!
بررسی بازدید و سرچ ارز دیجیتال Q
در ماههای اکتبر و نوامبر سال ۲۰۱۸ میزان جستجو و ثبت نام در برنامه Q رشد چشمگیری را تجربه کرد. ٰطبق گزارش ابزار آماری Similarweb در آن زمان، تعداد بازدیدها از صفحه اصلی برنامه Q حدود ۱۳.۴ میلیون طی ۲۸ روز ثبت شده که اکثر این بازدیدها از تاریخ ۲۳ الی ۳۰ اکتبر بوده است.
افراد مسئول برنامه Q نیز به طور عمومی بیان کردند که این میزان بازدید، شگفت انگیز است. آنها میخواستند که رسیدن به یک میلیون کاربر را جشن بگیرند، اما نتوانستند؛ زیرا طبق پست فیسبوک که منتشر کرده بودند بیان داشتند:
تا زمانی که در حال نوشتن این پست هستیم۷ بیش از ۲ میلیون کاربر از بیش از ۱۸۰ کشور جهان در وبسایت ما ثبتنام کردهاند.
برنامه Q در توییتر نیز نوشت:
۲ میلیون نفر از ۱۸۰ کشور جهان در برنامه Q ثبتنام کردهاند. با پشتیبانی و حمایت کافی، یک سیستم پرداخت مدرن میتواند به طور جهانی محبوب شود. در عین حال، برای عرضه باید میلیونها نفر دیگر نیز به این برنامه بپیوندند. ما به سیاست حریم خصوصی خود پایبند هستیم و اطلاعات شخصی را نخواهیم فروخت، حتی اگر این تلاشها موفقیتآمیز نباشد.
به تصویر زیر نگاه کنید. این اسکرین شات در تاریخ ۶ مهر ۹۹ گرفته شده است. همانطور که میبینید، در سال ۲۰۱۸ که این پروژه با آن همه ادعا تازه شروع به فعالیت کرده بود، میزان جستجویش در دنیا بسیار زیاد شده بود؛ اما پس از آن خوابید. چرا؟ مگر ادعا نمیکرد که قرار است سیستم پرداخت جهانی را متحول کند؟ پس چرا پس از آن هیچکس به سراغ آن نرفت؟
ما حتی این را در نظر میگیریم که پروژه Q کلاهبرداری و پانزی نیست؛ اما آیا سرمایهگذاری و وقت گذاشتن بر روی سرویسی که هیچ برنامهای ندارد، جستجو نمیشود، کاربران از آن ناامید شدهاند، توکن آن در هیچ جا لیست نشده، هیچکس آن را نمیشناسد، نمیتوان آن را خرید و فروش کرد و غیره و غیره، منطقی است؟!
در زیر تصویر دیگری را میبینید که نشان میدهد در سال ۹۹ یا ۲۰۲۰، بیشترین بازدیدکنندگان سایت Q از ایران بودهاند!
این آمار نشان میدهد که کشورهایی مثل ایران که از شرایط اقتصادی نامطلوب رنج میبرند، بیشتر به سمت چنین پروژههایی علاقه نشان میدهند. پروژههایی که وعده ثروتمند شدن میدهند، اما اغلب سرمایههای کم و زیاد مردم را سرقت میکنند.
آیا برنامه Q بزرگتر از اتریوم شده بود؟
در سال ۲۰۱۸ روز به روز بر محبوبیت این برنامه افزوده میشد و به تدریج به سمت رایج شدن پیش میرفت. خبرگزاریهای مهم نظیر BBC و فایننشال تایمز نیز درباره برنامه Q گزارش کرده بودند. پوشش خبری باعث افزایش توجه و بازدید از برنامه Q شد و طبق گزارش گوگل، تعداد جستجوهای برای برنامه Q بیشتر از اتریوم بود.
صنعت بازاریابی، علاقه قابل توجهی به این موضوع پیدا کرده بود؛ چگونه پروژهای که به غیر از اینسایدرهای عرصه بلاک چین و ارز دیجیتال تقریبا برای همه ناشناخته بود، توانست یکباره به چنین توجهی دست یابد؟ در نهایت مشخص شد که توجهات به این پروژه مقطعی بوده و اکنون دیگر خبری از آن نیست.
چه چیزی منجر به رشد برنامه کیو شد؟
یکی از فرضیهها این است که اینفلوئنسرها یا افراد معروف شبکههای اجتماعی و رسانهها با تعداد مخطبان زیاد میتوانند از دلایل این موفقیت باشند. هر چند نتوانستیم این فرضیه را با استفاده از ابزارهای تحلیل مورد بررسی قرار دهیم. عامل مهم دیگر تغییری است که در برنامه Q ایجاد شد. نسخه اصلی برنامه Q به شرح زیر بود:
برنامه Q در حال ایجاد شبکه پرداخت جدید است. برای آن که کاربران این برنامه را بپذیرند، برنامه Q مقداری از ارز آینده خود را به کاربران اولیه اهدا میکند. برای ثبتنام فقط به اسم، ایمیل و دعوتنامه از جانب کاربران حاضر در این برنامه نیاز است.
برنامه Q فقط در صورتی موفق میشد که افراد بسیار زیادی به آن میپیوستند. هر چه کاربران بیشتری دعوت میشدند، احتمال آنکه این برنامه به هدف خود که همان رسیدن ارز دیجیتال Q به یک دلار بود نزدیک تر میشد. پیام نسخه جدید برنامه Q متفاوت و به شرح زیر بود:
برنامه Q تلاشی از جانب افراد سابق پیپال برای ایجاد سیستم پرداخت جدید به جای کارتهای اعتباری است که در دهه ۱۹۵۰ طراحی شدهاند. سیستم جدید از ارز خود به اسم Q استفاده میکند و برای آن که مردم در هنگام آماده شدن این سیستم بتوانند از آن استفاده کنند، مقداری توکن Q به افرادی که ثبتنام کردهاند تعلق میگیرد. این تعداد با پیوستن افراد بیشتر، کاهش مییابد پس بهتر است زودتر به این برنامه بپیوندید، ثبت نام در این سیستم رایگان است و فقط به اسم و آدرس ایمیل نیاز دارد.
چیزی برای از دست دادن وجود ندارد؛ اما اگر این سیستم پرداخت به روش پرداخت برتر جهانی تبدیل شود، توکنهای Q شما ارزش بسیار زیادی خواهند داشت. اگر ۷ سال قبل فرصت سرمایهگذاری در بیت کوین را از دست دادهاید، بهتر است از فرصت کنونی ساده عبور نکنید.
ویرایش صورت گرفته و روند رو به رشد برنامه Q، همزمان اتفاق افتاده است، بنابراین احتمالا متن جدید اثرگذار بوده است. چند نکته کلیدی در متن جدید برنامه initiative Q وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
۱- استفاده از اسم پیپال برای افزایش توجه و اعتماد
پیپال اسم بزرگی است؛ شرکتی که افراد و کارآفرینان بزرگی مثل ایلان ماسک و پیتر تیل در ایجاد و موفقیت آن سهم دارند و توانست به عنوان یک سیستم پرداخت دیجیتال، در میان مردم رایج شود. این اسم توجه و اعتماد افراد را جلب میکند. کارکردن پیپال روی یک سیستم پرداخت نوین، میتواند نشاندهنده پتانسیل بسیار بالای آن باشد. اما آیا واقعا برنامه Q ارتباطی به Paypal دارد؟
نکته جالب توجه این است که افراد جذبشده که در برنامه Q ثبتنام کردند، بررسی چندانی در مورد صحت حضور پیپال انجام ندادهاند. سار ویلف (Saar Wilf) موسس برنامه Q از موسسان پیپال نیست. ویلف فقط شرکت Fraud Science را تاسیس کرده بود که در سال ۲۰۰۸ توسط پیپال خریداری شده است. او مدتی هم کارمند Paypal بوده است. بنابراین اگرچه استفاده از اسم Paypal توجهات را به این پروژه جلب کرد، اما یک بررسی ساده نشان میداد که این پروژه مشکوک است.
۲- ایجاد فومو یا ترس
این برنامه به بیت کوین و فرصتی که برای بسیاری از دست رفته است، اشاره میکند. ترسی را به جان مخاطب میاندازد که مبادا این فرصت را از دست دهد. اینها دقیقا همان جملاتی است که در اکثر پروژههای کلاهبرداری توجه افراد را جلب میکند.
۳- تاکید بر رایگان بودن
برنامه Q میگوید که برای ثبتنام فقط اطلاعات میخواهد و هیچ پولی نباید پرداخت شود، بنابراین در صورت ثبتنام و عدم موفقیت پروژه هم کاربر چیزی از دست نمیدهد. این موضوع افراد زیادی را متقاعد میکند که شانسشان را برای ثروتمند شدن امتحان کنند. سوال مهم این است که آیا واقعا اطلاعات کاربران هیچچیز نیست؟
امروز همه ما اهمیت تجمیع و آنالیز دادهها را میدانیم. حداقل اتفاقی که با ثبتنام در initiative Q رخ میدهد این است که یک بانک اطلاعاتی از آدرسهای ایمیل وابسته به یکدیگر ایجاد میشود. وجه اشتراک این آدرسها نیز علاقه آنها برای یک شبه ثروتمند شدن است. این لیست ایمیل افرادی است که کاملا مستعد شرکت و سرمایهگذاری در پروژههای کلاهبرداری هستند.
آیا برنامه Q یک طرح پانزی یا هرمی است؟
در ساز و کار جدید برنامه کیو، کاربران جدید تشویق میشدند که طی ۹۶ ساعت به منظور دریافت توکنهای Q بیشتر، ۵ نفر دیگر را نیز دعوت کنند. با محدود کردن دعوت به ۵ نفر، افراد علاقهمند مجاب میشوند تا هر چه سریعتر دعوت را بپذیرند.
پس از آن که تمام افراد مورد نظر خود را دعوت کردید، میتوانستید ۱۰ دعوتنامه دیگر ارسال و تعداد توکنهای Q دریافتی خود را افزایش دهید. سپس اگر کاربران دعوت شده، کاربران جدیدی دعوت کنند، کاربران اصلی توکن بیشتری دریافت خواهند کرد.
فلیکس بایلهارتز این کار را تا جایی ادامه داد که متوجه شد محدودیت تعداد دعوتها ۴۰ کاربر است. ظاهرا به نظر میرسد که تعداد توکن بیشتر را فقط از کاربران غیرمستقیم و از دعوتهای سطح سوم میتوان دریافت کرد. در بخش سوالهای رایج برنامه Q گفته شده است که کاربران آتی با انجام کارهای دیگری نظیر دانلود برنامه یا خرید با ارز دیجیتال q میتوانند توکن های بیشتری دریافت کنند.
برنامه Q با داشتن چنین ساختار پاداش، بسیار مشابه با طرح هرمی میشود. به نظر میرسد که آنها از این موضوع آگاه بوند که این پروژه چطور میتواند تفسیر شود، به طوری که در یکی از توییتها اذعان داشتند:
آیا برنامه Q یک طرح هرمی یا طرح MLM است؟ خیر. طرحهای هرمی از اعضای جدید پول دریافت میکنند و آن را به اعضای قبلی توزیع میکنند. در مقابل، پیوستن به برنامه Q کاملا رایگان است. بنابراین کاملا واضح است هیچ پولی از هیچ کدام از کاربران دریافت و به کاربران قبلی داده نمیشود.
همانطور که قبلا اشاره کردیم، طرحهای کلاهبرداری نظیر Pi Network بودند که ثبت نام رایگان بود و تنها میتوانستید از طریق زیرمجموعهگیری وارد سایت شوید تا به شما توکن رایگان دهد. پس رایگان بودن ثبتنام، دلیل بر کلاهبرداری نبودن یک پروژه نیست.
وضعیت فعلی Initiative Q به چه صورت است؟
اگر جویای وضعیت فعلی این پروژه هستید، باید بگویم که در زمان ویرایش این مقاله یعنی آذر ۱۴۰۱، وبسایت و نام این پروژه به Quahl تغییر پیدا کرده است. وقتی وارد سایت شوید، عبارت زیر را میبینید:
Quahl (Initiative Q) یک پروژه جاهطلبانه برای ایجاد یک ارز دیجیتال جهانی جدید بود. با قدرت شروع شد و به بیش از ۱۰ میلیون عضو رسید، اما نتوانست بیشتر رشد کند. در سال گذشته، ما سخت تلاش کردیم تا راهی مثبت برای این جامعه پیدا کنیم. در حالی که ما پیشنهادات زیادی دریافت کردیم، احساس کردیم هیچ یک از آنها ارزش قابل توجهی برای اعضا ایجاد نمیکند. بنابراین تصمیم گرفتیم پروژه را تعطیل کنیم. همانطور که وعده داده شده بود، تمام اطلاعات شخصی برای همیشه پاک شده است. مایلیم از بسیاری از متفکران که در این پروژه مشارکت و حمایت کردهاند، تشکر کنیم. این یک تجربه شگفت انگیز بود.
همانطور که مشاهده کردید، این پروژه تعطیل شده است؛ اما نمیتوان از پاک شدن اطلاعات شخصی میلیونها نفر که در این برنامه ثبتنام کرده بودند، اطمینان حاصل کرد. لازم به ذکر است تا به این لحظه هنوز سوءاستفاده خاصی از اطلاعات ثبتشده در این برنامه نشده است.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- ارز دیجیتال Q چیست؟
برنامه Q خود را سیستم پرداخت آتی دنیا معرفی میکرد که توسط موسسان پیپال راهاندازی شده است، البته در واقع اینگونه نبود. وعده آنها این بود که قیمت ارز دیجیتال کیو به یک دلار میرسد و کاربران با ثبتنام در این برنامه که تنها نام و ایمیل نیاز داشت، ثروتمند میشوند.
- آیا ارز دیجیتال Q کلاهبرداری است؟
نمیتوان با قاطعیت حکم به کلاهبرداری بودن این پروژه داد، اما آنچه که مسلم است این پروژه هیچ ارزشی برای کاربران ایجاد نکرده است. هیچ بنیاد علمی در این پروژه وجود نداشت و هیچ پیشرفت فنی نیز در آن صورت نگرفته است. این پروژه بانکی از اطلاعات کاربران دارد که ممکن است از آن سوءاستفاده شود.
- ثبت نام ارز دیجیتال Q چطور انجام میشد؟
برای ثبتنام در پلتفرم این برنامه، شما تنها میتوانستید با داشتن یک کد ریفرال اقدام کنید. درواقع، امکان ثبتنام مستقیم وجود نداشت و شما باید زیرمجموعه افرادی می شدید که قبلا زیرمجموعه افراد دیگری شده بودند.
- آیا برنامه Q هنوز کار میکند؟
خیر، طبق اعلام وبسایت این پروژه که به Quahl تغییر پیدا کرده است، این پروژه به دلیل عدم رشد و رسیدن به اهدافش متوقف شده است.
جمعبندی
تا دلتان بخواهد پروژههای شکستخورده و جعلی در فضای کریپتوکارنسیها، سرمایه کاربران را نابود کرده است. برنامه Initiative Q از آن دست پروژههایی بود که با اشاره به رشد بیت کوین، کاربران را دعوت به استفاده از فرصت جدید ثروتمند شدن میکرد. از کاربران میخواست برای داشتن ارز دیجیتال Q فقط با اسم و ایمیل ثبتنام کنند و دیگران را نیز دعوت به این کار نمایند، به امید آن که ارز دیجیتال این پروژه ۱ دلار شده و پولدار شوند. این پروژه هیچ مبنای علمی نداشت و هیچ پیشرفتی در آن صورت نمی گرفت. نمیتوان با قطعیت گفت که این پروژه کلاهبرداری کرده است، اما آنها قطعا زمان کاربران را هدر داده و یک بانک اطلاعاتی مستعد کلاهبرداری را جمع کردهاند. چنین پروژههایی یک بار دیگر به ما تاکید میکنند تا بدون اطلاعات و تحقیق کافی، به پروژههای ارزهای دیجیتال ورود نکنیم؛ حتی اگر نیاز به پرداخت پول هم نباشد. نظر شما در مورد برنامه کیو چیست؟