بریجها یا پلهای بلاکچینی، پروتکلهایی هستند که به شما امکان تبادل کوینها و توکنها روی شبکههای مختلف را میدهند. در حالت کلی، بلاکچینها قابلیت همکاری با یکدیگر را ندارند و نمیتوان آنها را مستقیما با یکدیگر مرتبط ساخت و رمزارزها را مبادله کرد. در گذشته، این تبدیل ارزهای دیجیتال تنها از طریق صرافیهای متمرکز انجام میشد؛ بدین صورت که شما ارزی را به صرافی ارسال میکردید و یک ارز دیگر را خریداری میکردید و یا همان ارز را با یک شبکه دیگر برداشت میکردید. این گزینه مشکلاتی برای کاربران ایرانی و کشورهایی که تحت تحریم هستند، ایجاد میکرد؛ اما امروزه پروتکلهای بریج متولد شدهاند، که شما همین تبادل را در یک فضای غیرمتمرکز و بدون نیاز به احراز هویت انجام میدهید. پروتکل ساینپس یا سیناپس یکی از بهترین بریجها در حوزه دیفای است. در این ویدیو، به معرفی و آموزش کار با پروتکل Synapse میپردازیم و بخشهای مختلف آن را توضیح میدهیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.
آموزش کار با پروتکل Synapse
موضوعاتی که در ویدیو مطرح شد:
- مقدمه (از ۰۰:۰۰ تا ۰۰:۳۷)
- معرفی کلی پروتکل ساینپس (از ۰۰:۳۸ تا ۰۱:۳۰)
- امنیت پروتکل Synapse (از ۰۱:۳۱ تا ۰۲:۱۸)
- توضیح الگوریتمها در امضاهای دیجیتال معمولی (از ۰۲:۲۰ تا ۰۲:۵۷)
- امضاهای TSS و امنیت آنها (از ۰۲:۵۸ تا ۰۴:۰۰)
- توضیح رمزنگاری MPC (از ۰۴:۰۲ تا ۰۴:۳۲)
- توضیح کلی نحوه کارکرد سیناپس (از ۰۴:۵۷ تا ۰۵:۴۰)
- توکنهای Canonical (از ۰۵:۴۱ تا ۰۷:۱۳)
- آموزش بریج کردن با پروتکل Synapse (از ۰۷:۱۵ تا ۱۲:۳۹)
- بررسی زنجیرههای مبدا و مقصد در مرورگر بلاکچینی (از ۱۲:۴۱ تا ۱۴:۳۸)
- معرفی بخش Swap (از ۱۴:۴۳ تا ۱۶:۱۱)
- معرفی قسمت Pools (از ۱۶:۱۳ تا ۱۷:۴۲)
- معرفی بخش Stake (از ۱۷:۴۳ تا ۱۸:۰۵)
- معرفی قسمت Analytics (از ۱۸:۰۶ تا ۱۹:۰۰)
- شبکههای اجتماعی ساینپس (از ۱۹:۱۴ تا ۱۹:۳۰)
- توضیحات تکمیلی و جمعبندی (از ۱۹:۳۲ تا آخر)
پروتکل Synapse یک بریج چندزنجیرهای است. بدین معنی که میتواند با چندین بلاکچین سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) و غیرسازگار با EVM ارتباط بگیرد و رمزارزهای این شبکهها را به یکدیگر تبدیل کند.
همانطور که در ویدیو گفتیم، بلاکچینها امکان برقراری ارتباط با یکدیگر را ندارند و نمیتوان کوینها و توکنهای آنها را مستقیما به بکدیگر تبدیل کرد. یکی از راه حلها برای این موضوع، استفاده از صرافیهای متمرکز است و روش دیگر، استفاده از بریجها. پل بلاکچینی ساینپس، یکی از کاملترین بریجها برای تبدیل توکنهای سازگار با EVM است.
برای شناسایی شبکههای سازگار با ماشین مجازی اتریوم، باید به دو موضوع دقت کنید؛ یکی این که آیا در کیف پول متامسک اضافه میشوند یا خیر و مورد دوم، این است که این شبکهها با آدرس 0x شروع میشوند. شبکههای سازگار با EVM که توسط سیناپس پشتیبانی میشوند، شامل آوالانچ، Aurora، زنجیره BNB، بوبا، کرونوس، DFK، هارمونی، پالیگان و راهکارهای لایه دوم آربیتروم، متیس و آپتیمیزم هستند. شبکههای غیرسازگار با EVM نیز ترا، مونبیم و مونریور هستند، که البته دو مورد دوم با این که شبکههای جداگانه هستند، اما با EVM سازگاری دارند.
امنیت پروتکل سیناپس چگونه تامین میشود؟
ساینپس از سیستم رمزنگاری MPC (مخفف Multi Party Computation به معنی محاسبات چندطرفه) و امضاهای TSS (مخفف Threshold Signature Scheme به معنی طرح امضای آستانهای) برای تامین امنیت خود استفاده میکند. ولیدیتورهای پروتکل ساینپس از رمزنگاری MPC استفاده میکنند، که همین رمزنگاری نیز از امضاهای TSS استفاده میکند. بنابراین باید ابتدا امضاهای آستانهای را بشناسیم، تا بتوانیم محاسبات چندطرفه را درک کنیم و قبل از این دو نیز باید مقداری با امضاهای ECDSA یا رمزنگاری منحنی بیضوی نیز آشنا شویم.
امضاهای ECDSA
در یک امضای دیجیتالی معمولی یا استاندارد مانند ECDSA (مخفف Elliptic Curve Digital Signature Algorithm به معنی رمزنگاری منحنی بیضوی) سه الگوریتم وجود دارد:
- Keygen: الگوریتمی است که کلیدهای عمومی و خصوصی را ایجاد میکند؛ کلید خصوصی برای امضای تراکنشها و کلید عمومی نیز برای تایید این امضاها بهکار میرود.
- Sign: این الگوریتم کلید خصوصی و Message یا تراکنش را بر میدارد و یک امضا میسازد.
- Verify: الگوریتم تایید است که کلید عمومی، تراکنش و امضا را بر میدارد و صحت امضا را تایید میکند.
در امضای ECDSA که در سال ۲۰۰۵ توسعه یافته است، کلیدها توسط رمزنگاری منحنی بیضوی تولید میشوند و طول آنها کوتاهتر از کلیدهای ساخته شده توسط دیگر الگوریتمهای امضای دیجیتال است. این رمزنگاری، شکلی از رمزنگاری کلید عمومی است، که بر اساس ساختار جبری منحنیهای بیضوی در میدانهای محدود یا متناهی عمل میکند.
امضای اطلاعات در این الگوریتم به شیوهای انجام میشود که اشخاص ثالث میتوانند اعتبار امضا را تایید کنند؛ در حالی که فقط امضاکننده قابلیت ایجاد امضا را در اختیار دارد (کلیدهای خصوصی توسط یک پارتی یا طرف ساخته میشوند). ECDSA در شبکههای بیت کوین، بیتکوین کش، لایت کوین و در کل مشتقات بیتکوین به کار میرود. در خصوص بیت کوین، اطلاعات امضا شده، همان تراکنشهایی است که مالکیت کوینها را انتقال میدهند.
در کل این نوع رمزگذاری برای ساخت اعداد شبه تصادفی، امضاهای دیجیتال و غیره بهکار میرود. امضای دیجیتال یک روش برای تصدیق است، که در آن از یک جفت کلید عمومی و خصوصی و یک “گواهی دیجیتال” بهعنوان امضا برای تایید هویت گیرنده یا فرستنده اطلاعات استفاده میشود (همانطور که در ۳ الگوریتم این امضاها مشاهده کردیم). روش کارکرد ECDSA بدین صورت است که یک منحنی بیضیشکل آنالیز میشود و یک نقطه روی منحنی انتخاب میشود؛ سپس این نقطه در عدد دیگری ضرب میشود و یک نقطه جدید در منحنی ایجاد میکند. پیدا شدن این نقطه جدید در منحنی بسیار دشوار است؛ حتی اگر نقطه اولیه را خودتان تعیین کرده باشید. این پیچیدگی رمزنگاری ECDSA باعث امنیت بیشتر آن نسبت به دیگر روشهای رمزگذاری میشود. محاسبات این امضاها بسیار پیچیده است، که میتوانید در این مقاله، آنها را مطالعه کنید.
امضاهای TSS
در این نوع امضاها که به امضاهای امنیتی نیز شناخته میشوند، الگوریتمهای Keygen و Sign (در بخش ECDSA)، با یک پروتکل چندطرفه یا Multy Party جایگزین میشوند. هر کدام از این طرفین، بخشی از کلید خصوصی را ایجاد میکنند؛ یعنی Private Key بهصورت اشتراکی و نه توسط یک طرف خاص تولید میشود. بنابراین چون هیچکدام از این طرفین، هیچ اطلاعاتی از کل کلید خصوصیای که برای امضای تراکنشها به کار میرود، ندارند و نمیتوانند از بخشی که خودشان تولید کردهاند، بهعنوان پرایوت کی برای امضای تراکنشها استفاده کنند. تراکنشها در امضاهای آستانهای تنها زمانی انجام میشوند، که دو سوم (۶۶ درصد) از این طرفین به اجماع برسند. بنابراین احتمال وقوع بسیاری از حملات و هکها در این امضاها، بهشدت کاهش مییابد. برای مطالعه بیشتر درباره امضاهای TSS به لینک زیر مراجعه کنید.
رمزنگاری MPC
ولیدیتورها یا تاییدکنندگانی که در پروتکل Synapse حضور دارند، از رمزنگاری MPC استفاده میکنند و همه آنها بهصورت اشتراکی، روی یک تابع کار میکنند. این تابع در ساینپس، همان درخواستهای بریج است. بنابراین زمانیکه یک کاربر درخواست تبدیل توکنها به شبکههای دیگر را ارسال کرد، تمام ولیدیتورهای MPC روی آن کار میکنند و پس از به اجماع رسیدن و امضا کردن این درخواست با کلید خصوصی خود، این درخواست اجرا میشود. اکنون که با سیستمهای رمزنگاری پروتکل ساینپس آشنا شدیم، به ادامه معرفی این پلتفرم میپردازیم. در لینک زیر، میتوانید درباره رمزگذاری MPC بیشتر مطالعه کنید.
توکنهای Canonical و نقش آنها در بریج ساینپس
در اکثر Bridgeها مکانیزمی بهنام توکن Canonical وجود دارد. زمانی که شما میخواهید یک درخواست بریج ارسال کنید، باید شبکههای مبدا و مقصد را انتخاب کنید. به شبکه مبدا Source Chain و به شبکه مقصد نیز Target Chain گفته میشود. زمانی که این دو زنجیره را انتخاب کردید، یک قرارداد هوشمند در شبکه مبدا ایجاد میشود. این اسمارت کانترکت نسبت به شبکه انتخابی شما متغیر است؛ مثلا برای شبکه اتریوم یک قرارداد ERC20، برای شبکه بایننس اسمارت چین یک کانترکت BEP20 و به همین صورت برای تمامی شبکهها، قرارداد سازگار با آن ایجاد میشود. سپس در این قرارداد، یک توکن Peg یا معادلسازی شده توکن اصلی شما (توکن یا کوینی که میخواهید بریج کنید) تولید میشود. به این توکن، Canonical یا توکن استاندارد یا رسمی گفته میشود.
زمانی که توکن یا کوین خود را انتخاب کردید، این رمزارز در قرارداد هوشمند پروتکل سیناپس قفل میشود (همزمان که توکن کنونیکال ایجاد میشود) و سپس، ساینپس به زنجیره مقصد دستوری ارسال میکند که توکن زنجیره مقصد را مینت کند و سپس به کیف پول مقصد شما ارسال کند. پس از این که این انتقال صورت گرفت، توکن کنونیکال بازخرید و سوزانده میشود. در واقع میتوان گفت که توکن Canonical، گواهی است که تصدیقکننده درخواست شماست و تایید میکند که شما توکن مبدا را وارد پروتکل کردهاید. در Synapse، این توکنهای پگ شده با علامت nETH (اتر کنونیکال) و nUSD (انواع استیبلکوینهای پشتیبانی شده توسط ساینپس بهصورت کنونیکال) شناسایی میشوند.
آموزش بریج کردن در پروتکل Synapse
وارد سایت Synapseprotocol.com شوید. با چنین صفحهای روبرو خواهید شد.
این بخش بریج ساینپس است. در بخش From (کادر قرمز) شما باید شبکه و رمزارزی را که میخواهید به رمزارز دیگر تبدیل کنید را به همراه مقدار آن انتخاب کنید (زنجیره Source). در کادر زردرنگ نیز شبکه و ارزی که میخواهید توکن مبدا شما به آن تبدیل شود را انتخاب کنید (زنجیره Target).
هر توکن در هر شبکه، کارمزد خاص خود را دارد. برای مثال، تصویر زیر نشان میدهد که در لحظه تبدیل توکن DAI روی شبکه BSC به توکن USDC رو شبکه فانتوم، هیچ کارمزدی نباید پرداخت کنیم. البته این کارمزد متغیر است و شاید برای توکنی که فی پرداخت نکردهاید، دفعه بعدی کارمزد پرداخت کنید. میزان کارمزد را نیز میتوانید در کادر قرمز مشخص شده ببینید. برای تمامی رمزارزها فی در همینجا مشخص میشود.
پس از انتخاب رمزارزها در هر دو شبکه، روی Bridge Token کلیک کنید، کارمزد را پرداخت کنید و منتظر شوید تا تراکنش انجام شود. شما به همین سادگی، میتوانید چندین رمز ارز با چندین شبکه مختلف را به یکدیگر تبدیل کنید.
امکانات دیگر ساینپس
بریج اصلیترین سرویس پروتکل ساینپس است؛ اما در کنار آن، شما میتوانید از خدمات دیگری نیز استفاده کنید. ابتدا به توضیح بخشهای بالا سمت چپ سایت میپردازیم و سپس سرویسهای اصلی سیناپس را معرفی میکنیم.
در گوشه بالا سمت راست، روی گزینه … کلیک کنید تا منو باز شود.
گزینه اول، Buy SYN است. SYN توکن پروتکل ساینپس است و میتوانید با کلیک روی این گزینه، وارد دکس سوشی سواپ شوید و آن را بخرید. این توکن روی شبکه BSC ساخته شده، اما در اکثر شبکهها موجود است.
کاربردهای SYN شامل این موارد است:
- حاکمیت: هر کسی که ۵۰ هزار توکن SYN داشته باشد، میتواند به سازمان مستقل غیرمتمرکز (DAO) ساینپس پروپوزال ارائه دهد و مابقی هولدرها به آن رای دهند؛ در صورتی که تعداد رایهای مثبت بیش از ۵۰ درصد شد، پروپوزال تایید شده و اجرا خواهد شد.
- کارمزدهای پروتکل: کارمزدهای ساینپس بین تامینکنندگان نقدینگی و خزانه دائو تقسیم میشود.
- مشوقهای ولیدیتورها: تاییدکنندگان نقش بسیار حیاتی در تامین امنیت ساینپس ایفا میکنند. بنابراین باید پاداش دریافت کنند.
گزینه دوم، Contracts است، که میتوانید در آن قراردادهای هوشمند رمزارزهای مختلف را مشاهده کنید.
گزینه سوم پورتفولیو نام دارد. در این قسمت شما میتوانید کارهای مختلفی که در سیناپس انجام دادهاید (مانند تامین نقدینگی) را مشاهده کنید.
مابقی گزینهها نیز شامل صفحات اجتماعی پروتکل و قسمت Docs است، که میتوانید توضیحات فنی درباره پلتفرم را مطالعه کنید.
به صفحه اصلی سایت باز میگردیم. در منوی بالای صفحه، چند گزینه میبینیم. بخش Swap مربوط به تبادل توکنهای مختلف یک شبکه است (همانند دکسها). در اینجا شما باید توکنی که میخواهید به توکن دیگر تبدیل کنید را انتخاب کرده و سپس با پرداخت فی، این سواپ را انجام دهید.
قسمت بعدی Pools نام دارد. در اینجا شما میتوانید به تامین نقدینگی استیبل کوینها (شامل کنونیکال توکن nUSD)، اتر، WETH و کنونیکال توکن اتر و انواع دیگر توکنها بپردازید.
هر استخر شامل چند توکن است، که شما میتوانید هر کدام از آنها را تامین نقدینگی کنید و درصد سود سالیانه دریافت کنید. استخرهایی که شامل استیبل کوینها هستند با نام StableSwap Pool شناخته میشوند و استخرهایی که ۳ رمزارز دارند، 3Pool نام دارند.
بخش بعدی از امکانات ساینپس، Stake است. شما میتوانید پس از تامین نقدینگی و دریافت توکنهای LP خود، آنها را در اینجا استیک کنید و سود اضافی دریافت کنید. به این موضوع در دنیای دیفای، فارمینگ گفته میشود.
بخش آخر نیز Analytics نام دارد، که میتوانید آمار و ارقام مختلفی درباره این پروتکل ببینید.
اطلاعاتی مانند حجم کل بریج، حجم کل استخرها، ارزش کل قفل شده (TVL)، قیمت SYN و بسیاری موارد دیگر در این قسمت قابل مشاهده هستند.
آیا کاربران ایرانی میتوانند از پروتکل Synapse استفاده کنند؟
این پروتکل غیرمتمرکز است و نیازی به احراز هویت ندارد. بنابراین کاربران ایرانی میتوانند بهراحتی از این پلتفرم استفاده کنند و توکنهای خود را به شبکههای مختلف تبدیل کنند. ساید سیناپس فیلتر نیست؛ اما برای احتیاط از VPN استفاده کنید.
سوالات متداول (FAQ)
- پروتکل Synapse چیست؟
ساینپس یک پروتکل دیفای است که میتوان از طریق آن رمزارزهای شبکههای مختلف را به یکدیگر تبدیل کرد. بریج سیناپس یکی از کاملترین بریجها برای تبدیل توکنهای سازگار با EVM به یکدیگر است.
- پلتفرم ساینپس چگونه کار میکند؟
در این بریج شما باید شبکههای مبدا و مقصد را انتخاب کنید و توکنهایی که میخواهید تبدیل کنید را نیز به همراه مقدار آنها مشخص کنید. سپس ولیدیتورهای شبکه در مورد درخواست شما به اجماع میرسند و پس از این که دو سوم آنها به اجماع رسیدند، تبدیل توکنهای شما انجام میشود.
جمعبندی
پروتکل ساینپس یکی از راهکارهای بریج برای تبدیل رمزارزهای شبکههای مختلف به یکدیگر است. سیناپس از امضاهای امنیتی TSS و رمزنگاری MPC برای امنیت شبکه خود استفاده میکند و یکی از کاملترین بریجهای برای تبدیل توکنهای شبکههای سازگار با EVM است. در اکثر بریجها شما میتوانید در هر بار تنها یک توکن را بین شبکهها منتقل کنید؛ اما در ساینپس پروتکل میتوانید یک توکن را تحویل دهید و یک توکن دیگر روی شبکه مقصد تحویل بگیرید. در این ویدیو به آموزش کار با پروتکل Synapse پرداختیم و نکات تکمیلی را در مقاله توضیح دادیم. آیا تاکنون با بریج ساینپس کار کردهاید؟ نظر شما درباره این پروتکل چیست؟