اندیکاتور Coin Days Destroyed یکی از شاخص‌های مهم در تحلیل On-Chain شبکه‌ها و رمزارزهاست. در این مقاله ابتدا شاخص CDD را معرفی می‌کنیم و سپس کاربرد این اندیکاتور مهم در تحلیل فاندامنتال بیت کوین و سایر رمز ارزها را آموزش می‌دهیم. با میهن بلاکچین همراه باشید.
برای تحلیل قیمت بیت کوین و سایر رمز ارزها روش‌های متنوعی وجود دارد. تحلیل فاندامنتال، تحلیل تکنیکال، بررسی توکنومیکس پروژه‌ها، از جمله روش‌های شناخته شده‌ای است که فعالان این بازار استفاده می‌کنند. تحلیل On-Chain یا روی شبکه یکی از روش‌های بسیار کاربردی و قدرتمند در ارزیابی و رصد فعالیت‌های صورت گرفته در یک شبکه بلاک چین و پروژه‌های مبتنی بر این تکنولوژی است. از آن‌جا که تمامی اطلاعات ذخیره شده در یک شبکه بلاک چین عمومی به صورت کاملا شفاف در اختیار عموم قرار دارد، در نتیجه می‌توان کوچکترین فعالیت افراد و تغییر در شبکه را به سرعت رصد کرد. همین ویژگی باعث شده تا بتوان به صورت کامل یک شبکه را مورد بررسی قرار داد. تعداد آدرس‌های جدید، میزان تراکنش‌های ارسال شده روی شبکه، مقدار کارمزد تراکنش‌ها، فعالیت هولدرهای شبکه و بسیاری از فاکتورها را می‌توان ارزیابی و تحلیل کرد. میهن بلاکچین نیز به دلیل اهمیت این موضوع، تحلیل اختصاصی آن‌چین شبکه بیت کوین و اتریوم را هر هفته در روزهای پنج‌شنبه منتشر می‌کند که در مقاله زیر، آخرین تحلیل ارائه شده را مطالعه کنید:
در این مقاله قصد داریم تا شاخص بسیار مهم و کاربردی Coin Days Destroyed یا به اختصار CDD را معرفی کنیم.
متریک CDD بیت کوین چیست؟
بسیاری از افراد با این شاخص از طریق سایت تحلیلی گلس‌نود آشنا شده‌اند؛ اما این شاخص در سال ۲۰۱۱ میان طرفداران اولیه بیت کوین به عنوان شاخصی مناسب برای بررسی حجم تراکنش‌های شبکه بیت کوین مطرح شد و مورد بحث قرار گرفت. برای این شاخص مولفه Coin Days اهمیت دارد که اشاره به تعداد روزهایی دارد که یک کوین (در واقع یک UTXO) به صورت دست نخورده در یک کیف پول باقی می‌ماند. به عبارتی، Coin Days به تعداد روزهایی که مقدار مشخصی از یک کوین هولد شده، اشاره دارد. برای مثال، اگر ۱ واحد رمز ارز بیت کوین به مدت ۱۰۰ روز در یک کیف پول دست نخورده باقی مانده و جابه جا نشود، Coin Days آن به صورت تجمعی برابر ۱۰۰ خواهد بود. یا اگر ۰.۰۱ بیت کوین به مدت ۱۰۰ روز در یک کیف پول دست نخورده باقی بماند، Coin Days آن ۱ خواهد بود.
تا اینجا با مفهوم Coin Days آشنا شدیم. اکنون به سراغ Destroyed به معنی نابودی و یا از بین رفتن استُ می‌رویم. همانطور که در بالا اشاره شد، هر یک روزی که یک واحد رمز ارز بیت کوین در کیف پول دست نخورده باقی بماند، Coin Days آن برابر ۱ خواهد بود؛ هر چه این کوین بیشتر هولد شود، Coin Days آن نیز افزایش می‌یابد. اما سرانجام این یک واحد بیت کوین از این کیف پول منتقل خواهد شد؛ روزی که این بیت کوین از این کیف پول خارج شود، Coin Days آن نیز صفر خواهد شد که به آن Destroyed شدن می‌گویند. تمامی این فرآیند توسط شاخص Coin Days Destroyed محاسبه و اندازه‌گیری می‌شود.
چرا شاخص Coin Days Destroyed مهم است؟
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد، این شاخص بیشتر برای محاسبه حجم معاملات و تراکنش‌های بیت کوین مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مشخص شدن اهمیت این شاخص حالت زیر را در نظر بگیرید.
یکی از نهنگ‌های بیت کوین، ۱,۰۰۰ روز پیش تعداد ۱۰۰ واحد بیت کوین را خریداری کرده و تمام آن را وارد کیف پول خود می‌کند. نهنگ دیگری ۱۰ روز پیش، تعداد ۱۰۰ واحد بیت کوین را خریداری کرده و در کیف پولش نگهداری می‌کند. امروز هر دو تصمیم می‌گیرند تا بیت کوین‌های خود را از کیف پولشان خارج کنند. اگر صرفا به حجم تراکنش‌ها توجه کنیم؛ حجم تراکنش‌های بیت کوین این دو نهنگ مجموعا ۲۰۰ واحد بیت کوین است.
تحلیلگران معتقدند که رفتار این دو نهنگ را نباید به صورت یکسان ارزیابی کنیم. کسی که ده روز بیت کوین خود را هولد کرده با کسی که نزدیک به سه سال به بیت کوین‌های خود دست نزده، یکسان نیستند. در نتیجه برای درک بهتر رفتار پول هوشمند، نهنگ‌ها و سرمایه‌گذاران بلند مدت در بازار، به جای محاسبه حجم تراکنش‌های روزانه بهتر است از شاخص CDD استفاده کنیم.
بسیاری از صاحب‌نظران و تحلیلگران خبره بازارهای مالی اعتقاد دارند که بازار را خرید و فروش پول هوشمند جابه جا می‌کند. قیمت‌ها زمانی افزایش می‌یابند که پول هوشمند اقدام به خرید کند و برعکس، بازار زمانی ریزشی می‌شود که پول هوشمند اقدام به فروش دارایی خود کند. شاخص CDD به دنبال رصد رفتار پول هوشمند در بازار رمز ارزهاست.
متریک CDD چطور محاسبه می‌شود؟
پیش از محاسبه CDD به این نکته توجه کنید که این محاسبات برای هر UTXO (بیت کوین خرج نشده) که در زمان محاسبه این شاخص خرج می‌شود، تعریف شده است. برای محاسبه آن نیز باید مقدار بیت کوین خرج شده را در طول عمر UTXO آن مقدار ضرب کنیم. در نتیجه:
- تراکنش‌هایی که در آن کوین‌هایی با طول عمر بالا منتقل می‌شوند، عدد این شاخص را بالا می‌برند (Coin Days بیشتری را نابود می‌کنند)
- تراکنش‌هایی که در آن تعداد بالایی رمز ارز جابه جا شود، تاثیر زیادی بر شاخص CDD داشته و Coin Days بالاتری را از بین خواهد برد
- تراکنش‌هایی که در آن هم تعداد بالایی رمز ارز جابه جا شود و هم این رمز ارزها طول عمر بالایی دارند، تاثیر به شدت زیادی بر این شاخص خواهند داشت
کاربرد اندیکاتور CDD چیست؟
تا اینجا متوجه شدیم که شاخص CDD هر تراکنشی که در این لحظه انجام شده را رصد می‌کند؛ سپس مقدار بیت کوین منتقل شده را در تعداد روزهایی که این بیت کوین در کیف پول قبلی دست نخورده باقی مانده بود (طول عمر) ضرب می‌کند و آن را به عنوان عدد CDD ثبت می‌کند. در انتها، CDDهای همه تراکنش‌های صورت گرفته در آن لحظه را باهم جمع کرده و شاخص CDD بیت کوین در آن لحظه را نمایش می‌دهد. این نمودار عموما به صورت روزانه نمایش داده می‌شود. اما کاربرد این شاخص چیست؟ در ادامه سیگنال‌هایی که این شاخص ارائه می‌دهد را معرفی می‌کنیم:
- بالا بودن عدد اندیکاتور CDD شاید سرمایه‌گذاران بلندمدت به هدف نقد کردن بخشی از سود خود یا کاهش میزان سهم یک رمز ارز در سبدسرمایه‌گذاری خود، اقدام به جابه جایی آن رمز ارز کرده‌اند. اگر این تراکنش از سمت این کیف پول به کیف پول یکی از صرافی‌ها انجام شده باشد، به معنی افزایش فشار فروش در بازار و کاهش قیمت آن رمز ارز در بازار است.
- رشد تدریجی اندیکاتور CDD و افزایش ادامه دار آن به این معناست که هولدرهای قدیمی بیت کوین در حال خرج کردن موجودی خود و انتقال آن‌ها هستند. در روندهای صعودی بازار، اندیکاتور CDD عموما صعودی و افزایشی است. زیرا هولدرهای قدیمی و یا سرمایه‌گذاران درشت از تقاضای بوجود آمده در بازار برای فروش تدریجی دارایی‌های خود استفاده می‌کنند. این روند تدریجی افزایش شاخص CDD عموما در نزدیکی قله‌های قیمتی، High جدیدی در نمودار خود ایجاد می‌کند.
- پایین بودن عدد شاخص CDD شرایطی را نشان می‌دهد که کوین‌ها در کیف پول‌های خود دست نخورده باقی مانده و هولدرها تمایلی به جابه جایی رمز ارزهای خود ندارند. همچنین کاهش این اندیکاتور به معنی کاهش فعالیت نهنگ‌ها در بازار است.
- کاهش تدریجی شاخص CDD زمانی رخ می‌دهد که تعداد هولدرها در حال افزایش بوده و افراد با توجه به قیمت دارایی، هولدر بودن را ترجیح می‌دهند. این شرایط عموما در اصلاح‌های قیمتی در یک روند صعودی رخ می‌دهد.
اما مشاهده هر روزه این شاخص، کار منطقی به نظر نمی‌رسد. همانند همه تکنیک‌ها برای یافتن الگوهای تکرار شونده برای یک اندیکاتور، برای شاخص Coin Days Destroyed نیز باید بر اساس طول عمر کل شبکه، بازه‌هایی را تعیین کرد. وبسایت گلس نود برای شاخصCDD بیت کوین سه بازه زیر را تعریف کرده است:
- CDD بالاتر از ۵ میلیون روز: با توجه به تاریخچه قیمتی بیت کوین و عدد این شاخص برای بیت کوین، این بازه به عنوان بازه پایین شاخص CDD برای بیت کوین تعریف شده است. در این بازه کمترین میزان فعالیت هولدرها و نهنگ‌های بزرگ بیت کوین رخ داده است. طبیعتا با افزایش طول عمر شبکه بیت کوین، این بازه بالاتر خواهد رفت. همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، از سال ۲۰۱۵ عموما CDD بیت کوین بالای ۵ میلیون روز بوده است.
- CDD بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون روز: عموما در روندهای صعودی، CDD بیت کوین در این بازه قرار می‌گیرد. در چنین وضعیتی هولدرهای قدیمی کمی از بیت کوین های خود را به فروش می‌رسانند در نتیجه عدد شاخص CDD را افزایش می‌دهند.
- CDD بالاتر از ۲۰ میلیون روز: این عدد به ندرت در شبکه بیت کوین مشاهده می‌شود و در نوسانات شدید قیمتی رخ داده است؛ در واقع این انتقال باعث ایجاد نوسان شدید قیمتی شده و اتفاقی غیرقابل پیش بینی است.
منابعی که شاخص CDD بیت کوین را ارائه می‌دهند
سایت تحلیلی Glassnode یکی از بهترین منابع برای مشاهده لحظه‌ای شاخص Coin Days Destroyed برای بیت کوین و سایر رمز ارزهاست. اما استفاده از این وبسایت رایگان نیست.
تحلیل بیت کوین با استفاده از شاخص CDD
در این بخش برای نمایش عملی کاربرد این اندیکاتور، قیمت بیت کوین را براساس شاخص Coin Days Destroyed تحلیل می‌کنیم.
نکته: در نمودارهای On-Chain عموما استفاده از نمودار روزانه کاربردی نیست و بهتر است از میانگین متحرک‌ها استفاده کنیم. گلس نود نمودار میانگین ۷ و ۳۰ روزه را پیشنهاد می‌دهد. اما نمودار ۹۰ روزه ارتباط جالبی با قیمت دارد؛ تصویر زیر میانگین ۹۰ روزه شاخص CDD بیت کوین را نشان می‌دهد.
نکته: به دلیل نداشتن اکانت اصلی گلس نود اطلاعات این نمودار بروز نیست.
تصویر بالا به اندازه کافی گویای همه چیز است. خط مشکی نمودار قیمت بیت کوین و خط نارنجی، میانگین ۹۰ روزه شاخص CDD بیت کوین است. تقریبا در تمام روندهای صعودی شاهد رشد پیوسته این شاخص هستیم. در سال‌های اولیه، هرگاه این شاخص به بازه ۵ تا ۱۰ میلیون روز رسیده، شاهد تشکیل قله در نمودار قیمت بیت کوین بوده‌ایم. همانطور که گفتیم با گذشت زمان طبیعتا این شاخص، فارغ از فعالیت هولدرها، افزایش خواهد یافت. زیرا تعدادی از بیت کوین‌ها یا گم شده‌اند و یا بیت کوین‌های دوران ساتوشی بوده و جابه جا نمی‌شوند. پس این شاخص مدام افزایش می‌یابد.
روند صعودی قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۷ به ثبت قله ۲۰ میلیون روز در شاخص CDD همزمان بوده است. نکته بسیار جالب در مورد این نمودار، از سال ۲۰۲۰ تا اوایل سال ۲۰۲۱ است؛ که با افزایش قیمت بیت کوین، این شاخص کاهشی است. این نشان می‌دهد که هولدرهای بیت کوین در این بازه قیمتی، هیچ تمایلی به فروش و انتقال دارایی خود نداشتند. شاید یکی از دلایل رشد مداوم قیمت در سال ۲۰۲۰، خشک شدن عرضه از سمت هولدرها و نهنگ‌های بیت کوین بوده است.
سخن پایانی
شاخص Coin Days Destroyed یکی از متریک‌ها و مولفه‌های مهم در تحلیل آن‌چین شبکه‌های بلاک چین و رمز ارزهای آن‌هاست. با استفاده از اندیکاتور CDD می‌توان فعالیت هولدرها و نهنگ‌های دانه درشت بیت کوین را زیر نظر گرفت. هر چه عدد این شاخص پایین‌تر باشد نشان دهنده افزایش تعداد هولدرها و عدم تمایل هولدرهای قدیمی به فروش بیت کوین است و برعکس هرچه این شاخص افزایش یابد، نشان می‌دهد که نهنگ‌ها و هولدرهای قدیمی، بیت کوین‌های خود را از کیف پول‌های خود خارج می‌کنند که ممکن است منجر به افزایش فشار و در نتیجه کاهش قیمت بیت کوین شود.
