انفجار و رشد چشمگیر عرصه دیفای در طی ۹ ماه اخیر، توجه تمام افراد حاضر در دنیای رمزارزها را به خود جلب کرده است و قطعا شما نیز از این ماجرا باخبر هستید. رمزارزهای بیهمتایی نظیر کریپتوپانکس (CryptoPunks که در سال ۲۰۱۷ به طور رایگان به هر فردی که کیف پول اتریوم داشت اهدا میشد) اکنون بیش از ۷ میلیون دلار فروخته میشوند. اوایل سال جاری، گرانترین و با ارزشترین NFT توسط کریستی (Christie) نزدیک به ۷۰ میلیون دلار فروخته شده است. با توجه به مجموع فروش NFT در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۱ که تقریبا ۱.۲۵ میلیارد دلار شده است، میتوان گفت که این نوع رمزارزها همچنان به حضور خود ادامه خواهند داد. همچنین این موضوع مشخص است که اگرچه بازار توکنهای بیهمتا ارزش شگفتانگیزی دارد، اما کمتر به این موضوع پرداخت شده است که چه چیزی باعث ارزشمند شدن یک NFT میشود. اگرچه فروش چند میلیون دلاری توکنهای غیرمثلی ممکن است توجه شما را جلب کرده باشد، اما میانگین قیمت هر NFT فقط ۱۲۰ دلار است. در ادامه به عوامل تعیین کننده ارزش NFTها میپردازیم. با ما همراه باشید.
عوامل تعیینکننده ارزش NFTها
آیا تاکنون فکر کردهاید که چرا قیمت برخی NFTها بسیار بالاست؟! چرا دو توکن غیرمثلی شبیه به هم وجود دارند، ولی ارزش یکی از آنها چند میلیون دلار است و دیگری چند سنت؟ عواملی وجود دارند که ارزش NFTها را تعیین میکنند. این موارد شامل کاربرد، سابقه مالکیت، کمیاب بودن و نقدینگی هستند، که در ادامه به توضیح این موارد میپردازیم.
۱- کاربرد
کاربرد یکی از مهمترین موضوعات در عرصه رمزارزها و NFTها است. آیا کاربرد توکنهای بیهمتا، با ارزش مورد انتظار آنها ارتباطی دارد؟ بعضی از جالبترین کاربردهای توکنهای غیرمثلی، در طی ۶ ماه اخیر خود را نشان دادهاند؛ از بهبود بازیهای رایانهای با افزودن ویژگی کمیاب بودن آیتمهای درون بازی و ارتقاء قدرت شخصیتهای داخل بازی تا ایجاد سایر توکنها در یک NFT دیگر. همچنین این توکنها باعث رونق گرفتن نوع جدیدی از بازیها به نام Play to Earn شده، که کاربران با بازی کردن میتوانند کسب درآمد کنند.
کاربرد NFTها نقش مهمی در ارزش آنها ایفا میکند؛ بعضی از این توکنها دارای سود هستند و ارزش و کاربردی فراتر از فروش مجدد برای این دست از رمزارزها ایجاد میکنند. داشتن یک دارایی که سودآور است، باعث میشود که برای آن دارایی، تقاضا ایجاد شود. استفاده از سود مذکور، ارزشی به مراتب بیشتر برای NFTها ایجاد میکند؛ زیرا تعامل و توجه کاربران را به دارایی معطوف میسازد.
برای مثال، سینسیس وان (Synesis One) از فارمینگ اطلاعات برای یادگیری زبان هوش مصنوعی بهره میبرد. NFTهای هر کلمه به دارنده آن سود ارائه میدهند؛ بدین صورت که هر بار از کلمه موجود در این NFTها در بازی با کلمات استفاده میشود، سودی نصیب دارنده این توکن میشود.
۲- سابقه مالکیت
ارزش به هویت صادرکننده اولیه یا صاحبان قبلی NFTها نیز بستگی دارد. توکنهای غیرمثلی که ارزش بالایی در خصوص سابقه مالکیت دارند، اغلب توسط هنرمندان یا برندهای مشهور ایجاد شدهاند. از نمونههای این هنرمندان میتوان به هنرمند دیجیتالی بیپل (Beeple) اشاره کرد که ۳ مورد از ۱۰ فروش برتر NFTها را در اختیار دارد، یا سِر تیم برنرز لی (Sir Tim Berners-Lee) که اخیرا یک توکن بیهمتا با نام World Wide Web را به قیمتی بیش از ۵ میلیون دلار فروخته است.
اگر صرفا سابقه مالکیت را بررسی کنیم، تعیین ارزش NFT بسیار دشوار میشود. فارغ از آن که هنرمند یا سلبریتی مذکور طی ماهها یا سالهای آتی مشهورتر شود، آیا ارزش رمزارز شما ۱۰ برابر میشود؟ هرچند، اگر سلبریتیها یا افراد شاخص در یک مقطع زمانی NFT مورد نظر را در اختیار داشته باشند، ارزش آن افزایش مییابد.
برای مثال، NFT از کارتهای کلکسیونی که توسط بازیکنهای برتر برای پیروزی در رقابت بزرگ استفاده شده باشد، نسبت به کارتهای مشابه بدون این تاریخچه، ارزش احساسی به مراتب بالاتری خواهد داشت.
۳- کمیاب بودن
کمیاب بودن یکی از ویژگیهای ذاتی NFTهاست؛ زیرا این رمزارزها ماهیت منحصربهفردی دارند. البته نکتهای در اینجا وجود دارد و آن این است که بعضی از NFTها منحصربهفردتر از سایر توکنهای غیرمثلی هستند. این موضوع به معنای کمیاب بودن است.
فرض کنید که کلکسیونی دارای ۱۰,۰۰۰ شخصیت کاملا منحصربهفرد است. بعضی از شخصیتها دارای ویژگی یا مشخصههای متفاوتی هستند که آنها را در این کلکسیون، کمیابتر میسازد. این ویژگی کمیاب بودن است که منجر به افزایش چشمگیر ارزش NFT میشود. اولین توییت جک دورسی، ویدئوهای پرتابهای برتر بازیکنان بسکتبال NBA و NFT بیپل بسیار کمیاب، منحصربهفرد و مشهود هستند و این ویژگیها باعث ارزشمند شدن آنها میشود.
۴- نقدینگی
نقدینگی زیاد به معنای ارزش بیشتر NFT است. نقدینگی دلیل مهمی برای این موضوع است که چرا توکنهایی که بر بستر اتریوم ایجاد شدهاند ارزش بیشتری نسبت به دیگر شبکهها دارند. توکنهای بیهمتای مبتنی بر استاندارد ERC اتریوم را به راحتی میتوان در بازارهای ثانویه تبادل کرد. بدین ترتیب، اگر NFT مدنظر شما خریداری نشود، با مشکلات نقدینگی مواجه میشود. به عبارت دیگر، اگر کسی نخواهد که دارایی شما را خریداری کند، شما نمیتوانید آن را بفروشید، حداقل نه با قیمتی که مدنظر شماست.
سرمایهگذاران ترجیح میدهند در NFTهایی سرمایهگذاری کنند که حجم معاملات بالایی داشته باشند؛ زیرا نقدینگی، ریسک نگهداری توکنهایی که نمیخواهید نگه دارید را کاهش میدهد.
نتیجهگیری
میلیونها NFT در بازار وجود دارد. انتخاب توکنهاس غیرمثلی که مبدا و سابقه قوی و معتبر دارند، یکی از روشهای انتخاب NFT برای خرید است، اما مهمترین آن نیست. با سنجش خرید بعدی خود طبق اصولی که در این مقاله ذکر شد، شانس بیشتری برای خرید توکن غیرمثلیای دارید که ارزش آن افزایش خواهد یافت.