آنلی وان (Only1) اولین لانچپد عرضه اولیه NFT (INO) است. این در حقیقت شیوه نوینی برای تامین بودجه جمعی در فضای رمزارزها و مبتنی بر ایده عرضه اولیه کوین (ICO) است. در طول این فرایند، مجموعهای از توکنهای بیهمتا که به صورت محدود تولید شدهاند از طریق لانچپد INO در Only1 به فروش میرسند. با بلوغ هرچه بیشتر بازار NFT، عرضه اولیه این آثار به عنوان راه حلی برای انگیزهبخشی و پاداش دادن به سرمایهگذاران و جوامع مختلف از راه رسیده است.
در ادامه این مطلب بیان خواهیم کرد که عرضه اولیه NFT چیست و به برخی از موارد کاربرد آن اشاره میکنیم. با ما همراه باشید.
عرضه اولیه NFT چیست؟
توکن بیهمتا چیست؟
توکنهای بیهمتا را میتوان معادل خوبی برای NFT دانست. یک توکن بیهمتا یک واحد از داده ذخیره شده در بلاک چین است. NFT در واقع گواهی برای منحصر به فرد بودن یک دارایی دیجیتال و غیرقابل جایگزین بودن آن با چیز دیگری است.
توکنهای بیهمتا با ذخیرهسازی اطلاعات اضافه، شیوه کارکرد متفاوتی نسبت به بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و سایر رمزارزها دارند. به بیان ساده، هر NFT دارای یک امضای اختصاصی است که معاوضه آن با یک توکن بیهمتای دیگر و یا جایگزین شدن آن با یک توکن معادل را غیرممکن میسازد. اکثر این آثار هنری دیجیتال بخشی از بلاک چین اتریوم هستند. با این وجود، بلاک چینهای دیگری همچون سولانا، در حال پیادهسازی نسخههای مختص خود از توکنهای بیهمتا هستند.
بازار NFT
در طول سال ۲۰۲۱ شاهد رشد روزافزون NFTها و جلب توجه مشتریان اصلی این آثار بودهایم. با توجه به این روند رو به پیشرفت، بازارهایی نیز وجود دارند که زمینه را برای خریداری، فروش و یا معامله کردن توکنهای بیهمتا فراهم میکنند. برخی از محبوبترین بازارهای NFT عبارتند از: Opensea، SuperRare و Rarible.
در طول سال جاری، بازار NFT شاهد مشارکت فعالانه مردم در این حیطه در کنار رشد قابل توجه فروش این آثار بود. در ماه آگوست ۲۰۲۱ (مرداد تا شهریور ماه سال ۱۴۰۰)، پیشگام بازار NFT یعنی OpenSea از مرز ۱ میلیارد دلار در حجم معاملات ماهانه گذشت. بر اساس این گزارش، حجم معاملات ماهانه به میزان ۲۸۶ درصد از ماه جولای تا آگوست افزایش داشتهاند.
مفهوم INO چیست؟
شرکتها و پروژههای گوناگون از عرضه اولیه کوین (ICO) به عنوان راهی برای افزایش میزان سرمایه در گردش پروژه و یا فرصتهای مشارکت در سرمایهگذاری استفاده میکنند. در ICOها معمولا توکن پروژه با تخفیف در ازای توکن نقدپذیر دیگری به سرمایهگذاران ارائه میشود. بدین ترتیب در صورت موفقیت پروژه، شرکتکنندگان در عرضه اولیه کوین میتوانند از افزایش قیمت رمزارز پروژه منتفع شوند و تیم توسعّدهنده نیز جذب سرمایه مینماید.
مکانیزمهای افزایش بودجه رمزارز دیگری نیز با الهام گرفتن از ایده هوشمندانه ICO به وجود آمدهاند: STO (عرضه توکن بهادار)، IEO (عرضه اولیه صرافی) و IDO (عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز).
اخیرا شاهد جلب توجه افراد مختلف به رویدادی تحت عنوان عرضه اولیه NFT یا INO هستیم. درست مشابه IDO، عرضه اولیه توکن بیهمتا نیز به پروژهها و سازندگان این امکان را میدهد تا از قابلیت تعامل داشتن با حامیان و جامعه کاربری به واسطه ایجاد (مینت) NFTها برخوردار باشند.
عرضه اولیه NFT به معنای ارائه مجموعه توکنهای بیهمتای نسل اول یا NFTهایی که در اولین مراحل پروژه تولید میشوند، در بازه زمانی مشخص است. بنابراین، عرضه اولیه توکن بیهمتا به سرمایهگذاران مشارکتکننده این اجازه را میدهد تا به کمیابترین توکنهای بیهمتای موجود در مجموعهها دسترسی داشته باشند.
به صورت همزمان با این ماجرا، عرضه اولیه NFT بسیاری از چالشهایی که هنرمندان و سازندگان برای فروش هنر NFT و داراییهای قابل ذخیره با آن مواجه هستند را رفع میکند. همه افراد میتوانند برای صدور توکنهای بیهمتایی که نسخه محدود هستند از طریق پلتفرمهای غیرمتمرکز، به همراه مزایای تبدیل به نقدینگی فوری و هزینه پایین لیست کردن بهره ببرند.
شیوه کارکرد INO
تعداد رو به رشدی از پلتفرمهای توکن بیهمتا در حال پیشنهاد دادن حق استفاده از گزینه عرضه اولیه NFT به جامعه منتشرکننده خود هستند. پلتفرمهای توکن بیهمتا به اکوسیستم خود این اجازه را میدهند تا به پروژههای نویدبخشی که قرار است در پلتفرم مورد نظر لیست شوند رای داده و به برندگان جایزه اهدا کنند.
در مراحل اولیه، سازندگان و پروژههایی که در آستانه انتشار عمومی هستند اسناد فنی، برنامهریزیها و نقشههای راه را به جامعه خود ارائه میکنند. این فرصتی بزرگ برای سازندگان به حساب میآید تا بتوانند در مرکز توجه قرار گرفته و آثار NFT خود را ترویج دهند.
پروژههای توکن بیهمتایی که در آستانه لیست شدن قرار دارند، گاهی مدل First-Come-First-Serve یا همان مدل توزیع بر اساس اقدام سریعتر را انتخاب میکنند. برخی دیگر از اوقات مدل قرعهکشی برای توزیع عادلانه توکنهای بیهمتای پروژه انتخاب میشود. این امور به افزایش میزان فعالیت افراد در اکوسیستم پروژه منجر میشود. در طول عرضه اولیه NFT میتوانیم گزینههای قابل بهرهبرداری مختلفی را در دسترس خود ببینیم.
معمولا پلتفرمهای توکن بیهمتا امکان دسترسی به آثار NFT را به شما میدهند و این امر به تعداد توکنهای رمزارز بومی که توسط کاربر هولد میشوند، بستگی دارد. این امر به کاربران اجازه میدهد تا توکنهای رمزارز بومی را در راستای دریافت حق تخصیص پروژههای NFT آتی استیک کنند. در بطن رویداد INO کاربرانی که از سطوح مشارکت بالاتری برخوردارند، به NFTهای کمیابتری که توسط تیم پروژه در نظر گرفته شده، دست مییابند.
توکنهای بیهمتایی که در طول عرضه اولیه NFT به فروش میرسند ممکن است شامل انواع آثار هنری، بازیها، اکسسوریهای مد و فشن، متاورس، موزیک، عکسها و ویدئوهای گوناگون هستند.
علاوه بر این، برخی از پلتفرمهای NFT حق عرضه استیکینگ اولیه توکنهای بیهمتا (ISNO) را برای شما به ارمغان میآورند و این در حقیقت نسخه بهینه شدهای از INO است. عرضه استیکینگ اولیه توکن بیهمتا شامل ارائه مجموعهای از NFTهای قابل استیک کردن و کمیاب برای فروش میشود.
سازندگان معمولا توکنهای بیهمتایی با میزان کمیاب بودن و بازه زمانی سوختن (burn) متفاوتی برای ساختن استخرهای استیکینگ در پلتفرم مورد نظر راهاندازی میکنند. بنابراین، ISNO به هولدرهای توکنهای بیهمتا اجازه میدهد تا علاوه بر سایر مزایا، NFTها را سوزانده و توکنهای رمزارز را از آنها آزاد کنند. در بستر برخی از پلتفرمهای NFT، صاحبان توکن بیهمتا و سازندگان میتوانند دریافتی جداگانه خود را از پاداش استیکینگ داشته باشند.
دلیل منحصر به فرد بودن عرضه اولیه توکن بیهمتا
با رشد کردن بازار توکنهای بیهمتا و بلوغ بیشتر آن، ماهیت مالی ایجاد توکنهای بیهمتا واضحتر میشود. پیدایش عرضه اولیه NFT به همه افراد، با ایدههای سرمایهگذاری کوچک و بزرگ، این امکان را میدهد تا توسط طیف گستردهتری از مخاطبان شناخته شوند. بسیاری از سازندگانی که هنوز در حال طی کردن فرایند ساخت آثار خود هستند، نیاز به تامین بودجه مالی پروژههای خود دارند. با توجه به ظهور پدیده عرضه اولیه NFT، هر یک از هنرمندان میتوانند منابع مالی مورد نیاز را پیش از ساخت اثر خود افزایش دهند.
ساخت جامعه هدف پروژه در مراحل اولیه راهاندازی:
Only1 به اکوسیستمهای فعال پروژهها این امکان را میدهد تا به پروژههای نویدبخش در راستای لیست شدن رای دهند و آنها را برگزینند. مشارکت در این روند سرمایهگذاران احتمالی را به بررسی پروژههای این فضا تشویق میکند. علاوه بر این، این پلتفرم به کاربران فعال و هولدرهای توکن این امکان را میدهد تا به شکل اختصاصی به عرضه اولیه NFT دسترسی داشته باشند. این مکانیزم به سازندگان اجازه میدهد تا جامعه هدف خود، متشکل از معاملهکنندگان یا تریدرهای فعال و سرمایهگذاران باتجربه، را در مراحل اولیه پروژه NFT بسازند. این امر موجب پایین آمدن ریسک ورود به ساخت پروژههای NFT هزینهبر نیز میشود.
هزینه پایینتر تراکنشها:
عرضه اولیه NFT در صورت راهاندازی شدن بر بستر سولانا به پایین آمدن فی تراکنشهایی که سازندگان و سرمایهگذاران با آن مواجه هستند منجر میشود.
بازده سرمایهگذاری بیشتر:
عرضه اولیه NFT برای سرمایهگذاران مشارکتکننده، قدرت منفعت بردن از حق مالکیت کمیاب بودن ذخایر عرضه توکنهای بیهمتا را به ارمغان میآورد. Only1 دارای قابلیتهایی در پلتفرم اجتماعی بومی خود در راستای افزایش میزان قدرت بررسی سازندگان خاص بوده و از همین رو، موجب افزایش ارزش آثار آنها میشود.
انتخاب بلاک چین مناسب برای NFTها
پیش از اینکه توکنهای بیهمتا بتوانند از پذیرش عمومی آثار هنرمندان و سازندگان بهره ببرند، باید بتوانند مشکلات این حوزه را حل نمایند.
اکثر NFTها بخشی از بلاک چین اتریوم هستند. هرچند که بلاک چینهای دیگری مثل بایننس اسمارت چین (BSC)، سولانا (Solana)، فِلو (Flow) و ترون (Tron) نسخههای خاص خود از استاندارد توکنهای بیهمتا را ارائه کردهاند.
هنگام انتخاب بلاک چین مورد نظر برای ساخت پروژههای NFT بر بستر آنها، مقیاسپذیری مسئله مورد بحثی است که نیاز به رسیدگی دارد. با توجه به هزینه گس فی مورد نیاز، ممکن است برخی از سازندگان این آثار، بلاک چین اتریوم را مناسب برای فعالان اصلی این حوزه نبینند. مینت کردن (تولید کردن) توکنهای بیهمتا در بستر بلاک چین Ethereum میتواند هزینهبر و کند باشد. علاوه بر این، فی تراکنشهایی که در راستای خرید یک NFT صرف میشود نیز ممکن است به کاهش انگیزه حامیان و سرمایهگذاران منجر شود.
بهترین انتخاب برای پروژههای NFT که قرار است تا بر روی بلاک چینها پیادهسازی شوند، میتواند آن دسته از بسترهایی باشد که به شبکه اجازه بهینهسازی سرعت را میدهند. این بلاک چین منتخب باید از کارایی روند بهینهسازی و امنیت بالاتری برخوردار باشد.
با دورنگاهی به آینده میتوانیم یکی دیگر از مزایای مورد نظر برای انتخاب بلاک چین مناسب توکنهای بیهمتا را قابلیت همکاری در نظر بگیریم. به بیان ساده، این سوال مطرح میشود که آیا میتوان یک توکن بیهمتا را به آسانی از یک زنجیره به زنجیره دیگر منتقل کرد؟ در حال حاضر، NFTهای مبتنی بر اتریوم به بلاک چین این شبکه محدود میشوند. بنابراین، توسعه قابلیت همکاری به عنوان یکی از عوامل کلیدی برای پرداختن در صنعت توکنهای بیهمتا به حساب میآید.
به تبع این امر، بلاک چینهایی که انتقال بین زنجیرهای NFTها را پشتیبانی میکنند از اهمیت بالایی برخوردار خواهند بود. این موضوع موجب افزایش میزان تعامل اجتماعی کاربران و پدید آمدن یک جامعه فعال و پویا برای پروژههای NFT میشود.
سخن پایانی
از جانب پروژههای توکن بیهمتا و سازندگان این آثار، عرضه اولیه NFT به منزله شیوه نوینی از عرضه که از قدرتمندترین خصوصیتهای تکنولوژی NFT بهره میبرد به حساب میآید. به بیان دیگر میتوان INO را به عنوان نقطه آغاز کسب موفقیت توسط این پروژهها دانست.
با وجود اینکه بازار توکنهای بیهمتا رشد بسیار سریعی داشته است، هنوز در مراحل اولیه رشد خود به سر میبرد. عرضه اولیه NFT راهکاری نوآورانه برای مرتفع کردن چالشهایی که تمامی مشارکتکنندگان این فضا با آنها روبهرو هستند عمل میکنند. بنابراین میتوان گفت که INO نقدینگی مورد نیاز توکن بیهمتا را تسهیل کرده، روند لیست شدن را آسانتر کرده، موجب اجتناب از خطرهای احتمالی و ارائه تجربهای فراگیر برای کاربران میشود. این راهکار جدید برای تامین منابع مالی مورد نیاز رمزارزها تمامی عاشقان هنر در سراسر جهان را تقویت کرده و به کلکسیونرها این امکان را میدهد تا وارد فضای پر شور و شوق NFT شوند.