توکنهای بیهمتا (NFT) از سال ۲۰۱۷ با ما همراه بودهاند؛ اما در سال ۲۰۲۱ بسیار مورد توجه قرار گرفتند و به یکی از جذابترین و مورد استقبالترین مقولههای موجود در فضای کریپتو تبدیل شدند. میزان فروش توکنهای غیرمثلی از ۲۴ میلیارد دلار فراتر رفت و توجه افراد زیادی را به خود جلب کرد. تیم کوین تلگراف برای بررسی بهتر این بازار، اقدام به انتشار گزارش جامع NFT ها کرده است و ما در میهن بلاکچین آن را ترجمه کردهایم. با ما همراه باشید که در قسمت چهارم از این گزارش به بررسی میانگین ماهانه حجم تراکنش های NFT، پذیرش و سطح دانش کاربران نسبت به توکنهای غیرمثلی و ورود شرکتهای مختلف و کاربردهای متنوع از توکنهای یکتا بپردازیم.
میانگین ماهانه حجم تراکنش های NFT در مقایسه با بازار آنها در اتریوم
حجم معاملات و تراکنش های NFT در طول سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته و میزان شناخت مردم از این آثار در حجم تراکنشهای این حوزه بسیار تاثیرگذار بوده است. اتریوم در حال چیرگی بر فعالیت موجود در بازار NFT است و از طرف دیگر، راهکارهای جایگزین برای بلاک چین لایه اول به دلیل تراکنشهای ارزانتر و زمان تولید سریعتر بلاک، در حال رشد و جلب توجه افراد مختلف هستند.
بر اساس دادههای به دست آمده از DappRadar.com، اتریوم تقریبا ۸۰ درصد حجم فروش توکنهای بیهمتا در سال ۲۰۲۱ را به خود اختصاص داد اما این آمار تنها شامل ۳۷ درصد از تریدرهای فعال این حوزه میشود. این امر در حقیقت منعکسکننده ارزشگذاری میانگین بالاتر آثار NFT در اتریوم است که از بالا بودن فی تراکنشها نشات میگیرد. پس از اتریوم، بلاک چین Flow به میزان ۳۲ درصد و Wax به میزان ۲۵ درصد تریدرهای این حوزه را به خود اختصاص دادهاند، اما حجم تراکنش های NFT در این بسترها بسیار پایینتر است. کارمزد پایین تراکنشهای این دو پلتفرم امکان به انجام تراکنشهای ارزان قیمتتر و عادیتر را فراهم میکند و نشاندهنده کاربرد این دو بستر در زمینههایی با حجم بسیار بالا مثل بازیها است.
تفکیک تراکنشها براساس محبوبیت NFTها، نشان میدهد که فروش اولیه به صورت کامل در انحصار داراییهای قابل ذخیرهای مثل CryptoKitties و کریپتوپانک (CryptoPunks) است. در اواخر سال ۲۰۱۹ (آذر و دی ماه سال ۱۳۹۸)، دستهبندی گیمینگ در توکنهای بیهمتا تعداد زیادی از تراکنشها را به خود اختصاص دادند. دلیل این امر نیز به گسترش پایگاههای کاربری پلیرها در عرصه بازیها برمیگشت و به عنوان مثال میتوان به بازیهایی مثل F1 Delta Time ،Gods Unchained و Decentraland میتوان اشاره کرد.
در اواسط سال ۲۰۲۰ (خرداد و تیر ماه ۱۳۹۹)، با افزایش میزان محبوبیت پلتفرمهای متاورس و ورزشی، تراکنشهای مربوط به NFTهای مبتنی بر این پلتفرمها نیز رشد قابل توجهی داشتند. در طول همین زمان، توکنهای بیهمتای هنری نیز توجه زیادی را به خود جلب کردند و در ژانویه سال ۲۰۲۱ (اواسط دی ماه ۱۳۹۹) و همراه با رکوردزنی فروش آثار Beeple به اوج خود رسیدند. با وجود اینکه سهم کلی تراکنشهای داراییهای کلکسیونی در این زمان کاهش یافت، هنوز هم حجم کل فروش و حاشیه قابل توجهی از پروژههای پیشگام در این فضا را به خود اختصاص داده بودند. دستهبندی هنری پس از آثار کلکسیونی از نظر حجم فروش قرار میگیرند. این آمار منعکسکننده شباهت ارزشگذاریهای بالای مقولههای هنری و داراییهای قابل ذخیره است.
هوشیاری و دانش جهانی از توکنهای بیهمتا
توکنهای بیهمتا معمولا تحت عنوان یکی از کاربردهای بلاک چین که برای عموم خوشایندتر است، شناخته میشوند. فارغ از مشاهیر، هنرمندان، موسیقیدانان و شرکتهایی که در حال رونق بخشیدن به حیطه NFT هستند، یکی از بررسیهای اخیر نشان داد که اکثر کاربران فعال در این حوزه، در دسته فعالان بومی رمزارز جای دارند. در ماه نوامبر سال ۲۰۲۰ (آبان و آذر ماه سال ۱۳۹۹)، نظرسنجی انجام شده توسط Crypto.com که ۳۰٬۰۰۰ مشارکتکننده بینالمللی داشت، نشان داد که ۵۳ درصد از این مشارکتکنندگان چیزی در مورد NFTها نمیدانستند. از میان اشخاصی که با این حوزه آشنا بودند نیز نزدیک به ۶۰ درصد از افراد هیچ استفادهای از این آثار نکرده بودند. در تصویر پیش رو میتوانید این آمار را به تفکیک مشاهده کنید. از میان اشخاصی که از توکنهای بیهمتا استفاده کرده بودند نیز، ۷۴ درصد مشارکتکنندگان تجربه استفاده از دیفای (DeFi) را داشتند. این آمار نشان می دهد که اکثر کاربران این حوزه از فعالان بومی رمزارز بودهاند.
یکی دیگر از نظرسنجیهای صورت گرفته در آمریکا در جولای ۲۰۲۱ (تیر و مرداد ماه ۱۴۰۰) نشان داد که آگاهی مردم در مورد توکنهای بیهمتا نسبت به نظرسنجی قبلی، کمتر شده است. نتایج حاصل شده از این بررسی حاکی از این بود که ۶۶ درصد مشارکتکنندگان چیزی در مورد NFTها نشنیده بودند و تنها نزدیک به ۲ درصد مردم آمریکا این آثار را خرید و فروش کردهاند. چنین نظرسنجیهایی به صورت گسترده از کاربران بومی رمزارز گرفته شدند و این بدان معناست که نتایج حاصل شده ممکن است حتی آمار مثبت بالایی را به ما نشان داده باشند. با وجود تمام این تفاسیر، واضح است که توکنهای بیهمتا در حال انتشار گسترده در پهنه جهان هستند. احتمال استفاده از NFTها برای کسب سود مالی توسط مشارکتکنندگانی که از کشورهای در حال توسعه در این نظرسنجیها شرکت کرده بودند در مقایسه با کشورهای توسعهیافته بیشتر بود. این افراد علاقه بیشتری نیز به این تکنولوژی داشته و نقشی اساسی در افزایش میزان تراکنش های NFT داشتند. پروژههایی مثل اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)، Sorare و NBA Top Shot نشاندهنده پتانسیل نفوذ محتمل این آثار در مخاطبان گستردهتر است. اکسی اینفینیتی محبوبیت زیادی را از جانب فیلیپین جذب کرده است و بازارهای این پروژه نیز در حال گسترش یافتن در هند هستند. هواداران حیطه داراییهای قابل ذخیره ورزشی نیز طیف گستردهای از مخاطبان را به خود جذب کردهاند.
افزایش میزان دانش و آگاهی افراد در جهان نسبت به این آثار با جستجو کردن واژه «NFT» در اینترنت به سرعت فاش میشود. میزان جستجوی افراد در این حیطه در ماه ژانویه سال ۲۰۲۱ و سه ماه اول این سال رشد قابل توجهی داشت. این میزان جستجو در ماههای می و ژوئن سال ۲۰۲۱ کاهش پیدا کرد و این امر نشاندهنده کاهش فعالیت موجود در بازارهای رمزارز و NFT است. با این حال، شاهد افزایش سریع میزان علاقه افراد به این عرصه در ماه آگوست بودیم و دلیل آن نیز بازیابی موقعیت قیمتی بیت کوین و برگشتن روند بازار بود.
شرکتهای بزرگی که در سال ۲۰۲۱ توکنهای بیهمتای خودشان را ساختهاند
در پس فضای پر شور و شوق داراییهای کلکسیونی و هنر دیجیتالی، به واسطه افزایش تراکنش های NFT ، تکنولوژی NFT شاهد افزایش فعالیت سازمانی، سرمایهگذاری مخاطره آمیز و جلب توجه نهادها بود. تجسم کلی و محبوب توکنهای بیهمتای امروزی به صورت کامل از پتانسیلهای موجود در تکنولوژی و رویکردهای هوشمند بهره نمیبرد و به همین دلیل موجب رشد بلندمدت این صنعت نخواهد شد. درست شبیه به رمزارزها، کاربردهای سازمانی فراوانی در این حیطه وجود دارند که از طریق واسطهگری، تاثیرات شبکه و همکاری بدون نیاز به فضای اعتماد ارزش مورد نظر را به ارمغان میآورند. تکنولوژی NFT به کسب و کارهای مبتنی بر اقتصاد این امکان را میدهد تا داراییهای ارزشمند دیجیتال قابل برنامهریزی، منحصر به فرد و قابل نقد شدن را بسازند. این بدان معناست که عملکردهای دیجیتال نوآورانه و چهارچوبهای پیچیده کسب درآمد را میتوان در قالب توکنها ارائه کرد. منتشرکنندگان این آثار، NFTهای خود را با ارزشی از جانب سازمان یا اکوسیستم این صنعت تلفیق میکنند و سپس این ارزش به صورت انحصاری در اختیار هولدرهای این آثار قرار میگیرد. این ارزش انحصاری قابل تبدیل به نقدینگی نیز هست؛ زیرا میتوانیم با تبادل نسبتا سریع توکنهای بیهمتا و بهرهگیری از تکنولوژی بلاک چین پول نقد به دست بیاوریم.
زنجیره تامین
میتوان از توکنهای بیهمتا در راستای نمایش دیجیتال داراییهای فیزیکی استفاده کرد. این نمایش حاوی مرجع بدون نیاز به فضای اعتماد و دادههای غیرقابل تغییر محصول بوده و در ترکیب با تکنولوژی اینترنت اشیا (IoT) یک مدل دوقولوی دیجیتال را تشکیل میدهد. این امر میتواند در زمینه محصولات گوناگون موجود تحت حوزههای قضایی و مشارکتکنندگان مختلف ارزشمند محسوب شود. تعاملات بدون نیاز به فضای اعتماد و کارآمد بین فعالان زمانی مهم محسوب میشود که بحث از حاشیه سود در صنعت زنجیره تامین به میان میآید.
به عنوان مثال به MarketsN متعلق به KoineArth میتوان اشاره کرد. این پلتفرم به شرکتها این امکان را میدهد تا دادههای غیرقابل تغییر را دیجیتالی کرده و آنها را در قالب NFT به اسناد و کالاها ضمیمه کنند.
املاک و مستغلات
فروش املاک از طریق موسسههای مالی فرایندی سخت و اداری محسوب میشود. دلیل این امر نیز به اقدامات کلاهبرداری گسترده در زمینه اسناد و ضرورت کاهش اقدامات امنیتی در این زمینه مربوط است. توکنهای بیهمتا قابلیت گواه اثبات حق مالکیت غیرقابل تغییر همراه با مرجع داخلی را در کنار قابلیت انتقال تقریبا فوری ارائه میکنند. این تکنولوژی میتواند فرایند فروش املاک را تسریع کرده، نقدینگی بیشتری به این حوزه وارد کند و احتمال کلاهبرداری را کاهش دهد.
به عنوان مثالی در این زمینه به Propy میتوان اشاره کرد که در سال ۲۰۱۷ و با استفاده از تکنولوژی NFT توانست یک آپارتمان را لیست کند. این آپارتمان توسط مدیرعامل TechCrunch، مایکل ارینگتون (Michael Arrington)، خریداری شد. او در سال ۲۰۲۱ این آپارتمان را در Propy به ارزش ۹۰٬۰۰۰ دلار فروخت.
تجارت الکترونیک
کالاهای تجارت الکترونیک را میتوان با NFT همراه با قابلیت دیجیتالی نشان داد. این امر شامل تایید اعتبار، مرجعیت و مزایای وفاداری میشود. این امور نه تنها به کاهش میزان کلاهبرداری منجر میشوند، بلکه مسیر را برای رویکردهای جدیدی برای مشارکت مصرفکنندگان هموار میکنند. کالاهای لوکس، اقلام نسخه محدود، کالاهای گوناگون و محصولات مشترک معمولا در این مقوله یافت میشوند.
به عنوان مثال به 4k.com میتوان اشاره کرد که پیشگام در عرصه فروش توکنهای بیهمتای فیزیکی است و مزایدههایی برای فروش ساعتهای مچی، کفشها، محصولات تکنولوژی و سایر کالاهای دیجیتال برگزار میکند. در سال ۲۰۱۹، Nike سیستمی را ساخت که با استفاده از توکنهای بیهمتا، کتانیهای این کمپانی را نمایش میداد و به خریداران این امکان را میداد تا انواع جدید از این محصولات را با بهرهگیری از قابلیتهای دیجیتالی طراحی کنند.
مالکیت هوشمند و صدور مجوز
حق مالکیت هوشمند توکنیزه شده را در مقایسه با شکل سنتی آن میتوان آسانتر معاوضه، ردیابی یا صادر کرد. تمامی دارندگان حق مالکیت هوشمند، بازه زمانی مجوز و شرایط آنها در بلاک چین قابل مشاهده است. از طریق این دفترکل غیرقابل تغییر و مرجع بدون نیاز به فضای اعتماد، تعرض و کلاهبرداری به آسانی شناسایی میشود. حق مالکیت توکنیزه شده ممکن است به یک بازار آزاد برای سرمایهگذاران خطرپذیر در راستای خرید حقوق ثبت اختراع از جانب استارتآپها و نوآوران نیز منجر شود.
به عنوان مثال به همکاری IBM و IPwe در راستای توسعه زیرساختی برای نمایش حق ثبت اختراع در قالب توکنهای بیهمتا و نگهداری از مدارک ثبت شده در یک دفترکل توزیع شده میتوان اشاره کرد. اخیرا Alibaba بازار NFT مختص صدور مجوز مالکیت هوشمند خود را معرفی کرد که محصولات زیادی را نیز لیست کرده است.
صلاحیتها و اعتبارنامهها
کلاهبرداری در حیطه تشخیص صلاحیت، سرقت و جعل مدارک مدت زیادیست که صنعت آموزش را تحت تاثیر شدید قرار دادهاند. پدیده فراگیری آنلاین نیز موجب سختتر شدن روند مقابله با این دست کلاهبرداریها شده است. توکنهای بیهمتا در یک دفترکل بلاک چین میتوانند لیست غیرقابل تغییری از هولدرهای گواهی را ارائه کرده و به استخدامکنندگان و موسسههای تحصیلی این امکان را بدهد تا با چک کردن این لیست به راحتی فرایند کلاهبرداری در روند تشخیص صلاحیت را شناسایی کنند. با رشد روزافزون تحصیل آنلاین ناشی از شیوع کرونا، توکنهای بیهمتا میتوانند به روند ساخت استانداردهای جدید این صنعت برای صدور مدارک و گواهی دیجیتال کمک کنند.
به عنوان مثال به صدور گواهیهای پلتفرم BlockDegree میتوان اشاره کرد که قابل مینت شدن در قالب NFT هستند. بازار چنین توکنهایی نیز در حال حاضر روند آزمون آلفا یا اولیه خود را در وبسایت این کمپانی اجرا میکنند.
مدیریت هویت
NFTها میتوانند نشاندهنده هویت دیجیتال یک فرد باشند که به صورت غیرقابل تغییر و درون زنجیرهای (On-Chain) ذخیرهسازی میشوند. این امر موجب کاهش میزان جعل هویت شده و کاراییهای انحصاری دیجیتال را برای صاحب آن هویت به ارمغان میآورد. در یک بلاک چین، هویت به یک کیف پول متصل است و کاربردهای بسیاری نیز دارد و باید به هویت شخص لینک شده باشد. مدیریت هویت مبتنی بر توکن بیهمتا با حق مالکیت هوشمند، صلاحیت و برنامههای نرمافزاری سازمانی صدور مجوز در تعامل همکاری است.
به عنوان مثال به WISeKey مرتبط با نزدک (Nasdaq) میتوان اشاره کرد که همکاری استراتژیک خود را با CasperLabs اعلام کرد و ثبت اختراعاتی را برای تلفیق تکنولوژی NFT با راهکارهای مبتنی بر شناسایی دیجیتال فایلبندی کرده است. به صورت مشابه، SmartAxiom نیز در حال توسعه راهکارهای سازمانی مبتنیبر NFT در زمینه حق مالکیت دارایی دیجیتال و هویت است.
بیمه
NFTها میتوانند حقوقی را در زمینه مزایای مالی هولدرهای خود به ارمغان بیاورند و این شامل بیمه نیز میشود. حقوق بیمه توکنهای یکتا برخلاف پیادهسازیهای سنتی این حوزه قابل فروش در بازارهای ثانویه است. صادرکنندگان بیمه از مزایای پیشینه غیرقابل تغییر تراکنشها، کاهش کلاهبرداریها و خصوصیتهای قابل برنامهریزی برخوردار هستند. متقاضیهای بیمه نیز از کاهش میزان بوروکراسی (روندهای اداری)، کاهش حقوق خاص بیمه و نقدینگی بیشتر در بازارهای ثانویه برخوردار میشوند.
به عنوان مثال، Yearn بیمه مبتنیبر NFT را ارائه میکند. محصولات Ylnsure مالی تویط Nexus Mutual پذیرفته میشوند. توکنهای بیهمتای Ylnsure به دارندگان خود این حق را میدهند تا در صورت هک یا بهرهبرداریهای فنی در گستره پلتفرمهای برنامههای غیرمتمرکز (DApp) مختلف و وب ۳ امکان مطالبه وجوه خود را داشته باشند.
مدیریت رویداد
مدیریت رویداد و به ویژه امور مربوط به فروش بلیط از جمله کاربردهای سازمانی آتی توکنهای غیرمثلی هستند. NFTها شکل جدیدی از مشارکت مصرفکنندگان، فروش بلیط بهبودیافته دیجیتال و جریانهای افزوده کسب درآمد را برای ما به ارمغان میآورند. فروش بلیط مبتنی بر بلاک چین به کاهش جعل بلیط منجر شده و بازار ثانویه بومی را در اختیار ما قرار میدهد. این امور نه تنها به کاهش قدرت فروش بلیط در بازار سیاه، کاهش میزان کلاهبرداری و بهرهبرداری منجر میشود، بلکه درآمد حاصل از فی تراکنش های NFT را نیز به همراه دارد. این بلیطها در قالب توکنهای غیرقابل معاوضه یا نیمه قابل معاوضه به عنوان داراییهای قابل معامله محسوب میشوند و علاوه بر قابل ذخیره بودن، ارزش آنها نیز در طول زمان افزایش مییابد. بلیطهای NFT فرصتهای جدیدی را نیز برای مشارکت مصرفکنندگان در زمینه جمعآوری و ترکیب بلیطها در ازای دریافت جوایز قابل بازخرید فراهم میکنند. این امر تا مرز مزایای وفاداری، اعطای هدایایی در سبک لاتاری یا قرعهکشی و گیمیفیکیشن (امور بازی محور) نیز گسترش مییابد.
مدیریت رویداد مبتنی بر توکن بیهمتا با سرعت زیادی در حال گسترش است و پروژههای فروش بلیط مانند Blocktix و Bam نیز پیشرو این حوزه هستند. Kred نیز راهکار برچسب سفیدی را برای هنرمندان ارائه کرده است که مدیریت رویداد، فروش بلیط، یک بازار مختص این حیطه و خدمات مینت NFT را شامل میشود.
سخن پایانی
در این مقاله به میانگین ماهانه حجم تراکنش های NFT