پروپوزالهای بهبود (Improvement Proposals) راهی برای همفکری و پیاده‌سازی ایده‌های جدید در جهان متن باز هستند. در زمینه توسعه بلاکچین نیز هر ارتقایی به کمک مجموعه‌ای از پروپوزالها شکل می‌گیرد؛ از الگوریتم محاسبه کارمزد گس گرفته تا افزایش سختی ماینینگ و تغییر مدل درآمدزایی. پرپوزال‌های بهبود اتریوم (EIP) هم طرحی از ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و تغییراتی است که قرار است به شبکه اتریوم افزوده شوند. در این مطلب از میهن بلاکچین به این می‌پردازیم که EIP چیست، چه انواعی دارد و چطور پیاده‌سازی می‌شود.
خلاصه مطلب:
📌 اعضای کامیونیتی اتریوم می‌توانند پیشنهادات ارتقا و توسعه خود را به‌صورت EIP به ثبت برسانند.
📌 EIP طرحی پیشنهادی برای بهبود و ارتقای اجزای مختلف شبکه اتریوم است.
📌 هر EIP باید شامل یک دلیل برای ارائه آن و مشخصات فنی به صورت مختصر باشد. نویسنده این پروپوزال باید نظر جامعه اتریوم را برای اجرای آن جلب کند.
پروپوزال بهبود شبکه اتریوم چیست؟
پروپوزالهای بهبود شبکه اتریوم (Ethereum Improvement Proposal) یا به‌صورت خلاصه EIP استانداردهایی هستند که ویژگی‌ها و فرآیندهای جدید را برای توسعه اتریوم مشخص میکنند. EIP علاوه‌بر اینکه اطلاعات فنی تغییرات آتی را به ما نشان می‌دهد، سندی بر روند پیشرفت پروژه است. در واقع ارتقای شبکه و استانداردهای برنامه‌ها از طریق EIP به بحث و اجرا گذاشته می‌شوند.
ریپازیتوری گیت‌هاب پروپوزالهای اتریوم در اکتبر سال ۲۰۱۵ راه‌اندازی شد. EIP خود برگرفته از فرآیندهای پروپوزال بهبود بیت کوین (BIP) است که آن هم از فرآیندهای پروپوزالهای بهبود پایتون نشات می‌گیرد. در روند ثبت و تایید پروپوزال، یک سری افراد هم به‌عنوان ادیتور EIP سلامت فنی، مشکلات فرمت، نگارش و دستور زبان و سبک کد را بازنگری میکنند. مارتین بزه (Martin Becze)، ویتالیک بوترین و گوین وود از سال ۲۰۱۵ تا اواخر ۲۰۱۶ ادیتور EIP بودند.
همه، حتی من و شما هم می‌توانیم یک پروپوزال اتریوم بنویسیم. دستورالعملی هم برای آموختن چارچوب‌های نگارش EIP وجود دارد که در این لینک می‌توانید آن را مشاهده کنید. البته از آن‌جایی که نگارش یک EIP نیازمند دانش بالای فنی است، عمده نویسندگان پروپوزالها برنامه‌نویس‌ها یا توسعه‌دهندگان هستند.
پروپوزالهای EIP چه اهمیتی دارند؟
شرح نحوه تغییرات و مستندسازی، وظیفه اصلی پروپوزالها است. در واقع آن‌ها راهی برای ایجاد درخواست، مذاکره و ایجاد تغییرات هستند. EIPها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند؛ EIPهای هسته‌ای که بر لایه‌های سطح پایین و اجماع تاثیر می‌گذارند و نیازمند ارتقای شبکه هستند؛ مانند EIP1519 و پروپوزالهای ERC که برای استاندارد توکن طراحی شده‌اند مانند BEP20 و BEP721.
هر فرآیند ارتقای شبکه، اجرای مجموعه‌ای از EIPها را می‌طلبد که توسط کلاینت‌های اتریوم (نرم‌افزاری که رابطه بین نودها و شبکه را برقرار می‌کند) اجرا می‌شوند؛ یعنی توسعه‌دهندگان کلاینت، باید تمام موارد EIP را اجرا کنند تا همچنان اجماع از طریق کلاینت امکان‌پذیر باشد. درست است که هر کسی می‌تواند یک EIP بسازد، اما برای تایید آن باید رای‌گیری انجام شود. در واقع استیک‌کنندگان اتریوم در رای‌گیری مشارکت میکنند و اجرای یک استاندارد یا تغییری در شبکه را رد یا تایید میکنند.
انواع EIP کدامند؟
هر EIP باید شامل یک دلیل برای ارائه آن و مشخصات فنی به صورت مختصر باشد. نویسنده این پروپوزال باید نظر جامعه اتریوم را برای اجرای آن جلب کند. اتریوم بستر بسیار مناسبی برای برنامه‌نویسان ایجاد کرده است که از طریق EIP پیشنهادهای خود را مطرح کنند. این پیشنهادات در گیت‌هاب ثبت می‌شود و تاریخچه تغییرات آن‌ها نیز در همین سایت در دسترس همه برنامه‌نویسان قرار دارد. به همین جهت برنامه‌نویسان به راحتی می‌توانند فرآیندهای اجرایی پروپوزالها را دنبال کنند و مهم‌تر از همه اینکه می‌توانند در اجرای آن مشارکت داشته و نظرات خود را اعلام کنند.EIP انواع مختلفی دارد که در زیر توضیح مختصری در مورد آن‌ها می‌دهیم.
- نوع اول: Standard Track EIP
این پروپوزالها مرتبط با هسته اصلی شبکه اتریوم، پروتکل‌ها، رابط‌های برنامه‌نویسی و استانداردهای ERC هستند. از جمله این تغییرات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر پروتکل اجماع
- اصلاحات در قوانین اعتبارسنجی بلاک
- هارد فورک شبکه
- ساخت استانداردهای جدید توکن
- نوع دوم: Informational EIP
این نوع از پروپوزالها نشان‌دهنده مشکلات طراحی شبکه اتریوم است و حاوی یک دستورالعمل یا اطلاعاتی برای اصلاح آن است. پروپوزالهای Informational تغییری در شبکه ایجاد نمی‌کنند یا نیاز به اجرا ندارند.
- نوع سوم: Meta EIP
این پروپوزال در راستای تغییر عناصر خارج از شبکه ارائه می‌شوند؛ مانند رویه‌ها، فرایندهای تصمیم‌گیری یا تغییر ابزار و محیطی که برای توسعه شبکه استفاده می‌شود.
مراحل پردازش EIP
روند تایید یک EIP شباهت بسیاری با روال تصویب یک قانون دارد. البته کم و زیاد شدن مراحل پردازش به اینکه EIP چقدر هسته‌ای است هم بستگی دارد. به‌طور کلی هر EIP یک فرآیند استاندارد را طی می‌کند که طبق اقدامات زیر است:
📌 پیش‌نویس (Draft): یک قدم قبل‌تر از انتشار EIP روی گیت‌هاب است. پیش از پذیرش در گیت‌هاب رسمی اتریوم، پروپوزال باید بررسی شده و خطاها و ایرادات آن توسط یک ادیتور رفع شود. فقط در این صورت است که پروپوزال شما به مرحله بعدی راه می‌یابد.
📌 بازبینی (Review ): در این مرحله، نویسنده یا ارائه‌دهنده EIP را برای بررسی ارسال می‌کند.
📌 آخرین بازبینی (Last Call): زمانی‌که مرحله بازبینی اولیه را گذراند برای بازبینی و بررسی توسط عموم منتشر می‌شود. پروپوزالها حداکثر باید ۲ هفته در این مرحله بمانند تا جامعه زمان کافی برای مطالعه، رفع ایراد و ابراز عقیده را داشته باشد.
پس از گذراندن این مرحله، پروپوزال ممکن است برای بازبینی نهایی برای نویسنده ارسال شود. از سوی دیگر اگر پروپوزال برای ۶ ماه یا بیشتر باقی بماند و اصلاحاتی روی آن انجام نشود، به بخش stagnant منتقل شده و از بخش بازبینی حذف می‌شود.
📌 مرحله نهایی(Final): فرآیندهای این مرحله به نوع این پروپوزال بستگی دارد:
- (پروپوزالهای غیر هسته‌ای): پروپوزال همه استانداردهای لازم را دارد و می‌تواند توسط جامعه کریپتو به‌کار گرفته شود.
- (پروپوزالهای هسته‌ای): EIPهای هسته‌ای پس از آخرین اصلاحات باید توسط تیم اصلی توسعه‌دهندگان پیاده‌سازی شوند.
معروف‌ترین EIPهای اتریوم
همه EIPهای شبکه اتریوم را می‌توانید در سایت رسمی پروپوزالهای اتریوم مشاهده کنید. در ادامه مهم‌ترین و معروف‌ترین پروپوزالهای شبکه اتریوم را با یکدیگر مرور می‌کنیم.
📌 EIP-20 – استاندارد توکن
EIP-20 یکی از معروف‌ترین پروپوزالهای اتریوم است. حتما نام استاندارد ERC-20 را شنیده‌اید؛ استانداردهای ساخت توکن در بستر اتریوم در این پروپوزال نگاشته شده‌اند.
📌 EIP-721 – استاندارد ساخت NFT
در ژانویه ۲۰۱۸، جمعی از توسعه‌دهندگان اتریوم یک پروپوزال برای ساخت توکن‌هایی منحصربه‌فرد و یکتا با استاندارد ERC-721 ارائه کردند. هدف از طراحی این توکن‌ها، نمایش «مالکیت فیزیکی» و «مجموعه‌های مجازی» عنوان شد. اجرای EIP-721، آغازی بر جنون NFT در سال ۲۰۲۱ و ورود نسل جدیدی از سرمایه‌گذاران به بازار بود.
📌 EIP-1559 – سوزاندن کارمزد
پروپوزال EIP-1559 بخشی از هاردفورک لندن بود که تاثیر مهمی روی مکانیزم کارمزدهای اتریوم گذاشت. پروپوزال EIP-1559 تغییر پیشنهادی برای روش پرداخت کارمزد گس توسط کاربران در شبکه اتریوم است. در مکانیزم کارمزد جدید، برای هر بلاک یک کارمزد مبنا ایجاد خواهد شد. سپس بلاکچین، کارمزد مورد نظر را می‌سوزاند و کل موجودی اتر کاهش خواهد یافت. این موضوع، فشار ضد تورمی برای رمزارز ایجاد می‌کند.
📌 EIP-3675 و EIP-4399 – مرج اتریوم
آپدیت مرج اتریوم در تابستان ۱۴۰۱ توسط این دو پروپوزال رقم خورد. به لطف این دو طرح پیشنهادی، مکانیسم اجماع اتریوم با موفقیت از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام تغییر کرد.
📌 EIP-4895 – برداشت از بیکن چین
به‌روزرسانی شانگهای اتریوم که در قالب پروپوزال EIP-4895 ارائه شد، برداشت اترهای استیک شده در بیکن چین را امکان‌پذیر کرد. این ارتقا در تاریخ ۲۴ فروردین با موفقیت انجام شد.
سوالات متداول (FAQ)
- EIP چیست؟
EIP مخفف Ethereum Improvements Proposals و بهمعنای پروپوزالهای بهبود اتریوم است. این پروپوزالها حاوی پیشنهاداتی برای تغییرات فنی و آپدیت شبکه و نرمافزارهای آن هستند. - تفاوت بیت EIP و ERC چیست؟
EIPها پرپوزالهایی برای بهبود یا تغییرات شبکه اتریوم هستند، درحالیکه ERCها پروپوزالهایی برای طراحی استاندارد یا توکنهای جدید روی شبکه اتریوم هستند. هر دو نقش مهمی در توسعه و تکامل اتریوم ایفا میکنند.
جمع‌بندی
پروپوزالهای بهبود شبکه اتریوم (Ethereum Improvement Proposal) که به طور خلاصه به آن‌ها EIP می گوییم، روشی غیر متمرکز برای بهبود و ارتقای شبکه اتریوم هستند. EIP در واقع یک سند فنی به منظور به‌روزرسانی یا افزودن یک ویژگی یا تغییر در شبکه اتریوم است که به جامعه اتریوم ارائه می‌شود. هر EIP باید شامل یک دلیل برای ارائه آن و اطلاعات فنی مختصر باشد. نویسنده این پروپوزال باید نظر جامعه اتریوم را برای اجرای آن جلب کند، همچنین باید نظرات مخالف را در طرح پیشنهادی خود لحاظ کند. شما چه ایده‌هایی برای تغییر و تحول در یک بلاکچین دارید؟ آیا شما تا به حال به ارائه پروپوزالی برای بهبود شبکه اتریوم فکر کرده‌اید؟
