سال ۲۰۲۴ یکی از مهم‌ترین سال‌ها در تاریخ کریپتوکارنسی بود. در این سال، بازار شاهد رشد چشمگیری در ارزش کل خود بود و تأثیر قابل‌توجهی از تایید ETFهای بیت کوین دریافت کرد. همچنین، دیفای بیش از پیش گسترش یافت و میم کوین‌ها به یکی از مهم‌ترین روندهای بازار تبدیل شدند. علاوه بر این، همگرایی بین بلاکچین و هوش مصنوعی به شکلی جدی‌تر مورد توجه قرار گرفت.
در این مقاله از میهن بلاکچین، به بررسی روندهای برجسته در سال ۲۰۲۴ از دید بایننس خواهیم پرداخت و پیش‌بینی‌هایی درباره آنچه در سال ۲۰۲۵ انتظار می‌رود ارائه خواهیم کرد.
رشد کلی بازار کریپتو در ۲۰۲۴
سال ۲۰۲۴ با رشد فوق‌العاده‌ای در ارزش بازار کریپتو همراه بود. در پایان سال، ارزش کل بازار به ۳.۴ تریلیون دلار رسید که نشان‌دهنده رشدی ۹۶.۲٪ در مقایسه با سال قبل است. این افزایش عمدتاً در دو مقطع زمانی رخ داد: در سه‌ماهه اول سال که شاهد رشد ۵۹.۵٪ بودیم و در سه‌ماهه چهارم که با ۴۰.۷٪ رشد همراه بود.
یکی از مهم‌ترین عواملی که به رشد بازار در این سال کمک کرد، تأیید ETFهای اسپات بیت کوین در ژانویه ۲۰۲۴ بود. این اتفاق باعث شد که سرمایه‌گذاران نهادی بیشتری به بازار جذب شوند و کریپتو را به عنوان کلاس دارایی مشروع‌تری ببینند. علاوه بر این، کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو در سپتامبر موجب افزایش ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران شد و ورود سرمایه جدیدی را به بازار کریپتو تسهیل کرد. در نهایت، انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده در نوامبر ۲۰۲۴ و احتمال تغییر سیاست‌های دولت آمریکا به نفع کریپتو نیز تأثیر مثبتی بر بازار گذاشت.
در طول سال، روندهای مختلفی نیز در بازار ظهور کردند. در نیمه اول سال، بیشتر تمرکز روی ایردراپ‌ها، ری استیکینگ (Restaking) و رونق میم کوین‌ها بود. در حالی که در نیمه دوم، تمرکز بازار به سمت استیبل کوین‌ها، پروژه‌های مرتبط با هوش مصنوعی و افزایش پذیرش کریپتو معطوف شد. چشم‌انداز ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که تأثیر سیاست‌های پولی جهانی و قوانین نظارتی بر بازار ادامه خواهد داشت. همچنین، انتظار می‌رود که سرمایه‌گذاران نهادی بیشتری وارد حوزه کریپتو شوند و روند همگرایی بین هوش مصنوعی و بلاکچین عمیق‌تر شود.
عملکرد بیت کوین در ۲۰۲۴
بیت‌کوین در سال ۲۰۲۴ یکی از پرتحرک‌ترین دوره‌های تاریخ خود را پشت سر گذاشت. قیمت این ارز دیجیتال در ماه دسامبر از مرز ۱۰۰,۰۰۰ دلار عبور کرد، نقطه عطفی که مدت‌ها انتظارش می‌رفت. این افزایش قیمت تحت تأثیر چندین عامل کلیدی از جمله ورود سرمایه از طریق ETFهای بیت کوین، کاهش عرضه پس از هاوینگ و رشد اکوسیستم لایه ۲ بیت کوین رخ داد. عوامل مؤثر بر رشد بیت کوین در سال ۲۰۲۴ عبارت‌اند از:
- تایید ETFهای اسپات که ورود سرمایه‌های جدیدی را تسهیل کرد.
- هاوینگ چهارم بیت کوین که عرضه سالانه را به نصف کاهش داد.
- رشد چشمگیر ارزش قفل‌شده (TVL) در اکوسیستم دیفای بیت کوین، با افزایشی بیش از ۲۰۰۰ درصدی.
- افزایش پذیرش توسط شرکت‌های بزرگ و بحث‌های مربوط به ذخیره استراتژیک بیت کوین در دولت آمریکا.
یکی از مهم‌ترین رویدادهای این سال، تأیید ETFهای اسپات بیت کوین در ژانویه بود که باعث شد سرمایه‌گذاران نهادی برای اولین بار بتوانند به صورت قانونی و از طریق کانال‌های مالی سنتی، در بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کنند. این صندوق‌ها بیش از ۳۵ میلیارد دلار سرمایه جذب کردند و دارایی تحت مدیریت آن‌ها (AUM) به بیش از ۱۰۵ میلیارد دلار رسید.
علاوه بر این، هاوینگ بیت کوین در ماه آوریل اتفاق افتاد که طی آن پاداش استخراج هر بلاک از ۶.۲۵ BTC به ۳.۱۲۵ BTC کاهش یافت. این رویداد عرضه بیت کوین را محدودتر کرد و باعث افزایش فشار تقاضا شد که در نهایت به رشد قیمت منجر گردید. همچنین، اکوسیستم دیفای بیت‌کوین نیز شاهد یک جهش بزرگ بود و ارزش کل قفل‌شده در این حوزه بیش از ۲۰۰۰ درصد افزایش یافت و از ۳۰۰ میلیون دلار به ۶.۵ میلیارد دلار رسید.
انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۵، توسعه‌های جدید در حوزه لایه ۲ بیت کوین و گسترش دیفای بیت کوین ادامه داشته باشد. همچنین، احتمال دارد برخی دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ، ذخایر بیت کوینی برای خود ایجاد کنند که می‌تواند به ثبات و رشد بیشتر قیمت بیت کوین کمک کند.
اتریوم و سایر بلاکچین‌های لایه ۱
اتریوم در سال ۲۰۲۴ همچنان به عنوان یکی از پیشروهای صنعت بلاکچین باقی ماند، اما با چالش‌هایی نیز روبه‌رو شد. ارتقای Dencun که در ماه مارس انجام شد، با معرفی Proto-Danksharding (EIP-4844)، هزینه‌های تراکنش در لایه ۲ را به شدت کاهش داد و مقیاس‌پذیری شبکه را بهبود بخشید. همچنین، ETFهای اسپات اتریوم که در جولای تأیید شدند، راه جدیدی برای جذب سرمایه‌گذاران نهادی باز کردند، اما در مقایسه با ETFهای بیت کوین، سرمایه ورودی کمتری جذب کردند.
روندهای کلیدی اتریوم در سال ۲۰۲۴:
- کاهش نرخ سوختگی اتریوم، تضعیف روایت «Ultrasound Money».
- تایید ETFهای اسپات اتریوم در آمریکا که جریان‌های سرمایه‌ای جدیدی را وارد بازار کرد.
- احتمال افزایش پذیرش زنجیره‌های مخصوص اپلیکیشن (App-Chains) توسط پروژه‌هایی مانند یونی‌سواپ.
سایر بلاکچین‌های لایه ۱ نیز در این سال با تغییرات بزرگی همراه بودند. سولانا موفق شد با کاهش هزینه‌های تراکنش و افزایش حجم صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)، بسیاری از کاربران را به خود جذب کند. بایننس اسمارت چین نیز از طریق توسعه opBNB و Greenfield توانست مقیاس‌پذیری خود را بهبود بخشد.
در سال ۲۰۲۵، احتمالاً تمرکز بیشتری روی ارتقای Pectra در اتریوم خواهیم داشت که قرار است مقیاس‌پذیری را به سطح جدیدی برساند. همچنین، افزایش رقابت بین بلاکچین‌های لایه ۱ و رشد بیشتر اپ‌چین‌ها از موضوعاتی است که بازار را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
سولانا: جهش در حجم معاملات و پذیرش میم کوین‌ها
سولانا در سال ۲۰۲۴ عملکرد فوق‌العاده‌ای داشت، با افزایش حجم معاملات صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) که از اتریوم پیشی گرفت. همچنین میم کوین‌ها به یکی از روایت‌های برتر بازار تبدیل شدند که نقش بزرگی در رشد سولانا ایفا کردند. نقاط قوت سولانا عبارت‌اند از:
- پایین‌ترین کارمزد تراکنش در بین زنجیره‌های رقیب، که برای کاربران و معامله‌گران خرد بسیار جذاب بود.
- رشد ۲۰۰+ درصدی قیمت، همراه با پذیرش گسترده‌تر در فضای میم کوین‌ها، که نقدینگی زیادی به شبکه تزریق کرد.
- توسعه «Firedancer»، کلاینت ولیدیتوری جدید که مقیاس‌پذیری شبکه را افزایش خواهد داد و باعث کاهش قطعی‌های شبکه می‌شود.
رشد لایه دوها و دیفای
لایه دوم‌ها در سال ۲۰۲۴ شاهد رشد بی‌سابقه‌ای بودند، به ویژه با عرضه گسترده توکن‌های جدید. شبکه Base بدون داشتن توکن بومی، بیشترین ارزش قفل‌شده (TVL) و کاربران فعال روزانه را جذب کرد. روندهای اصلی در دیفای در سال ۲۰۲۴ عبارت‌اند از:
- بازگشت دیفای با رشد ۱۱۹.۷٪ در TVL، رسیدن به ۱۱۹.۳ میلیارد دلار که نشان‌دهنده افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران بود.
- افزایش پذیرش محصولات مالی روی زنجیره، از جمله استیکینگ لیکوئید و پلتفرم‌های وام‌دهی که دسترسی به نقدینگی را تسهیل کردند.
- رقابت بین صرافی‌های غیرمتمرکز و سنتی با بهبود تجربه کاربری و کاهش هزینه‌های کارمزد.
رشد بازار استیبل کوین‌ها
حجم بازار استیبل کوین‌ها در سال ۲۰۲۴ به ۲۰۵ میلیارد دلار رسید، که افزایش ۵۶.۸٪ نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد. تتر همچنان پیشتاز بود، اما USDC سهم بازار خود را افزایش داد. همچنین، استیبل کوین‌های جدید مانند USDe و USDS به سرعت در حال رشد بودند. تحولات کلیدی در بازار استیبل کوین‌ها در سال ۲۰۲۴ موارد زیر را شامل می‌شوند:
- تتر (USDT): همچنان به عنوان پرکاربردترین استیبل‌کوین در تراکنش‌های جهانی باقی ماند و بیشترین حجم معاملات را در اختیار داشت.
- USDC: در سال ۲۰۲۴ سهم بازار خود را به دلیل افزایش کاربردهای دیفای و پذیرش توسط نهادهای مالی افزایش داد.
- استیبل کوین‌های نوظهور: استیبل‌کوین‌هایی مانند USDe و Sky’s USDS به سرعت رشد کردند و تقاضای زیادی در بازار پیدا کردند، به ویژه در حوزه‌های جدید مالی و سرمایه‌گذاری‌های هوشمند.
- یورو استیبل کوین‌ها: افزایش توجه به استیبل‌کوین‌های یورویی نیز قابل توجه بود، با توسعه پروژه‌هایی که به دنبال ایجاد جایگزین‌های غیر دلاری برای کاربران جهانی هستند.
میم کوین‌ها و گسترش نفوذ هوش مصنوعی در کریپتو
هوش مصنوعی و ایجنت‌های هوش مصنوعی (AI Agents) در سال ۲۰۲۴ به یکی از موضوعات داغ بازار تبدیل شدند. پروژه‌هایی مانند Virtuals و ai16z بر توسعه این حوزه تمرکز داشتند و کاربردهای اولیه در تحلیل بازار و سرگرمی دیده شد. پروژه‌هایی مانند Truth Terminal و GOAT توانستند سرمایه‌گذاران بسیاری را به سمت خود جلب کنند. در سال ۲۰۲۵، انتظار می‌رود که این همگرایی بین AI و بلاکچین عمیق‌تر شود و پروژه‌های بیشتری در این زمینه توسعه یابند.
میم کوین‌ها هم در سال ۲۰۲۴ جذاب‌ترین و سودآورترین حوزه‌های کریپتو بودند. بازدهی این بخش بیش از ۲۱۲٪ بود و بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جذب کرد. سولانا به عنوان بلاکچین اصلی برای میم کوین‌ها مطرح شد، چرا که هزینه پایین تراکنش و یکپارچگی قوی در اکوسیستمش، معاملات میم کوین‌ها را آسان‌تر کرده بود.
پیش‌بینی‌ها برای سال ۲۰۲۵ از دید بایننس
سال ۲۰۲۴ را می‌توان به عنوان سال رشد چشمگیر صنعت کریپتو نام‌گذاری کرد، با پذیرش گسترده، افزایش سرمایه‌گذاری نهادی، و تحولات تکنولوژیکی در حوزه‌های مختلف. با ورود به سال ۲۰۲۵، انتظار می‌رود تمرکز بیشتری روی راهکارهای مقیاس‌پذیری، هوش مصنوعی و پیشرفت‌های قانونی در حوزه کریپتو داشته باشیم. بازار همچنان در حال تکامل است و فرصت‌های زیادی برای رشد و نوآوری وجود دارد. بایننس در گزارش خود به چندین حوزه کلیدی اشاره می‌کند که احتمالاً نقش مهمی در سال ۲۰۲۵ ایفا خواهند کرد:
۱. تحولات کلان اقتصادی و مقرراتی
- تأثیر سیاست‌های پولی جهانی، به ویژه تصمیمات فدرال رزرو و نرخ بهره، روی بازار کریپتو.
- تصویب قوانین جدید در آمریکا و سایر کشورهای جهان که ممکن است سرمایه‌گذاران نهادی را بیشتر جذب کند.
- افزایش پذیرش نهادی و ورود بانک‌های سنتی به حوزه دارایی‌های دیجیتال.
۲. رشد اکوسیستم بیت کوین
- پیش‌بینی ادامه ورود سرمایه‌های نهادی به ETFهای بیت کوین.
- توسعه لایه‌های دوم بیت کوین، از جمله شبکه‌های جانبی و زنجیره‌های سازگار با بیت کوین.
- افزایش استفاده از بیت کوین در حوزه دیفای و نقش آن به عنوان وثیقه در پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز.
۳. توسعه هوش مصنوعی در بلاکچین
- گسترش استفاده از ایجنت‌های هوشمند (AI Agents) در مدیریت مالی، معاملات خودکار و تحلیل داده‌ها.
- افزایش سرمایه‌گذاری بر روی پروژه‌هایی که ادغام هوش مصنوعی و بلاکچین را تسهیل می‌کنند.
- ظهور مدل‌های جدید کسب‌وکار بر پایه هوش مصنوعی و اتوماسیون فرایندهای مالی در دیفای.
۴. تکامل لایه دوم‌ها و استیبل کوین‌ها
- رقابت بین راهکارهای رول‌آپ خوش‌بینانه و رول‌آپ‌های دانش صفر برای کاهش هزینه‌های گس و افزایش سرعت تراکنش‌ها.
- رشد استیبل کوین‌های دارای بازده داخلی که سود سپرده‌ها را به کاربران ارائه می‌دهند.
- افزایش استفاده از استیبل کوین‌های غیردلاری، به ویژه استیبل کوین‌های یورویی.
۵. رشد دیفای و افزایش امنیت آن
- توسعه محصولات دیفای با تجربه کاربری ساده‌تر و کاهش پیچیدگی‌های فنی.
- افزایش تمرکز بر امنیت قراردادهای هوشمند و جلوگیری از هک‌های گسترده.
- ترکیب دیفای با زیرساخت‌های سنتی مالی و بهبود همکاری بین نهادهای مالی متمرکز و غیرمتمرکز.
نتیجه‌گیری: سال ۲۰۲۵ احتمالاً سالی پرتحول برای دنیای کریپتو خواهد بود. رشد پذیرش نهادی، توسعه فناوری‌های نوین و افزایش تعامل بین بلاکچین و هوش مصنوعی، همگی نقش کلیدی در شکل‌دهی آینده این صنعت خواهند داشت.
